Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Έχοντας βιώσει τις ηρακλείτειες έννοιες της αέναης μεταβολής και της σχέσης των αντιθέτων, τις ενδιαφέρουσες απόψεις της ιπποκράτειας ιατρικής για την κράση στοιχείων, όπως και τις ήδη υπάρχουσες απόψεις των ηδονιστών και αντιηδονιστών γύρω από το οικείο θέμα, ο Πλάτωνας καταθέτει τη δική του πρωτότυπη άποψη, όπου διαλεκτικά συγκεράζονται σε μια συνολική σύνθεση στοιχεία όλης αυτής της δημιουργικής παράδοσης. Η σωματική ηδονή χαρακτηρίζεται ως "ψευδής", γιατί εντάσσεται στη σφαίρα του αισθητού για το οποίο δεν μπορούμε να διατυπώσουμε ορθές γνώμες ή κρίσεις. Εξαιτίας της σ...

"Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να φέρει τον Πλάτωνα, τον άνθρωπο και τα έργα του, κοντά στον αναγνώστη, κι αυτό με τη μεγαλύτερη δυνατή πληρότητα, αλλά τίποτε άλλο. Θα ήθελε να κάνει κι άλλους να τον αγαπήσουν όπως τον αγαπώ εγώ, να γίνει και για άλλους, στη σχέση τους με το αιώνιο και τη ζωή, αυτό που ήταν για αναρίθμητους ανθρώπους από τότε που έζησε, αλλά που στις μέρες μας [...] είναι για πολύ λίγους. Γι' αυτό και απευθύνομαι με την αρμόζουσα περίσκεψη όχι μόνο στους ειδικούς συναδέλφους, αλλά θέλω να γνωρίσουν τα έργα του κι άλλοι και να δώσουν στη μελέτη τους τον καλ...

Τον πέμπτο αιώνα π.Χ., οι Έλληνες επινόησαν την ιδέα του πνευματικού κόσμου. Για πρώτη φορά στην ιστορία, ερωτήματα σχετικά με την κοινωνία, τη γλώσσα, τον πολιτισμό και την ηθική απασχολούσαν σημαντική μερίδα του πληθυσμού. Η κινητήριος δύναμη πίσω από αυτές τις εξελίξεις ήταν ένας γαλαξίας φιλοσόφων, ρητόρων και, άνω απ' όλα, διανοουμένων, που σήμερα αποκαλούμε "σοφιστές". Από την αρχή, οι σοφιστές ήταν εξίσου επιδραστικοί όσο και αμφιλεγόμενοι. Ο στόχος τους, να κατανοήσουν και να ελέγξουν το χάος της πολιτικής ζωής, ήταν επιτακτικός, αλλά οι μέθοδοί τους ύποπτες. Ο Πλά...

Τα ελληνικά είναι η 13η γλώσσα στην οποία μεταφράζεται το "Platon lesen". Είναι ίσως το πιο πολυμεταφρασμένο βιβλίο της σύγχρονης πλατωνικής βιβλιογραφίας και, όπως φαίνεται, ανταποκρίνεται σε μια ανάγκη της παγκόσμιας κοινότητας των αναγνωστών του Πλάτωνα. Η θέση της "Σχολής του Tubingen" κερδίζει συνεχώς οπαδούς. Ακόμη και αν η μόνη συμβολή του βιβλίου μου ήταν να συζητιούνται στο εξής τα προβλήματα της ερμηνευτικής των διαλόγων με διαφορετικό τρόπο και σε πιο άμεση σχέση με τα πλατωνικά κείμενα, για μένα θα ήταν χαρά να έχω προσφέρει στους ενδιαφερόμενους αναγνώστες του...

[...] Στο ανωτέρω πλαίσιο κεφαλαιώδη θέση κατέχουν οι αντιλήψεις του Πλάτωνα περί δικαίου. Διαθέτουμε τις κειμενικές προϋποθέσεις για να υποστηρίξουμε ότι η έννοια του δικαίου ανήκει στον αστερισμό των προσφιλών θεμάτων του, την οποία υποστηρίζει στους αρεταϊκούς και πολιτικούς διαλόγους του, κυρίως όμως και συστηματικά στους: "Γοργίας", "Πολιτεία", "Πολιτικός" και μάλιστα υπό ποικίλες οπτικές, και θεματολογικές και μεθοδολογικές. [...] Στην κατηγορία λοιπόν των ανωτέρω διαλόγων μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ανήκει και ο "Περί δικαίου". Ωστόσο, σύμφωνα με τη σχετική έρευ...

