Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Αν η κριτική ικανότητα, που αποτελεί μέσα στην τάξη των γνωστικών μας ικανοτήτων έναν ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη νόηση και το Λόγο, διαθέτει, θεωρούμενη καθαυτή, a priori αρχές· αν αυτές είναι συστηματικές ή απλώς ρυθμιστικές (και επομένως δεν υποδεικνύουν ένα δικό τους τομέα)· αν η ικανότητα αυτή προσφέρει a priori έναν κανόνα στο αίσθημα της ευαρέστησης και της δυσαρέστησης, ως ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη γνωστική ικανότητα και το επιθυμητικόν (όπως ακριβώς η νόηση επιτάσσει a priori νόμους στην πρώτη, και ο Λόγος στο δεύτερο): όλα τούτα είνα ερωτήματα με τα οποία θ' ασχολη...

"Το υπέροχο ταράσσει, το ωραίο γοητεύει". "Το υπέροχο απαιτεί την απλότητα, το ωραίο ανέχεται τον καλλωπισμό". "Δεν υπάρχει στο ωραίο τίποτε πιο ενοχλητικό από μια κοπιώδη τέχνη, ούτε τίποτα πιο εκνευριστικό από την επίπονη αναζήτηση της γοητείας". "Η ευφυία είναι υπέροχη, το ευφυολόγημα είναι ωραίο. Η τόλμη είναι μεγάλη και υπέροχη· η πανουργία είναι ελάσσων αλλά ωραία". "Η φιλία έχει κατεξοχήν το χαρακτήρα του υπέροχου, ο έρωτας αυτόν του ωραίου".[...]

Χρησιμοποιώντας ορισμένες εκφράσεις, για να δηλώσουμε ότι τα αντίθετα δεν είναι σε αντίφαση μεταξύ τους-και ότι αν το ένα είναι κάτι το θετικό, το άλλο δεν είναι μια καθαρή άρνηση, αλλά αντιτίθεται στο πρώτο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ως κάτι το καταφατικό - μπορούμε να πούμε, ακολουθώντας τη μέθοδο των μαθηματικών: η καταστροφή είναι μια αρνητική δημιουργία, η πτώση μια αρνητική άνοδος, η επιστροφή μια αρνητική αναχώρηση· δηλώνοντας μ' αυτόν τον τρόπο ότι η πτώση δεν διαφέρει από την άνοδο απλώς και μόνο όπως το μη-a από το a, αλλά είναι εξίσου θετική όπως και η άνοδος·...

Ο Ερνστ Κασσίρερ καταφέρνει να παραγάγει εδώ ένα εισαγωγικό ιστορικοφιλοσοφικό κείμενο, βάζοντας ταυτόχρονα τον φιλοσοφικό του "ήρωα", Καντ, να σηματοδοτεί μία φιλοσοφική στάση, η οποία και κατά την εποχή που ο συγγραφέας της Φιλοσοφίας των συμβολικών μορφών μελετά την καντιανή φιλοσοφία δεν έχει χάσει τίποτε από την επικαιρότητά της. Η σκοπιά του κειμένου, αισιόδοξα μοντερνιστική, εμφαίνει σε μία έννοια διαφωτισμού ο οποίος δεν περιορίζεται σε στενά ιστορικά πλαίσια "κινήματος" παρά δρα ιστορικά. Η προσωπικότητα του Καντ παρουσιάζεται απλά υποβοηθητικά ώστε να κατανοηθούν...

Η "Κριτική της κριτικής δύναμης" -η τρίτη μεγάλη "Κριτική" του Immanuel Kant- πραγματεύεται τα ζητήματα της θεμελίωσης της αισθητικής και της φιλοσοφίας της φύσης, ιδίως το πρόβλημα της τελολογίας. Αναγνωρίζεται καθολικά ως το επιστέγασμα της καντιανής φιλοσοφίας.

Το βιβλίο του μεγάλου φιλοσόφου του διαφωτισμού "Η διένεξη των σχολών" αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της πνευματικής ιστορίας της νεωτερικότητας εν γένει. Γεννημένο μέσα από τις αντιπαραθέσεις που προϊδέασαν και συνόδευσαν τη Γαλλική Επανάσταση, το βιβλίο αυτό του Καντ περιέχει την πρώτη ρητή θεωρία περί νεωτερικού πανεπιστημίου όσο και την πρώτη φιλοσοφική διατύπωση περί της αστικής δημοσιότητας - θέματα που δύο αιώνες αργότερα παραμένουν επίκαιρα. Πρόκειται για σπονδυλωτό έργο που αποτελείται από τρία κείμενα, στα οποία αναλύονται οι σχέσεις της φιλοσοφικής σ...

