Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ενώ οι διεθνείς διαστάσεις του ισπανικού εμφυλίου πολέμου έχουν μελετηθεί διεξοδικά, εστιάζοντας στην πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων, δεν έχει ως τώρα διερευνηθεί ο αντίκτυπος των ισπανικών εξελίξεων στη διπλωματία και την εσωτερική πολιτική μικρότερων ευρωπαϊκών κρατών. Η διαπίστωση αυτή ισχύει και για τα κράτη των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, τα οποία παρακολουθούσαν με ιδιαίτερη προσοχή την πορεία της εμφύλιας σύγκρουσης στην Ισπανία και το βαθμό επικαθορισμού της από την επέμβαση κάποιων δυνάμεων ή τη μη επέμβαση ορισμένων άλλων. Ειδικά για την Ελλάδα, ο ισπαν...

"Η στρατηγική του ΚΚΕ στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, και πιθανότατα σε όλη τη δεκαετία του 1940, περιστρεφόταν γύρω από την εναλλαγή των εννοιών του πολέμου και της ειρήνης, με τον πόλεμο να διεξάγεται μετά το 1946 με σκοπό την αποκατάσταση του κόμματος στη θέση που απολάμβανε πριν από τον Δεκέμβριο του 1944. Έως το 1947, προτεραιότητα είχε επιδίωξη ενός συμβιβασμού, και σε αυτό το πλαίσιο ο πόλεμος θεωρήθηκε ως μια επιπρόσθετη μορφή πίεσης για την επίτευξή του. Ωστόσο, κατά την επιδίωξη ενός συμβιβασμού η σκιά της συνθηκολόγησης στη Βάρκιζα ποτέ δεν έπαψε να κατατρύχει...

Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", είχε αναμφίβολα καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή του τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη. Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα, θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις, που λειτουργούσαν επί πολλές δεκαετίες ανασταλτικά για την επιστημονική έρευνα και κυρίως για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης, που αυτή συνεπάγεται. Σήμερα όμως, η τραυματική αυτή περίοδος έχει μετατεθεί οριστικά από το πεδίο της πολιτικής στο πεδίο της ιστο...

[...] Δεν έχω συνηθίσει να βγάζω μεγάλους λόγους. Μια φορά κι ένα καιρό έβγαζα, τώρα θα ας πω μόνο δυο λόγια. [...] Ένα άλλο ζήτημα που θέλω να πω. Μη παίρνετε υπόψη ό,τι διαβάζετε στα βιβλία. Έχω, χιλιάδες μπορούσα να σας αναφέρω τόσα και τόσα παραδείγματα. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι στα βιβλία τους με τοποθετούν ότι ήμουν στην τάδε μάχη, στη[ν] τάδε μάχη και είπα αυτό και έκανα τούτο και ... εγώ δεν ήμουν και τους λέω ότι δεν ήμουν εγώ παιδιά, κάνετε λάθος. Όχι ήσουν και μαζί και στο βιβλίο ότι ήμουν. Αυτά δεν είναι αστεία. Είναι πολύ σοβαρά πράγματα [...] Μην, λοιπόν, π...

[...] Δεν έχω συνηθίσει να βγάζω μεγάλους λόγους. Μια φορά κι ένα καιρό έβγαζα, τώρα θα ας πω μόνο δυο λόγια. [...] Ένα άλλο ζήτημα που θέλω να πω. Μη παίρνετε υπόψη ό,τι διαβάζετε στα βιβλία. Έχω, χιλιάδες μπορούσα να σας αναφέρω τόσα και τόσα παραδείγματα. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι στα βιβλία τους με τοποθετούν ότι ήμουν στην τάδε μάχη, στη[ν] τάδε μάχη και είπα αυτό και έκανα τούτο και ... εγώ δεν ήμουν και τους λέω ότι δεν ήμουν εγώ παιδιά, κάνετε λάθος. Όχι ήσουν και μαζί και στο βιβλίο ότι ήμουν. Αυτά δεν είναι αστεία. Είναι πολύ σοβαρά πράγματα [...] Μην, λοιπόν, π...