Μπορεί ο φιλόσοφος να κερδίσει στην έριδά του με τον "εριστικό"; Μπορεί να μην καταλήξει σοφιστής όταν, για να πολεμήσει τον σοφιστή, δέχεται να παίξει το δικό του "αγωνιστικό" παιχνίδι; Ναι αλλά, από την άλλη, πώς θα μπορούσε ο φιλόσοφος να υπερασπιστεί τη θέση του με μη δογματικό τρόπο αν δεν εκκινούσε από τη σχετικιστική της αμφισβήτηση; Πώς θα μπορούσε να τη θεμελιώσει αν δεν την άλλαζε ώστε να αντιστέκεται στην ανασκευή της; Ο φιλόσοφος πρέπει να μπει στον αγώνα, ν' αναλάβει τον κίνδυνο να γίνει εριστικός, σοφιστής, σχετικιστής, για να γίνει φιλόσοφος. Η δικαιοσύνη είν...

Πρόκληση για φαντασία: πώς άραγε θα έβλεπε τον κόσμο κάποιος μεγάλος σοφός, ένα από αυτά τα σπάνια πνεύματα, αν ξαφνικά βρισκόταν στην εποχή μας; Πώς θα έκρινε τους αιώνες που κύλησαν και, συγκεκριμένα, τις σύγχρονες θεωρίες για τη Φύση και τον άνθρωπο; Πώς θα έβλεπε τις σύγχρονες επιστήμες ένας Αρχιμήδης, ένας Αρίσταρχος, ένας Αναξίμανδρος; Κι αν η φαντασία μας διάλεγε τον Σωκράτη, τον μέγα εξεταστή του ανθρώπινου αινίγματος; Αυτός ο μέγας ανατόμος των εννοιών, ο πάντα ανικανοποίητος αναζητητής της Αρετής και της Αλήθειας, πώς άραγε θα χρησιμοποιούσε τη γνώση που 24 αιώνες...

"Πρόκειται για έργο πρωταρχικής σπουδαιότητας, που θα πρέπει να διαβαστεί ευρύτατα για την εμβριθή κριτική των εχθρών της δημοκρατίας, παλιών και νεώτερων, που περιέχει. Η επίθεσή του κατά του Πλάτωνα, αν και ανορθόδοξη, είναι, πιστεύω, πέρα για πέρα δικαιολογημένη. Η ανάλυση του Hegel είναι καταλυτική. Ο Marx ανατέμνεται με ίση οξυδέρκεια και του αποδίδεται η οφειλόμενη μερίδα ευθύνης για νεώτερα δεινά. Το βιβλίο αποτελεί μια δυνατή και βαθιά υπεράσπιση της δημοκρατίας". B. Russell

Πρώτη λεξικογραφημένη έκδοση των "Όρων" του Σπευσίππου, μαθητού και διαδόχου του Πλάτωνος στην Ακαδήμεια. Η παρούσα έκδοση συμπληρώνεται με νέους όρους και τεκμηριώνεται με αναλυτικές αναφορές σε όλα τα έργα του Πλάτωνος. Ο φιλόσοφος Σπεύσιππος είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με τους ορισμούς, δηλαδή με τις ομοιότητες και διαφορές τών πραγμάτων, η συστηματική και βαθειά παρατήρηση των οποίων γεννά κατ' ουσίαν τον ορισμό. Οι διδόμενοι ορισμοί των εννοιών είναι σαφείς ευσύνοπτοι, λακωνικοί, και βασίζονται στο σύνολο της Πλατωνικής Βίβλου (Corpus Platonicum). Όπως επί παραδείγ...

Ο έλεγχος των "ρεόντων" είνα μέρος του πλατωνικού διαλόγου Θεαίτητος. Η επικαιρότητα του πλατωνικού τούτου κειμένου έγκειται στο γεγονός ότι η θεωρία των "ρεόντων", όλων δηλαδή των στοχαστών της προκλασικής και κλασικής Ελλάδας, με εξαίρεση τον Παρμενίδη και τους ομοϊδεάτες του, τυχαίνει να είναι σήμερα το κυρίαρχο δόγμα στη φιλοσοφία και στις επιστήμες. Η συμφωνία της ετυμηγορίας της σύγχρονης επιστήμης, τόσο της κβαντομηχανικής όσο και της ψυχολογίας και της νευροφυσιολογίας, με το δόγμα των αρχαίων "ρεόντων", έτσι όπως αυτό περιγράφεται από τον Σωκράτη, είναι εμφανής: "α...

Ο πλατωνικός διάλογος "Ίων" πραγματεύεται το θέμα της θεόσταλτης έμπνευσης, που κατακυριεύει όλους όσοι ασχολούνται με την ποίηση. Είτε αυτοί συνθέτουν (ποιητές), είτε ερμηνεύουν (ραψωδοί, ηθοποιοί, χορευτές, χοροδιδάσκαλοι), είτε απλώς παρακολουθούν και συμπάσχουν (ακροατές, θεατές). Η ικανότητα των ποιητών να συνθέτουν ωραία, καθώς και των ραψωδών να απαγγέλλουν και να ερμηνεύουν ωραία τα ποιητικά έργα, δεν βασίζεται σε γνώση που έχουν αποκτήσει, διότι τάχα κατέχουν τη συγκεκριμένη τέχνη ή επιστήμη, αλλά είναι θείο δώρο. Γι' αυτό και ο καθένας τους διαπρέπει όχι σε όλα τα...

