Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον τόμο αυτόν αναδημοσιεύονται μελετήματα, τα οποία εμπίπτουν στο επιστημονικό πεδίο της πολιτικής θεωρίας του Βυζαντίου, της βυζαντινής ιστοριογραφίας και χρονογραφίας, της βυζαντινής ρητορικής (θύραθεν και εκκλησιαστικής) και του βυζαντινού δικαίου. Τα εν λόγω μελετήματα δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά κατά το χρονικό διάστημα 2003-2013. Η αναδημοσίευσή τους κρίθηκε σκόπιμη, αφενός διότι με τον συγκεντρωτικό της χαρακτήρα θα διευκολύνει τους ειδικούς ερευνητές των βυζαντινών σπουδών και αφετέρου διότι θα καταστήσει τα μελετήματα αυτά π...

Chez les alchimistes greco-alexandrins, la fabrication reussie de la pierre philosophale depend des ingredients necessaires et des circonstances favorables pour l'accomplissement du grand ouvre. C'est ainsi que tous les travaux doivent avoir lieu aux temps prescrits et leur duree ne pas exceder certaines limites temporelles, la pierre philosophale etant consideree comme un etre vivant et sa fabrication comparee a la naissance d'un etre. In the alchemical tradition in Greco-Alexandrian Egypt, the making of the philosophers' stone depends both on the ingredients used and t...

Εξετάζεται γενικώς η προσωπικότητα του Στεφάνου του Αλεξανδρέως, τα έργα τα οποία αποδίδονται σε αυτόν, και αναλύεται λεπτομερώς το έργο του "Περί χρυσοποιΐας", περιλαμβανομένης της κριτικής έκδοσής του.

Έχω την πεποίθησιν ότι η εργασία αυτή συγκεντρώνει το ερευνητικόν ενδιαφέρον όχι μόνον του ειδικού επιστήμονος, αλλά και κάθε ενδιαφερομένου δια τον βυζαντινόν Ελληνισμόν. Η συχνή αναφορά του έργου του Μακρεμβολίτου τόσον εις την θύραθεν όσον και την καθ' ημάς ορθόδοξον χριστιανικήν παράδοσιν, αποδεικνύει όχι μόνον τα θεολογικά ενδιαφέροντος του ανδρός αλλά και την αγάπην τούτου προς την αρχαίαν κλασσικήν Λογοτεχνίαν και τους Αρχαίους Έλληνας προγόνους. Πολιτικά και κυρίως ηθικής φύσεως προβλήματα τα εκ των προηγηθέντων εμφυλίων πολέμων προκύψαντα δια το κράτος και τους πολ...

Οι πρώτοι χριστιανικοί αιώνες αποτελούν μια περίοδο έντονης πνευματικής αναζήτησης, στο πλαίσιο της οποίας εμφανίζεται το φαινόμενο της μεταστροφής (conversio): πρόκειται για την αλλαγή πορείας ενός ατόμου και την προσήλωσή του σε ένα νέο, διαφορετικό ιδεώδες, φιλοσοφικό ή θρησκευτικό. Αυτά τα φαινόμενα μεταστροφής περιγράφονται σε αντίστοιχες "μεταστροφικές" αφηγήσεις, οι οποίες μπορεί να αφορούν είτε περιπτώσεις μεταστροφής στη φιλοσοφία, όπως του Δίωνα Χρυσοστόμου, του Μάρκου Αυρηλίου και του Αίλιου Αριστείδη, είτε περιπτώσεις μεταστροφής στο χριστιανισμό, όπως του αποστ...

