Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λαμβάνοντας υπόψη νέα στοιχεία από αρχεία που αποδόθηκαν πρόσφατα στην έρευνα, ο Σωτήρης Ριζάς διερευνά τη συγκρότηση του αντικομουνιστικού συνασπισμού -στον οποίο έπαιξε πολύ πιο σημαντικό ρόλο από όσο πιστεύαμε έως τώρα το στέμμα- και ανιχνεύει τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά διακυβεύματα της πολιτικής διαμάχης μετά την Απελευθέρωση. Υπό το φως των νέων αυτών αρχείων επιχειρεί επίσης μια επανεξέταση των πηγών, παρακολουθώντας από κοντά την πορεία προς τον εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος προέκυψε από την πόλωση μεταξύ δύο αντιτιθέμενων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών...

Παρότι απομακρυνόμαστε ολοένα και περισσότερο χρονικά από τα γεγονότα του Εμφυλίου, τόσο πιο κοντά θέλουμε να έρθουμε σε αυτά, για να ανακαλύψουμε ακόμα κάτι παραπάνω. Να δούμε και να μάθουμε "τι έγινε" και "τι δεν πήγε καλά". Ο Βασίλης Γκανάτσιος (Χείμαρρος) είναι ένας χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της γενιάς του '40, της γενιάς του πολέμου και των μεγάλων κοινωνικών κινημάτων και διεργασιών. Της γενιάς που βρέθηκε στη δίνη ιστορικών γεγονότων και προκλήσεων, που ρίχτηκε χωρίς δεύτερη και ανυστερόβουλη σκέψη στον πόλεμο, με το όπλο στο χέρι. Ο Βασίλης Γκανάτσιος, γεννήθηκ...

Αρχές του 1948... Οι συμμορίτες του ΕΛΑΣ ρημάζουν την Ελλάδα. Χωριά καίγονται, πολίτες δολοφονούνται, ανήλικα παιδιά αρπάζονται από τους γονείς τους και στέλνονται στον «σοβιετικό παράδεισο»... Το Γ.Ε.Σ. αποφασίζει να δημιουργήσει, στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας, μια μονάδα απαλλαγμένη από τις «υποχρεώσεις» του τακτικού Στρατού. Είναι η περίφημη «Διλοχία Κυνηγών»... Αποστολή της είχε την σύλληψη του καπεταν-Γιώτη και την εξόντωση των συμμοριακών του ομάδων. Ο συγγραφέας, τότε νεαρός λοχαγός, υπηρετεί στην μονάδα υπό τις διαταγές του θρυλικού ταγματάρχη Μπραήμη. Στις σελί...

Ολόκληρος η ανθρωπότης εκινδύνευσεν από τον καταστρεπτικόν πόλεμον, που εξαπέλυσεν εναντίον της ο Χίτλερ. Η πατρίς μας όμως εκινδύνευσε περισσότερον από κάθε άλλο Κράτος, διότι τρεις τρομεροί εχθροί της επετέθησαν, οι Ιταλοί, οι Γερμανοί και οι Βούλγαροι δια να την εξαφανίσουν από το πρόσωπον της γης. Και εναντίον των τριών αυτών βαρβάρων αντέταξεν η Ελλάς ηρωϊσμόν, που σπάνια αναφέρεται από την Ιστορίαν εις την ζωήν άλλων λαών. Αλλά τον μεγαλύτερον και τρομακτικώτερον κίνδυνον δεν διέτρεξεν από τους κατακτητάς, όσον κατά το χρονικόν διάστημα 1941-1944 από το ΕΑΜ, το...

Διαβάζοντας ιστορικά βιβλία για γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, σκέφτηκα την προσφορά και τις θυσίες της Ελληνίδας γυναίκας στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής, της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου Πολέμου. θυμήθηκα το στρατόπεδο Χαϊδαρίου και τις Ελληνίδες που έστειλαν οι Γερμανοί και οι Έλληνες συνεργάτες τους στη Γερμανία, φορτωμένες σε βαγόνια που ήσαν για ζώα, σα να ήταν πρόβατα. Θυμήθηκα τις ταπεινώσεις και τους βιασμούς γυναικών της Εθνικής Αντίστασης και του Εμφυλίου από παρακρατικούς και χωροφύλακες. Θυμήθηκα Αθηναίες γυναίκες κατά τη γερμανική κατοχή που π...

