Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Ηγεμών" εγγράφη στο 1513, αλλά δεν έπαψε να σχολιάζεται συνεχώς, επί 5 αιώνες. Δεν λέγει τι ο άνθρωπος πρέπει να κάνει. Λέγει τι ο άνθρωπος κάνει. Δεν είναι μόνο βιβλίο Ιστορίας ή Πολιτικής Επιστήμης. Είναι και βιβλίο ανθρώπινης ψυχολογίας και Ανθρωπολογίας. Τα κύρια dramatis personae, είναι δύο. Ο Ηγέτης και ο Λαός, αλλά σε αναγκαία σχέση συνεργίας. Σε αυτή την διαλεκτική, ο "αγιασμένος" Σκοπός του Μακιαβέλλι είναι πρώτιστα η ευημερία του Λαού και οι επιδιώξεις του Έθνους. Ο σκοπός αυτός, "κινεί" τα μέσα κατά τα ήθη της εκάστοτε εποχής. Τα οιαδήποτε "μέσα", απογυμνωμένα...

Η Σειρά "Ιδεογραφίες/Στοχαστές για τον 21ο αιώνα" παρουσιάζει διανοητές και ιδέες της νεοτερικότητας και των σύγχρονων ρευμάτων σκέψης μέσα από μία ερμηνευτική προσέγγιση στην οποία δεσπόζει ο αναστοχασμός. Κείμενα και συγκείμενα μελετώνται σύμφωνα με τις αρχές της διακειμενικότητας και της δημιουργικής επαφής, με φόντο τα επιτακτικά αιτήματα της νέας εποχής και με σκοπό να ανασυρθούν στο φως οι λανθάνουσες δυνατότητες της επινόησης. Ο Karl Marx απορρίπτει ριζοσπαστικά και συγχρόνως αναζωογονεί δημιουργικά την κοινωνική και πολιτική σκέψη της νεοτερικότητας. Η υλιστική αντ...

Από τις μαγικοθρησκευτικές ή μυθικές ερμηνείες των αρχαϊκών κοινωνιών μέχρι τις σύγχρονες πολιτικές θεωρίες, τα ερωτήματα που σχετίζονται με το κράτος και την πολιτική εξουσία βρίσκονται σε ένα διάλογο χωρίς τέλος. Ωστόσο, τελεσίδικη απόφανση περί αυτών, για την προέλευση και την αναγκαιότητά τους, δεν έχει δοθεί. Το άγιο δισκοπότηρο της πολιτικής επιστήμης δεν έχει ακόμη βρεθεί. Τα ίδια ερωτήματα επανέρχονται συνεχώς, επικαιροποιημένα βεβαίως, κρατώντας ως βασικό σημείο σύγκλισης την εκτίμηση ότι η πολιτική έχει σαν δουλειά να παρεμβαίνει στις συγκρούσεις κοινωνικών ομά...

Ο Νικολό Μακιαβέλλι με τον "Ηγεμόνα" του αναδεικνύεται στο στερέωμα της παγκόσμιας λογοτεχνίας ως συγγραφέας πρώτου μεγέθους. Αντί με τον καιρό να ελαττωθεί το κύρος αυτού του έργου και να σβήσει ή το πολύ να κλασικίσει, συνεχίζει με την ίδια ένταση την ανοδική πορεία του μέσα στο χρόνο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι ιδέες και τα πολιτικά πάθη που πραγματεύτηκε με ευκρίνεια και εκπληκτική διορατικότητα τότε ο Μακιαβέλλι, μεταγγίζοντας την πείρα του ως πολίτης και συγγραφέας-λειτουργός της Φλωρεντινής Δημοκρατίας για τους Ιταλούς του καιρού του, διατηρούν την εγκυρότητά τους ακέ...

