Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Οι μεταφράσεις των 11 από τα 18 ποιήματα που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση, πρωτοδημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Εντευκτήριο", τχ. 53, Ιανουάριος - Μάρτιος 2001. ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ Στο εισαγωγικό μου σημείωμα επισήμανα ήδη ότι στον Ernst Jandl η ίδια η ιδέα του ποιήματος συχνά γεννιέται από το άκουσμα μιας λέξης ή φράσης με ιδιάζον νοηματικό ή ηχητικό δυναμικό, και γι' αυτό μεγάλο μέρος των ποιημάτων του είναι "απολύτως" μη μεταφράσιμο. Θα μου αντιταχθεί: ποια ποιήματα είναι μεταφράσιμα; Ας διατυπώσω την απάντηση προσεκτικά: αυτά που νομίζει κανείς ότι μπορε...

"Η κάμαρα του πύργου σκοτεινή. Όμως φωτίζουν ο ένας το πρόσωπο του άλλου με το χαμόγελό τους. Ψηλαφούν μπροστά τους σαν τυφλοί και βρίσκουν ο ένας τον άλλον σαν μια πόρτα. Σχεδόν σαν παιδιά που φοβούνται τη νύχτα, σφίγγονται ο ένας μες στον άλλο. Κι όμως, δε φοβούνται. Δεν υπάρχει τίποτα να τους εναντιωθεί. Μήτε το χτες, μήτε το αύριο - γιατί ο χρόνος κατέρρευσε. Κι εκείνοι ανθίζουν μέσα από τα συντρίμμια του". Το "Τραγούδι του έρωτα και του θανάτου του σημαιοφόρου Χριστόφορου Ρίλκε", το γνωστότερο και δημοφιλέστερο έργο του Ρίλκε, γράφτηκε στο γύρισμα του εικοστού αιώνα,...

Ο άρχοντας του Λάγγεναου γράφει ένα γράμμα, βυθισμένος σε σκέψη. Αργά-αργά ζωγραφίζει μεγάλα, σοβαρά, όρθια γράμματα: Καλή μου Μητέρα, να είσαι περήφανη: Βαστώ τη σημαία, μην ανησυχείς: Βαστώ τη σημαία, να μ' αγαπάς: Βαστώ τη σημαία - Ύστερα κρύβει το γράμμα κάτω από τη στολή του, στο πιο κρυφό μέρος, κοντά στο ροδόφυλλο. Και συλλογίζεται: "Σε λίγο θα μοσκοβολήσει κι αυτό". Και συλλογίζεται: "Ίσως το βρει καμιά φορά κανένας...". Και συλλογίζεται... "γιατί ο εχθρός είναι κοντά".

Είκοσι επτά χρόνια διήρκεσε η πορεία του Γκεόργκ Τρακλ (1887-1914) στον ουρανό της Ευρώπης, είκοσι επτά χρόνια αφιερωμένα σε μια δαιμονιακή αναζήτηση γεμάτη ερμητικά σύμβολα, που ανάγκασαν τον Λούντβιχ Βιτγκενστάιν να αναφωνήσει: "Δεν μπορώ να την καταλάβω την ποίησή του. Όμως ο τόνος της με μαγεύει. Είναι ο τόνος των πραγματικά ιδιοφυών ανθρώπων!" [...]

Και ο βασιλεύς Δαβίδ πρεσβύτερος προβεβηκώς ημέραις, και περιέβαλλον αυτόν ιματίοις, και ουκ εθερμαίνετο και είπον οι παίδες αυτού Ζητησάτωσαν τω κυρίω ημών τω βασιλεί παρθένον νεάνιδα, και παραστήσεται τω βασιλεί και έσται αυτόν θάλπουσα και κοιμηθήσεται μετ' αυτού, και θερμανθήσεται ο κύριος ημών ο βασιλεύς, και εζήτησαν νεάνιδα καλήν εκ παντός ορίου Ισραήλ και εύρον την Αβισάκ την Σωμανίτιν και ήνεγκαν αυτήν προς τον βασιλέα, και η νεάνις καλή έως σφόδρα· και ην θάλπουσα τον βασιλέα και ελειτούργει αυτώ, και ο βασιλεύς ουκ έγνω αυτήν. (Βασιλειών Γ΄, 1, 1-4)