Το 1936, στην Ισπανία κυριαρχούσε ένα συναίσθημα "μεγάλου φόβου". Στην Ελλάδα επικρατούσε μια "εικόνα γαλήνης", αλλά κι εδώ υπέβοσκε η ανατροπή. Στην ιστορία του Μεσοπολέμου, η σχεδόν ταυτόχρονη ανατροπή της Β΄ Ελληνικής Δημοκρατίας (1924-1936) και της Β΄ Ισπανικής Δημοκρατίας (1931-1936) μπορεί να διαβαστεί σαν το "χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου". Οι ειδικοί επιστήμονες του παρόντος τόμου διατρέχουν τις περιόδους των εθνικών διχασμών εκατέρωθεν και καταδεικνύουν τους διαφορετικούς κοινωνικούς και πολιτικούς ρυθμούς των δύο χωρών, έως το "έτος-κλειδί 1936". Ακόμη,...

Γιορτάζουμε την 28η χωρίς να συνειδητοποιούμε όλοι και πλήρως τη σημασία της ημέρας, υποβιβάζοντάς την κάποτε σε μια τυπική εκδήλωση, σε μια παρέλαση, σ' έναν πανηγυρικό. Το "Όχι", ο ελληνοϊταλικός πόλεμος ή το αλβανικό έπος, όπως και αν το ονομάσουμε, αποτελεί ιστορικό ορόσημο που υπερβαίνει (συμβαίνει αυτό κάποτε στην Ιστορία, αλλά όχι πάντα) τα στενά ελληνικά σύνορα. Καθώς εμπλέκεται και αποτελεί συστατικό στοιχείο του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου μπορεί να αποτιμηθεί στην ολότητά του, μόνον εξεταζόμενο ως τμήμα αυτής της παγκόσμιας σύρραξης. Και σ' αυτό το πλαίσιο καταλαμβάν...

Εξήντα χρόνια μετά την έκρηξη του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, η σχετική επιστημονική έρευνα έχει πια εντατικοποιηθεί και συστηματικοποιηθεί. Η χρονική απόσταση από τα δραματικά γεγονότα, η διάθεση νέου αρχειακού υλικού στους ερευνητές, καθώς και η συνδρομή συγγενών επιστημονικών κλάδων στο συγκεκριμένο ζήτημα υπήρξαν οι βασικές αιτίες της παραπάνω εξέλιξης. Στην παρούσα μελέτη, ειδικοί επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό αναλύουν τις βασικότερες συνιστώσες που οδήγησαν στην εμφύλια σύρραξη, καταγράφουν τις ενδοελληνικές, βαλκανικές και διεθνείς διαστάσεις της και απ...

Το "χωλό άλογο" ήταν η Ελλάδα του 1946-1947 (κατά τους Βρετανούς "φίλους" της· οι "διεθνείς συνθήκες" είναι ο διαλεκτικά απαραίτητος όρος κατανόησης της ελληνικής κρίσης της περιόδου 1941-1949. Οι Έλληνες της εποχής εκείνης ήταν ελεύθεροι να δημιουργήσουν οι ίδιοι την ιστορία τους, όχι όμως υπό περιστάσεις και σε συνθήκες της δικής τους επιλογής. Διερευνώντας αυτές τις διεθνείς συνθήκες και περιστάσεις, το βιβλίο αντιπαρατίθεται στον κατακερματισμό του ερευνητικού πεδίου και του ερμηνευτικού πλαισίου της ελληνικής ιστορίας της περιόδου 1941-1949· στην πραγματολογικά, άρα κα...

