Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Alexíou Stylianós
Ο Στυλιανός Αλεξίου (1921-2013) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, γιος του του ποιητή Λευτέρη Αλεξίου, εγγονός του λογίου και εκδότη Στυλιανού Αλεξίου και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου και της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Το 1946 αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταξύ 1951-52 παρακολούθησε με υποτροφία μεταπτυχιακά μαθήματα στην Ecole Normale Surerieure, στο Παρίσι. Το 1959 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1961 παρακολούθησε μαθήματα στη Χαϊδελβέργη, με υποτροφία του Ιδρύματος Humboldt. Υπήρξε διακεκριμένος αρχαιολόγος, φιλόλογος και μελετητής τόσο της κλασικής, όσο και της βυζαντινής και της νεότερης ελληνικής γραμματείας και ομότιμος καθηγητής υστεροβυζαντινής, δημώδους και κρητικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε από το 1977 έως το 1991. Προηγουμένως είχε διατελέσει μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας από το 1947, όταν διορίστηκε αρχικά στη Ρόδο, έως το 1977, όταν παραιτήθηκε για να αναλάβει τα διδακτικά του καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ως αρχαιολόγος διετέλεσε Έφορος Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης (1961-1962), Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου (1962-1977). Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου και επίτιμος διδάκτωρ των πανεπιστημίων Padova και Κύπρου. Στο πλαίσιο των ανασκαφών του, ανακάλυψε τους υστερομινωικούς τάφους του Λιμένος Κνωσού και τους πρωτομινωικούς θολωτούς τάφους της Λεβήνος (Λέντα). Στο μουσείο Ηρακλείου δημιούργησε μια νέα πτέρυγα και την αίθουσα της Συλλογής Γιαμαλάκη. Επίσης, ίδρυσε τα αρχαιολογικά μουσεία Χανίων και Αγίου Νικολάου. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων ("Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός"), καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης στο ΙΕ΄ - ΙΖ΄ αι. Άλλες εργασίες του αφορούν σε θέματα ιστορικής γλωσσολογίας και σε ετυμολογήσεις λέξεων του κρητικού ιδιώματος και των νέων ελληνικών. Το 1993 τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, και το 2003 με τον Χρυσού Σταυρό του Τάγματος της Τιμής. Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τελευταία του εργασία ήταν η φιλολογική έκδοση του "Κρητικού" του Διονυσίου Σολωμού από τις εκδόσεις Κίχλη (Νοέμβριος 2013). Έφυγε από τη ζωή ακμαίος, πνευματικά, στο Ηράκλειο, την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013, σε ηλικία 92 ετών.
Minoan Civilization
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Κουβίδης B. Μανουράς Β. ΟΕ
Mr. Stylianos Alexiou, professor emeritus of the University of Crete, ex-Curator General of Antiquities, is a corresponding member of the Academy of Athens, member of the Archaeological Society, the German Institute, and honorary professor of the University of Padova and Cyprus. He discovered the late Minoan cemetery at the harbour town or Knossos, and the early Minoan vaulted tombs at Lebena (Leda). He is credited with the creation of a new wing at the Archaeological Museum of Heraklion, as well as with the Hall of the Giamalakis' collection. He also established the museum...
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Απόκοπος. Η Βοσκοπούλα
Μπεργαδής
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1998)
O ποιητής διηγείται μιαν επίσκεψη στον Άδη που είδε σε όνειρο και τη συνομιλία του με δύο νεκρούς νέους. Σκοπός είναι η έμμεση έξαρση του παροδικού φαινομένου της ζωής, με την υποβλητική περιγραφή του θανάτου ως απουσίας από τον όμορφο κόσμο και από τη μνήμη των ζωντανών. O μύθος προέρχεται ίσως από κάποιο ανάλογο ιταλικό έργο, μεταφέρθηκε όμως με πολλή τέχνη στο κρητικό γλωσσικό ιδίωμα και πήρε ζωή και πειστικότητα.
