Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο "Κατακλυσμός", ίσως το πρώτο θεατρικό έργο του Γκρας, δεν έχει βασικά κανένα στοιχείο παραλογισμού, γιατί εδώ η πρωταρχική αιτία για το αρχικό δράμα των ηρώων, η αφορμή για δράση και το κέντρο της ίσως, είναι ένα φυσικό φαινόμενο: η μεγάλη βροχή που φέρνει πλημμύρα.

[...] Ο μύθος του "Βόυτσεκ" είναι γραμμικά λιτός. Ο Βόυτσεκ είναι πρόσωπο περιφρονημένο. Οι ανώτεροί του, και όλοι σχεδόν είναι ανώτεροί του, τον βλέπουν σαν ζώο κατοικίδιο. Υποφέρει από νευρώσεις, αισθάνεται κατατρεγμένος από παντού, λες και έχει γεννηθή γι' αυτό. Παιδεύει το μυαλό του, βασανίζεται από τη συνείδησή του. Το αίσθημα του ανεξήγητου διωγμού, όπως εμφανίζεται στον Κάφκα και του αποξενωμένου στον "Ξένο" του Καμύ το βλέπουμε για πρώτη φορά στον "Βόυτσεκ". Και η γλώσσα του ακόμη έχει κάτι από την εποχή μας· σπασμένες φράσεις, μισοτελειωμένοι διάλογοι κτλ. Όλα αυτά...

[...] Αιρετική, από δύο πλευρές, είναι η μετάφραση αυτή. Πρώτα πρώτα, επειδή έγινε όχι από το πρωτότυπο αλλ' από τη γαλλική απόδοση των Armand Jacob και Edouard Pfrimmer. Αυτήν μου είχε παραγγείλει ο Κάρολος Κουν, όταν αποφάσισε να παρουσιάσει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ένα έργο του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Και ύστερα, επειδή τα μέρη που είναι γραμμένα σε στίχους έχουν αποδοθεί εντελώς ελεύθερα, έτσι ώστε να δεθούν με τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι. Ελπίζω να μου συγχωρεθεί που δίνω, παρ' όλ' αυτά, στη δημοσιότητα την εργασία αυτή. Φίλοι γερμανομαθείς με διαβεβαιώνουν ότι το πνεύ...

Στα 1827 ο Γκαίτε, 78 τότε χρονώ, έδωσε στη δημοσιότητα το έργο τούτο με τον τίτλο που έχει και σ' αυτή τη μετάφραση: "Ελένη, κλασικορομαντική φαντασμαγορία". Αργότερα -γιατί ο ποιητής έζησε άλλα πέντε χρόνια- έκαμε την ένταξη, την ενσωμάτωση της "Ελένης" μέσα στο "Δεύτερο Φάουστ", την έβαλε ν' αποτελέσει την τρίτη πράξη της τεράστιας αυτής δημιουργίας του. Ήταν σωστή η σκέψη του να κάμει αυτή την ενσωμάτωση; Υπάρχουν κριτικοί που το αμφισβητούν· πιστεύουν πως οι ραφές που ενώνουν την "Ελένη" με το σύνολο είναι πολύ φανερές, πως θα ήταν καλύτερο να την άφηνε ο ποιητής της...