Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Eliot Thomas Stearns
Γεννήθηκε στον Άγιο Λουδοβίκο του Μισούρι, στις ΗΠΑ, το 1888 από πουριτανή αριστοκρατική οικογένεια διαπρεπών επιστημόνων και ανατράφηκε με τις αρχές του παππού του που ήταν θεολόγος. Σπούδασε στην Ακαδημία Σμιθ της Μασαχουσέτης, βραβεύτηκε με χρυσό μετάλιο στα λατινικά από την Milton Academy. Σπούδασε τέσσερις γλώσσες: ελληνικά, λατινικά, γαλλικά, γερμανικά και συνάμα μεσαιωνική ιστορία, συγκριτική φιλολογία και ιστορία νεώτερης φιλοσοφίας. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ από τον Μπ. Ράσελ, το 1914 καθώς και σανσκριτική και νεώτερη ινδική φιλοσοφία. Γνώστης της γαλλικής φιλολογίας επιδόθηκε στην ποίηση. Το 1915 ο Έλιοτ εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο παραδίνοντας μαθήματα σε σχολεία και αργότερα διορίστηκε στη Lloyd' s Bank του Λονδίνου όπου εργάστηκε οχτώ χρόνια. Η ποίηση του κατατάσσεται σε πέντε περιόδους. Η πρώτη περίοδος (1909-1919) περιλαμβάνει τα ποιήματα: "Το τραγούδι της αγάπης του Άλφρεντ Προύλφροκ", "Το πορτραίτο μιας κυρίας", "Πρελούδια", κ.ά. Η δεύτερη περίοδος (1920-1925) περιλαμβάνει τα ποιήματα: "Γερόντιον", "Ιπποπόταμος", "Η έρημη χώρα", κ.ά. Στην τρίτη περίοδο ανήκουν "Οι άδειοι άνθρωποι", ενώ στην τέταρτη περίοδο (1927-1934) περιλαμβάνονται τα ποιήματα: "Το ταξίδι των Μάγων", "Ένα τραγούδι για τον Συμεών", "Animula", "Βράχος", κ.ά. Στην πέμπτη περίοδο (1935-1942) ανήκουν τα "Τέσσερα κουαρτέτα". Τα θεατρικά του έργα είναι τα "Φονικό στην εκκλησιά" ("Murder in the Cathedral"), "Sweeny Agonistes", "Κοκτέιλ πάρτυ" κ.ά. Ως δημοσιογράφος και κριτικός έδωσε αξιόλογα δείγματα. Από το 1922 που ήταν εκδότης του περιοδικού "Κριτήριον" σκοπό είχε να δημιουργήσει μια θέση για τις νέες τάσεις της λογοτεχνίας και την κριτική. Στα δοκίμια και τις μελέτες ανήκουν: "Η παράδοση και το ατομικό ταλέντο", 1919, "Η χρήση της ποίησης και η χρήση της κριτικής", 1933, "Σημειώσεις για τον ορισμό της κουλτούρας", 1948, "Ποίηση και δράμα", 1951, κ.ά. Το 1948 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1965.
Οι φωνές της ποίησης
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2013)
Θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους ποιητές του 20ού αιώνα, ο Τόμας Στερνς Έλιοτ είναι αναμφισβήτητα και ο σημαντικότερος λογοτεχνικός κριτικός. Οι απόψεις του για τη λογοτεχνία και τη λογοτεχνική κριτική αποτέλεσαν τη βάση της αγγλοσαξονικής Νέας Κριτικής και διαμόρφωσαν καθοριστικά, και διεθνώς, τη μοντερνιστική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Η βασική θέση του Έλιοτ περιέχεται στην πεποίθησή του ότι η λογοτεχνική κριτική θα πρέπει να συμπληρώνεται από μιαν ηθική και οντολογική οπτική. Επιμένοντας, εις πείσμα των εστέτ, ότι η μεγάλη ποίηση δεν θα έπρεπε να αξιολογείται μό...
Ξένη ποίηση του 20ού αιώνα
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...
Η τέχνη της γραφής
Συλλογικό έργο
Τόπος (2010)
Πως τα καταφέρνουν οι μεγάλοι συγγραφείς; Επί μισό και πλέον αιώνα το Paris Review έχει εκμαιεύσει μερικές από τις πιο αποκαλυπτικές και τολμηρές σκέψεις που διατύπωσαν οι αυθεντίες της λογοτεχνίας του καιρού μας. Οι συντάκτες του περιοδικού έχουν μιλήσει με τους περισσότερους, κορυφαίους στον κόσμο, μυθιστοριογράφους, ποιητές, θεατρικούς συγγραφείς και κριτικούς και οι ίδιες οι συνεντεύξεις κέρδισαν την αναγνώριση ως κλασικά λογοτεχνικά έργα, ως μία ουσιαστική και εμπεριστατωμένη καταγραφή της συγγραφικής ζωής. Το Paris Review έχει προσφέρει γόνιμες συζητήσεις με του...
