Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Γάλλος στοχαστής Μισέλ ντε Μονταίνι (1533-1592) όταν αποτραβήχτηκε στον πύργο του εγκαταλείποντας τη θέση του στο Κοινοβούλιο του Μπορντώ, ομολογεί πως κάθισε να γράψει ώστε οι συγγενείς και οι φίλοι του "να διατηρήσουν πιο ολοκληρωμένη και πιο ζωντανή τη γνώση που απόκτησαν για το άτομό (του)". Τα "Δοκίμια" λοιπόν ξεκίνησαν το 1570 με στόχο "οικιακό και ιδιωτικό". Ο Μισέλ ντε Μονταίνι δεν έπαψε ως το θάνατό του να συμπληρώνει και να επεκτείνει αυτό το έργο που έγινε έτσι ουσία της ουσίας του, μια σύνοψη της ελληνικής και λατινικής σκέψης και φιλοσοφίας, όπου οι προσωπ...

Ο Γάλλος στοχαστής Μισέλ ντε Μονταίνι (1533-1592), όταν αποτραβήχτηκε στον πύργο του εγκαταλείποντας τη θέση του στο Κοινοβούλιο του Μπορντώ, άρχισε να γράφει ώστε, καθώς ομολογεί ο ίδιος, οι συγγενείς και οι φίλοι του "να διατηρήσουν πιο ολοκληρωμένη και πιο ζωντανή τη γνώμη που απόκτησαν για το άτομό του". Με τα κείμενα αυτά ο Μονταίνι επινόησε έναν όρο και ένα λογοτεχνικό είδος, το δοκίμιο. Τα "Δοκίμια" λοιπόν ξεκίνησαν το 1570 με στόχο "οικιακό και ιδιωτικό". Ο Μισέλ ντε Μονταίνι δεν έπαψε ως το θάνατό του να συμπληρώνει και να επεκτείνει αυτό το έργο που έγινε έτσι το...

Γύρω από τον Nietzsche και το έργο του σωρεύεται βαθμιαία ανά τον κόσμο ένα μη εποπτεύσιμο πλήθος δημοσιεύσεων, διατριβών, μονογραφιών, βιογραφιών, οι οποίες πάνω απ' όλα δείχνουν πως το νιτσεϊκό corpus ανθίσταται σθεναρά σε μια συνεκτική και ολιστική ερμηνεία. Αν ο πληθωριστικός σχολιασμός του έργου του ερμηνευτεί, όπως έχει ήδη προτείνει ο Foucault, μέσα από την "αναλυτική του λόγου", δηλαδή τη γενεαλογική του προοπτική ως θέλησης για δύναμη, μας δίνεται τότε η δυνατότητα να αντικρίσουμε στη χειρονομία του σχολίου τη συγκαλυμμένη αλλά βίαιη προσπάθεια που καταβάλλεται για...

Το "Δοκίμιο για μια νέα θεωρία της όρασης" (1709) αποτελεί το πρώτο φιλοσοφικό και το επιτυχέστερο εκδοτικά στην εποχή του έργο του Τζωρτζ Μπέρκλεϋ. Τοποθετημένο με σημερινά κριτήρια στο μεταίχμιο ανάμεσα στη φιλοσοφία και την ψυχολογία της αντίληψης, ο Ιρλανδός συγγραφέας επιχειρεί να προσδιορίσει τη φύση και τον μηχανισμό της όρασης, εστιάζοντας στην αντίληψη του βάθους, του μεγέθους των αντικειμένων και στο πρόβλημα της ανεστραμμένης εικόνας στον αμφιβληστροειδή του ματιού. Συνδιαλεγόμενος και αντιπαρατιθέμενος με άλλες θεωρίες και φιλοσόφους, όπως τον Ρενέ Ντεκάρτ και τ...

... Ο κοσμικός ηγέτης δεν έχει επιφορτιστεί με τη φροντίδα των ψυχών περισσότερο από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος και ισχυρίζομαι ότι ούτε κάτι τέτοιο τού έχει ανατεθεί από τον Θεό, εφόσον από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο Θεός παραχώρησε σε ορισμένους ανθρώπους τέτοιου είδους εξουσία που τους επιτρέπει να εξαναγκάζουν τους άλλους να ασπαστούν το δικό τους θρησκευτικό δόγμα. Ούτε είναι δυνατό να έχει περιβληθεί κάποιος κοσμικός ηγέτης με μια εξουσία του είδους αυτού, έχοντας τη συγκατάθεση του λαού, επειδή κανένας άνθρωπος μέχρι σήμερα δεν μπορεί να παραμελήσει τη φροντίδ...

