Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια περιεκτική μελέτη των αντιγραφικών, συγγραφικών και διδακτικών δραστηριοτήτων δυο ανθρώπων των γραμμάτων, του Χαριτώνυμου Ερμώνυμου και του Γεωργίου Ερμώνυμου, οι οποίοι έδρασαν στον 15ο και στις αρχές του 16ου αιώνα. Ο Χαριτώνυμος Ερμώνυμος, μαθητής του Γεωργίου Γεμιστού ή Πλήθωνος στον Μιστρά και μέλος της ακαδημίας του Βησσαρίωνα στη Ρώμη, αντέγραψε περιορισμένο αριθμό χειρογράφων, αλλά συνέγραψε τρία έργα. Οι συγγραφικές του ικανότητες και το βάθος των θεολογικών και φιλοσοφικών του γνώσεων μπορούν να εκτιμηθούν από τη μονωδία του για τον θάν...

Έχω την πεποίθησιν ότι η εργασία αυτή συγκεντρώνει το ερευνητικόν ενδιαφέρον όχι μόνον του ειδικού επιστήμονος, αλλά και κάθε ενδιαφερομένου δια τον βυζαντινόν Ελληνισμόν. Η συχνή αναφορά του έργου του Μακρεμβολίτου τόσον εις την θύραθεν όσον και την καθ' ημάς ορθόδοξον χριστιανικήν παράδοσιν, αποδεικνύει όχι μόνον τα θεολογικά ενδιαφέροντος του ανδρός αλλά και την αγάπην τούτου προς την αρχαίαν κλασσικήν Λογοτεχνίαν και τους Αρχαίους Έλληνας προγόνους. Πολιτικά και κυρίως ηθικής φύσεως προβλήματα τα εκ των προηγηθέντων εμφυλίων πολέμων προκύψαντα δια το κράτος και τους πολ...

Ο "Αλλόκοτος ελληνισμός" φωτίζει επτά έκκεντρες μορφές της νεοελληνικής πνευματικής ιστορίας, οι οποίες αφοσιώθηκαν με πάθος στις σχέσεις ελληνισμού και χριστιανισμού, Ανατολής και Δύσης και αποτόλμησαν ασυνήθιστους πειραματισμούς με τη νεοελληνική ταυτότητα. Οι παραγνωρισμένες αυτές αναζητήσεις της ελληνικότητας γεννήθηκαν λίγο πριν και λίγο μετά τα δύο κρίσιμα ιστορικά ορόσημα του ελληνισμού, την πτώση του Βυζαντίου (1453) και τη δημιουργία του νεοελληνικού κράτους (1830), απολήγοντας σε επτά εκδοχές οριακής εμπειρίας των ιδεών στον ευρύτερο ελληνικό χώρο: περιπλάνηση (Κυ...

Ο Νικόλαος Σοφιανός είναι μια από τις εξέχουσες προσωπικότητες των Ελλήνων λογίων με ευδιάκριτο το αποτύπωμά του στην ιστορία της Αναγέννησης. Είναι ο πρώτος που καινοτόμησε στη χαρτογραφική αποτύπωση του ελληνικού χώρου· ο πρώτος που επιχείρησε να συντάξει Γραμματική της Νεοελληνικής Γλώσσας· ο πρώτος που μετέφρασε στα Νέα Ελληνικά φιλοσοφικό κείμενο της ελληνικής αρχαιότητας, την αποδιδόμενη στον Πλούταρχο λαϊκοφιλοσοφική πραγματεία "Περί παίδων αγωγής". Η αναβίωση του παιδαγωγικού στοχασμού των ελληνιστικών χρόνων, που αντικατοπτρίζεται στο έργο αυτό, επιτρέπει να ξαναδ...