Βασίλειος Διγενής Ακρίτης
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1995)
Βασίλειος Διγενής Ακρίτης
Ερμής (1985)
Δημώδη βυζαντινά
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (1997)
Με τη νέα αυτή έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει συγκεντρωμένες δεκαπέντε εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου σχετικές με τη βυζαντινή ποίηση σε δημώδη γλώσσα, οι οποίες βρίσκονταν ως τώρα σε τόμους περιοδικών, πρακτικά συνεδρίων της Ακαδημίας Αθηνών, και σε διάφορα τιμητικά αφιερώματα. Τα σχετικά με την ακριτική ποίηση άρθρα συμπληρώνουν τις εκδόσεις του ιδίου "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και το Άσμα του Αρμούρη", "Ερμής" 1985, και "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και τα άσματα του Αρμούρη και του Υιού του Ανδρονίκου", "Ερμής" 1990 και "Εστία" 1994. Η αναδημοσίευση όλων των άρθρων θα είνα...
Ελληνική λογοτεχνία
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2010)
Η "Στιγμή" παρουσιάζει, για το ευρύτερο αναγνωστικό και επιστημονικό κοινό, το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου "Ελληνική Λογοτεχνία", εξέταση της ελληνόγλωσσης παραγωγής σχεδόν τριάντα αιώνων, από τον Όμηρο έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Η μελέτη διαρθρώνεται στα μέρη: Α΄. "Η Ελληνική Αρχαιότητα", επική, λυρική και χορική ποίηση, φιλοσοφία, θέατρο, ιστορία, ελληνιστικοί και ρωμαϊκοί χρόνοι, μυθιστόρημα και επίγραμμα. Β΄. "Χριστιανικοί χρόνοι-Βυζάντιον", Παλαιά και Καινή Διαθήκη, εκκλησιαστικοί συγγραφείς, υμνογραφία, λογία, δημώδης και ηρωική ποίηση, ιστορικοί και χρονογρ...
Ερωφίλη
Χορτάτσης Γεώργιος 1550-π.1660
Στιγμή (2001)
Η παρούσα τρίτη βελτιωμένη έκδοση της Ερωφίλης θεραπεύει τις ελλείψεις των εκδόσεων Σάθα και Ξανθουδίδη και αποκαθιστά μεγάλο αριθμό χωρίων που είχαν μείνει με νοηματικά σφάλματα και με φθορές γλώσσας και στιχουργίας. Η νέα επεξεργασία βασίστηκε στο άγνωστο προηγούμενο χειρόγραφο του Birmingham, αλλά και στα βενετικά έντυπα του Γραδενίγου και του Κιγάλα, και επίσης στα χειρόγραφα Αθηνών και Μονάχου. Δίνεται έτσι ένα εγκυρότερο κείμενο, πλησιέστερο στη γραφή του Γεωργίου Χορτάτση. Στην εισαγωγή εξετάζονται τα προβλήματα του ποιητή και της χρονολόγησης, των πολλαπλών ιταλικών...
Ευκαρπίας έπαινος
Συλλογικό έργο
Πορεία (2007)
Ο ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, τιμάται με το αφιέρωμα αυτό για τη μακροχρόνια, πολύκαρπη και πολύτιμη προσφορά του στην έρευνα και στη διδασκαλία. Η Επιτροπή του Αφιερώματος εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον ευρύτατο κύκλο των συνεργατών -στους οποίους συγκαταλέγονται και πολλοί παλαιότεροι μαθητές του τιμωμένου- για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους με μια συρροή υψηλής ποιότητας συμβολών. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Η αστρική σκόνη της...
Ζήνων
Στιγμή (1991)
Η τραγωδία "Ζήνων" είχε εκδοθεί για πρώτη και τελευταία φορά στα 1879 απότον Κ.Ν. Σάθα με πολλά λάθη και παρανοήσεις, ακόμη και στην κατανομή των προσώπων. Η παρούσα έκδοση αποκατέστησε το κείμενο ύστερα από παραβολή προς το επτανησιακό χειρόγραφο και προς το πρότυπο, που είναι η περίφημη στην εποχή της τραγωδία "Zeno" γραμμένη λατινικά από τον Άγγλο Ιησουίτη Josephus Simo και τυπωμένη στη Ρώμη στα 1648. Στην εισαγωγή επιβεβαιώνεται η άποψη του Σπύρου Ευαγγελάτου ότι ο "Ζήνων" είναι έργο επτανησιακό με κρητικές επιδράσεις· γράφτηκε και παίχτηκε στη Ζάκυνθο στα 1682-1683...