Σύμφωνα με τον Χομπς, ο άνθρωπος έχει ως στόχο την κυριαρχία, την προσωπική υπεροχή και τον πλουτισμό σε βάρος των υπολοίπων. Κάθε πόλεμος, κάθε διαμάχη ξεκινάει από το φθόνο που νιώθει ο ένας για τον άλλο, ενώ μόνο οι αμοιβαίες συμφωνίες θα μπορέσουν να εδραιώσουν την ομόνοια. Ριζοσπαστικός και πέρα για πέρα επίκαιρος, ο Τόμας Χομπς, ένας από τους θεμελιωτές της πολιτικής φιλοσοφίας, αναλύει εκτενώς τα ανθρώπινα πάθη και προτείνει τρόπους καλύτερης συμβίωσης -ίσως και επιβίωσης- σε μια κοινωνία όπου τα ένστικτα είναι αυτά που κυρίως καθορίζουν τις πράξεις και κατ' επέκταση...

Ο Πιερ Μασερέ ακολουθεί σε αυτή τη μελέτη το μονοπάτι που οδηγεί από τον Φουκώ στον Μαρξ και επιχειρεί να διαβάσει ορισμένες από τις κομβικές έννοιες του Μαρξ υπό το φως των αναλύσεων του Φουκώ. Παρουσιάζει έτσι μια πρωτότυπη εισαγωγή στη θεωρία του Μαρξ για τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής και συγχρόνως αναδεικνύει την επικαιρότητα των επεξεργασιών του Φουκώ για τις έννοιες της εξουσίας, της αντίστασης και της βιοπολιτικής. Προτείνει, σε αυτή τη βάση, την έννοια του "παραγωγικού υποκειμένου" ως ένα κομβικό σημείο συνάντησης των δύο στοχαστών και ως κλειδί για την κατανόησ...

Το βιβλίο αυτό εγκαινιάζει μια νέα σειρά των εκδόσεων του ΜΙΕΤ με τον τίτλο "minima". Η σειρά "minima" περιλαμβάνει σύντομα δοκίμια από το ευρύ θεματικό πεδίο των Επιστημών του Ανθρώπου. Φιλοδοξία της είναι να επαληθεύσει την ιδέα που ενέπνευσε τον σχεδιασμό της: το μικρό μέγεθος ενός κειμένου όχι μόνον δεν αποκλείει, αλλά μπορεί κάλλιστα να συμβαδίζει με την ξεχωριστή αξία του, το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του, τη σημασία του για τους μελετητές και για το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Τα δύο μικρά δοκίμια που έχουν περιληφθεί σε αυτόν τον τόμο κατέχουν, παρά τη μικρή τους έκτα...

Τα δοκίμια αυτού του βιβλίου επιχειρούν να αγγίξουν τα ουσιαστικά ζητήματα της νεοελληνικής κοινωνίας, που παραμένουν πολιτικά με όλη τη σημασία της λέξης. Πολιτικά σημαίνει, εκτός πολλών άλλων, ότι όσο και αν η σκέψη προσπαθεί να τα συλλάβει και να τα διατυπώσει, άλλο τόσο δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν χωρίς τη συμβολή όλων των πολιτών και του καθενός χωριστά. Η πολιτική σκέψη είναι πρώτα και κύρια υπόθεση προσωπικής γνώμης. Ο διάλογος, όμως, μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για να δημιουργηθεί η ορθή πολιτική πράξη που θα αντιμετωπίσει συλλογικά πια τα κρίσιμα ζητήματα κα...

