Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Τόμας Στερνς Έλιοτ με τη "Ρημαγμένη Γη" ("The Waste Land") άνοιξε καινούριους δρόμους στη νεότερη ποίηση και καθιέρωσε το αποκλειστικά δικό του προσωπικό ύφος. Λίγοι ποιητές επηρέασαν τόσο σημαντικά τις κατοπινές γενιές τους όσο ο Έλιοτ. Και κανένας αστός ποιητής δε μίλησε με τόση ειλικρίνεια για το χάρος και την ερήμωση της τάξης του, μα και με το τόσο δραματικό τόνο, όσο ο Έλιοτ. Ποιητής τίμιος και συνεπής με την τέχνη του, τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του, καλλιέργησε εποικοδομητικά το ποιητικό θέατρο κι άνοιξε βαθιές τομές με το οξύτατο κι έμπειρο "κριτήριό" τ...

Πως τα καταφέρνουν οι μεγάλοι συγγραφείς; Επί μισό και πλέον αιώνα το Paris Review έχει εκμαιεύσει μερικές από τις πιο αποκαλυπτικές και τολμηρές σκέψεις που διατύπωσαν οι αυθεντίες της λογοτεχνίας του καιρού μας. Οι συντάκτες του περιοδικού έχουν μιλήσει με τους περισσότερους, κορυφαίους στον κόσμο, μυθιστοριογράφους, ποιητές, θεατρικούς συγγραφείς και κριτικούς και οι ίδιες οι συνεντεύξεις κέρδισαν την αναγνώριση ως κλασικά λογοτεχνικά έργα, ως μία ουσιαστική και εμπεριστατωμένη καταγραφή της συγγραφικής ζωής. Το Paris Review έχει προσφέρει γόνιμες συζητήσεις με του...

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Θεωρούμενος ως ένας από τους κορυφαίους ποιητές του 20ού αιώνα, ο Τόμας Στερνς Έλιοτ είναι αναμφισβήτητα και ο σημαντικότερος λογοτεχνικός κριτικός. Οι απόψεις του για τη λογοτεχνία και τη λογοτεχνική κριτική αποτέλεσαν τη βάση της αγγλοσαξονικής Νέας Κριτικής και διαμόρφωσαν καθοριστικά, και διεθνώς, τη μοντερνιστική προσέγγιση της λογοτεχνίας. Η βασική θέση του Έλιοτ περιέχεται στην πεποίθησή του ότι η λογοτεχνική κριτική θα πρέπει να συμπληρώνεται από μιαν ηθική και οντολογική οπτική. Επιμένοντας, εις πείσμα των εστέτ, ότι η μεγάλη ποίηση δεν θα έπρεπε να αξιολογείται μό...

Η "Οικογενειακή Αντάμωση" άρχισε να γράφεται το 1936 και πήρε την τελική της μορφή στις πρόβες που άρχισαν τον Φεβρουάριο του 1939. Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στο Westminster Theatre στις 21 Μαρτίου 1939, με πρωταγωνιστή τον Michael Redrgave και αφού προηγουμένος ο Έλιοτ αρνήθηκε τον ρόλο του Χάρρυ στον John Gielgud, θεωρώντας ότι δεν ήταν αρκούντως θρήσκος ώστε να κατανοήσει την πολυπλοκότητα του συγκεκριμένου ρόλου. Ο Eliot είχε μια αμφίθυμη σχέση με τον ρόλο του Χάρρυ μέχρι το 1956, οπότε είδε την ερμηνεία του Paul Scofield σε σκηνοθεσία Peter Brook. Του έγραψε τότε...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Και εγέλασεν ο Θεός ζ΄, χα, χα, χα, χα, χα, χα, χα. Γελάσαντος δε του Θεού εγεννήθησαν Θεοί ζ΄, οίτινες τον κόσμο περιέχουσιν... Καγχάσαντος πρώτον πρώτον αυτού εφάνη φως αυγή, και διηύγασεν τα πάντα· εγένετο δε Θεός επί του κόσμου και του πορός·... Εκάγχασε δε β΄ ην πάντα ύδωρ. Ακούσασα η γη ήχους εξεβόησε και εκύρτανεν, και εγένετο το ύδωρ τριμερές εφάνη Θεός, ετάγη επί της αβύσσου... Βουλευομένου δε το γ΄ καγχάσαι, εφάνησαν... εκλήθη Ερμής... Εκάγχασε το τέταρτον ο Θεός και εφάνη γέννα κρατούσα σποράν... Εγέλασε το πέμπτον... και εφάνη Μοίρα κρατούσα ζυγόν, μ...

"Η ποίηση", είπε ο T.S. Eliot, "είναι κάτι που κατορθώνεται με τη σύγκλιση και τη συνέργια όλων των ψυχικών δυνάμεων του ποιητή, από τις πλέον ασυνείδητες ως -και κυρίως- τις πλέον συνειδητές, οι οποίες συνθέτουν το λόγο μέσω μιας διαδικασίας αποπροσωποποίησης, μετασχηματίζοντας το προσωπικό σε πανανθρώπινο και υποτάσσοντας το επικαιρικό στο διαχρονικό". Ο T.S. Eliot, κατά πολλούς ο μεγαλύτερος ευρωπαίος ποιητής της εποχής μας, διαμόρφωσε μια καινούργια ποιητική γλώσσα, πολυδύναμη και πολυεπίπεδη, επηρέασε, όσο λίγοι, τους συγχρόνους του και θα επηρεάζει πάντα τους μεταγ...

[...] Σε τούτο το σημείωμα προσπάθησα μόνο να κάνω μια πολύ σύντομη αναφορά στη βιογραφία και στο ποιητικό έργο του Eliot -για το οποίο τόσα έχουν γραφτεί σ' όλον τον κόσμο- αυτής της εξαιρετικής προσωπικότητας, σαν μια εισαγωγή στην παρουσιαζόμενη μετάφραση, όλων των ποιητικών του συλλογών. Εργασία επίπονη αυτή η μετάφραση, αλλά γεμάτη ενδιαφέρον και συναρπαστικές εκπλήξεις. Μια εργασία που μου έδωσε την ευκαιρία και τη χαρά να περπατήσω στα μονοπάτια της δαιδαλώδους φαντασίας αυτού του μεγάλου ποιητή, να ταξιδέψω στους ονειρικούς κόσμους του και να νοιώσω τη μαγεία της ασ...

Οι "Ποιητές του κόσμου" είναι μια μικρή ανθολογία. Έχει το χαρακτήρα ενός αγνώστου που σε πλησιάζει απότομα, μα η φωνή του φτάνει αμέσως στα τρίσβαθα. Μια ασυνήθιστη σύναξη φαινομενικά αταίριαστων και αλλόεθνων ποιητών, που όλοι τους ανήκαν στον 20ο αιώνα.

Η αντικειμενική αισθητική αξία των Τεσσάρων κουαρτέτων είναι αυτονόητη. Σε αυτά ο ποιητής συνοψίζει το σύνολο της ανθρώπινης περιπέτειας και με μοναδική ικανότητα εμβάθυνσης σ' αυτήν, αποδεικνύει με τρόπο αδιάσειστο το σκοπό της. Η λειτουργία του λόγου είναι μοναδική στη δύναμη, την ενότητα και την ποικιλία της, στον πολυεδρικό συμβολισμό της, τις εικόνες, τις μεταφορές και τις αλληγορίες της. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται τα τέσσερα κουαρτέτα (Burnt Norton, East Coker, The Dry Salvages, Little Gidding) στο πρωτότυπο και στα ελληνικά. Το δεύτερο μέρος π...