Η Τετάρτη των τεφρών. Τα τραγούδια του Άριελ. Τέσσερα κουαρτέτα
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Ύψιλον (2012)
Ο Τόμας Στερνς Έλιοτ με τη "Ρημαγμένη Γη" ("The Waste Land") άνοιξε καινούριους δρόμους στη νεότερη ποίηση και καθιέρωσε το αποκλειστικά δικό του προσωπικό ύφος. Λίγοι ποιητές επηρέασαν τόσο σημαντικά τις κατοπινές γενιές τους όσο ο Έλιοτ. Και κανένας αστός ποιητής δε μίλησε με τόση ειλικρίνεια για το χάρος και την ερήμωση της τάξης του, μα και με το τόσο δραματικό τόνο, όσο ο Έλιοτ. Ποιητής τίμιος και συνεπής με την τέχνη του, τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του, καλλιέργησε εποικοδομητικά το ποιητικό θέατρο κι άνοιξε βαθιές τομές με το οξύτατο κι έμπειρο "κριτήριό" τ...
Η ιδέα μιας χριστιανικής κοινωνίας
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Αρμός (2013)
Η "Ιδέα μιας Χριστιανικής Κοινωνίας" αντανακλά όχι τόσο την αναζήτηση ενός χριστιανού, αλλά κυρίως την αγωνία ενός Ευρωπαίου για την διάσωση της ταυτότητας του ευρωπαϊκού πολιτισμού, γι' αυτό είναι έτοιμος να αποσυνδέσει την "Ιδέα" από την "Πίστη" και να προτείνει το χριστιανικό πολιτισμό ως κοινή ιδεολογική βάση για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς, ανεξάρτητα από την οποιαδήποτε θετική ή την αρνητική τους στάση έναντι της θρησκευτικής πίστεως.
Η έρημη χώρα. Προύφροκ. Οι κούφιοι άνθρωποι
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Γαβριηλίδης (2017)
"Είμαι πλέον πεπεισμένος πως η αθανασία σας προέρχεται από τις ανθρωποθεσίες που κάνατε στα ποιήματά σας. Όχι, κύριε Έλιοτ, δεν είπα ανθρωποθυσίες, αλλά ανθρωποθεσίες. Στους πλίνθινους στίχους σας έχουν εγκιβωτιστεί ανθρώπινες υπάρξεις. Άλλες εν γνώσει τους κι άλλες χωρίς να γνωρίζουν την παθολογική "έκκριση" της ποίησής σας". [...] (Από το Επίμετρο του μεταφραστή)
Η έρημη γη
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2019)
Ένα από τα διασημότερα κείμενα των νεότερων χρόνων, ένα θεμελιακό ποίημα του 20ού αιώνα σε δίγλωσση έκδοση, σύγχρονη μετάφραση και πλούσια σχόλια που φωτίζουν το περιεχόμενο κι αναδεικνύουν τη σημασία του για τη σύγχρονη λογοτεχνία. Η "Έρημη Γη" εκδόθηκε το 1922, το "θαυμαστό έτος" της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, όπως ονομάστηκε, αφού την ίδια χρονιά εκδόθηκαν επίσης ο Οδυσσέας του Τζόις και Οι ελεγείες του Ντουίνο του Ρίλκε. Είχε μάλιστα τόση επίδραση όσο κανένα άλλο ποίημα εκείνη τη χρονιά. Ο πρώτος αναγνώστης του, ο Έζρα Πάουντ, το χαρακτήρισε "από τις σπουδαιότερες σελ...
Η άγονη γη
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Εκδόσεις Πατάκη (2020)
Με τη μετάφραση του ποιήµατος "The Waste Land" του T.S. Eliot που καταθέτει εδώ, ο Χάρης Βλαβιανός θέτει εαυτόν ενώπιον μιας διπλής και εξαιρετικά δύσκολης πρόκλησης. Γιατί το ποίηµα αυτό αποτελεί ένα από τα καταστατικά κείµενα του µοντερνισμού του 20ου αιώνα κι ένα µείζον έργο της παγκόσµιας λογοτεχνίας, ενώ η απόδοσή του στα ελληνικά, ως "Έρημη χώρα", εδώ και 85 χρόνια, έχει καθαγιασθεί από το κύρος και την αίγλη της υπογραφής του νοµπελίστα Γιώργου Σεφέρη. Θέλει τόλµη ν’ αναµετρηθείς με ένα τέτοιο έργο σε ξένη γλώσσα και να το μεταφράσεις. Θέλει αυτοπεποίθηση να συγκρ...