"Ο Πλάτων ανήκει σ' εκείνες τις κοσμοϊστορικές προσωπικότητες που με τις ιδέες τους έχουν ακαταπόνητα ασχοληθεί οι σοφοί όλων των χρόνων και όλων των ειδών, και που εξακολουθούν εντούτοις να ερεθίζουν πάντα το διαφέρον των ειδικών και του μορφωμένου κοινού. Γύρω απ' αυτόν έχει δημιουργηθεί μια εξαιρετικά πλούσια σε έκταση φιλολογία, πρέπει λοιπόν μια νέα συγγραφή για τον Πλάτωνα να θεμελιώσει πρώτα το δικαίωμα της ύπαρξής της. Ας επιτραπεί σ' αυτήν εδώ την εργασία για τη δικαίωσή της να επικαλεστεί τους λόγους του Windelband (P.R.I. σ. 56-57): "Οι μεγάλες μορφές της ανθρώπι...

Το βιβλίο αυτό προαναγγέλει την Ανθρώπινη δημιουργία, σύνολο έργων που στόχο έχει να συγκεντρώσει τα σεμινάρια του Κορνήλιου Καστοριάδη στην EHESS, η επεξεργασία των οποίων βρίσκεται καθ' οδόν. Ο ίδιος ο συγγραφέας είχε διαβάσει και σχολιάσει τον παρόντα τόμο, λίγο πριν τον θάνατό του.

Ο Πλάτων επινόησε το αντικείμενο της φιλοσοφίας όπως το γνωρίζουμε. Χωρίς το έργο του Πλάτωνα, η δυτική διανόηση θα ήταν πράγματι αδιανόητη. Ο Πλάτων άσκησε τη μεγαλύτερη επιρροή από κάθε άλλον φιλόσοφο, σε κάθε εποχή και σε κάθε φιλοσοφικό πεδίο. Ακόμα και οι διανοητές εκείνοι που απέρριψαν τις απόψεις του Πλάτωνα, ήρθε η στιγμή που αναγκάστηκαν να δουλέψουν πάνω σ' αυτές. Ο πλατωνισμός αποτέλεσε τη βάση και το υπόβαθρο του χριστιανισμού. Τροφοδότησε με τις ιδέες του πολλά φιλοσοφικά ρεύματα από την απαρχή του έως και τις ημέρες μας. Ο Πλάτων, είναι, ίσως, ο μεγαλύτερος φι...

Στο βιβλίο αυτό υποβάλλονται με συστηματική φιλοσοφική επεξεργασία επιλεγμένα πλατωνικά και αριστοτελικά κείμενα, τα οποία τοποθετούνται από νοηματική άποψη στο μεταίχμιο της ηθικής και της πολιτικής. Το βιβλίο έχει γραφτεί για να βοηθήσει τον εκπαιδευτικό στη φιλοσοφική προσέγγιση και τη διδακτική αξιοποίηση των κειμένων αυτών, ταυτόχρονα όμως απευθύνεται καισ το ευρύτερο κοινό που θα ήθελε να μελετήσει σε βάθος ορισμένα από τα σημαντικότερα φιλοσοφικά κείμενα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας.

Στην εποχή μας η φιλοσοφία λογίζεται μάλλον ως θεωρητική επιστήμη παρά ως πρακτική ή τρόπος ζωής. Στην αρχαιότητα, ωστόσο, ο Σωκράτης εφοδίασε τους Έλληνες και τους Ρωμαίους φιλοσόφους με το πρότυπο του γνήσιου φιλοσοφικού βίου. Η ιδέα του φιλοσοφικώς ζην, και η φιλοσοφία ως τέχνη του βίου, αν και παραμελημένη σήμερα από τους επαγγελματίες φιλοσόφους, έχει επιβιώσει στο έργο μεγάλων σύγχρονων στοχαστών όπως ο Μονταίνι, ο Νίτσε και ο Φουκώ. Και οι τρεις χρησιμοποίησαν τον φιλοσοφικό στοχασμό ως ένα μέσο αυτοκαθορισμού· και οι τρεις τον αξιοποίησαν για να διερευνήσουν με ποιο...

Μόνο η αγάπη για το αντικείμενο ζυμωμένη από τη νεανική ηλικία με πολλά βιώματα και προσπάθειες μπορούν να δώσουν ένα έργο σαν κι αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα στον Έλληνα αναγνώστη ο φίλος μου καθηγητής Κ. Πετρόπουλος σαν συγγραφέας του έργου και αυτός που υπογράφει τις γραμμές αυτές σαν εκδότης. Γνωρίζουμε ότι στη χώρα μας λείπει μια ολοκληρωμένη σειρά των αρχαίων συγγραφεών, των Ελλήνων πριν απ' όλα, με μετάφραση και πλούσια σχόλια. Οι καλές μεταφράσεις βέβαια υπάρχουν από ανθρώπους μάλιστα που θυσίασαν τη ζωή τους ολόκληρη στην ανάσταση του αρχαίου λόγου. Λείπει όμως η...