Ο Μπαρούχ Σπινόζα γεννήθηκε στην Ολλανδία το 1632. Στη χώρα αυτή μεγάλωσε, διώχτηκε, αγάπησε ίσως, σκέφτηκε και έγραψε. Σχεδόν όλα τα έργα του, ανάμεσα στα οποία και η διάσημη "Ηθική", δημοσιεύτηκαν από φίλους του μετά το θάνατό του (1677). Ο ίδιος λέγει στην "Πολιτική Πραγματεία": "Όταν λοιπόν καταπιάστηκα με την πολιτική, δεν είχα πρόθεση να καταλήξω σε καινοφανή ή πρωτάκουστα συμπεράσματα, αλλά μόνο σε όσα συνάδουν κατά τον καλύτερο τρόπο με την πράξη· και επιδίωξα να τα αποδείξω με βέβαιους και αναμφίβολους συλλογισμούς, συνάγοντάς τα από την ίδια την κατάσταση τη...

Η συμβολή του Μάο Τσετούγκ στην ανάπτυξη του διαλεκτικού υλισμού είναι ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει αρκετές συζητήσεις και αντιπαραθέσεις, οι οποίες δεν περιορίζονται στον χώρο των φιλοσοφικών σπουδών αλλά επεκτείνονται πρώτα και κύρια στο πεδίο των πολιτικών εξελίξεων και των διεργασιών στο ίδιο το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα. Παρ' ότι η διαλεκτική μέθοδος διαχέεται στο σύνολο του έργου που μας άφησε ο Μάο, η επιλογή και συγκέντρωση των σημαντικότερων φιλοσοφικών του έργων σε νέα μετάφραση έρχεται, πρώτον, να καλύψει το εκδοτικό κενό του μαοϊκού έργου στην Ελλάδ...

Είναι η δημοκρατική εντολή μια πολυτέλεια σε συνθήκες κρίσης; Αλήθεια, υπό ποιες οικονομικές προϋποθέσεις υπάρχει πολιτική ελευθερία; Ο Ρουσσώ απαντά ότι μπορεί να υπάρχει πολιτική ελευθερία αν κανείς δεν είναι τόσο φτωχός, ώστε να πρέπει να πουλήσει τον εαυτό του για να ζήσει, και κανείς τόσο πλούσιος, ώστε να μπορεί να τον αγοράσει. Ένα οικονομική σύστημα που προϋποθέτει και αναπαράγει ένα τέτοιο ποιοτικό χάσμα απειλεί, όντως, την δημοκρατία. Η συγκυρία απεικονίζει μια μορφή αυτού του προβλήματος. Όταν παγκόσμιες κινήσεις κεφαλαίων αποβαίνουν αίφνης εις βάρος μιας χώρας,...

... Ο κοσμικός ηγέτης δεν έχει επιφορτιστεί με τη φροντίδα των ψυχών περισσότερο από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος και ισχυρίζομαι ότι ούτε κάτι τέτοιο τού έχει ανατεθεί από τον Θεό, εφόσον από πουθενά δεν προκύπτει ότι ο Θεός παραχώρησε σε ορισμένους ανθρώπους τέτοιου είδους εξουσία που τους επιτρέπει να εξαναγκάζουν τους άλλους να ασπαστούν το δικό τους θρησκευτικό δόγμα. Ούτε είναι δυνατό να έχει περιβληθεί κάποιος κοσμικός ηγέτης με μια εξουσία του είδους αυτού, έχοντας τη συγκατάθεση του λαού, επειδή κανένας άνθρωπος μέχρι σήμερα δεν μπορεί να παραμελήσει τη φροντίδ...

"Στη σημερινή εποχή κηρύσσεται πανηγυρικά ο θρίαμβος του καπιταλισμού, όμως πιστεύω ότι όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός από τα συμβάντα, τότε θα παρατηρήσουμε ότι τα βαθύτερα ζητήματα εξακολουθούν να είναι άλυτα, ότι η φιλελεύθερη καπιταλιστική κοινωνία βυθίζεται, και μαζί μ αυτήν ολόκληρη η ανθρωπότητα, που διατρέχει τον κίνδυνο να υποστεί μια μη αναστρέψιμη καταστροφή. Δεν μπορεί να υπάρξει άλλη διέξοδος από το να αφυπνιστούν οι άντρες και οι γυναίκες της Γης και να αποφασίσουν να πάρουν την τύχη τους στα χέρια τους. Να οικειοποιηθούν δηλαδή ένα πρόταγμα κοινωνικής και ατομ...