Το "Δοκίμιο για την ανθρώπινη νόηση", είναι ένα μνημείο της ανθρώπινης διανοητικής ιστορίας. Αποτελεί το κλασικό εισαγωγικό έργο του εμπειρισμού, ενός εμπειρισμού αισιόδοξου ως προς τη δυνατότητα που έχουμε να γνωρίσουμε τον κόσμο και τον εαυτό μας. Για τον Λοκ είμαστε μια tabula rasa κατά τη γέννησή μας, αλλά δια των αισθήσεων, αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Τις εικόνες του κόσμου και όσες σχηματίζουμε στοχαζόμενοι, τις κατανοούμε μέσω της επεξεργασίας μας με τον Λόγο. Το "Δοκίμιο" χωρίζεται σε τέσσερα βιβλία. Στο πρώτο παρου­σιάζεται η θέση ότι δεν υπάρχουν έμφυτες ιδέες....

Χρησιμοποιώντας ορισμένες εκφράσεις, για να δηλώσουμε ότι τα αντίθετα δεν είναι σε αντίφαση μεταξύ τους-και ότι αν το ένα είναι κάτι το θετικό, το άλλο δεν είναι μια καθαρή άρνηση, αλλά αντιτίθεται στο πρώτο, όπως θα δούμε στη συνέχεια, ως κάτι το καταφατικό - μπορούμε να πούμε, ακολουθώντας τη μέθοδο των μαθηματικών: η καταστροφή είναι μια αρνητική δημιουργία, η πτώση μια αρνητική άνοδος, η επιστροφή μια αρνητική αναχώρηση· δηλώνοντας μ' αυτόν τον τρόπο ότι η πτώση δεν διαφέρει από την άνοδο απλώς και μόνο όπως το μη-a από το a, αλλά είναι εξίσου θετική όπως και η άνοδος·...

«Στην πράξη η πολυγαμία κυριαρχεί παντού, το θέμα είναι μόνο πώς οργανώνεται. Πού να βρει κανείς αληθινούς μονογαμικούς; Όλοι, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα, και οι περισσότεροι από μας σχεδόν πάντα, ζούνε σε πολυγαμία. Κάθε άντρας χρειάζεται περισσότερες από μία γυναίκες. Κι όσο για τις γυναίκες, ο ρόλος τους είναι αυτός ενός υποδεέστερου όντος· αν περιοριστιτούν σ' αυτόν, θα δούμε να εξαφανίζεται από προσώπου γης η δεσποσύνη, το τερατώδες αυτό κατασκεύασμα του ευρωπαϊκού πολιτισμού και της γερμανοχριστιανικής βλακείας, με τις γελοίες αξιώσεις της για σεβασμό και εκτίμησ...

Ο Arthur Schopenhauer (1788-1860) στο περίφημο έργο του "Αφορισμοί" για την πρακτική σοφία της ζωής, απευθυνόμενος σε ευρύ αναγνωστικό κοινό, εκθέτει την διδασκαλία του για το πως ο άνθρωπος μπορεί να κατακτήσει την ευτυχία στο μέτρο που επιτρέπει ο αντίξοος χαρακτήρας της ανθρώπινης ζωής. Η ανά χείρας έκδοση παρουσιάζει χωριστά το εκτενές και αυτοτελές πέμπτο κεφάλαιο των "Αφορισμών". Σε τούτο, ο Schopenhauer προσφέρει στον αναγνώστη υπό την μορφή μίας σειράς συμβουλών ένα εγχειρίδιο πρακτικής σοφίας, το οποίο, χάρη στο διεισδυτικό και κριτικό πνεύμα του συγγραφέα του,...

Ο Contillac, υποτάσσοντας την ψυχολογία στο λογικό σχήμα το οποίο χάραξε a priori ήταν πολύ μακριά απ' το να αναλύσει τις πλούσιες πηγές της ανάλυσης στις οποίες όφειλε την περιωπή του και τη γονιμότητά του. Είναι ό,τι άρχισαν να καθιστούν ορατό οι Destutt de Tracy και Cabanis, όταν απ' τη μια συνέδεσαν το ρου των αισθήσεων με τις οργανικές τους ρίζες και απ' την άλλη αποκάλυψαν τον μη αντιληπτό ρόλο της κίνησης στην αντίληψη. Ήταν όμως επιφυλαγμένο στον Maine de Biran να φωτίζει πλήρως την ικανότητα του υποκειμένου να αντιδρά στην παθητική εντύπωση. "Αν μιλάμε επειδή ακούμ...

"Καλαισθησία είναι η ικανότητα καλής χρήσης των αντικειμένων του αισθήματος. Πρέπει επομένως να έχουμε ψυχή για να έχουμε ευαισθησία, όπως επίσης και διεισδυτικότητα, γιατί η διάνοια κινεί το αίσθημα. Ό,τι δε διαπερνάται απ' το πνεύμα παρά με πολύ κόπο, δε φθάνει στην καρδιά, δε δημιουργεί παρά μια ανίσχυρη εντύπωση. Αυτό κάνει ώστε τα πράγματα τα οποία δε συλλαμβάνονται με την πρώτη ματιά να μην είναι απότοκα της καλαισθησίας. ...Ο όρος καλό ενέχει κάποια φυσική βαθμίδα τελειότητας. Το ωραίο, κάποιο επίπεδο λάμψης και αποδοχής. Τους βρίσκουμε και τους δύο όρους ενωμένου...

