Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η χειραφέτηση ξεκινά όταν αμφισβητήσουμε την αντίθεση ανάμεσα στη θέαση και τη δράση, όταν κατανοήσουμε ότι τα προφανή δεδομένα που δομούν έτσι τις σχέσεις ανάμεσα στον λόγο, την παρατήρηση και την πράξη ανήκουν τα ίδια στη δομή της κυριαρχίας και της υποταγής. Ξεκινά όταν κατανοήσουμε ότι και η θέαση είναι μια δράση που επιβεβαιώνει ή μετασχηματίζει την κατανομή των θέσεων. Ο θεατής δρα και αυτός, όπως ο μαθητής ή ο επιστήμονας. Παρατηρεί, επιλέγει, συγκρίνει, ερμηνεύει. Συνδέει αυτό που βλέπει με πολλά άλλα πράγματα που έχει δει σε άλλες σκηνές, σε άλλους τόπους. Συνθέτει...

Το παρόν βιβλίο του γάλλου φιλοσόφου Ετιέν Μπαλιμπάρ περιλαμβάνει δύο εκτενή άρθρα, εκ των οποίων το πρώτο αφορά την πολιτική φιλοσοφία του Σπινόζα και το δεύτερο τη θεωρητική σχέση του Φουκώ με τον Μαρξ. Εκ πρώτης όψεως, τα δύο κείμενα δεν σχετίζονται άμεσα, ωστόσο έχουν μεγάλη συνάφεια ως προς τη στόχευσή τους. Το κοινό στοιχείο τους είναι, βεβαίως, η πολιτική, ενώ το ειδικότερο μοτίβο που τα συνδέει από φιλοσοφική σκοπιά είναι το ζήτημα της διαλεκτικής ή, καλύτερα, το ζητούμενο μιας διαλεκτικής ανοιχτής, εποικοδομητικής και μη τελεολογικής. Σήμερα είναι προφανής η σημ...

Στο έργο του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη συμπυκνώνονται οι σημαντικότερες ιδέες του ελληνικού κόσμου για τη φύση των πολιτικών κανόνων και της αυτονομίας της πολιτικής. Εδώ ο φιλόσοφος αντιπαρατίθεται στον τύραννο και η προβληματική της συνοχής των πολιτικών σχέσεων αναπτύσσεται ενιαία με ερωτήματα που αφορούν τους σκοπούς της πολιτικής, τις αξίες που πραγματοποιεί και την αγωγή των πολιτών. Η ανάλυση γίνεται σε χώρο εξαρχής αγωνιστικό, διότι παρών είναι πάντα και ο σοφιστής, ο οποίος επιδιώκει τη σχετικοποίηση των αξιών της φιλοσοφικής θεωρίας και τη θεμελίωση της πολιτικής...

Αν η δεκαετία του '70 είναι η εποχή της άνθησης φιλελεύθερων και ισοκρατικών θεωριών, η δεκαετία του '80 εκδηλώνει τάσεις ανατροπής των βασικών αξιωμάτων του φιλελευθερισμού και την επιθυμία επιστροφής σε νεο-ρομαντικές αντιλήψεις. Στο επίκεντρο αυτής της διαμάχης βρίσκεται το έργο του Rawls, που έχει καθιερωθεί ως η πλέον εμπεριστατωμένη στην εποχή μας προσπάθεια διατύπωσης μιας φιλελεύθερης ηθικοπολιτικής θεωρίας. Η κριτική τάση των "κοινοτιστών" χαρακτηρίζεται από την πρόταξη του ιδιαίτερου απέναντι στο καθολικό και προπαντός της ζώσας κοινότητας απέναντι σε μια αφηρημέ...

Στο βιβλίο παρουσιάζεται συνοπτικά η πολιτική θεωρία του Σπινόζα, με έμφαση στην πρωτότυπη σπινοζική σύλληψη της δημοκρατίας και του προτεινόμενου εκδημοκρατισμού κάθε μορφής πολιτεύματος. Επιπροσθέτως, επιχειρείται μια κριτική εξέταση ορισμένων καίριων προβλημάτων της σύγχρονης πολιτικής φιλοσοφίας, καθώς και της σημερινής συζήτησης περί δημοκρατίας, κυρίως ως προς την έμπνευσή τους από συγκεκριμένες ιδέες και έννοιες σπινοζικής προέλευσης. Έτσι, αναλύονται δύο ιδιαίτερες ερμηνείες της σπινοζικής θεωρίας για την πολιτική και τη δημοκρατία: του Αντόνιο Νέγκρι και του Ετιέν...