"Ο βίος της Μαρίας" ολοκληρώθηκε μέσα σε λίγες μέρες, από τις 15 έως τις 23 Ιανουαρίου του 1912, χρονικό διάστημα το οποίο ταυτίζεται με την περίοδο συγγραφής των πρώτων "Ελεγειών του Ντουίνο", που επρόκειτο να αποτελέσουν τη μέγιστη λυρική σύνθεση του Ρίλκε. Ωστόσο "Ο βίος της Μαρίας" δεν αποτελεί άσκηση γραφής ή πάρεργο, αλλά σχετίζεται με μια σημαντική για την καλλιτεχνική σταδιοδρομία του Ρίλκε περίοδο ποιητικής κυοφορίας. "Ο βίος της Μαρίας" θα πρέπει να διαβαστεί ως μοναδικό ποιητικό επίτευγμα εσωτερικής αναζήτησης, στο οποίο διασταυρώνεται η υπαρξιακή αγωνία ενός από...

Η Ίνγκεμποργκ Μπάχμαν, όπως και οι Αυστριακοί συγγραφείς της "Ομάδας της Βιέννης" Ρόμπερτ Μούζιλ, Τόμας Μπέρνχαρντ και Πέτερ Χάντκε, ασχολήθηκε με το θέμα της υπαρξιακής σχέσης ανάμεσα στη γλώσσα, τη νόηση και τον κόσμο. Το ποιητικό εγώ δεν μιλάει εκ των έσω ενός εξωτερικού κόσμου, αλλά μένει στα σύνορα, στην περιφέρεια, και η γλώσσα που χρησιμοποιεί είναι γλώσσα ορίων: "συνορεύει εδώ μια λέξη με μένα, την αφήνω να συνορεύει". "Τα όρια της γλώσσας μου [...] επισημαίνουν τα όρια του κόσμου μου. Δεν μπορεί να υπάρξει ένας καινούργιος κόσμος χωρίς μια νέα γλώσσα". Με το έργο...

Σε εξαιρετική μετάφραση και με ένα έξοχο Προλογικό Σημείωμα του Άρθουρ Αντάμωφ πρωτοεκδίδεται στα ελληνικά αυτό το ποιητικό κείμενο του Ρίλκε, που φανερώνει πώς το βίωμα του ποιητή, μέσα από το οποίο έχτισε τη ζωή του, φτάνει σε τούτο το ποίημα-προσευχή στο απόγειό του.

"Αν ίσως η καθημερινότητά σας σάς φαίνεται φτωχή, μην την καταφρονήσετε. Καταφρονήστε τον ίδιο τον εαυτό σας, που δεν είναι αρκετά ποιητής και δε μπορεί να καλέσει κοντά του τα πλούτη της. Για το δημιουργό δεν υπάρχει φτώχεια, ούτε φτωχοί κι αδιάφοροι τόποι." Ρ. Μ. Ρίλκε

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται οι εισηγήσεις των επιστημόνων που έλαβαν μέρος στο διεθνές συνέδριο για τον Georg Trakl, που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2007 στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με τη συνεργασία της Αυστριακής Πρεσβείας. Σκοπός του συνεδρίου ήταν η παρουσίαση στο ελληνόφωνο κοινό του μείζονος αυτού αυστριακού ποιητή, ουσιαστικότερου εισηγητή του εξπρεσιονισμού στο γερμανόφωνο χώρο, η ποίηση του οποίου σφράγισε την ευρωπαϊκή λυρική νεωτερικότητα.

Η Ίλζε Άιχινγκερ, η "μεγάλη αουτσάιντερ" της γερμανόφωνης μεταπολεμικής λογοτεχνίας, όπως την αποκαλεί η κριτική, αποτελεί μια σταθερή και επίμονη παρουσία στα γράμματα, από το πρώτο της μυθιστόρημα το 1948 έως την πρόσφατη συλλογή της το 2006. Η διαφοροποίηση από τις εκάστοτε μόδες και ρεύματα, ο υπονομευτικός τρόπος σκέψης και η εμμονή της σε μια κριτική στάση απέναντι στο ιστορικοπολιτικό γίγνεσθαι αναγνωρίστηκαν από νωρίς ως το "σήμα κατατεθέν" της γραφής της Άιχινγκερ. Με την παρούσα έκδοση παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό διηγήματα, μικρά πεζά και...