Επτά δοκίμια για την ποίηση
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Γράμματα (1982)
Μπορούμε να πούμε πως το καθήκον του ποιητή, ως ποιητή, είναι μόνο έμμεσα στο λαό του: το άμεσο καθήκον του είναι στη γλώσσα του, πρώτα να τη διατηρήσει κι έπειτα να την πλατύνει και να τη βελτιώσει. Εκφράζοντας αυτά που αισθάνονται οι άλλοι άνθρωποι αλλάζει και το συναίσθημα κάνοντάς το πιό συνειδητό· κάνει το λαό ν αποχτά μεγαλύτερη συνείδηση γι αυτό που κιόλας αισθάνεται, κι έτσι τον μαθαίνει κάτι για τον εαυτό του. Αλλά δεν είναι απλώς ένας άνθρωπος με περισσότερη επίγνωση από τους λοιπούς ο ποιητής· είναι και ατομικά διαφορετικός από τους άλλους ανθρώπους, και τους ποι...
Δοκίμια
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Α. Καραβία (1980)
Περιέχονται τα κείμενα: Thomas Stearns Eliot - Βιογραφία - Η παράδοση και το προσωπικό ταλέντο - Η σημερινή παιδεία και οι κλασικοί - Η κοινωνική αποστολή της ποίησης - Η μουσική της ποίησης - Αποσπάσματα από κριτική και θεωρίες του πάνω στην καλλιέργεια της ποίησης και τέχνης Virginia Woolf - Βιογραφία - Η στενή γέφυρα της τέχνης - Όταν δεν ξέρεις ελληνικά - Ο καλλιτέχνης και η πολιτική - Προσωπικότητες - Επαγγέλματα για γυναίκες Aldous Huxley - Βιογραφία - Αποσπάσματα από επιστολές του - Μελέτη για τον Greco - Ο χρόνος και η μηχανή W.H. Auden...
Δεν είναι η ποίηση που προέχει
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Εκδόσεις Πατάκη (2003)
Ο παρών τόμος περιέχει μιαν επιλογή δοκιμίων του Τ.Σ. Έλιοτ, που καλύπτουν σχεδόν μισόν αιώνα πνευματικής δημιουργίας, από το 1917 ίσαμε το 1961. Παρουσιάζονται δοκίμια που αφορούν τη θεωρία του για την ποίηση και την κριτική της ποίησης· περιέχονται επίσης δοκίμια ή σύντομες αναφορές του για σημαντικούς ποιητές, καθώς και απόψεις του για τις θεωρίες ορισμένων εξ αυτών για την ποίηση και την κριτική: Δοκίμια και αναφορές για τον Δάντη, τον Μπλέηκ, τον Κόλεριτζ, τον Πάουντ, τον Γέητς, τον Βαλερύ και άλλους. Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει ο Έλιοτ την ποίηση και τους ποι...
Δέκα χορικά απ' το "Βράχο"
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Ίκαρος (2005)
[...] Η υπόθεση του έργου είναι πολύ απλή, έτσι ώστε μπορούμε να πούμε ότι το έργο δεν έχει καν υπόθεση. Το κεντρικό θέμα του "Βράχου" αναφέρεται στο χτίσιμο μιας εκκλησίας στο Λονδίνο, το 1934. Από το γεγονός αυτό παίρνει αφορμή ο ποιητής για να εκφράσει κατά πρώτο λόγο την πίστη του στην αιωνιότητα της Εκκλησίας και στην καθαρά πνευματική της υπόσταση, αλλά και για να στοχαστεί πάνω στη μοίρα του αιώνιου ανθρώπου, καθώς επίσης και στο μέλλον του σύγχρονου Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. [...] Τα χορικά που ακολουθούν, πιστεύω πως θ' αποκαλύψουν, ακόμα και στον πιο αμύητο στην ποίη...
Δάντης
Eliot Thomas Stearns 1888-1965
Εκδόσεις Πατάκη (2005)
Ο ποιητής Τάκης Παπατσώνης γράφει ότι ο "Δάντης" κατέχει "μία από τις κυριότερες θέσεις" στο κριτικό έργο του Έλιοτ. Η σπουδαιότητα όμως του δοκιμίου αυτού είναι ότι παρέχει στους αναγνώστες της "Θείας κωμωδίας" και της "Νέας ζωής" όχι στεγνές φιλολογικές γνώσεις, αλλά συμβουλές από την προσωπική εμπειρία του Έλιοτ ως δημιουργού μεγάλων σε έκταση ποιημάτων. Ας μη λησμονούμε ότι είναι εκείνος που έγραψε δύο από τα αριστουργήματα του 20ού αιώνα, την "Έρημη χώρα" και τα "Τέσσερα κουαρτέτα". Είναι βεβαίως τύχη να σε καθοδηγεί ένας μεγάλος ποιητής στο πώς θα διαβάσεις το έργο εν...