Ο συγγραφέας δεν αντιμετωπίζει τη μελέτη της φιλοσοφίας της πόλης-κράτους ως ένα ζήτημα ιστορικού ενδιαφέροντος· την αντιμετωπίζει ως τη μελέτη κάποιου πράγματος μέσα στο οποίο εξακολουθούμε να κινούμαστε και να ζούμε. Όπως γράφει ο ίδιος, "η πόλη-κράτος ήταν διαφορετική από το σημερινό έθνος-κράτος, αλλά μόνο υπό την έννοια ότι ήταν μια περισσότερο ζωτική και έντονη μορφή του ίδιου πράγματος. Σ' αυτήν το άτομο μπορούσε να συνειδητοποιήσει ευκολότερα και πιο ξεκάθαρα τον εαυτό του ως τμήμα του κράτους, επειδή το μέγεθος της επέτρεπε μία τέτοια συνειδητοποίηση και το σύστημα...

Οι σχέσεις κυριαρχίας που εγκαθιδρύονται στο πλαίσιο των αστικών θεσμών εγγυώνται, βέβαια, ότι αυτοί δεν πρόκειται να καταρρεύσουν με την πρώτη διανεμητική αστοχία τους. Ωστόσο, όταν η κυριαρχία λάβει τον χαρακτήρα άκριτης επιβολής, όπως συμβαίνει σήμερα, όταν δηλαδή οι θεσμοί παύουν να ευνοούν σχέσεις δικαιικής αμοιβαιότητας και στηρίζονται πλέον αποκλειστικά στην κάθετη ιεραρχική σχέση μεταξύ κυβερνώντων και υπηκόων, τότε τίποτα δεν μπορεί ν' αποκλείσει ενεργοποίηση της οικονομικής αντινομίας του δικαίου, όξυνση των κοινωνικών συγκρούσεων που λανθάνουν σ' αυτήν και, τελικ...

Το βιβλίο ρίχνει φως σ' όλες τις εκφάνσεις της πολιτικής ζωής και σκέψης, με την παράθεση των απαραίτητων πηγών και την προσπάθεια διερεύνησης κάθε πτυχής της πολιτικής ιστορίας των Ελλήνων.

Ο Χάμπερμας ερευνά τους κοινωνικοοικονομικούς και ηθικοπολιτικούς όρους και τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες το σύγχρονο δυτικό, και δη ευρωπαϊκό, κράτος μπορεί να ανακτήσει την αξιοπιστία του έναντι της κοινωνίας και του πολίτη. Και η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στα αξιακά θεμέλια του ευρωπαϊκού ηθικού και πολιτικού πολιτισμού. Αν στις βάσεις της οικονομικής επέκτασης σε παγκόσμιο επίπεδο βρίσκεται μια στενή, «νεοφιλελεύθερη» αντίληψη για την οργάνωση της κοινωνίας και τις ορθολογικές επιδιώξεις του ατόμου, η αντίληψη αυτή θα πρέπει να ανασκευασθεί υπό το πρίσμα της νε...

Το ανά χείρας κείμενο συμπυκνώνει τη μακρά αναγνωστική περιπέτεια του Αλτουσσέρ με τον Μακιαβέλλι, η οποία, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’60 και καθ’ όλη την ιλιγγιώδη τροχιά της ακμής και της παρακμής του "αλτουσσερισμού", δεν σταμάτησε να αποτελεί υπόγεια αλλά καθοριστική συνθήκη των θεωρητικών του παρεμβάσεων. Αποτελεί ένα είδος παλίμψηστου, που στις διαφορετικές στρώσεις γραφής του αποτυπώνει τη μακροχρόνια και βασανιστική εμπλοκή του Αλτουσσέρ με τον Μακιαβέλλι καθ’ όλη τη διάρκεια της ταραγμένης διανοητικής πορείας του. Ο "Μακιαβέλλι και εμείς", λοιπόν, το κ...

