Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με αφετηρία την έννοια "γραμματική της ποίησης", που εισήγαγε ο Roman Jakobson, αλλά και την παλαιά εκείνη οξυδερκή παρατήρηση του Παλαμά ότι ο Κάλβος με "τα περί την γλώσσαν ολισθήματά" του "υπερπηδά την γραμματικής και λησμονεί το συντακτικόν", εξετάζονται ορισμένες ιδιόρρυθμες εκφορές του ποιητικού λόγου των Ωδών. Οι επιλογές και οι διατυπώσεις αυτές, που κλιμακώνονται από την απλή ανατροπή της ομαλής συντακτικής σειράς των όρων μιας φράσης ή πρότασης έως την πρόδηλη αντιγραμματικότητα, αποτελούν με τη συχνότητα της εμφάνισής τους χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ποιητικής...

Η παρούσα έκδοση, που ακολουθεί σε γενικές γραμμές τη φιλοσοφία της έκδοσης Σολωμού, φιλοδοξεί να προσφέρει εκ νέου, στο ευρύ κοινό, το έργο του Ανδρέα Κάλβου. Για να υπηρετήσει αυτόν τον σκοπό, ο επιμελητής ανέλαβε τόσο τη γενική εκδοτική φροντίδα όσο και τη συνολική θεώρηση της κάλβειας ποίησης και ποιητικής. Προς τούτο συγκεντρώνονται, σε έναν τόμο, όλα τα ποιήματα που έγραψε ο Κάλβος στα ελληνικά, κατά χρονολογική σειρά. Τα ποιήματα δίνονται στο μονοτονικό σύστημα και συνοδεύονται από εκτενή γλωσσικό και ερμηνευτικό σχολιασμό. Η έκδοση περιλαμβάνει, επιπροσθέτως, μεθοδι...

Λένε πως όταν ο Ιούλιος Βερν γνώρισε τον Αλέξανδρο Δουμά (πατέρα), αποφάσισε: "Ό,τι κάνει αυτός με την Ιστορία θα κάνω εγώ με τη Γεωγραφία". Κάπως ανάλογα αντιμετώπισε και ο Νίκος Καββαδίας τη γενιά του: Ό,τι έκαναν εκείνοι με τη Ρωμιοσύνη έκανε αυτός με τη θάλασσα. Ο Καββαδίας, έτσι κι αλλιώς δεν αποπειράθηκε να καταγράψει πουθενά ναυτική (ή πολιτική) ηθογραφία, ούτε να περιγράψει βάσανα και καημούς. Το ταξίδι στο έργο του είναι το αυτονόητο -και τελικά αναμενόμενο- σκηνικό. Το πλοίο είναι το ονειρώδες αφροδίσιο σώμα, το νερό η πλήρης ερωτική φαντασίωση. Η δράση είναι μι...

Στα χρόνια που ακολούθησαν το σχετικά πρόωρο θάνατο του Τάκη Σινόπουλου (1917-1981), το ποιητικό έργο του αναγνωρίστηκε, χάρη στις πολλές και γόνιμες συμβολές των μελετητών του, ως ένα από τα σημαντικότερα της μεταπολεμικής εποχής. Ο Σινόπουλος παρέμεινε και παραμένει στο κριτικό προσκήνιο όχι μόνο ως ποιητής, αλλά και ως δοκιμιογράφος, κυρίως μελετητής του έργου του Σεφέρη. Μια όμως ενδιαφέρουσα όψη της κριτικής δραστηριότητάς του μένει εκδοτικά αφανής και ερευνητικά αναξιοποίητη. Πρόκειται για τη βιβλιοκριτική δραστηριότητα. Ο μόνος που αφιέρωσε ένα αξιόλογο μελέτημα στον...