Η "Αφήγησις Λιβίστρου και Ροδάμνης" είναι το εκτενέστερο, αφηγηματικά πολυπλοκότερο και ποιητικά αρτιότερο από τα οκτώ σωζόμενα έμμετρα ερωτικά-ιπποτικά μυθιστορήματα της υστεροβυζαντινής εποχής. Γραμμένο στα μέσα του 13ου αιώνα στην αυλή των Λασκαριδών αυτοκρατόρων της Νίκαιας, αντανακλά μια νέα τάση στη βυζαντινή λογοτεχνία, όπου παντρεύονται με πειραματικό τρόπο το παραδοσιακό και το νεωτερικό. Ο ανώνυμος πια για μας ποιητής χρησιμοποιεί όλα τα τεχνάσματα της ελληνιστικής και βυζαντινής μυθοπλασίας, αξιοποιώντας ταυτόχρονα μοτίβα και τεχνικές τόσο των γαλλικών μεσαιωνικώ...

Ο 10ος τόμος της σειράς Βυζαντινή και Νεοελληνική Βιβλιοθήκη του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης παρουσιάζει ένα ανέκδοτο ως τώρα κείμενο του 15ου αιώνα: τη Βατικανή διασκευή του μυθιστορήματος "Λίβιστρος και Ροδάμνη", σε έκδοση της Τίνας Λεντάρη (Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πανεπιστήμιο Cambridge). Το έργο είναι μια έμμετρη περιπετειώδης μυθιστορία, η οποία αφηγείται την ερωτική ιστορία του Λίβιστρου, του ρήγα της γης Λιβάνδρου, καθώς προσπαθεί να κατακτήσει τη Ροδάμνη, την κόρη του Βασιλιά Χρυσού, και να ζήσει μαζί της ευτυχισμένος. Μέσα από μια περίτεχνη αφήγηση πολλαπ...

Το ανθολόγιο αυτό υμνογραφικών και αγιολογικών κειμένων προορίζεται για τους φοιτητές που παρακολουθούν τα σχετικά μαθήματα στο πανεπιστήμιο, μπορεί όμως να χρησιμεύσει και σε κάθε αναγνώστη πού γνωρίζει αρχαία ελληνικά και θα ήθελε να έρθει σε μία πρώτη επαφή με την βυζαντινή υμνογραφία και αγιολογία. Περιλαμβάνονται έργα του μεγαλύτερου ποιητή του Βυζαντίου, του Ρωμανού του Μελωδού, αλλά και ύμνοι ελασσόνων συγγραφέων της πρωτοβυζαντινής και μεσοβυζαντινής περιόδου. Τα αγιολογικά κείμενα αναφέρονται σε λιγότερο γνωστούς αγίους της μέσης βυζαντινής περιόδου, πολλοί από...

Βασικό μέλημα κάθε κοινωνίας είναι η αναπαραγωγή των αξιών, των στάσεων και των αντιλήψεών της. Αυτό το επιτυγχάνει μέσα από ένα σύμπλεγμα τυπικών και άτυπων μορφών αγωγής και εκπαίδευσης. Η διαδικασία αυτή αποκτά ιδιαίτερη σπουδαιότητα όταν ο αποδέκτης της είναι πρίγκιπας και μελλοντικός αυτοκράτορας του Βυζαντίου και παράλληλα, ο παιδαγωγός είναι κάποιος με την αίγλη και τη μόρφωση του πατριάρχη Φωτίου ή όταν τις συμβουλές τις απευθύνει κάποιος με την πρακτική σοφία του Κεκαυμένου. Ταυτόχρονα, η βυζαντινή κοινωνία υπήρξε βαθύτατα επιτελεστική. Η τελετουργία δεν ήταν μία...

Η βυζαντινή θρησκευτική ποίηση και υμνογραφία είναι ένας από τους τέσσερις κύκλους υποχρεωτικών μαθημάτων της Βυζαντινής Φιλολογίας στο πρόγραμμα του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. Καθώς δεν υπάρχει στην ελληνική βιβλιογραφία ανάλογο βοήθημα, και για να εξυπηρετήσω τους φοιτητές μου, οργάνωσα την ύλη του μαθήματος σε ένα εύχρηστο, περιεκτικό και εύληπτο εγχειρίδιο, που αποτελεί τη βάση των παραδόσεών μου. Το εγχειρίδιο αυτό περιλαμβάνει σύντομα γραμματολογικά σημειώματα για πρόσωπα και θέματα της υμνογραφίας και ένα μικρό ανθολόγιο βυζαντινών θρησκευτικών ποι...