Όπως επισημαίνει και ο Etienne Balibar στην πρόσφατη γαλλική έκδοση "Η διαρκής αναδρομή του Σμιτ στα προβλήματα που θέτει το βιβλίο του Χομπς, η διαρκής εναλλαγή του τρόπου με τον οποίο αξιολογεί τις συγκρούσεις των τάσεων που εκδηλώνονται σε αυτό, δεν σημαίνει ότι ο Σμιτ επικαλείται τον Χομπς, είτε για να διασφαλίσει μια θέση στους αγώνες των παρατάξεων, της ιδεολογίας και του κύρους, είτε για να αποδώσει [...] το ιστορικό βάθος και την αύρα που μπορεί να παράσχει η συγγένειά του με μια "μοναχική" σκέψη. Σημαίνει μάλλον ότι ο Σμιτ θα αναζητήσει "απεγνωσμένα" στον Χομπς, σ...

"Είναι λοιπόν οι ίδιοι οι λαοί που εγκαταλείπουν τον εαυτό τους ή, καλύτερα, που τον αφήνουν να κατατρώγεται, γιατί, αν έπαυαν να είναι υπόδουλοι, θα μπορούσαν να απαλλαγούν. Ο λαός είναι αυτός που υποδουλώνει τον εαυτό του, που σκύβει το κεφάλι, που, έχοντας την επιλογή να είναι δούλος ή ελεύθερος, αφήνει την ελευθερία, μπαίνει στον ζυγό και συγκατανεύει στη δυστυχία του ή, καλύτερα, την επιδιώκει. Ετιέν ντε Λα Μποεσί" Με τη σκανδαλώδη υπόθεση που προτείνει στον "Λόγο περί εθελοδουλείας", ο Λα Μποεσί πραγματοποιεί τον 16ο αιώνα μια ρήξη -επιστημολογική, φιλοσοφική αλλά...

Το κείμενο του Ζιονό έχει μια μικρή ιστορία, η οποία δεν στερείται πολιτικού ενδιαφέροντος -αλλά πώς θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά με πρωταγωνιστή του κειμένου τον Μακιαβέλλι; Το καλοκαίρι του 1948 ο Ζιονό προτείνει στις εκδόσεις Gallimard, να περιλάβει το έργο του Μακιαβέλλι στη διάσημη σειρά Pleiade. Ο Κλωντ Γκαλλιμάρ δέχεται και προτείνει μάλιστα στον Ζιονό να αναλάβει την ευθύνη της έκδοσης και να την προλογίσει. Το έργο σχεδιάζεται σε δύο τόμους, ο ένας για τα θεωρητικά και λογοτεχνικά κείμενα, ενώ ο δεύτερος για την ιδιωτική αλληλογραφία του Φλορεντινού, στην...

Στο βιβλίο αυτό αναπτύσσεται ένας συστηματικός αντίλογος από ριζοσπαστική σκοπιά στις θεωρητικές απόψεις των Τσόμσκι και Άλμπερτ, με στόχο να διευκολυνθεί ο σχετικός εποικοδομητικός διάλογος στην αντισυστημική Αριστερά. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια κριτική αξιολόγηση των σημερινών θεωρητικών απόψεων του Τσόμσκι για το καπιταλιστικό σύστημα και τις αξίες του, με βάση κάποια θεωρητικά κείμενα που είναι αντιπροσωπευτικά του έργου ενός πολυγραφότατου συγγραφέα και αναλύονται κριτικά οι σημερινές του πολιτικές θέσεις. Μολονότι κανένας δεν αμφισβητεί τη συμβολή του Τσόμσκι στην...

"Ο Έλληνας διαχωρίζει τη θέση του και αντιτίθεται σε κάθε τι το βαρβαρικό και στον βάρβαρο άνθρωπο, όπως ακριβώς ο πόλεµος αντιτίθεται στην ειρήνη. Η διαδικασία σύµφωνα µε την οποία ο πλούτος και η δύναµη δηµιουργήθηκαν και αυξήθηκαν συµπίπτει µε τη διαδικασία σύµφωνα µε την οποία οι Έλληνες διέκριναν τους εαυτούς τους από τους βαρβάρους. Το περίφηµο όνοµα Έλληνας είναι πρόσφατο. Το ίδιο συµβαίνει και µε τον ελληνικό τρόπο ζωής. Αρχικά οι Έλληνες ζούσαν σαν τους βαρβάρους. Σε µια προγενέστερη κατάσταση ήταν βάρβαροι. Στην αρχή δεν υπήρχαν Έλληνες και εποµένως δεν υπήρχε διά...