Στη μελέτη του αυτή την οποία προλογίζει ο Γιάννης Δάλλας, ο συγγραφέας ασχολείται με τη θεματική των Χριστουγέννων στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη. Η μελέτη διαπιστώνει κατ' αρχήν ότι τα Χριστούγεννα, και όλα όσα συνδέονται με την εορτή αυτή, στην ποίηση του Σαχτούρη δεν εμφανίζονται ως η γνωστή θρησκευτική, κοινωνική και προσωπική γιορτή χαράς, αλλά μεταμορφώνονται σε γιορτή θανάτου, όταν η ιστορική συγκυρία είναι μία συγκυρία φρίκης και θανάτου για τον άνθρωπο και την κοινωνία στην οποία αυτός ζει. Με βάση τη διαπίστωση αυτή, ο συγγραφέας παρακολουθεί στη συνέχεια τις συ...

"...Κάποτε, πάνε χρόνια αρκετά, είχα δει στον ύπνο μου, -σ' εν' απ' τα παράδοξά μου όνειρα, που άλλοτε συνήθιζα να γράφω τακτικά, και που έχουν σχηματίσει ήδη τόμο, που δεν πιστεύω, βέβαια, να δει, ποτέ, το φως,- είχα δει, λοιπόν, ότι κρατούσα ένα βιβλίο που φυλλομετρούσα, είχε κείμενο πολύ κανονικό, -αλλά το κείμενο αυτό, σε κάθε φράση, το αντικαθιστούσε μια εικόνα, χρωματιστή και υποβλητική, που συμπλήρωνε, παραστατικά, την έννοια της. Κι όχι μόνο τούτο: στα σημεία που το κείμενο έκανε λόγο, έξαφνα, για κάποια μελωδία, άκουγα αυτή τη μελωδία, ν' αναδίνεται, με τρόπο εντελ...

Με τη χρήση τεκμηρίων και μαρτυριών σκιαγραφείται η προσωπικότητα του Φώτη Αγγουλέ. Είναι ταυτόχρονα μια προσπάθεια να ιδωθεί το έργο του υπό το πρίσμα των ιστορικών συνθηκών της εποχής του και της ηρωικής πορεία του λαϊκού κινήματος, καθοριστικοί παράγοντες για τη διαμόρφωση της ιδεολογίας του και της ποίησής του. Περιέχει άγνωστα - αθησαύριστα ποιήματά του (εν με αφορμή την αυτοκτονία του Κώστα Καρυωτάκη) και δύο αθησαύριστα χρονογραφήματά του.

"Το ποιητικό όραμα του Ελύτη δεν έχει μόνο αισθητικό χαρακτήρα, αλλά αποβλέπει στην ηθική καθαρότητα, στη διαμόρφωση ενός ήθους αφιλόκερδου και διάφανου, το οποίο να επιτρέπει στον άνθρωπο ν' ακούει όπως βλέπει και να βλέπει όπως ακούει. Σε χώρα μακρινή κι αναμάρτητη."

Ήταν ένας ποιητής του φωτός· πλασμένος από το φως το ελληνικό, έπλαθε ποιήματα του φωτός με λέξεις που έλαμπαν, ψυχής που έλαμπε. Και ήταν ένας άνθρωπος του φωτός, ένα άνθισμα περίλαμπρο πηγαίας καλοσύνης που ανηφόριζε προς τους ουρανούς τον πνεύματος με την αυθόρμητη χαρά ενός παιδιού θαμπωμένου από τα δώρα του Θεού που του δόθηκαν. Ήταν και είναι μια ευγενέστατη, μακρόπνοη αστραψιά πάνω στο στερέωμα των Νεοελληνικών Γραμμάτων, ένα ανάστημα ποιητικής φωταύγειας ανεξάντλητης και γλώσσας συνειδητά ψυχωμένης από τις ουσίες της ελληνικής παράδοσης, του χώματος, της θάλασ...

