Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Alexíou Stylianós
Ο Στυλιανός Αλεξίου (1921-2013) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, γιος του του ποιητή Λευτέρη Αλεξίου, εγγονός του λογίου και εκδότη Στυλιανού Αλεξίου και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου και της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Το 1946 αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταξύ 1951-52 παρακολούθησε με υποτροφία μεταπτυχιακά μαθήματα στην Ecole Normale Surerieure, στο Παρίσι. Το 1959 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1961 παρακολούθησε μαθήματα στη Χαϊδελβέργη, με υποτροφία του Ιδρύματος Humboldt. Υπήρξε διακεκριμένος αρχαιολόγος, φιλόλογος και μελετητής τόσο της κλασικής, όσο και της βυζαντινής και της νεότερης ελληνικής γραμματείας και ομότιμος καθηγητής υστεροβυζαντινής, δημώδους και κρητικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε από το 1977 έως το 1991. Προηγουμένως είχε διατελέσει μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας από το 1947, όταν διορίστηκε αρχικά στη Ρόδο, έως το 1977, όταν παραιτήθηκε για να αναλάβει τα διδακτικά του καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ως αρχαιολόγος διετέλεσε Έφορος Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης (1961-1962), Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου (1962-1977). Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου και επίτιμος διδάκτωρ των πανεπιστημίων Padova και Κύπρου. Στο πλαίσιο των ανασκαφών του, ανακάλυψε τους υστερομινωικούς τάφους του Λιμένος Κνωσού και τους πρωτομινωικούς θολωτούς τάφους της Λεβήνος (Λέντα). Στο μουσείο Ηρακλείου δημιούργησε μια νέα πτέρυγα και την αίθουσα της Συλλογής Γιαμαλάκη. Επίσης, ίδρυσε τα αρχαιολογικά μουσεία Χανίων και Αγίου Νικολάου. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων ("Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός"), καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης στο ΙΕ΄ - ΙΖ΄ αι. Άλλες εργασίες του αφορούν σε θέματα ιστορικής γλωσσολογίας και σε ετυμολογήσεις λέξεων του κρητικού ιδιώματος και των νέων ελληνικών. Το 1993 τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, και το 2003 με τον Χρυσού Σταυρό του Τάγματος της Τιμής. Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τελευταία του εργασία ήταν η φιλολογική έκδοση του "Κρητικού" του Διονυσίου Σολωμού από τις εκδόσεις Κίχλη (Νοέμβριος 2013). Έφυγε από τη ζωή ακμαίος, πνευματικά, στο Ηράκλειο, την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013, σε ηλικία 92 ετών.
Ο Κρητικός
Σολωμός Διονύσιος 1798-1857
Κίχλη (2013)
Έργο της κερκυραϊκής περιόδου του ποιητή, γραμμένο τα χρόνια 1833-1834, ο "Κρητικός" έφτασε ως εμάς σχεδόν ακέραιος. Οι μουσικοί ζευγαρωτοί δεκαπεντασύλλαβοι του ποιήματος συνδέουν τον Σολωμό με την παράδοση του Βιτσέντζου Κορνάρου, ενώ με τη σειρά τους αποτελούν τη γέφυρα προς σημαντικά μεταγενέστερα έργα της λογοτεχνίας μας, από τον "Όρκο" του Γεράσιμου Μαρκορά ως το "Μήτηρ Θεού" του Άγγελου Σικελιανού. Το ιστορικό πλαίσιο του ποιήματος είναι ένα επεισόδιο από τον αγώνα της επαναστατημένης Κρήτης της περιόδου 1823-1824. Για να σωθούν από την προέλαση των τουρκικών δυν...
Ποικίλα νεοελληνικά
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2013)
Η σειρά προσεγμένων επανεκδόσεων μελετών μου από τη "Στιγμή" του Αιμίλιου Καλιακάτσου, στους τόμους "Μινωικά και ελληνικά", "Δημώδη βυζαντινά", "Κρητικά φιλολογικά" και "Ποικίλα ελληνικά", συνεχίζεται τώρα με τα "Ποικίλα νεοελληνικά". Οι εργασίες αναφέρονται σε θέματα των μεσαιωνικών και νέων ελληνικών, από τον Διγενή Ακρίτη ως τις μέρες μας. Από αυτές, η εκτενής μελέτη γύρω από το Κάστρο-Ηράκλειο και τη ζωή του στον 16ο-17ο αιώνα, που παρουσιάζεται εδώ βελτιωμένη και επαυξημένη, δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1965 στα "Κρητικά Χρονικά". Το άρθρο "Γύρω από το βυζαντινό ηρωι...