Το Ίδρυμα Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης, διανύοντας τον πέμπτο χρόνο λειτουργίας του, ανέλαβε την πρωτοβουλία διοργάνωσης επιστημονικής διημερίδας με θέμα "Οι εκλογές του 1946: Σταθμός στην πολιτική ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας", η οποία διεξήχθη στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2006 στην Αθήνα. Η Επιστημονική Επιτροπή της εκδήλωσης αποτελείτο από τους Κωνσταντίνο Σβολόπουλο, Ηλία Νικολακόπουλο και Γρηγόριο Ψαλλίδα. Ανακοινώσεις, παρουσίασαν είκοσι καθηγητές και ερευνητές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας και των πολιτικών επιστημών προερχόμενοι από τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσα...

Τα κείμενα του συλλογικού αυτού έργου συγκροτήθηκαν από τα περιεχόμενα τευχών του περιοδικού "Ε- Ιστορικά" της "Ελευθεροτυπίας". Περιέχονται τα κείμενα: - "Η πορεία προς το αναπόφευκτο" - "Οι αντιφάσεις στη διεθνή οικονομία" - "Από την "Μπελ Επόκ" στη Φλάνδρα" - "Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις ως το 1917" - "Η ελληνική οικονομία και οι σύμμαχοι" - "Τρόποι σκέψης και έκφρασης" - "Ο πόλεμος στα χαρακώματα" - "Το κρίσιμο σημείο του πολέμου" - "Πόλεμος και επανάσταση" - "Η διεθνής οικονομία μετά τον πόλεμο" - "Λογοτεχνία και πόλεμος" - "Η συνθήκη των Βερσαλλιών" -...

Τα κείμενα του συλλογικού αυτού έργου συγκροτήθηκαν από τα περιεχόμενα τευχών του περιοδικού "Ε- Ιστορικά" της "Ελευθεροτυπίας". Περιέχονται τα κείμενα: - "Από τον Α΄στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο" - "Από τη "Μεγάλη Κρίση" στο "Μεγάλο Πόλεμο"" - "Η αμηχανία των Δυτικών Δημοκρατιών" - "Η αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου" - "Ξένες προπαγάνδες" - "Η κατάκτηση της Δύσης" - "Η μάχη της Αγγλίας" - "Επιχείρηση "Μπαρμπαρόσα"" - "Η Ευρώπη του Χίτλερ" - "Η είσοδος των ΗΠΑ στον πόλεμο" - "Πόλεμος και οικονομία" - "Ο πόλεμος στην Αφρική και τη Μεσόγειο" - "Οι συγκρούσεις που έκρ...

Περιέχονται τα κεφάλαια: - Διεθνή - Προπαγάνδα - Εκλογές - Παιδεία - Ομογένεια - Εικαστικές τέχνες

Η μελέτη του τοπικού στις επιστήμες της Λαογραφίας, της Ανθρωπολογίας και της Ιστορίας έχει αποδώσει πολύπλευρη και συνολική γνώση για την κοινωνία και τον πολιτισμό της μικρής κλίμακας, με την προϋπόθεση ότι οι προσεγγίσεις δεν αντιμετωπίζουν τις κοινωνίες αυτές ως κλειστά και αυτόνομα συστήματα, αλλά ως επί μέρους σύνολα, τα οποία διαμορφώνονται στη βάση των ενδογενών οικονομικών, κοινωνικών παραγόντων και δυναμικών τους, καθώς και των αντίστοιχων εξωγενών παραγόντων που λειτουργούν σε εθνικό - κεντρικό επίπεδο. Το ενδιαφέρον για τη μελέτη της τοπικής διάστασης υπαγορε...