Η αποκατάστασις του ναού του Αγίου Μάρκου του Χάνδακος
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών (1958)
[...] Η έκδοσις του παρόντος τεύχους περιέχοντος δύο εμπεριστατωμένας και πρωτοτύπους μελέτας των εταίρων Στυλιανού Αλεξίου και Κώστα Λασιθιωτάκη αφορώσας εις τε την ιστορίαν και την αρχιτεκτονικήν μορφήν του μνημείου, μετά χαρακτηριστικών φωτογραφιών και σχεδίων, θα προκαλέση αναμφιβόλως το ενδιαφέρον του κοινού περί το επιφανέστερον μεσαιωνικόν μνημείον της νήσου και θα δημιουργήση, ελπίζομεν, κλίμα κατανοήσεως και στοργής -απαραίτητον δια να ολοκληρωθή ταχύτερον και ειδικώς του ναού του Αγίου Μάρκου η αποκατάστασις και ο σχετιζόμενος με την χρήσιν του γενικώτερος εκπολιτ...
Η ελευθερωμένη Ιερουσαλήμ
Χορτάτσης Γεώργιος 1550-π.1660
Στιγμή (1992)
Τα "Ιντερμέδια της Ερωφίλης" αποτελούν ανεξάρτητο έργο με θέμα τον έρωτα του Ρινάλδου και της Αρμίδας και την απελευθέρωση της τουρκοκρατούμενης Ιερουσαλήμ. Πρόκειται για μια τολμηρή επιτομή της Gerusalemme liberate του Torquato Tasso, γραμμένη από τον Γεώργιο Χορτάτση στην τελευταία δεκαετία του 16ου αιώνα. Το ιδεολογικό περιεχόμενο του έργου είναι η ταλάντευση ανάμεσα "στον έρωτα και τον πόλεμο" και η υπέρβαση του πρώτου με την εκ νέου ανάληψη του αγώνα. Παρά την κατάληξη αυτή, το ερωτικό, αισθησιακό και λυρικό στοιχείο δίνεται αριστοτεχνικά. Η νέα έκδοση εθεράπευσε...
Η κρητική λογοτεχνία και η εποχή της
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2011)
Στη μελέτη αυτή, που πρωτοδημοσιεύτηκε στον Η' τόμο των "Κρητικών Χρονικών" (1954), μελετώνται για πρώτη φορά οι σχέσεις του πολιτισμού των αστικών κέντρων της βενετοκρατούμενης Κρήτης στον 16ο και 17ο αιώνα προς το βυζαντινό παρελθόν, τη δυτική Αναγέννηση και την ελληνική και λατινική αρχαιότητα. Επισημαίνονται οι αναγεννησιακές επιδράσεις που γονιμοποίησαν τις μεσαιωνικές και λαϊκές καταβολές στην Κρήτη, και που, με την παράλληλη καταξίωση του κρητικού ιδιώματος, ως λογοτεχνικού οργάνου, εδημιούργησαν την κρητική λογοτεχνία των χρόνων της ακμής, μια λογοτεχνία αναγεννησια...
Η πρόσληψη της αρχαιότητας στο βυζαντινό και νεοελληνικό μυθιστόρημα
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2005)
Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται οι ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο διεθνές συνέδριο με τίτλο: "Η πρόσληψη της αρχαιότητας στο βυζαντινό και νεοελληνικό μυθιστόρημα". Το συνέδριο αυτό πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2001 και αποτέλεσε προϊόν της συνεργασίας των τομέων Κλασσικών και Βυζαντινών - Νεοελληνικών Σπουδών του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)