Ρεόντων έλεγχος

Θεαίτητος 151d-183c

Ο έλεγχος των "ρεόντων" είνα μέρος του πλατωνικού διαλόγου Θεαίτητος. Η επικαιρότητα του πλατωνικού τούτου κειμένου έγκειται στο γεγονός ότι η θεωρία των "ρεόντων", όλων δηλαδή των στοχαστών της προκλασικής και κλασικής Ελλάδας, με εξαίρεση τον Παρμενίδη και τους ομοϊδεάτες του, τυχαίνει να είναι σήμερα το κυρίαρχο δόγμα στη φιλοσοφία και στις επιστήμες. Η συμφωνία της ετυμηγορίας της σύγχρονης επιστήμης, τόσο της κβαντομηχανικής όσο και της ψυχολογίας και της νευροφυσιολογίας, με το δόγμα των αρχαίων "ρεόντων", έτσι όπως αυτό περιγράφεται από τον Σωκράτη, είναι εμφανής: "αυτό μεν καθ' αυτό μηδέν είναι [...] εν δε τη προς άλληλα ομιλία πάντα γίγνεσθαι και παντοία από της κινήσεως' (156e-157a). Και αυτό το δόγμα, το τόσο σύγχρονο και τόσο αρχαίο, αποτελεί το οντολογικό βάθρο στο οποίο στηρίζεται και μέσω του οποίου δικαιώνεται ο επιστημολογικός σχετικισμός τόσο της εποχής του Πρωταγόρα και του Πλάτωνα όσο και της δικής μας. Ο Ανδρέας Παπανικολάου προτείνει μια σύγχρονη ανάγνωση του πλατωνικού κειμένου, που αναδεικνύει αυτήν ακριβώς την ικανότητά του να εμπλουτίζει τους σημερινούς μας προβληματισμούς.