"Δύο πράγματα γεμίζουν την ψυχή με πάντοτε καινούριο και αυξανόμενο θαυμασμό και σεβασμό, όσο συχνότερα και σταθερότερα ασχολείται μαζί τους ο στοχασμός: ο έναστρος ουρανός πάνω μου και ο ηθικός νόμος μέσα μου". (Κάντ, "Κριτική του πρακτικού λόγου"). Η "Κριτική του πρακτικού λόγου" (1788) του Καντ (I. Kant, 1724-1804) είναι το κυριότερο συστηματικό ηθικό έργο του φιλοσόφου. Συγχρόνως αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα κλασικά έργα της ηθικής, συγκρίσιμο με την "Πολιτεία" του Πλάτωνα ή τα "Ηθικά Νικομάχεια" του Αριστοτέλη. Κεντρικές έννοιες της σύγχρονης ηθικής θεωρίας -η ελ...

"Αν η κριτική ικανότητα, η οποία αποτελεί, στην τάξη των γνωστικών μας ικανοτήτων, έναν ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη νόηση και τον Λόγο, διαθέτει επίσης, θεωρούμενη καθαυτή, a priori αρχές· αν αυτές είναι συστατικές ή απλώς ρυθμιστικές (και επομένως δεν υποδηλώνουν έναν δικό τους τομέα)· αν η ικανότητα αυτή παρέχει a priori έναν κανόνα στο αίσθημα της ευαρέστησης και της δυσαρέστησης, ως ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη γνωστική ικανότητα και το επιθυμητικό (όπως ακριβώς η νόηση επιτάσσει a priori νόμους στην πρώτη, και ο Λόγος στο δεύτερο): όλα τούτα είναι ερωτήματα με τα οποία θα α...

Ο Παύλος Κόντος επιχειρεί να αναδείξει την -τόσο οικεία- πράξη της υπόσχεσης σε θεμέλιο της ηθικότητας. Στόχος του είναι να αφήσει να διαφανεί γιατί η υπόσχεση χαίρει προνομιακής θέσης στην ηθική εμπειρία του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου. Ένα φιλοσοφικό δοκίμιο, βέβαια, ούτε υπαγορεύει ούτε νομιμοποιεί την ηθική εμπειρία, απλώς τη φωτίζει -αρκεί να τη φωτίζει με τρόπο ακριβή και διεισδυτικό. Ιδανικό εφαλτήριο για μια τέτοια αναζήτηση προσφέρουν οι αναλύσεις του Καντ όπου αυτός συνδέει απρόσμενα την υπόσχεση με κάθε πτυχή του ηθικού και του πολιτικού βίου: τα ηθικά καθήκοντα,...

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει τις εισηγήσεις του συνεδρίου που διοργανώθηκε το 2004 από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με αφορμή τα διακόσια χρόνια από το θάνατο του Ιμάνουελ Καντ. Τα κείμενα πραγματεύονται: Τον τρόπο που ο Καντ αξιοποίησε την προγενέστερη φιλοσοφική σκέψη (ιδίως τον Πλάτωνα, τον Hume και τους Σκώτους διαφωτιστές), Την πρόσληψή του από την Hegel έως τον Καστοριάδη, με ενδιάμεσες περιπτώσεις τους Wittgenstein, Heidegger, Kelsen και Rawls, Θεμελιώδεις πτυχές της καντιανής φιλοσοφίας, με έμφαση στην κοινωνική και φιλοσοφικοϊστορική προβληματ...

Ο Ιμμάνουελ Καντ παραμένει σήμερα επίκαιρος. Μάλιστα για πολλούς φιλόσοφους και σχολιαστές του θα πρέπει να θεωρείται ως ο κατεξοχήν φιλόσοφος της νεωτερικότητας, εκείνος που με την "κοπερνίκεια στροφή" του στον στοχασμό επιτέλεσε μια αξεπέραστη πλέον ρήξη με την παραδεδομένη σκέψη. Ιδίως σε ό,τι αφορά την καντιανή πρακτική φιλοσοφία, από τα μέσα του περασμένου αιώνα καταγράφεται μια αναγέννηση του ενδιαφέροντος και μια έντονη συζήτηση γι' αυτήν, με απώτερο στόχο να βρεθούν εννοιολογικά μέσα για την αποσαφήνιση των σύγχρονων ερωτημάτων σχετικά με το νόημα του ηθικού νόμου κ...

Στην "Αιώνια ειρήνη" συναντώνται με αριστοτεχνικό τρόπο η ηθική φιλοσοφία, η φιλοσοφία της ιστορίας και της θρησκείας και η πολιτική φιλοσοφία του Καντ. Η αιώνια ειρήνη δεν είναι χιμαιρικός σκοπός ή κενή ιδέα, αλλά καθήκον που απορρέει από την ίδια τη φύση του Λόγου. Το ιδεώδες της αιώνιας ειρήνης δεν συμπίπτει με την ιδέα μιας παγκόσμιας κυβέρνησης αλλά εκφράζει την ανάγκη να καταλήξουν τα κράτη σε μια συμφωνία για τους νόμους που θα διευκολύνουν την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών τους χωρίς παράλληλα να υποσκάπτουν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Εξ αυτού του λόγου ο Κ...