Ο νεοελληνικός Διαφωτισμός, όπως εν τέλει επικράτησε στή νεώτερη γραμματεία μας να χαρακτηρίζουμε μία άκρως σημαντική για τον νεώτερο Ελληνισμό περίοδο της πνευματικής μας ιστορίας, είναι ένα σύνθετο και μάλλον δύσκολα προσπελάσιμο πεδίο έρευνας για τους μελετητές της φυσιογνωμίας του σύγχρονου Ελληνισμού. Προεχόντως, βέβαια, η περίοδος αυτή έχει μέγιστη σημασία για τα γράμματά μας και την ιστορία των ιδεών στην πνευματική μας ζωή, επηρέασε ωστόσο στο σύνολο την όλη ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας και εν πολλοίς καθορίζει ακόμα σήμερα τις σκέψεις και τις πράξεις μας. Η πρόσλη...

Ο Επαμεινώνδας Κυριακίδης (Κωνσταντινούπολη 1868 - Αθήνα 1916), τραπεζούντιος στην καταγωγή, διετέλεσε (1892-98) καθηγητής φυσικομαθηματικών στο Γυμνάσιο Τραπεζούντος, το γνωστό και ως "Φροντιστήριο" (ίδρ. 1682), και από το 1902 υφηγητής της ηλεκτρολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Παράλληλα με τις φυσικές επιστήμες, η ενασχόλησή του με την ιστορία και τον πνευματικό πολιτισμό του τόπου καταγωγής του ήταν αδιάλειπτη. Η ιστορία της σταυροπηγιακής Μονής Σουμελά και ο κατάλογος των χειρογράφων της (1897-1898) αποτελούν το έτερο φιλολογικό του πόνημα. Ο παρών τόμος θησαυρίζει κατ...

Τα βιβλία που θα κυκλοφορήσουν στη σειρά με τον τίτλο "Αναγεννησιακή βιβλιοθήκη" επελέγησαν με το σκεπτικό ότι θα συμπληρώσουν ένα κενό στην ελληνική βιβλιογραφία, καθώς για τις μεγάλες φυσιογνωμίες της ελληνικής λογιοσύνης, που συνέβαλαν αποφασιστικά στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και γραμματείας, στην Ιταλία αρχικά και στον Βορρά, αργότερα, δεν διαθέτουμε παρά ελάχιστες ξενόγλωσσες μονογραφίες, άρθρα σε ξενόγλωσσα επιστημονικά περιοδικά και ευκαιριακές επιμέρους μελέτες. Με το εκδοτικό αυτό εγχείρημα ελπίζουμε ότι τα έργα και οι ημέρες επιφανών ανδρών των γραμμάτων, όπ...

Στην παρούσα μελέτη καταβλήθηκε η προσπάθεια ενδελεχούς διερεύνησης του βίου και της δράσης του επιφανούς λογίου της περιόδου του Νεοελληνικού Διαφωτισμού Δωρόθεου Πρώιου. Η μελέτη περιλαμβάνει τέσσερα κεφάλαια, στα οποία παρουσιάζεται η δράση του λογίου στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής του. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην καταγωγή, την οικογένεια και τις σπουδές του στον ελλαδικό χώρο αλλά και στην Ευρώπη. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφεται η εκπαιδευτική του δράση, ως διδασκάλου στη Σχολή της Χίου, οικοδιδασκάλου στην οικογένεια του Διερμηνέα του τουρκικού στόλου Κ...

[...] Η μελέτη θα προσπαθήσει να διερευνήσει την ιδεολογική ταυτότητα του Ζαννουβίου και να προσδιορίσει την εκκλησιαστική του τοποθέτηση. Προς τον σκοπό αυτό επιχειρείται να δοθεί απάντηση στα παρακάτω ερωτήματα: Ποία η θέση του Ζαννουβίου στη σχέση Εθναρχούσας - Εθνικής Εκκλησίας; Υπάρχει και σε ποιο βαθμό επίδραση του Θεοκλήτου Φαρμακίδη στη διαμόρφωση των απόψεων του Ζαννουβίου; Ποία η ιδεολογική, πολιτική και εκκλησιαστική ταυτότητα του κρητικού κληρικού; Υφίστανται κάποιες διαφοροποιήσεις ή παλλινδρομήσεις στη διαμόρφωσή της; Ποία η στάση του έναντι των Μεγάλων Δυνάμε...