Οδύσσεια
Όμηρος
Στιγμή (2013)
Στην παρούσα έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει μιαν Ανθολόγηση και Μετάφραση της ομηρικής Οδύσσειας από τον Στυλιανό Αλεξίου. Τα τμήματα που έχουν επιλεγεί δίνουν και το σύνολο της πλοκής. Στον Πρόλογο αξιολογούνται οι προηγούμενες μεταφράσεις Πολυλά, Εφταλιώτη, Καζαντζάκη-Κακριδή, Ψυχουντάκη, Σίδερη. Στη μετάφραση χρησιμοποιήθηκε ένας ευέλικτος δεκαπεντασύλλαβος που μπορεί να αυξομειώνεται από δεκατρείς έως δεκαεπτά συλλαβές. Η παραδοσιακή τομή μετά την όγδοη συλλαβή παύει να είναι υποχρεωτική. Ο στίχος γίνεται καταλληλότερος για την απόδοση της προσωδιακής ποικιλίας του ομ...
Οδύσσεια
Όμηρος
Στιγμή (2013)
Στην παρούσα έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει μιαν Ανθολόγηση και Μετάφραση της ομηρικής Οδύσσειας από τον Στυλιανό Αλεξίου. Τα τμήματα που έχουν επιλεγεί δίνουν και το σύνολο της πλοκής. Στον Πρόλογο αξιολογούνται οι προηγούμενες μεταφράσεις Πολυλά, Εφταλιώτη, Καζαντζάκη-Κακριδή, Ψυχουντάκη, Σίδερη. Στη μετάφραση χρησιμοποιήθηκε ένας ευέλικτος δεκαπεντασύλλαβος που μπορεί να αυξομειώνεται από δεκατρείς έως δεκαεπτά συλλαβές. Η παραδοσιακή τομή μετά την όγδοη συλλαβή παύει να είναι υποχρεωτική. Ο στίχος γίνεται καταλληλότερος για την απόδοση της προσωδιακής ποικιλίας του ομ...
Στίχοι επιστροφής
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2012)
Έπειτα από σειρά φιλολογικών μελετών του Στυλιανού Αλεξίου, της μετάφρασης των σαιξπηρικών "Σονέτων" του και του ανθολογίου του "Εντευκτήριον", η Στιγμή παρουσιάζει εξήντα ποιήματα του ίδιου γραμμένα στο διάστημα 1939-1999. Στον πρόλογο της συλλογής, επισημαίνεται το ξεπέρασμα του "νεοϋπερρεαλισμού" και του "ελεύθερου στίχου" και προτείνεται η επιστροφή σε μια ποίηση βιωμάτων και στην οργανωμένη μορφή του ποιητικού λόγου. Οι "Στίχοι επιστροφής" είναι εμπνευσμένοι από εμπειρίες των πολεμικών χρόνων 1941-1944, από πράγματα της ιστορίας και του πολιτισμού μας, και από π...
Κατάλογος 25
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2011)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα & ενότητες: - Στυλιανός Αλεξίου, Τρία ποιήματα για τον Κορνάρο ("Τραπεζόντα Σητείας", "Κορνάρος", "Κάστρο") - Στυλιανός Αλεξίου, συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό "Sky" του Ηρακλείου, Μάιος 2011 - Παύλος Καλλιγάς, επιστολή στον Στυλιανό Αλεξίου - Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, "Το αρχαιολογικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Γιώργης Μανουσάκης, "Το φιλολογικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Κώστας Γ. Τσικνάκης, "Το πρόσφατο συγγραφικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Μενέλαος Γ. Παρλαμάς, ""Κρητική Ανθολογία" του Στυλιανού Αλεξίου" - Βιβλία του Στυλι...
Η κρητική λογοτεχνία και η εποχή της
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2011)
Στη μελέτη αυτή, που πρωτοδημοσιεύτηκε στον Η' τόμο των "Κρητικών Χρονικών" (1954), μελετώνται για πρώτη φορά οι σχέσεις του πολιτισμού των αστικών κέντρων της βενετοκρατούμενης Κρήτης στον 16ο και 17ο αιώνα προς το βυζαντινό παρελθόν, τη δυτική Αναγέννηση και την ελληνική και λατινική αρχαιότητα. Επισημαίνονται οι αναγεννησιακές επιδράσεις που γονιμοποίησαν τις μεσαιωνικές και λαϊκές καταβολές στην Κρήτη, και που, με την παράλληλη καταξίωση του κρητικού ιδιώματος, ως λογοτεχνικού οργάνου, εδημιούργησαν την κρητική λογοτεχνία των χρόνων της ακμής, μια λογοτεχνία αναγεννησια...
Κείμενα φιλίας και μνήμης
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Δοκιμάκης (2010)
Τα κείμενα που παρουσιάζονται στον τόμο αυτό αφορούν αναμνήσεις από εκλεκτούς κρητικούς τους οποίους ο Στυλιανός Αλεξίου είχε γνωρίσει πολύ καλά. Ήταν άνθρωποι που συνέβαλαν καθοριστικά στην άνοδο του πολιτιστικού επιπέδου στην Κρήτη και στην κυρίως Ελλάδα, με προβολή και στο εξωτερικό. Τα κείμενα αναφέρονται σε πρόσωπα όπως: Νίκος και Γαλάτεια Καζαντζάκη, Ανδρέας Καλοκαιρινός, Μενέλαος Παρλαμάς, Νικόλαος Πλάτων, Έλλη Αλεξίου, Παντελής Πρεβελάκης, Οδυσσέας Ελύτης, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Θεοχάρης Δετοράκης και άλλοι.
