Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το έργο του Γκίζελμαν "Χερ Κόλπερτ" συνδυάζει τις υπερβολές της Σάρα Κέιν και το black humor των αδέξιων καταστάσεων του Πίντερ. Είναι ένα προκλητικό και πάνω απ' όλα αστείο έργο. Η ωμή βία και οι καγχασμοί λένε πολλά για τη ζωή μας, αλλά θα σοκαριστούμε και θα γελάσουμε πολύ για να το αντιληφθούμε. (remotegoat.co.uk)

Το βιβλίο αυτό αναφέρεται στο σύγχρονο γερμανικό θεατρικό συγγραφέα Τάνκρεντ Ντορστ. Αποτελείται από δυο μέρη: Στο πρώτο μέρος γίνεται μια παρουσίαση του συγγραφέα σε σχέση με το γερμανικό θέατρο και στο τέλος παρατίθενται περιλήψεις ενός μεγάλου αριθμού έργων του Ντορστ. Στο δεύτερο μέρος ακολουθεί μια προσέγγιση του έργου του "Χάινριχ ή οι πόνοι της φαντασίας" του οποίου στη συνέχεια παρατίθεται η μετάφραση.

Ο "Φιλοκτήτης" του Χάινερ Μύλλερ (1929-1995) πρωτοδημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας "Sinn und Form" το 1965. Από γλωσσική άποψη πρόκειται για έναν μονόλιθο, για ένα από τα πιο πυκνά κείμενα του Μύλλερ και από τα πιο εντυπωσιακά λόγω του καθαρού ποιητικού-νοητικού του βάθους. Ο Μύλλερ το δούλευε από τα τέλη του '50. Αποτελεί μια πρωτότυπη διασκευή της τραγωδίας του Σοφοκλή, η οποία στα χέρια του Μύλλερ γίνεται έργο διδακτικό, παραβολή για τα παράδοξα της πολιτικής, του κομμουνισμού και του σταλινισμού, του ιδεαλισμού και του πραγματιστικού ρεαλι...

Ο αναγνώστης του πρώτου μέρους του "Φάουστ" ευθύς από την αρχή του ανυψώθηκε από τον ποιητή του έργου στον ουρανό. Κι εκεί είδε, πως ο Κύριος, ο Θεός της αιώνιας αγάπης δίνει άδεια στο Σατανά - Μεφιστοφελή να φέρει στον κακό δρόμο και την οριστική πτώση τον δόκτορα Φάουστ, έχοντας τη βεβαιότητα, που είναι και βεβαιότητα και κύρια ιδέα του ποιητή, πως ένας άνθρωπος, προικισμένος με τις ανώτατες δυνάμεις του πνεύματος της καρδιάς και της θελήσεως, όπως είναι ο Φάουστ, όσο κι αν παραστρατήσει δεν θα πέσει μακριά, μα θα έχει τη δύναμη με την βοήθεια της αγάπης να ξαναβρεί το σ...

Η μετάφραση αυτή έγινε στην αρχή περικομμένη και πρόχειρη για να παρασταθεί στο θέατρο. Έπειτα διορθώθηκε και συμπληρώθηκε στη μορφή που τυπώνεται δω. Ο μεταφραστής γνωρίζει πρώτος πως και η τωρινή μορφή δεν είναι κείνη που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν η τελειωτική στη γλώσσα μας, και πως απομένει πάντα μια δοκιμή, ίσως μάλιστα παράτολμη, όσο η καθαυτό της πρόθεση δεν είναι να μεταφράσει κατά λέξη, αλλά ν' αποδώσει ποιητικά, σε μια γλώσσα που τώρα σχηματίζεται, ένα από τα μεγαλύτερα ποιητικά δημιουργήματα των αιώνων. Όμως μια κ' έγινε η πρώτη δοκιμή στο θέατρο, παρουσιάζεται...

Η μετάφραση αυτή έγινε στην αρχή περικομμένη και πρόχειρη για να παρασταθεί στο θέατρο. Έπειτα διορθώθηκε και συμπληρώθηκε στη μορφή που τυπώνεται δω. Ο μεταφραστής γνωρίζει πρώτος πως και η τωρινή μορφή δεν είναι κείνη που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν η τελειωτική στη γλώσσα μας, και πως απομένει πάντα μια δοκιμή, ίσως μάλιστα παράτολμη, όσο η καθαυτό της πρόθεση δεν είναι να μεταφράσει κατά λέξη, αλλά ν' αποδώσει ποιητικά, σε μια γλώσσα που τώρα σχηματίζεται, ένα από τα μεγαλύτερα ποιητικά δημιουργήματα των αιώνων. Όμως μια κ' έγινε η πρώτη δοκιμή στο θέατρο, παρουσιάζεται...

Ο αναγνώστης του πρώτου μέρους του "Φάουστ" ευθύς από την αρχή του ανυψώθηκε από τον ποιητή του έργου στον ουρανό. Κι εκεί είδε, πως ο Κύριος, ο Θεός της αιώνιας αγάπης δίνει άδεια στο Σατανά - Μεφιστοφελή να φέρει στον κακό δρόμο και την οριστική πτώση τον δόκτορα Φάουστ, έχοντας τη βεβαιότητα, που είναι και βεβαιότητα και κύρια ιδέα του ποιητή, πως ένας άνθρωπος, προικισμένος με τις ανώτατες δυνάμεις του πνεύματος της καρδιάς και της θελήσεως, όπως είναι ο Φάουστ, όσο κι αν παραστρατήσει δεν θα πέσει μακριά, μα θα έχει τη δύναμη με την βοήθεια της αγάπης να ξαναβρεί το σω...

[...] Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο Φάουστ του Goethe μεταμορφώνεται, επίσης, σε Πατρικό φάντασμα του Ρομαντισμού. Ο Goethezeit ορθώνεται ως αφετηρία μιας μυθοπλασίας και ενός κοσμοειδώλου που αντλούν απ' αυτόν μια από τις πλέον ισχυρές κατευθύνσεις τους. Για άλλη μια φορά, ο μυθικός Φάουστ συναντά το ρομαντικό του πεπρωμένο, τώρα μέσω της κένωσης του στο πρόταγμα της ανύψωσης των εωσφορικών δυνάμεων του εσωτερικού ανθρώπου σε ύψιστη ουσία της ατομικής του ελευθερίας. Ήδη, ο μυθικός Φάουστ έφερε μαζί του πανίσχυρες τις συνδηλώσεις μιας δαιμονολογίας γνωστικού και μανιχαϊκού τύπο...

O Φάουστ έχει κατακτήσει το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης, αλλά καθώς πλησιάζει το τέλος του βίου του αισθάνεται ότι δεν γνωρίζει τίποτα για την πραγματική ζωή. Αποζητά μία στιγμή που θα του φανερώσει το νόημα του Κόσμου, της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ένωσή του με τον Μεφιστοφελή τού ανοίγει την πόρτα στην σκοτεινότερη πλευρά του εαυτού του. Αυτό το δαιμόνιο Alter Ego θρέφει τον εθισμό του Φάουστ στην αέναη κίνηση μέσα από την άρνηση κάθε ορίου και κάθε περιορισμού στις απολαύσεις. Οι δυο τους, με νεανικό σφρίγος, ορμάνε "στην εποχή της βίας όπως σε παραλήρημα μετά από τραύμα" (...