Η επίτομη έκδοση περιλαμβάνει τρία από τα δώδεκα βιβλία της χρονογραφίας του Αθανασίου Κομνηνού Υψηλάντου (ιατροφιλοσόφου από το Φανάρι της Κωνσταντινούπολης και από το 1768 Μέγα Σπαθάριου του Ηγεμόνα της Βλαχίας Γρηγορίου Αλεξάνδρου Γκίκα), που ξεκινά από τους χρόνους του Ιουλίου Καίσαρα. Τα μετά την 'Αλωσιν εξιστορούν τα σημαντικότερα γεγονότα του νέου ελληνισμού, από την πατριαρχία του Γεννάδιου Σχολάριου έως την πατριαρχία του Προκοπίου από Σμύρνης (1785-1789). Η αναστατική έκδοση περιλαμβάνει και εκλογές από το δωδέκατο βιβλίο με σύντομα βιογραφικά στοιχεία των Ελλήνων...

Τέσσερα πρόσωπα είναι οι πρωταγωνιστές αυτού του βιβλίου, τέσσερα πρόσωπα που έδρασαν στην Κωνσταντινούπολη και στο Βουκουρέστι και έγραψαν στην διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 17ου αιώνα και κατά το μεγαλύτερο μέρος του 18ου. Τα βήματά τους ίσως να διασταυρώθηκαν κάποια στιγμή στους ίδιους δρόμους. Κάποιοι μάλιστα αντάλλαξαν σκέψεις και βιβλία, χειρόγραφα και έντυπα. Εκείνο ωστόσο που κυρίως τους συνδέει είναι τα πνευματικά τους προϊόντα: οι τρεις αφηγήθηκαν ιστορικά γεγονότα, ο τέταρτος αντέγραψε και διέσωσε τα έργα τους, κάποιος από αυτούς θέλησε να οικειοποιηθεί τ...

Το έτος 2006 συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από τον θάνατο του Ευγένιου Βούλγαρη. Σε όλη τη διάρκεια του έτους αυτού η οφειλόμενη τιμή και ανάμνηση σε μια μεγάλη πνευματική προσωπικότητα, σε έναν από τους σπουδαιότερους λόγιους του Νέου Ελληνισμού αποδόθηκε από ένα μεγάλο αριθμό πνευματικών ιδρυμάτων της χώρας, αλλά και της Ρωσίας. Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο με έδρα την Κέρκυρα, γενέτειρα του Βούλγαρη, συμμετέσχε βεβαίως στη μεγάλη επέτειο με δύο τρόπους. Παρήγγειλε τη φιλοτέχνηση ορειχάλκινης προτομής του λογίου στον τότε αντιπρύτανη της Ανωτάτης Σχολής και διακεκριμένο γλύπτη Γιώργ...

Το σημαντικό αυτό επιστημονικού χαρακτήρα έργο στο πρώτο μέρος εστιάζει στον βίο, το έργο και την σημαντική εκκλησιαστική προσφορά του Ευγένιου Βούλγαρη, [...] στο δεύτερο μέρος πραγματοποιείται η επιμελημένη έκδοση, του πανηγυρικού λόγου του Ευγένιου Βούλγαρη "εις τον Άγιον Ανδρέαν τον Πρωτόκλητον", που εκφωνήθηκε από τον ίδιον κατά τον πρώτο επίσημο εορτασμό μετά την επανέναρξη και καθιέρωση της θρονικής εορτής του Οικουμενικού Πατριαρχείου την 30ήν Νοεμβρίου του έτους 1759. Επίσης υπάρχει εκτενής εισαγωγή καθώς και άλλα αρχειακού χαρακτήρα έγγραφα. Ο Κερκύρας και Παξώ...

