Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ρητορεύουμε ασταμάτητα κατά των παθών. Τους καταλογίζουμε τα βάσανα του ανθρώπου και ξεχνούμε πως είναι επίσης πηγή όλων του των απολαύσεων. Αποτελούν ένα στοιχείο της συγκρότησής του, για το οποίο δεν μπορούμε να πούμε ούτε πάρα πολλά καλά ούτε πάρα πολλά κακά. Όμως αυτό που με κάνει να αγανακτώ, είναι ότι δεν τα βλέπουμε ποτέ, παρά μόνον από την κακή τους πλευρά. Λες και θα αποτελούσε προσβολή για τη λογική, αν λέγαμε μια λέξη υπέρ των αντιπάλων της. Ωστόσο, μόνο τα πάθη, και μάλιστα τα μεγάλα πάθη, είναι αυτά που μπορούν να ανεβάσουν την ψυχή στο ύψος των μεγάλων πραγμάτ...

O Mazzino Montinari, έπειτα από μια μακροχρόνια και επίπονη εργασία στο αρχείο του Νίτσε, ανακαλύπτει και συγχρόνως αποκαλύπτει έναν άλλο Νίτσε. Δίχως προκαταλήψεις, ιδεολογικούς και ηθικολογικούς ή άλλης φύσης ενδοιασμούς, αλλά με άξονα την επιστημονική αυστηρότητα της φιλολογικής, ιστορικο-συγκριτικής μεθόδου, φέρνει στο φως την αλήθεια και την πραγματική σημασία του έργου του Νίτσε. Η βούληση για δύναμη ως έργο δεν υπάρχει, ο Νίτσε δεν έγραψε ποτέ ένα βιβλίο μ' αυτό τον τίτλο. Ο υπεράνθρωπος δεν είναι το μοντέλο ενός "αφέντη", είναι απλώς άνθρωπος που μπορεί να λέει ναι...

Από όλα τα έργα του Νίτσε το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" είναι το πιο σημαντικό και ασφαλώς το πιο διάσημο. Αποτελεί μία από τις μείζονες κριτικές που έχουν γίνει στο δυτικό πολιτισμό (στην πολιτική, την ηθική, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, την επιστήμη του) και είναι μια ενθουσιώδης πρόταση για τη δημιουργία ενός άλλου πολιτισμού, που θα στηρίζεται σε μια μεταστοιχείωση όλων των αξιών και θα εκπροσωπείται από μια νέα μορφή ανθρώπου, τον υπεράνθρωπο. Το "Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα" είναι ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα αλλά και ποικιλοτρόπως ερμηνευμένα βιβλία (αφού το επικαλέστ...

Σ' αυτό το βιβλίο βρίσκουμε επί τω έργω μια "υπόγεια" ύπαρξη, μια ύπαρξη που διατρυπά, σκάβει και συνταράζει τη γη. Τη βλέπουμε, -αν παραδεχτούμε ότι έχουμε μάτια για μια τέτοια δουλειά σε βάθος,- όπως προχωρεί αργά, επιφυλακτικά, με ήρεμη ακαμψία, δίχως να προδίνει πολύ τη δυσφορία που φέρει μαζί της κάθε μακρά στέρηση από αέρα και φως. Θα πίστευε κανείς σχεδόν πως αυτός ο υποχθόνιος είναι ευτυχισμένος με τη σκοτεινή δουλειά του. Δεν φαίνεται αλήθεια, ότι μια πίστη τον οδηγεί, ότι μια παρηγοριά τον ανταμείβει; Ότι θέλει ίσως να έχει δικό του ένα μακρύ σκοτάδι, πράγματα καθ...

Ω άνθρωπε, πρόσεξε πολύ! Τι λέει το μεσονύχτι το βαθύ; "Κοιμόμουν , κοιμόμουν , Απ' όνειρο βαθύ έχω ξυπνήσει. Ο κόσμος είναι βαθύς Και πιο βαθύς απ' όσο η μέρα το 'χει στοχαστεί. Βαθύς ο πόνος του Μα είν' η χαρά απ' τον πόνο πιο βαθιά! Ο πόνος κράζει: Να χαθείς! Κι αιωνιότη λαχταρά κάθε μέρα, Βαθιά πολύ βαθιά αιωνιότη λαχταρά".

Οι θέσεις και οι ιδέες που διατυπώνονται εδώ εκτέθηκαν, σε πρώιμη μορφή, κατά τη διάρκεια ενός μεταπτυχιακού σεμιναρίου για τα "Τοπικά" του Αριστοτέλη (τομέας Ανθρωπιστικών Επιστημών, ΕΜΠ, 1991/92) και σε ένα εργαστήριο με θέμα "Πειθαρχία και γνώση" που οργάνωσε το περιοδικό "Τοπικά" (Ρόδος, 1993). Τμήματα του βιβλίου αυτού έχουν εκτεθεί, ως εργασία εν προόδω, σε διάφορα σεμινάρια και συνέδρια. Η οριστική μορφή που έλαβαν εδώ οφείλεται, εν μέρει, και στις εκεί συζητήσεις.

Η κριτική που ασκεί ο Νίτσε στη θρησκεία και την ηθική, στην επιστήμη και τη φιλοσοφία υπονομεύει κάθε "οριστική" αλήθεια και μας υποχρεώνει να σταθούμε απέναντι στα μεγάλα ζητήματα της ζωής για να τα ξαναστοχαστούμε όλα από την αρχή. Στους αφορισμούς αυτούς γίνεται φανερό ότι η φιλοσοφία δεν είναι πάντοτε ψυχρή αφαίρεση.