Στυλιανός Αλεξίου, Ζήσιμος Λορεντζάτος: Αλληλογραφία 1967 - 2003
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη (2010)
Σε αυτή την ιδιαίτερα σημαντική έκδοση έχομε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε την μακρόχρονη επιστολική επικοινωνία δυο κορυφαίων προσωπικοτήτων των ελληνικών γραμμάτων. Η δημιουργική πορεία τους αυτό το χρονικό διάστημα πλουτίζει τον πολιτισμό του τόπου μας με σπουδαία έργα. Και δίδεται τώρα η δυνατότητα, χάρη στην "Αλληλογραφία" τους, να δούμε την κριτική ανταπόκριση που είχαν τα έργα τους στις αντίστοιχες αναγνώσεις τους. Να διαβάσουμε τις γνώμες που εξέφραζαν οι δυο επιστολογράφοι. Να ακούσουμε τις προσωπικές τους απόψεις, τα σχέδια, τις κρίσεις τους για πλήθος πνευ...
Ελληνική λογοτεχνία
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2010)
Η "Στιγμή" παρουσιάζει, για το ευρύτερο αναγνωστικό και επιστημονικό κοινό, το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου "Ελληνική Λογοτεχνία", εξέταση της ελληνόγλωσσης παραγωγής σχεδόν τριάντα αιώνων, από τον Όμηρο έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Η μελέτη διαρθρώνεται στα μέρη: Α΄. "Η Ελληνική Αρχαιότητα", επική, λυρική και χορική ποίηση, φιλοσοφία, θέατρο, ιστορία, ελληνιστικοί και ρωμαϊκοί χρόνοι, μυθιστόρημα και επίγραμμα. Β΄. "Χριστιανικοί χρόνοι-Βυζάντιον", Παλαιά και Καινή Διαθήκη, εκκλησιαστικοί συγγραφείς, υμνογραφία, λογία, δημώδης και ηρωική ποίηση, ιστορικοί και χρονογρ...
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Κατάλογος 24
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2009)
Περιέχονται τα κείμενα: - Χειρόγραφο του Ε. Χ. Γονατά - Ε. Χ. Γονατάς, επιστολή στον Νίκο Εγγονόπουλο - Η α' σελίδα του Φυλλαδίου του Σταυράκη - "Ιστορία του άρχοντος και σπαθαρίου Σταυράκη" . Σχέδιο γενίτσαρη . Γλωσσάριο . Κώστας Γ. Τσικνάκης, σημείωμα - Ε. Χ. Γονατάς, επιστολή στον Νίκο Καχτίτση - Νίκος Καχτίτσης, επιστολή στον Ε. Χ. Γονατά - Στυλιανός Αλεξίου, από την "Οδύσσεια" του Ομήρου - Παύλος Καλλιγάς, "Ένας μανιχαϊκός ύμνος" - Μαρία Μπαλοπούλου, οκτώ ποιήματα - Ανθολόγιο ξενόγλωσσης ποίησης (μτφρ. Μαρία Υψηλάντη) . Φρανσουά Βιγιόν . Αρθούρος Ρεμπώ...
Ψηφίδες
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Ο τόμος αυτός είναι αφιερωμένος στη μνήμη της Στέλλας Παπαδάκη-Oekland, καθηγήτριας της Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Η Στέλλα Παπαδάκη-Όκλαντ υπήρξε από τα παλαιότερα μέλη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και συνέβαλε με την ξεχωριστή παρουσία της στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Ήταν επίσης δραστήριο μέλος της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Το βιβλίο εκδίδεται με πρωτοβουλία των συναδέλφων της. Συμμετέχουν με συμβολές τους δάσκαλοι, συνεργάτες, μαθητές και φίλοι. Περιέχει μελέτες αρχαιολογίας και ιστορίας, με...
Ποικίλα ελληνικά
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2009)
Στα "Ποικίλα ελληνικά" συγκεντρώνονται εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου των ετών 2000-2008, πάνω σε θέματα σχετικά με την αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο και τη νεοελληνική λογοτεχνία. Εξετάζονται τα ταξίδια του ομηρικού Οδυσσέα, η ναυτική τοιχογραφία της Σαντορίνης, η ποιητική του "Διγενή Ακρίτη", του "Ερωτόκριτου", του "ριζίτικου", του δημοτικού τραγουδιού και του σολωμικού έργου. Ερμηνεύονται δύσκολες σολωμικές λέξεις. Στη βιβλιοκρισία της γερμανικής μετάφρασης του Σολωμού από τον H. C. Gunther επισημαίνονται συνοπτικά όλες οι αδυναμίες της έκδοσης Πολυλά. Άλλες εργασίες αφορού...