Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια ματιά στην ελληνική ιστορία αρκεί για να αναδείξει τη συχνότητα των ανορθόδοξων πολέμων και τον κομβικό τους ρόλο για την εξέλιξη της χώρας. Αν περιοριστούμε στον 20ό αιώνα, ξεχωρίζουν το αντάρτικο στη Μακεδονία των αρχών του αιώνα, η Αντίσταση και οι εμφύλιες συγκρούσεις της δεκαετίας του 1940, καθώς και ο απελευθερωτικός αγώνας των Κυπρίων την επόμενη δεκαετία. Αν και για τους τρεις αυτούς πόλεμους έχει χυθεί πολύ μελάνι, είναι αλήθεια πως γνωρίζουμε περισσότερα για τη διεθνή τους διάσταση ή την υψηλή πολιτική τους απ' ό,τι για την εσωτερική τους δυναμική, την κοιν...

Ένα πλήρες εγχειρίδιο της ελληνικής ιστορίας, από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας, προσφέρει στο αναγνωστικό της κοινό η "Καθημερινή", από την Κυριακή, 20 Ιουνίου. Πρόκειται για την "Ελληνική Ιστορία" της Εκδοτικής Αθηνών, στην οποία παρουσιάζεται με τρόπο συνοπτικό και κατανοητό η πολυτάραχη πορεία του τόπου μας και των ανθρώπων του, από τη γεωλογική διαμόρφωση του ελλαδικού χώρου και την εμφάνιση του ανθρώπου, έως την περίοδο της Μεταπολίτευσης και τις αρχές του 21ου αιώνα. Παράλληλα, η σειρά περιλαμβάνει και εξαιρετικού ενδιαφέροντος κεφάλαια για τον Ελληνισμό τη...

Εξετάζοντας την πορεία του λαού μας, τις αξίες και τα μέτρα που αυτός διαμόρφωσε, τις ιδεολογίες που τον καθόρισαν, είτε ως "απεικόνιση της πραγματικότητας", είτε ως "ψευδή συνείδηση", αλλά και τις αισθητικές του προτάσεις, καταλήξαμε ότι στη σκέψη του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα και της Δόμνας Σαμίου "σημασία στη ζωή έχει να μπορεί από το τίποτα να γίνει το παν", όπως και στον στίχο του Ο. Ελύτη "ο κόσμος ο μικρός, ο μέγας" συνοψίζονται, με προσφυή και εύστοχο τρόπο, η εξέλιξη, οι αγωνίες και τα πάθη του νεότερου ελληνισμού.

Ένα πλήρες εγχειρίδιο της ελληνικής ιστορίας, από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας, προσφέρει στο αναγνωστικό της κοινό η "Καθημερινή", από την Κυριακή, 20 Ιουνίου. Πρόκειται για την "Ελληνική Ιστορία" της Εκδοτικής Αθηνών, στην οποία παρουσιάζεται με τρόπο συνοπτικό και κατανοητό η πολυτάραχη πορεία του τόπου μας και των ανθρώπων του, από τη γεωλογική διαμόρφωση του ελλαδικού χώρου και την εμφάνιση του ανθρώπου, έως την περίοδο της Μεταπολίτευσης και τις αρχές του 21ου αιώνα. Παράλληλα, η σειρά περιλαμβάνει και εξαιρετικού ενδιαφέροντος κεφάλαια για τον Ελληνισμό τη...

Τρεις ανταποκρίσεις από την Ελλάδα στο τέλος του 19ου αιώνα, δημοσιολογικά κείμενα από σημαντικές προσωπικότητες της γαλλικής διανόησης της εποχής και συγχρόνως αναλύσεις της νέας ελληνικής κοινωνίας και των αντιδράσεων της, συλλογικών ή ατομικών, μπροστά σε καίρια ζητήματα που σημάδεψαν τον νεότερο ελληνικό βίο: Οι εθνικές διεκδικήσεις, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά το Συνέδριο του Βερολίνου, η λαμπρή προβολή του τόπου τη στιγμή όπου η Ελλάδα αποκτούσε τη "σκιά ενός ρόλου", με τη διεξαγωγή των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα του 1896 και η καταστροφή με τον ελληνοτουρκ...