Το φιλοσοφικό έργο του Άρη Κουτούγκου κατανέμεται αδρομερώς σε δύο περιοχές: στη διερεύνηση της γνώσης και στη διερεύνηση της αξίας. Βασικό αφετηριακό σημείο από το οποίο αρχίζει να υφαίνεται ο ερευνητικός ιστός του υπήρξε η προβληματική που τον απασχολούσε αναφορικά με την αλλαγή των απλών πίστεων. Το ενδιαφέρον του εστιάστηκε σε αυτήν την προβληματική αμέσως μετά την κριτική κατάληξη και τα συμπεράσματα της διδακτορικής διατριβής του. Οι κατευθύνσεις των ερευνητικών ενδιαφερόντων και δημοσιεύσεων του αφορούσαν στη Φιλοσοφία της Επιστήμης, στην Αναλυτική Θεωρία της Γνώσης...

Βλέποντας συνολικά το φιλολογικό και κριτικό έργο του Θεοδόση Νικολάου δεν είναι δύσκολο να αναγνωρίσει κανείς στοιχεία που ταιριάζουν ή φωτίζουν από άλλη σκοπιά την προσωπικότητα του ποιητή. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, το ενδιαφέρον του το μονοπωλεί η ποίηση. Τον γοητεύει η εκκλησιαστική ποίηση (ειδικά ο Ρωμανός ο Μελωδός) και τον απασχολούν αγαπημένοι του ποιητές, από τον Ανδρέα Κάλβο και τον Διονύσιο Σολωμό έως τους Βασίλη Μιχαηλίδη, T.S. Eliot, Κ.Π. Καβάφη, Οδυσσέα Ελύτη και Κώστα Μόντη, καθώς, και άλλοι ποιητές της Κύπρου, αλλά και το ποιητικό έργο ενός πεζογράφου, του Αλ...

Αν ο πεζός λόγος είναι ο ώριμος καρπός της γνώσης, που προσφέρει στον άνθρωπο το πολύφυλλο δέντρο της γλώσσας, όμοιο με την κοσμογονική μηλιά του παραδείσου, η ποίηση είναι το ευωδερό άνθος αυτού του δέντρου. Γιατί αν με τον πεζό λόγο εκφράζεται ο νους, με την ποίηση εκφράζεται η ψυχή. Δεν υπάρχει λαός που να μην έχει νου, δηλαδή πεζό λόγο, και ψυχή, δηλαδή ποίηση. Σ' άλλους λαούς επικρατέστερος είναι ο νους, σ' άλλους η ψυχή, και σ΄ άλλους νους και ψυχή ισοζυγιάζονται. Αυτό το ισοζύγιασμα βρίσκουμε στην ελληνική γλώσσα, με την παρατήρηση πως το ποιητικό άρωμα, έντονο και α...

Ο βίος και το έργο του Σολωμού έχουν πάρει τη μορφή μυθιστορήματος. Βοήθησαν σε αυτό και οι αφηγήσεις των μεταγενεστέρων αλλά, κυρίως, το αρχικό "φαινόμενο" του εθνικού ποιητή. Είναι αδύνατον να διαβάσουμε σήμερα τον ποιητή χωρίς να τοποθετήσουμε το έργο του στη μυθοπλαστική παράδοση που το συνοδεύει. Η ανάγνωση του σολωμικού έργου απαιτεί την αναψηλάφηση των δεδομένων και των προοπτικών του, γιατί είναι έργο που έχει συγκροτηθεί με επισφαλείς όρους και φτάνει σε μας με πολλά κενά και ακόμη περισσότερα ερωτηματικά. Για να κατανοήσουμε, επομένως, την "περίπτωση" Σολωμού είν...

Η μοναξιά. Ο δρόμος. Ο ποιητής. Πλάνητας, ανέστιος, πρόσφυγας, κοσμοπολίτης. Εβραίος στην καταγωγή, γεννήθηκε Ρώσος, πέθανε Αμερικανός. Αμφισβήτηση. Ανυπακοή. Ανατροπή. Ευαισθησία. Τρυφερότητα. Ευγένεια. Από τη φυλακή στο βραβείο Νόμπελ. Ο Ιωσήφ Μπρόντσκι ανταμώνει τον μεγάλο Αλεξανδρινό σ' εκείνο το σταυροδρόμι όπου η ποίηση συναντά τον εαυτό της και την αιωνιότητα.