Η ίδρυση του ΝΑΤΟ, η ρήξη του Τίτο με τον Στάλιν, το σχέδιο Μάρσλαλ και η άφιξη στην Ελλάδα του αμερικανικού αντιστράτηγου Τ. Βαν Φλιπ πύκνωσαν τα σύννεφα στο πολιτικο-στρατιωτικό τοπίο της χώρας. Την ώρα που η Αθήνα ετοιμαζόταν για τη μεγάλη μάχη, η ρήξη Ζαχαριάδη - Βαφειάδη δημιουργούσε νέα δεδομένα. Η μετατροπή του ΔΣΕ σε "τακτικό λαϊκοεπαναστατικό στρατό", σύμφωνα με τον ηγέτη του ΚΚΕ, θα ήταν η απαρχή της νίκης. Όμως οι πρώτες βόμβες ναπάλμ στον Γράμμο έδειχναν το δρόμο της ήττας και η πτώση του 2520 έγραφε το τέλος του ελληνικού εμφυλίου. Η ηγεσία του ΚΚΕ αγνοού...

Το "παιδομάζωμα"- "παιδοφύλαγμα" ως έννοια και πραγματικό θλιβερό γεγονός, μεταξύ πολλών άλλων θλιβερών, όπως έχει εγχαραχθεί, εμφανίζει μέρος του όλου δράματος. Είναι η κουρτίνα που κρύβει πολλά. Κρύβει τα παιδιά που από τα γεννοφάσκια και την κούνια βρέθηκαν στις φυλακές, τα μεγαλύτερα που από το θρανίο και τη ζεστή αγκαλιά του δασκάλου βρέθηκαν στο στρατοδικείο-θανατοδικείο και στην αμείλικτη κρίση του βασιλικού επίτροπου, τα ανήλικα της Μακρονήσου, τα παιδιά χωρίς πατρίδα, τα παιδιά των αμφίπλευρων επιστρατεύσεων, των βίαιων μετακινήσεων πληθυσμών, τα πσιδιά-θύματα αντε...

Τι συνδέει την 27η Απριλίου 1941, ημέρα κατάληψης της Αθήνας από τους Γερμανούς, με την 29η Μαΐου 1453, ημέρα άλωσης της Κωνσταντινούπολης, και την 6η Σεπτεμβρίου 1922, όταν το τελευταίο ελληνικό στρατιωτικό τμήμα εγκατέλειψε τη Μ. Ασία; Με μια πρώτη "ματιά", η απάντηση είναι "μάλλον τίποτα", όμως, επειδή η Ιστορία δεν είναι στατική αλλά διαρκώς εξελίσσεται, η απάντηση θα μπορούσε να συμπυκνωθεί στη φράση "το μεγαλείο ενός λαού". Και αν τον Απρίλιο του 1941 ξεκινούσε η "μεγάλη νύχτα" στην Ελλάδα, δεν πέρασε παρά μόλις ένας μήνας όταν δύο φοιτητές, οι Μ. Γλέζος και Απ. Σά...

Και, ενώ στις Κορυσχάδες συγκροτείται η "κυβέρνηση του Βουνο"", η πρώτη και δυστυχώς τελευταία κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας, το πολιτικό παιχνίδι παίζεται μεταξύ Καΐρου και Λιβάνου. Η διάσκεψη του Λιβάνου ουσιαστικά ανοίγει το ψυχρό παιχνίδι εξουσίας ανάμεσα στα αστικά κόμματα και την Αριστερά για το ποιος θα κυριαρχήσει την επόμενη ημέρα και η συμφωνία της Καζέρτας, με την ταυτόχρονη μεταφορά της κυβέρνησης στη Νεάπολη της Ιταλίας, δείχνει με σαφήνεια την επόμενη μέρα. Μια μέρα που η αυτοπαγίδευση της Αριστεράς θα της αποστερήσει τα όποια πλεονεκτήματα στις διαπραγματεύ...

Ο αφοπλισμός του ΕΛΑΣ στις 28 Φεβρουάριου 1945 ήταν η πρώτη πράξη του δράματος που θα ακολουθούσε. Η "μετά Βάρκιζα" εποχή θα σημάδευε την Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια, αφού αμέσως μετά την παράδοση των όπλων άρχισε το κυνηγητό των αριστερών και ο εξοπλισμός των παρακρατικών ακροδεξιών οργανώσεων. Η άφιξη του Νίκου Ζαχαριάδη, του "Μεγάλου Αρχηγού", έβαζε τον θεμέλιο λίθο των εξελίξεων και η τραγική αυτοκτονία του αποκηρυγμένου από το ΚΚΕ Άρη Βελουχιώτη "έδειχνε την πυγμή" του παντοδύναμου γραμματέα. Το όνειρο του Ζαχαριάδη, "η νίκη της λαϊκής δημοκρατίας στην Ελλάδα", σύ...