Με άξονες τις παραδοσιακές δομές και λειτουργίες του παρελθόντος και πρότυπο-κατεύθυνση το δυτικό-νεωτερικό παράδειγμα, η ελληνική κοινωνία πορεύθηκε μέσα σε μία ιστορικά ιδιόμορφη διαρκή κίνηση κοινωνικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτισμικών αποδιαρθρώσεων και ανασυνθέσεων. Μία πορεία που αποδεικνύεται δύσκολη καθώς θεσμικές δυσλειτουργίες, οικονομικές υστερήσεις και πολιτισμικές μεταβολές αναδεικνύουν τις δομικές ιδιομορφίες και αδυναμίες της. Στο βιβλίο αυτό, ως εισαγωγή στη μελέτη της ελληνικής κοινωνίας, καταβάλλεται η προσπάθεια να απεικονισθεί και να αναλυθεί...

Έχοντας την πλήρη στήριξη του βασιλιά Γεωργίου Β' ο Ιωάννης Μεταξάς επέβαλε στη χώρα δικτατορικό καθεστώς στις 4 Αυγούστου 1936. Μέσα από τις σελίδες του αφιερώματος αυτού ξετυλίγονται οι σημαντικότερες πτυχές της ιδεολογίας, της προπαγάνδας και της αισθητικής του τετραυγουστιανού καθεστώτος. Περιέχονται τα κείμενα: - Θεόδωρος Σαμπατακάκης, "Δικτατορία Μεταξά, η καταστροφική υποχώρηση των θεσμών" - Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, "Κατασκευάζοντας την εικόνα του 'Μεγάλου ηγέτη': προπαγάνδα και ιδεολογία της 4ης Αυγούστου" - Βαγγέλης Αγγελής, "Εθνική Οργάνωση Νεολαίας (ΕΟΝ),...

Το Κίνημα στο Γουδί αποτιμήθηκε από την πλειονότητα των ερευνητών, σύγχρονων με την εποχή και μεταγενέστερων, ως μείζον συμβάν της ελληνικής ιστορίας περαιτέρω όσοι μελέτησαν την ιστορική αυτή στιγμή την ταξινόμησαν ως μία προφανή τομή του ελληνικού εθνικού χρόνου - αφετηρία του ελληνικού εικοστού αιώνα - ισάξια ως έναν βαθμό με την ιδρυτική συνθήκη γέννησης του ελληνικού κράτους. Το Κίνημα σηματοδοτούσε ένα αδιαμφισβήτητο κατώφλι: την έξοδο από τη συνεχιζόμενη παρακμή του ελληνικού κράτους και την είσοδο της ελληνικής κοινωνίας στη διαδικασία εξυγίανσης και αναγέννησής της...

Καθεστώς που αποτέλεσε καρπό του Εθνικού Διχασμού και που αποκηρύχθηκε από τον πολιτικό κόσμο, η δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά υπήρξε η ελληνική εκδήλωση της ευρωπαϊκής "εποχής των δικτατόρων". Παράλληλα όμως, παρά την αδυναμία της να αποκτήσει ερείσματα στην κοινή γνώμη, η δικτατορία αυτή ηγήθηκε του κράτους στη διάρκεια του πολέμου το 1940-41, ενός αγώνα ελευθερίας, εθνικής και πανανθρώπινης, στον οποίο κινητοποιήθηκε το σύνολο του ελληνικού λαού. Η αντίφαση αυτή αντικατοπτρίστηκε στην αμηχανία με την οποία αντιμετωπίστηκε το καθεστώς στη δημόσια μνήμη. Το παρόν βιβλίο...