Στις 21 Απριλίου 1941, ύστερα από τρεις εβδομάδες σκληρών μαχών, η Βέρμαχτ εισήλθε στην Αθήνα. Πέντε εβδομάδες αργότερα, οι Γερμανοί κατέλαβαν, με απροσδόκητα υψηλές απώλειες, το τελευταίο ελεύθερο κομμάτι της Ελλάδας, την Κρήτη. Ο Χίτλερ, ενόψει της επικείμενης επίθεσης κατά των ΕΣΣΔ, παραχώρησε το μεγαλύτερο μέρος της, εφόσον ήταν πεπεισμένος ότι "από τους Έλληνες δεν υφίστατο πλέον κίνδυνος". Θεωρούσε ως δώρο εξ ουρανού την προθυμία ελλήνων στρατηγών να σχηματίσουν "κυβέρνηση" συνεργασίας που θα αναλάμβανε το άχαρο έργο της καθημερινής διοικητικής ρουτίνας. Οι Γερμανοί...

Ο εμφύλιος πόλεμος υπήρξε μια εξαιρετικά τραυματική στιγμή της ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Οδυνηρός επίλογος σφράγισε την κοινωνική ανάταση, την οποία είχε εκφράσει το πολύμορφο αντιστασιακό κίνημα την περίοδο της Κατοχής. Ήταν ένας ολοκληρωτικός πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", παρόλο που όλοι σχεδόν δήλωναν ότι θα επιθυμούσαν την απεμπλοκή. Η δημοκρατική ρήξη της Μεταπολίτευσης το 1974 σηματοδότησε το θεσμικό τέλος του Εμφυλίου, το οποίο όμως, για να κατοχυρωθεί συμβολικά, χρειάστηκε να περάσουν άλλα 15 χρόνια, έως τον νόμο για τ...

Μακρύ και δύσβατο το μονοπάτι προς την ελευθερία. Το πέρασμα σκοτεινό, οι παγίδες πολλές, οι προθέσεις δυσδιάκριτες. Το διακύβευμα, πολύτιμο: ζωή, τιμή, αξιοπρέπεια. Σύντροφοι και εχθροί αλληλεπιδρούν στο σκηνικό του πολέμου - οι ρόλοι εναλλάσσονται, οι σχέσεις διαταράσσονται, οι χαρακτήρες αποκαλύπτονται. Και ο θάνατος παραμονεύει σε κάθε απρόσεκτο βήμα... Το πόνημα του Γιώργου Χουλιάρα συνιστά ένα φόρο τιμής στους συναγωνιστές του στην Εθνική Αντίσταση και στον Εμφύλιο Πόλεμο και, παράλληλα, διατηρεί το χαρακτήρα ενός "μνημείου πεσόντων" για τους νεκρούς συντρόφους του...

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την αύξηση της σοβιετικής επιρροής στην Ευρώπη, η υψηλή στρατηγική των ΗΠΑ για τη μεταπολεμική περίοδο απαιτούσε όχι μόνο την ανάσχεση του κομμουνισμού, αλλά και τη δημιουργία ενός κόσμου ανοικτού στην αμερικανική πολιτική, πολιτισμική και οικονομική επιρροή. Οι δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες, από την άλλη πλευρά, χρειάζονταν την αμερικανική βοήθεια για την ανοικοδόμησή τους, και μέσω αυτής, για τον περιορισμό της κομμουνιστικής επιρροής. Έτσι, η προσπάθεια διαιώνισης της ευημερίας και της ασφάλειας των ΗΠΑ στηρίχθηκε στην εδραίωση κ...

Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την αύξηση της σοβιετικής επιρροής στην Ευρώπη, η υψηλή στρατηγική των ΗΠΑ για τη μεταπολεμική περίοδο απαιτούσε όχι μόνο την ανάσχεση του κομμουνισμού, αλλά και τη δημιουργία ενός κόσμου ανοικτού στην αμερικανική πολιτική, πολιτισμική και οικονομική επιρροή. Οι δυτικοευρωπαϊκές οικονομίες, από την άλλη πλευρά, χρειάζονταν την αμερικανική βοήθεια για την ανοικοδόμησή τους, και μέσω αυτής, για τον περιορισμό της κομμουνιστικής επιρροής. Έτσι, η προσπάθεια διαιώνισης της ευημερίας και της ασφάλειας των ΗΠΑ στηρίχθηκε στην εδραίωση κ...