[...] Δύο, λοιπόν, ήσαν τα πραγματικά κίνητρα που ώθησαν τον Βούλγαρη στην απόφαση να αναλάβει την τόσο εσπευσμένη αυτή διπλή συγγραφική δραστηριότητα, όπως αποδεικνύεται με σαφήνεια μέσα από τις ανωτέρω δικές του μαρτυρίες. Και τα κίνητρα αυτά, όπως πάλι αναλύονται από τον ίδιο τον συγγραφέα, εξυπηρετούσαν δύο παράλληλους στόχους: αφ' ενός μεν την πρόθεσή του να εκθέσει λεπτομερέστερα στο ορθόδοξο αναγνωστικό του κοινό την εχθρική στάση της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έναντι των ορθόδοξων πληθυσμών με αφορμή το "Δοκίμιο" του Βολταίρου, και αφ' ετέρου την επιθυμία του να το π...

Περιεχόμενα Διαδρομές και χειρόγραφα - Χαρίτων Καρανάσιος, "Ο Ευγένιος Βούλγαρης ως homo univesalis και νους του νέου Ελληνισμού" - αρχιμ. Εφραίμ Βατοπαιδινός, "Ευγένιος Βούλγρης (1716-1806), ο φωτιστής του Γένους" - Ελένη Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, "Οι επιστολές του Ευγενίου Βούλγαρη προς τον πατριάρχη Κύριλλο Ε΄" - Μπόρις Λ. Φόνκιτς, "Αυτόγραφα του Ευγενίου Βουλγάρεως σε συλλογές της Ρωσίας και της Ουκρανίας" - Ιλία Χατζηπαναγιώτη-Sangmeister, "Τα χρόνια της Χερσώνας (1781-1788): συμβολή στη βιογραφία του Ευγενίου Βούλγαρη" - Ειρήνη Βοζνεσένσκαγια, "Η εκτέλεση της...

H επιστημονική προσέγγιση του Αντώνη Σατραζάνη στις καταβολές και στα επιτεύγματα της Νεοελληνικής Σκέψης και ιδίως στην προσφορά των Ελλήνων Λογίων στον φωτισμό του Γένους είναι πολλαπλά ενδιαφέρουσα και χρήσιμη. Με τον τόμο αυτό ο συγγραφέας αναδεικνύει με γνώση και επαρκή τεκμηρίωση, το ιστορικό πλαίσιο και ιδίως τους έλληνες λογίους, στοχαστές, ουμανιστές, παιδαγωγούς, πνευματικούς δασκάλους που προσδιόρισαν και σηματοδότησαν με την πολύπλευρη προσφορά τους στα γράμματα την ιδεολογική, πνευματική και πολιτιστική κίνηση στην Ευρώπη και όχι μόνο στα χρόνια του Διαφωτισμού...

Είχα την τύχη να ακούσω για τον λόγιο ιερομόναχο Γαβριήλ Καλλονά κατά τον διορισμό μου ως δασκάλα, πριν από αρκετά χρόνια, στο Κόρθι της Άνδρου, τόπο καταγωγής της οικογένειας του λογίου. Αναζητώντας τα αναγκαία στηρίγματα στο λειτούργημά μου, με χαρά οδηγήθηκα στην απόφαση να ασχοληθώ με τη λογιοσύνη του, επικεντρώνοντας το ερευνητικό ενδιαφέρον μου στη μελάτη της Παιδαγωγίας. Ο Καλλονάς υπήρξε ένας μεγάλος λειτουργός, δάσκαλος και κληρικός, αφιερωμένος στον άνθρωπο. Πίστεψε με θέρμη στο ιδιόμορφο και σημαντικό έργο του παιδαγωγού, αυτό που ο ίδιος χαρακτηρίζει μεγάλην τέ...