Το χθες θύμιζε εξαιρετικά το σήμερα. Μέσα στο 1945 ο Αμερικανός Τζέιμς Μπερνς έβρισκε το άλλοθι για την έντονη παρουσία των ΗΠΑ στην Ελλάδα τονίζοντας "την ανικανότητα των Ελλήνων ηγετών να συνεργαστούν για τις επείγουσες ανάγκες της χώρας τους. Η εντύπωση που κέρδιζε έδαφος στο εξωτερικό ήταν ότι ο εγωισμός και η φιλαργυρία των Ελλήνων δημόσιων ανδρών τους τυφλώνει σε όλα τα ευρύτερα ζητήματα και ότι ίσως η Ελλάδα είναι ανίκανη να αυτοκυβερνηθεί και να επιλύσει τα άμεσα οικονομικά της προβλήματα". Ο διπλωμάτης και ποιητής Γιώργος Σεφέρης σημείωνε την ίδια περίοδο στο ημε...

"Τα δέκα τεύχη της σειράς "Οι μεγάλες δίκες", που εγκαινιάζεται σήμερα, είναι αφιερωμένα σε ισάριθμες δίκες από την ελληνική και παγκόσμια ιστορία που συγκλόνισαν στην εποχή τους. Από τη δίκη του Σωκράτη τον 4ο αιώνα π.Χ. έως τη δίκη του Μπελογιάννη τον 20ό αιώνα αναλύονται δίκες-ορόσημα για τα δικαστικά χρονικά. Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο αναγνωστικό κοινό εκτεταμένα πρακτικά των δικών, το κατηγορητήριο και οι απολογίες των κατηγορουμένων, οι καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και υπεράσπισης, καθώς και οι ετυμηγορίες. Ειδικοί επιστήμονες αναλύουν και σχολιάζουν το...

Δύο γενναίοι μαχητές της πρώτης γραμμής του Εμφύλιου Πολέμου, δύο αντιμαχόμενες παρατάξεις, ένας στόχος: η τελική επικράτηση. Η μοίρα θα ενώσει τις τύχες ενός ταξίαρχου του Εθνικού Στρατού και ενός καπετάνιου του ΕΛΑΣ, σε μια αναμέτρηση με τελικό νικητή το θάνατο. Το παρόν βιβλίο του Λεωνίδα Φ. Καλλιβρετάκη συνιστά το αποτέλεσμα έρευνας γεγονότων της περιόδου του εμφύλιου σπαραγμού, χαρακτηριστικών του τρόπου διεξαγωγής του πολέμου. Αυθαίρετες αποφάσεις ανώτερων και ανώτατων πολιτικών και στρατιωτικών ηγετών αμφότερων των πλευρών, εκπορευόμενες από έπαρση για την επικείμ...

"...ένα προσκύνημα στη φοβερή ιστορία" Το βιβλίο αυτό είναι μια καταγραφή προσωπικών μαρτυριών ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα και συμμετείχαν στις επιχειρήσεις του Δημοκρατικού Στρατού στην Β. Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην περιοχή των Σερρών. Πρώτιστο μέλημα του συγγραφέα ήταν η αντικειμενική καταγραφή των γεγονότων, διατηρώντας την απόσταση του επίμονου και εν πολλοίς "προσανατολισμένου" ερευνητή, που επιχειρεί, στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό, να κατανοήσει το κλίμα αυτής της συγκλονιστικής περιόδου, που καθόρισε τη νεώτερη ιστορία του τόπου μας. Μεταξύ των πο...

"Το ΚΚΕ αναγνώρισε το δικαίωμα του "μακεδονικού λαού" για εθνική αποκατάσταση και αυτοδιάθεση στην Πέμπτη Ολομέλεια (30-31) Ιανουραρίου 1949, στην Αλβανία)". Και αυτό είναι μόνο ένα από τα ιστορικά γεγονότα που αποκαλύπτονται με την ανάγνωση των εγγράφων από τα γιουγκοσλαβικά και βουλγαρικά αρχεία. Χρειάστηκε να περάσει σχεδόν μισός αιώνας, αλλά και να μεσολαβήσει η πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, ούτως ώστε σημαντικά ιστορικά αρχεία, τα οποία έχουν άμεση σχέση και με τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, να γίνουν προσιτά στους ερευνητές και φυσικά να ακολουθήσει η ενδελεχή...