Το τρίτομο αυτό εγχειρίδιο μελετά τη λογοτεχνική παραγωγή κατά την χιλιετή περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά δεν περιλαμβάνει την θεολογική καθώς και τη δημώδη γραμματεία. Η έννοια της λογοτεχνίας λαμβάνεται εδώ με πολύ ευρύτερο περιεχόμενο, καλύπτοντας και τις ειδικές επιστήμες.

Το τρίτομο αυτό εγχειρίδιο μελετά τη λογοτεχνική παραγωγή κατά την χιλιετή περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά δεν περιλαμβάνει την θεολογική καθώς και τη δημώδη γραμματεία. Η έννοια της λογοτεχνίας λαμβάνεται εδώ με πολύ ευρύτερο περιεχόμενο, καλύπτοντας και τις ειδικές επιστήμες.

Το τρίτομο αυτό εγχειρίδιο μελετά τη λογοτεχνική παραγωγή κατά την χιλιετή περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αλλά δεν περιλαμβάνει την θεολογική καθώς και τη δημώδη γραμματεία. Η έννοια της λογοτεχνίας λαμβάνεται εδώ με πολύ ευρύτερο περιεχόμενο, καλύπτοντας και τις ειδικές επιστήμες.

Ο παρών τόμος της "Βυζαντινής φιλολογίας" είναι ο πρώτος στη σχεδιαζόμενη τρίτομη έκδοση του όλου έργου. Αρχίζοντας από τους προδρόμους συγγραφείς των προβυζαντινών χρόνων και παρουσιάζοντας παράλληλα τα πρόσωπα και τα έργα της εθνικής και της χριστιανικής γραμματείας των πρώιμων βυζαντινών αιώνων σε μορφή προσωπογραφικής ανθολογίας, ο συγγραφέας αποσκοπεί στο να δώσει μια κατά το δυνατόν πλήρη εικόνα της ελληνόγλωσσης γραμματείας, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη ιστορική περίοδο, όπως είναι εκείνη της μετάβασης από την αρχαία στη βυζαντινή εποχή. Ξεκινώντας από την αρχή ότι τα π...

Ο παρών δεύτερος τόμος της "Βυζαντινής Φιλολογίας" συνεχίζει τον πρώτο και καλύπτει την περίοδο από τον Ιουστινιανό έως τον Φώτιο (527-900 περίπου). Τροποποιώντας τον αρχικό σχεδιασμό του, που προέβλεπε ως όριο του Β΄ τόμου το 1204, ο συγγραφέας έκρινε πραγματικό όριο στην εξέλιξη των βυζαντινών γραμμάτων και της καθόλου πνευματικής ζωής του μεσοβυζαντινού κόσμου είναι ο πατριάρχης Φώτιος. Η παρουσία του στο στερέωμα του Βυζαντίου και η πολυδιάστατη δράση του (πολιτική , εκκλησιαστική, πνευματική), οριοθετεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο ή γεγονός την ιστορία της...

Ο παρών τόμος έρχεται να προστεθεί ως τρίτος στη σειρά "Βυνζαντινή Φιλολογία. Τα πρόσωπα και τα κείμενα", που είχε αρχίσει πριν από είκοσι περίπου χρόνια. Οι δύο πρώτοι τόμοι κάλυψαν αντιστοίχως την προβυζαντινή και την πρώτη Βυζαντινή περίοδο, με τελευταίο εκπρόσωπο των βυζαντινών γραμμάτων τον πατριάρχη Φώτιο. Έγραφα τότε (2003) ότι ο Φώτιος είναι το όριο δύο περιόδων της πνευματικής ζωής του Βυζαντίου, καθώς εκείνος, με την καταπληκτική πνευματική ακτινοβολία του, αφήνει ως κληρονομιά ένα μεγάλο κύκλο λόγιων, που προαγγέλουν μία νέα περίοδο στην ιστορία των βυζαντινών γρ...