Πολιτική πραγματεία

Ο Μπαρούχ Σπινόζα γεννήθηκε στην Ολλανδία το 1632. Στη χώρα αυτή μεγάλωσε, διώχτηκε, αγάπησε ίσως, σκέφτηκε και έγραψε. Σχεδόν όλα τα έργα του, ανάμεσα στα οποία και η διάσημη "Ηθική", δημοσιεύτηκαν από φίλους του μετά το θάνατό του (1677). Ο ίδιος λέγει στην "Πολιτική Πραγματεία": "Όταν λοιπόν καταπιάστηκα με την πολιτική, δεν είχα πρόθεση να καταλήξω σε καινοφανή ή πρωτάκουστα συμπεράσματα, αλλά μόνο σε όσα συνάδουν κατά τον καλύτερο τρόπο με την πράξη· και επιδίωξα να τα αποδείξω με βέβαιους και αναμφίβολους συλλογισμούς, συνάγοντάς τα από την ίδια την κατάσταση της ανθρώπινης φύσης. Προκειμένου να εξετάσω ότι αφορά την επιστήμη αυτή με την ίδια ελευθερία πνεύματος στην οποία μας έχουν συνηθίσει τα μαθηματικά, αντί να περιγελάσω, να οικτίρω ή να καταραστώ τις ανθρώπινες πράξεις, μερίμνησα με ιδιαίτερη φροντίδα να τις κατανοήσω. Έτσι θεώρησα τα ανθρώπινα πάθη -όπως είναι η αγάπη, το μίσος, η οργή, ο φθόνος, η έπαρση, η ευσπλαχνία και οι υπόλοιπες διακυμάνσεις της ψυχής- όχι ως διαστροφές της ανθρώπινης φύσης αλλά ως ιδιότητες που της ανήκουν, όπως ακριβώς ανήκουν στη φύση της ατμόσφαιρας η ζέστη, το κρύο, η κακοκαιρία, ο κεραυνός και άλλα παρόμοια φαινόμενα. Ακόμη και αν είναι ενοχλητικά, ωστόσο είναι αναγκαία και έχουν καθορισμένες αιτίες, μέσω των οποίων προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη φύση τους· και η ψυχή μας αντλεί τόση χαρά από την ορθή κατανόησή τους, όση αντλεί και από τη γνώση των πραγμάτων που ευχαριστούν τις αισθήσεις".