Δημώδη βυζαντινά

Μελέτες

Με τη νέα αυτή έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει συγκεντρωμένες δεκαπέντε εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου σχετικές με τη βυζαντινή ποίηση σε δημώδη γλώσσα, οι οποίες βρίσκονταν ως τώρα σε τόμους περιοδικών, πρακτικά συνεδρίων της Ακαδημίας Αθηνών, και σε διάφορα τιμητικά αφιερώματα. Τα σχετικά με την ακριτική ποίηση άρθρα συμπληρώνουν τις εκδόσεις του ιδίου "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και το Άσμα του Αρμούρη", "Ερμής" 1985, και "Βασίλειος Διγενής Ακρίτης και τα άσματα του Αρμούρη και του Υιού του Ανδρονίκου", "Ερμής" 1990 και "Εστία" 1994. Η αναδημοσίευση όλων των άρθρων θα είναι και μεθοδολογικά χρήσιμη, αφού στις μέρες μας παρατηρείται από ορισμένη πλευρά, χωρίς νέα επιχειρήματα, μία οπισθοχώρηση, ως προς τον Ακρίτη, σε παλιές θέσεις του Νικολάου Πολίτη, Π. Καλονάρου και J. Mavrogordato, καθώς και μεγάλη σύγχυση σε ζητήματα μετρικά, ερμηνευτικά και εκδοτικά. Η Εισαγωγή του παρόντος τόμου προσφέρει μία ενημερωμένη επανεξέταση θεμάτων χρονικής βαθμίδας, ιστορικότητας και αξιολόγησης, καθώς και παρατηρήσεις σχετικές με άγνωστες ως τώρα πηγές του Ακρίτη. Άλλα άρθρα αφορούν στα Προδρομικά Ποιήματα και σε γενικότερα προβλήματα βυζαντινής ιστορίας (θεωρία του Cyril Mango), ορολογίας κ.ά. Δύο από τις εργασίες (ανακοινώσεις στο εξωτερικό για το μέτρο των Προδρομικών και για τον Emile Legrand) δημοσιεύονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Περιέχονται τα κείμενα: - Εισαγωγή - Σημείωμα για τη χρονολόγηση του "Αρμούρη" - Σημείωμα για την κατοικία, τον κήπο και τον τάφο του Διγενή - Παρατηρήσεις στον "Ακρίτη" - Ο "Διγενής Ακρίτης" του Εσκοριάλ - Παρατηρήσεις στα "Πτωχοπροδρομικά" - Για την έκδοση του "Ακρίτη" και του "Αρμούρη" - Τα Ακριτικά του Ι. Κ. Προμπονά - Το τραγούδι του "Αρμούρη" - Ένα βιβλίο του Γ. Ι. Θανόπουλου - Ιστορικά και γεωγραφικά στον "Διγενή Ακρίτη" - Η έκδοση του "Πτωχοπροδρόμου" από τον Hans Eideneier - Digenes Akrites: Escorial or Grottaferrata? An Overview - Η ορολογία των περιόδων της λογοτεχνίας μας - Κριτικά στον "Διγενή" - Διορθωτικά στον "Πτωχοπρόδρομο" - Ένα βιβλίο για το Βυζάντιο - Βυζαντινοί "δεκαεπτασύλλαβοι" - Ο Emil Legrand ως εκδότης δημώδους βυζαντινής και κρητικής ποίησης - Συντομογραφίες - Πρώτες δημοσιεύσεις - Ευρετήριο ονομάτων - Βιβλία του Στυλιανού Αλεξίου