1 έργο του Νίτσε, 2 έργα του Σοπενχάουερ

Ο Τάσος Πανταζής (1966-2009) μελετάει τις απόψεις του Ρουσσώ για τον πολιτισμό και την αγωγή, όχι μόνο στον "Αιμίλιο" αλλά και υπό το φως των δύο Λόγων του, του "Λόγου περί επιστημών και τεχνών" και του "Λόγου περί της καταγωγής και των θεμελίων της ανισότητας" ανάμεσα στους Ανθρώπους. Ο Ρουσσώ εισηγείται αγωγή με ελευθερία και στοχεύει στην πραγμάτωση της ελευθερίας του ανθρώπου. Το πεδίο της εκπαίδευσης θεωρείται από τον Ρουσσώ ιδιαίτερα κρίσιμο, όπως και για τον Καντ, οι ιδέες του οποίου εξετάζονται συγκριτικά με αυτές του Ρουσσώ σε αρκετά σημεία. Η ιδέα της επιστροφ...

"Είτε είμαι ελεύθερος να γράψω αυτόν τον λόγο υπέρ της ελευθερίας και κατά της αναγκαιότητας, είτε δεν είμαι ελεύθερος. Αν είμαι ελεύθερος, τότε έχω πετύχει το ζητούμενο, και δεν θα έπρεπε να πασχίζω για την αλήθεια. Αν δεν είμαι ελεύθερος, δεν θα έπρεπε ωστόσο να κατηγορηθώ γι' αυτό, καθώς δεν το κάνω από ηθελημένη επιλογή μου, αλλά από αναπόφευκτη αναγκαιότητα". (Τζον Μπράμχολ) "Το ερώτημα δεν είναι αν ένας άνθρωπος είναι ελεύθερα ενεργών, δηλαδή αν μπορεί να γράψει ή να μη γράψει, να μιλήσει ή να παραμείνει σιωπηλός, κατά τη βούλησή του, αλλά αν η βούληση να γράψει κ...

Το πνεύμα μπορεί καθεαυτό να έχει την εμπειρία του απείρου. Στο ανθρώπινο ον αποσπάται κάποτε ο θείος σπινθήρας που του επιτρέπει να διαβλέπει την ύπαρξη του είναι-πηγής, του είναι-θεμελίου, του είναι-αρχής στην οποία όλα αναπαύονται, όπως μια ακολουθία στη γενετική της μορφή. Το σύμπαν δεν είναι παρά ακτινοβολία του πνεύματος· οι ακτινοβολίες του θείου πνεύματος είναι για μας κάτι περισσότερο από φανερώσεις, έχουν μια πραγματικότητα παράλληλη με τη δική μας. Οι ακτινοβολίες του πνεύματός μας δεν είναι παρά ατελείς κατοπτρισμοί του πυροτεχνήματος που εκπέμπεται από το Brahm...

H φιλοσοφία του Xομπς κατέχει μοναδική ίσως θέση στην ιστορία των ιδεών: έχει υποστεί κατά καιρούς τόσες πολλές και αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες, ώστε είναι αδύνατον να την κατατάξει κανείς με ακρίβεια σε κάποιο από τα υπάρχοντα φιλοσοφικά ρεύματα. Aπό τους μελετητές της, άλλοι την τοποθετούν μεταξύ του Mπέικον και του Nτεκάρτ, ενώ άλλοι τη συσχετίζουν με το Γαλιλαίο· άλλοι τη θεωρούν βλάσφημη, απολυταρχική και επικίνδυνη για τους πολίτες και τα δικαιώματά τους, ενώ άλλοι τη θεωρούν την αξιολογότερη και ρεαλιστικότερη ανάλυση του σύγχρονου κράτους που προτάθηκε μέχρι σήμερ...

Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ, παριζιάνος αστός, αρριβίστας που τον μεθούσαν οι επαφές με τους ευγενείς, οπαδός της δουλείας και αντισημίτης χωρίς ενοχές, δεν ανήκε βεβαίως στην αριστερά. Συμμεριζόταν πολλές από τις προκαταλήψεις του καιρού του τη στιγμή που άλλοι σύγχρονοί του κατόρθωσαν να τις υπερβούν: ο Μοντεσκιέ φορές φορές, ο Ρουσσώ συχνά, ο Ντιντερό, ο Κοντορσέ, ο αββάς Γκεγκουάρ σχεδόν πάντοτε. Ακόμα και με τα κριτήρια της εποχής του, ο Αρουέ ανήκε στη δεξιά. Όχι όμως και ο Βολταίρος. Αποτελεί κοινό τόπο να υπενθυμίσουμε πως ήταν η προσωποποίηση της ανεκτικότητας. (...) Η...