Στα πρώτα χρόνια της σαρωτικής κρίσης, που άρχισε το 2009, μπροστά στην πανθομολογούμενη ανικανότητα και διαφθορά των οικονομικών και πολιτικών ελίτ, ο ελληνικός λαός αναζήτησε προς στιγμήν, τη σωτηρία στη λεγόμενη "πνευματική ηγεσία". Και βρέθηκε μπροστά στην "προδοσία των διανοουμένων", την πλήρη εξάντληση των πνευματικών ρευμάτων που σφράγισαν τη μεταπολιτευτική περίοδο. Αυτή η "αποστασία", αυτή η κυριολεκτική "φυγή" από το σώμα και το πεπρωμένο του ελληνισμού, είναι το αντικείμενο του βιβλίου... ...αν η σύνθεση αποτελεί ένα καθολικό, πλανητικό, ζητούμενο, για τους Έλ...

Μπορούμε να διαμορφώσουμε την ζωή μας σε βίο; Στην ιστορία της φιλοσοφίας η διάκριση ζωής και βίου εν πολλοίς είτε αγνοήθηκε είτε παρερμηνεύτηκε, ενώ παράλληλα χρησίμευσε στην συγκάλυψη της σημασίας του σώματος στην πολιτική. Συνέπεια αυτού υπήρξε μια αρνητική θεώρηση του σώματος λόγω της σύνδεσής του με την ζωή, δηλαδή τις υλικές προϋποθέσεις του βίου και την ανάγκη. Επιπλέον, στις αξιωματικές παραδοχές της πολιτικής φιλοσοφίας προϋποτίθεται σιωπηρά μια ιεράρχηση των σωματικών αισθήσεων με κορυφαία την όραση. Στην παρούσα μελέτη συζητάται η διαμόρφωση της ζωής σε βίο ως πο...

"Η Γέννηση της Βιοπολιτικής", σειρά μαθημάτων που παρέδωσε ο Μισέλ Φουκώ στο Κολλέγιο της Γαλλίας από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 1979, συνεχίζει το Ασφάλεια, Επικράτεια, Πληθυσμός, σειρά μαθημάτων του προηγούμενου έτους. Ο Μισέλ Φουκώ, αφού κατέδειξε τον τρόπο με τον οποίο η πολιτική οικονομία κατά τον 18ο αιώνα σηματοδοτεί τη γέννηση μιας καινούργιας διακυβερνησιακής λογικής -λιγότερη διακυβέρνηση, μέσω της μέριμνας για μέγιστη αποτελεσματικότητα, με δεδομένη τη φυσικότητα των προς αντιμετώπιση προβλημάτων-, ασχολείται με την ανάλυση των μορφών αυτής της φιλελεύθερη...

Η ανάδειξη της αθηναϊκής δημοκρατίας από αυτούς τους δύο Έλληνες φιλοσόφους, Παπαϊωάννου και Καστοριάδη, (χρεωμένη σήμερα, ως "αυτονομία", στο όνομα του τελευταίου) υπήρξε το σημαντικότερο πνευματικό και πολιτικό έργο του 20ού αιώνα. Το θέμα της συνύφανσης τραγωδίας και δημοκρατίας είναι μάλλον ένα και το αυτό πράγμα στο έργο αυτών των δύο Ελλήνων. Τούτο ίσως να ήταν και το τέλος του "ευρωπαϊκού ελληνισμού", με κυρίαρχα ορόσημα μετά την Αναγέννηση τον Νίτσε και τον Χάιντεγκερ, ταυτόχρονα όμως και η απαρχή του "ελληνικού ελληνισμού" της Ευρώπης, στο πρόσωπο αυτών των δύο...