Η γυναίκα
Μάρας Στάθης
Εκδόσεις Καστανιώτη (1990)
Αν μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία κατασκευαζόταν μοναχά η γυναίκα, τα πράγματα θα ήταν εύκολα. Το κακό είναι ότι και ο άντρας "δε γεννιέται αλλά γίνεται". Στο πρώτο μέρος αυτού του δοκιμίου, που αποτελεί μια αυτοτελή μελέτη, εξετάζεται διεξοδικά το θέμα της κατασκευής και της ανισότητας των φύλων. Στο δεύτερο μέρος, που πάλι είναι ένα αυτοτελές κομμάτι της λογοτεχνικής ιστορίας μας, μέσα από την αισθητική, ψυχολογική και κοινωνιολογική προσέγγιση των κειμένων, όσων Ελληνίδων συγγραφέων παρουσιάστηκαν ως το 1920, επιχειρείται μια παραπέρα τεκμηρίωση των θέσεων του πρώτου μέ...
Έμμονες ιδέες
Μαρκίδης Μάριος 1940-2003
Ύψιλον (1990)
Σολωμός, Παπαρρηγόπουλος, Καβάφης, Παλαμάς, Σικελιανός, Φιλύρας - και άλλοι ακόμη, που τους σέρνει από το χέρι η επανάληψη, αντιστάσεις στην επιτυχή συγγραφή μιας Ιστορίας της εθνικής μας λογοτεχνίας, ερωτήματα που μας καταναλώνουν εμποδίζοντάς μας να τα καταναλώσουμε. Τι θα κάναμε στα χρόνια που μας απομένουν - για να ξαναθέσουμε επί τάπητος το μέγιστο ερώτημα του Μεσοπολέμου - τι θα γινόμαστε χωρίς τις έμμονες ιδέες μας; Οι έμμονες ιδέες μας εκράτησαν, τότε που όλες οι άλλες μας άφησαν αλύπητα ελεύθερους - θέλω να πω, για να κλείσω την παρένθεση που άνοιξε ο Μεσοπόλεμος,...
Über die neugriechische poesie
Thiersch Frédéric
Καραβία Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις (1991)
Ο Φρειδερίκος Θείρσιος (1784-1860), καθηγητής της κλασικής φιλολογίας και των παιδαγωγικών στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, δημοσιεύει εδώ μια περιεκτική πραγματεία για τη νεοελληνική ποίηση και τη σχέση της με την αρχαία ελληνική ποίηση. Η πραγματεία του, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε ανοικτή συνεδρία της Ακαδημίας των Επιστημών του Μονάχου στις 28 Μαρτίου 1828, αναφέρεται στους Νεοέλληνες ποιητές (τον Αθανάσιο Χριστόπουλο, τον Ρήγα Βελεστινλή και τον Ανδρέα Κάλβο), αλλά εστιάζεται στις λαϊκές δημιουργίες· με βάση υλικό από τη συλλογή δημοτικών τραγουδιών του Fauriel (1...
Το καλύτερο ποίημα του αιώνα
Αποστόλου Σπύρος
Παρασκήνιο (1991)
Το δοκίμιο για "Το καλύτερο ποίημα του αιώνα" γράφτηκε, μονοκονδυλιά, τις ημέρες του Πάσχα του 1990, στην Αθήνα και την Κομοτηνή. Καθαρογραφήθηκε, νυχτέρι, με μικρές μόνο φραστικές διορθώσεις, ένα μήνα πριν τις δημοτικές εκλογές και έμεινε στο συρτάρι προς αναζήτηση τυπογράφου σε εύθετο καιρό. [...]
Ματιές στη λογοτεχνία του μεσοπολέμου
Κόρφης Τάσος 1929-1994
Πρόσπερος (1991)
Οι "Ματιές στη λογοτεχνία του μεσοπολέμου", είναι μια σειρά από μικρά σχετικώς δοκίμια, που βασίστηκαν στις σημειώσεις μου, όταν στη δεκαετία 1950-1960, αλλά και αργότερα, μελετούσα την υποδομή της νεωτερικής μας λογοτεχνίας από ένα αίσθημα δικαιοσύνης και την ανάγκη βαθύτερης γνωριμίας με τις πηγές της που όπως είναι γνωστό εντοπίζονται στις αρχές του αιώνα μας (αν και ίχνη τους μπορούμε να ανιχνεύσουμε κι ενωρίτερα). Έτσι θα φθάσει στην πρώτη της ανθοφορία την τελευταία δεκαετία του μεσοπολέμου. Γιατί, βέβαια, δεν μπορούμε να ισχυριστούμε πως η ανθοφορία αυτή ήταν το αποτ...