Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αν το 1850 θεωρείται, από πολλούς, σημείο εκκίνησης του επίσημου πνευματικού βίου της νεότερης Θεσσαλονίκης εξαιτίας της ίδρυσης του πρώτου ελληνικού τυπογραφείου στην πόλη από τον Μιλτιάδη Γκαρπολά, πράξη που είχε θετικές επιπτώσεις στην εκδοτική δραστηριότητα, το βιβλιοεμπόριο, την παιδεία και τη λογοτεχνία, άλλο τόσο σημαντικό σημείο αποτελεί η απελευθέρωση της πόλης και η ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος το 1912, χρονολογία-κλειδί για τις αλλαγές που θα ακολουθήσουν. Έτσι, η παρούσα εργασία κινείται ανάμεσα σ' αυτούς τους δύο πόλους, περιγράφοντας και αναλύοντας τη λ...

Τι διαβάζει ο Νίκος Εγγονόπουλος γράφοντας τα ποιήματά του ή ζωγραφίζοντας τους πίνακές του, και το ανακαλύπτουμε εμείς όταν ασχολούμαστε μαζί του; Επιχειρώντας απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, αυτό το βιβλίο ιχνηλατεί την ύπαρξη παλιών κειμένων και προσώπων, από τον καιρό των ακριτικών τραγουδιών μέχρι τα προεπαναστατικά χρόνια, στο έργο του Εγγονόπουλου. Αναδεικνύεται έτσι ο διάλογος του ζωγράφου και ποιητή με το ελληνικό λογοτεχνικό και ιστορικό παρελθόν και αποδεικνύεται ότι ο συνδυασμός των παλαιών αναγνώσεων σε ένα καινούριο, υπερρεαλιστικό ποίημα ή πίνακα έχει βαθιές ρ...

Ο Μακρυγιάννης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Αριστεροί, δεξιοί και νεορθόδοξοι τον θεωρούν δικό τους, οι λογοτέχνες τον θαυμάζουν, οι πατριώτες τον επικαλούνται και όλοι δέχονται ότι ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το "απελέκητο" γράψιμο ενσαρκώνει όσο κανένας άλλος τα εθνικά μας ορμέφυτα: ανθρωπιά, ελευθερία, δικαιοσύνη, καλαισθησία, αγάπη για την πατρίδα. Όπως όλοι οι μύθοι όμως, έτσι και ο Μακρυγιάννης δεν προέκυψε αλλά κατασκευάστηκε. Το βιβλίο "Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη" αναλύει προσεκτικά τις αναγνώσεις του Βλαχογιάννη, του Θεοτοκά, του Σε...

Μέσα από τα σπλάχνα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα αναδύθηκε ένα αρμονικό, ολόφωτο και πολύτροπα αξιοζήλευτο ζεύγος συγγραφέων: η έξοχη, αυθεντική ποιήτρια Διαλεχτή Ζευγώλη-Γλέζου και ο άξιος πεζογράφος σύζυγός της, ο σεμνότατος και γνήσιος Πέτρος Γλέζος. Ένα ζεύγος σπάνιας αρμονίας, γνήσιας ελληνικότητας και υψηλού, άτεγκτου πνευματικού ήθους που απομένουν υποδείγματα τιμής και φιλίας για όσους γνωρίζουν, αγαπούν και μελετούν τα επιτεύγματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Όσοι τους γνώρισαν, τους συναναστράφηκαν και τους αγάπησαν, πρέπει να θεωρούν τον εαυτό τους ξεχωριστά...

Ο δεύτερος τόμος των "Διασταυρώσεων" περιλαμβάνει μελέτες ομόλογες μ' εκείνες του πρώτου. Πρόκειται για δεκατέσσερις σπουδές που εξακτινώνονται γύρω από το ίδιο εστιακό κέντρο· την διασταύρωση γλωσσών, ειδών, ιδεών, νοοτροπιών, εποχών. Έτσι, λ.χ. εξετάζονται: η μεταφραστική πράξη και θεωρία ως καταλύτης για την δημιουργία εθνικής λογοτεχνίας και φιλολογίας· το έργο του Ειρηναίου Ασώπιου ως πεδίο συνάντησης της γαλλικής φινέτσας, του πλούτου των γνώσεων, της προοδευτικότητας των ιδεών, του χιούμορ και της δηκτικότητας· το τερπνόν ως όχημα του ωφέλιμου για τη διάδοση των γνώσ...

Ο Σπύρος Α. Γεωργίου προσεγγίζει το έργο του στοχαστή Ντίμη Αποστολόπουλου (1909-1962) μέσα από την αναλυτική παράθεση εργογραφικών, βιογραφικών στοιχείων καθώς και κριτικών αποσπασμάτων και σχετικής βιβλιογραφίας που αναπτύχθηκε όλα αυτά τα χρόνια από σημαντικούς μελετητές της σκέψης του πρόωρα χαμένου διανοητή. Μια σημαντική επίσης πτυχή που καταγράφει ο συγγραφέας του δοκιμίου, είναι οι ραδιοφωνικές παραγωγές του Ντίμη Αποστολόπουλου στην Ελληνική Ραδιοφωνία (Ε.Ι.Ρ.) την περίοδο 1951-1961 δημιουργώντας μια σειρά εκπομπών για θέματα λογοτεχνίας.

Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεψε το 1928 θριαμβευτικά στην εξουσία, έθεσε δύο στόχους στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική του: τη διασφάλιση των συνόρων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας, με τη δημιουργία μιας ισχυρής φιλελεύθερης αστικής τάξης. Την ίδια εποχή νέοι συγγραφείς, κυριώς πεζογράφοι, επιχειρούν να διαδραματίσουν, με το έργο και την αρθρογραφία τους, πρωταγωνιστικό ρόλο στην πνευματική ζωή της χώρας. Στόχος τους είναι ο "εκσυγχρονισμός" της ελληνικής λογοτεχνίας και κυρίως τη...

Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεψε το 1928 θριαμβευτικά στην εξουσία, έθεσε δύο στόχους στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική του: τη διασφάλιση των συνόρων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας, με τη δημιουργία μιας ισχυρής φιλελεύθερης αστικής τάξης. Την ίδια εποχή νέοι συγγραφείς, κυριώς πεζογράφοι, επιχειρούν να διαδραματίσουν, με το έργο και την αρθρογραφία τους, πρωταγωνιστικό ρόλο στην πνευματική ζωή της χώρας. Στόχος τους είναι ο "εκσυγχρονισμός" της ελληνικής λογοτεχνίας και κυρίως τη...

"Όλα όσα έχουν γραφτεί σβήνονται αργά, με το πέρασμα των αιώνων, ή γρήγορα, σε λίγα λεπτά. Όλα τα γραπτά το Πνεύμα τού σύμπαντος τα διαβάζει, διαβλέπει την εξαφάνισή τους και γελά. Για μας, είναι καλό να έχουμε διαβάσει μερικά και να έχουμε κατανοήσει το νόημά τους. Το νόημα που διαφεύγει από κάθε γραφή, αλλά είναι ωστόσο συνυφασμένο μ' αυτήν, είναι πάντοτε το ίδιο. [...] Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι η ανανέωση. Αυτό που είναι συναρπαστικό, είναι κάθε επανάσταση στις γλώσσες και τις τέχνες. Αυτό που είναι μαγευτικό, είναι όλα τα παιχνίδια των καλλιτεχνών. Αυτό που θέλου...

[...] Πρόκειται για σειρά κειμένων που είδαν το φως της δημοσιότητας την τελευταία δεκαετία σε περιοδικά όπως "Νέα Εστία", "Τετράδια Ευθύνης", "Δαυλός", "Ιατρολογοτεχνική Στέγη", "Κοινωνικές τομές", "Ηπειρωτική Εστία" κ.ά. Συμπορεύτηκα με τους δημιουργούς αυτούς, που μου κράτησαν συντροφιά σε ώρες μεγάλης μοναξιάς, και προσπάθησα να καταθέσω κάτι από τον οίστρο που διέπει το πνεύμα τους. Η υποκειμενική προσοικείωση του αυθεντικού αποτελεί μία δυνατότητα του πνεύματος πέρα για πέρα θεμιτή στην εξέλιξη του υπερβατικού νοήματος του λόγου της ιστορίας. Η ενότητα των δοκιμίων, α...

Τα κείμενα που απαρτίζουν την παρούσα έκδοση προέκυψαν, κατά το πλείστον, από επετειακές και εορταστικές συγκυρίες της τελευταίας πενταετίας και συνάπτουν ονόματα ποιητών, κριτικών και φιλολόγων (Κ. Π. Καβάφης, Γιώργος Σεφέρης, Γρηγόρης Ξενόπουλος, Τίμος Μαλάνος, Γ. Π. Σαββίδης), τα όποια βρίσκονται σε πολλαπλή μεταξύ τους συνάφεια και διαπλοκή - μακάρι τούτη η ύποπτη στις μέρες μας λέξη να διατηρήσει εννοιολογικώς την τόσο γοητευτική απόχρωση της "ποικίλης δράσης των στοχαστικών προσαρμογών". Αρκετά από τα κείμενα αυτά γράφτηκαν για να διαβαστούν δημοσίως. Προσπάθησα εξαρ...

[...] Τριάντα χρόνια μετά την έκδοση της σύντομης πρώτης μορφής του, το βιβλίο αυτό επαληθεύει την προσδοκία μου του 1974 ότι θα απέβαινε ένα μόνιμο και ισοδύναμα προσφιλές "παράλληλο" των άλλων συγγραφικών ασχολιών μου και θα συνόδευε τη μεγαλύτερη περίοδο της πανεπιστημιακής μου θητείας (που άρχισε το 1959 και έληξε το 2001). [...] Το γνωστό και σημαντικό γεγονός είναι η ευρύτατη ποσοτική και ποιοτική ανάπτυξη της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο διάστημα αυτής της τριακονταετίας -φαινόμενο που ελπίζω να αντιπροσωπεύει επαρκώς από τη σχετική πληροφόρηση που παρέχει το περιεχό...

Ο Γ. Π. Σαββίδης παρουσιάζοντας την πέμπτη έκδοση του παρόντος συγγράμματος και αναφερόμενος στις προηγούμενες εκδόσεις του, τις χαρακτήριζε ως "συλλογικές, βελτιωμένες, ενημερωμένες και επαυξημένες". Η θετική αυτή εκτίμηση της εργασίας μου υπογραμμίζει την διαχρονική επιστημονική-φιλολογική προσήλωσή μου στο θέμα έως την παρούσα, ένατη έκδοση. Βέβαια, πέραν του ερευνητικού ζήλου, υφίσταται η αδυναμία του μελετητή να καλύψει τα πάντα στον κλάδο της νεοελληνικής φιλολογίας και μάλιστα χωρίς να κάνει κανένα λάθος. Εξάλλου και η ζωή η ίδια προχωρεί πάντα. Και νέα έργα και πρό...