Οι κατά καιρούς αγώνες της Κρήτης δεν προσδιορίζονται γεωγραφικά και δεν καλύπτουν μόνο την Κρήτη. Στην εθελοντική παρουσία ή την υποχρεωτική στράτευση ο Κρητικός δεν υπήρξε ποτέ λιποτάκτης. Πήρε μέρος σ' όλους τους εκτός Κρήτης αγώνες, με αποτέλεσμα 5317 Κρητικοί να μην επιστρέψουν στο νησί τους, αφού σκοτώθηκαν πολεμώντας για τα ιδανικά της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, σε διάφορα μέτωπα. Ο τιμητικός τόμος κοσμείται με τα ονόματα, τον τόπο καταγωγής και το πεδίο που έπεσαν.

Το 1922, καθώς η μικρασιατική εκστρατεία παρατεινόταν, το κρατικό ταμείο άδειασε και δεν υπήρχαν πόροι για τη συντήρηση του στρατού. Μπροστά στον κίνδυνο να εκκενωθεί η Μικρά Ασία και να βρεθούν στο έλεος των Τούρκων οι χριστιανοί, ο υπουργός Οικονομικών Π. Πρωτοπαπαδάκης επέβαλε ένα πρωτοφανές μέτρο: αναγκαστικό δάνειο διχοτομώντας τα τραπεζογραμμάτια! Παρά την αρχική έκπληξη, το μέτρο απέδωσε ώστε λίγα χρόνια αργότερα ο Ελ. Βενιζέλος επεσήμανε ότι: "σπανίως προσεφέρθη τόση μεγάλη υπηρεσία εις μίαν χώραν". Στη μελέτη αυτή προτάσσεται ως εισαγωγή η ιστορία των αναγκαστικ...

Στη συλλογική μνήμη και στην ιστοριογραφία είναι ανεπαρκώς φωτισμένος ο ζοφερός "δρόμος του αίματος". Υπάρχει ένα κενό στη συλλογική μνήμη σχετικά με τα γεγονότα που αρχίζουν με τη δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου Α' (1913), συνεχίζονται, με τις εκτελέσεις του Μεσοπολέμου και τους δολοφονημένους διαδηλωτές του Μάη '36 και γίνονται εφιαλτικά όταν φτάνουμε στα σκοτεινά και απάνθρωπα χρόνια της κατοχής και του εμφυλίου (1941-'49) με τον αφανισμό των 50.000 εβραίων της πόλης, με τις αθρόες εκτελέσεις στους χώρους γύρω από το Γεντί Κουλέ και το στρατόπεδο Παύλου Μελά, με τα φονικά...

Το Κίνημα στο Γουδί από τη στιγμή της εκδήλωσής του και μέχρι σήμερα ενέπνευσε μια σειρά από εξιστορήσεις και απόπειρες ερμηνείας του. Τις ιστοριογραφικές περιπέτειες ενός αιώνα με πλοηγό την "επανάσταση στο Γουδί" επιχειρεί να παρουσιάσει το ανά χείρας βιβλίο, επικεντρώνοντας τον φακό στη γόνιμη διασταύρωση της παλαιότερης με τη σύγχρονη βιβλιογραφική παραγωγή. Παράλληλα, στόχος της μελέτης είναι να καταδείξει πώς το Κίνημα του 1909 διεκδίκησε ως μείζον συμβάν την ιδιαιτερότητά του στον ελληνικό εθνικό χρόνο και συγχρόνως εντάχθηκε σ' έναν διεθνή προβληματισμό. Ερωτήματ...