Η αιματηρή επίθεση ενάντια στους διαδηλωτές του ΕΑΜ στην πλατεία Συντάγματος, στις 3 Δεκεμβρίου 1944, αποτέλεσε την πρώτη φάση της μεγάλης στρατιωτικής αναμέτρησης που διήρκεσε 33 ολόκληρες ημέρες και έμεινε γνωστή ως "Η μάχη της Αθήνας". Η αποφασιστικότητα των Βρετανών να γενικεύσουν τη σύγκρουση και να τη διεξαγάγουν μέχρις εσχάτων και η επαμφοτερίζουσα στάση της ηγεσίας του ΚΚΕ -σε σχέση με τα όρια που όφειλε να προσλάβει η σύγκρουση αυτή- καθόρισαν το συσχετισμό των στρατιωτικών δυνάμεων στην ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Γιώργο...

Για τα Δεκεμβριανά, σημείο καθοριστικό της νεότερης ελληνικής ιστορίας, έχουν γραφτεί πολλά. Εκείνες οι ημέρες του Δεκεμβρίου του 1944 "στοίχειωσαν" για δεκαετίες την Ελλάδα, καθώς υπήρξαν ένα είδος μήτρας και πειραματικού εργαστηρίου του φοβερού Εμφυλίου Πολέμου αλλά και της κρίσιμης διεθνούς ισορροπίας της χώρας. Με το πέρασμα των χρόνων, οι αναλύσεις για τα Δεκεμβριανά ξέφυγαν, όπως ήταν φυσικό, από την ανάγκη να λάβουν θέση στο ερώτημα "ποιος είχε την ευθύνη". Φωτίστηκαν πτυχές, οι επιστημονικές θέσεις υπερέβησαν σε όγκο και σημασία τις πολιτικές θέσεις που κάποτε ενδύθ...

Ο εμφύλιος πόλεμος υπήρξε μια εξαιρετικά τραυματική στιγμή της ελληνικής ιστορίας του 20ού αιώνα. Οδυνηρός επίλογος σφράγισε την κοινωνική ανάταση, την οποία είχε εκφράσει το πολύμορφο αντιστασιακό κίνημα την περίοδο της Κατοχής. Ήταν ένας ολοκληρωτικός πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", παρόλο που όλοι σχεδόν δήλωναν ότι θα επιθυμούσαν την απεμπλοκή. Η δημοκρατική ρήξη της Μεταπολίτευσης το 1974 σηματοδότησε το θεσμικό τέλος του Εμφυλίου, το οποίο όμως, για να κατοχυρωθεί συμβολικά, χρειάστηκε να περάσουν άλλα 15 χρόνια, έως τον νόμο για τ...

Η περίοδος την οποία περιγράφουμε στο ανά χείρας βιβλίο, είναι μία από τις σπουδαιότερες της πολιτικής ιστορίας του τόπου μας. Τότε η χώρα μας αντιμετώπιζε δύο από τα πλέον συνταρακτικά γεγονότα του βίου της, από τα οποία εξαρτήθηκε η πορεία του ελληνικού έθνους. Αναφέρομαι στα Δεκεμβριανά και στον Εμφύλιο Πόλεμο 1946-1949. Και τα δύο αυτά γεγονότα απειλούσαν με εξαφανισμόν τη χώρα μας και την πορεία μας σαν έθνους και σαν λαού. [...] Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι προτού καταλήξω στα δικά μου συμπεράσματα μελέτησα πολλά βιβλία, τα οποία έχουν γράψει άτομα και των δύο πλε...

"Πιστεύω ότι αυτός ο χώρος, τον οποίο τώρα εσείς τον ποτίζετε με το αίμα μου, αύριο θα γίνει τόπος προσκυνήματος και θα 'ρχονται εδώ τα παιδιά σας να τον ραίνουν με λουλούδια". Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια της αγωνίστριας Αθηνάς Μπενέκον μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Και κάπως έτσι πορεύτηκαν όλες οι μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού, δίχως φόβο, χωρίς κανένα δισταγμό, στον αγώνα τους για μια ελεύθερη πατρίδα." Ο Κώστας Γκριτζώνας σε τούτο το βιβλίο του μιλά για ένα φαινόμενο μαζικού ηρωισμού μαχητριών, πρωτοφανέρωτο για γυναίκες. Δεν πρόκειται για εξαιρέσεις, ισχυ...