Στον παρόντα τόμο η Σοφία Ματθαίου και ο Παντελής Καρέλλος παρουσιάζουν δύο ανέκδοτα κείμενα του Στέφανου Α. Κουμανούδη από το προσωπικό του αρχείο το οποίο απόκειται στο Τμήμα Χειρογράφων και Ομοιοτύπων της Εθνικής Βιβλιοθήκης, πλουτίζοντας σημαντικά τις γνώσεις μας για έναν εξέχοντα εκπρόσωπο της ελληνικής λογιοσύνης. Διετέλεσε καθηγητής της λατινικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο (1846-1886) γραμματεύς της Αρχαιολογικής Εταιρείας (1859-1894), αρχαιολόγος και θεμελιωτής της μελέτης των αρχαίων ελληνικών επιγραφών στην Ελλάδα, λεξικογράφος και ποιητής, ενώ τον απασχολούσε κά...

Αντικείμενο της μελέτης είναι η ανάλυση ζητημάτων οικονομικής πολιτικής του ελληνικού κράτους ιδωμένων μέσα από το ευρωπαϊκό τους πλαίσιο, τα καθαρά νομισματικά γεγονότα (ήτοι το ιστορικό των κοπών) και οι νομισματικές αναπαραστάσεις ως ιδεολογικές αποτυπώσεις, από το 1828 περίπου έως το 1940. Αναδεικνύονται, επομένως, οι συναρθρώσεις μεταξύ πολιτικών δομών, οικονομικών μηχανισμών και ιδεολογίας μέσα από εννοιολογικούς άξονες που απασχολούν τόσο την Οικονομική όσο και την Πολιτική Ιστορία. Αναλύονται επίσης πλευρές της Πολιτισμικής Ιστορίας, όχι όμως ως αυθύπαρκτα ερευνητικ...

Το τρίπτυχο "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" αποτελεί ίσως την πιο διαδεδομένη "συνθηματική φράση" της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Συνδέουμε αυτή τη "συνθηματική φράση" με την κυρίαρχη ιδεολογία και τις αξίες του μετεμφυλιακού κράτους. Ωστόσο, η ιστορία του συνθήματος "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος χρόνου και ακολούθησε πολύ σύνθετες διαδρομές. Το βιβλίο εντοπίζει τη διαμόρφωση του τριπτύχου "πατρίς, θρησκεία, οικογένεια" και την αποκρυστάλλωση των νοημάτων και του περιεχομένου του στην περίοδο μεταξύ των ετών 1880-1930. Μέσα από τη μελέτη εφη...

Στη νεότερη Ελλάδα, το Σύνταγμα είχε, συγκριτικά με άλλες χώρες, λίγους διακηρυγμένους εχθρούς. Αυτό, εν τούτοις, δεν σημαίνει ότι είχε μόνο φίλους. Από τους προεστούς των πρώτων μετεπαναστατικών δεκαετιών, που το χρησιμοποίησαν για να επανέλθουν στην εξουσία μέσω εκλογών, ώς τη μεγάλη εκείνη "Σχολή" των πολιτικών μας, που δεν διστάζουν να το παραβιάσουν για στενό προσωπικό ή κομματικό όφελος, η ιστορία μας είναι γεμάτη από πρωταγωνιστές και κομπάρσους, που βλέπουν το Σύνταγμα περισσότερο ως αναγκαίο κακό, παρά ως σύνολο δεσμευτικών κανόνων. Ο κατάλογος μάλιστα γίνεται ακόμ...

Από την εποχή της Επανάστασης του '21 και έπειτα η Βρετανία διαδραμάτισε, σε σχέση με τις υπόλοιπες Μεγάλες Δυνάμεις, τον πλέον κρίσιμο ρόλο στους αγώνες για την διεύρυνση των συνόρων της Ελλάδας πέραν της αρχικά περιορισμένης τους έκτασης. Μελετώντας την ένταξη των Ιονίων Νήσων στην Ελλάδα, τη συχνά αιματηρή διαδικασία της Ένωσης της Κρήτης, την Ένωση των Δωδεκανήσων και τις ωδίνες της βρετανικής αποικιακής εξουσίας στην Κύπρο μέχρι την ανεξαρτησία του 1960, το βιβλίο αυτό εξετάζει συγκριτικά την ανάμειξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην νεότερη ελληνική ιστορία. Στην καρδιά...