Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Αντώνιος Μηλιαράκης παρουσιάζει εδώ μια λεπτομερή και αρκετά αξιόπιστη σύνθεση για τα νησιά που σχημάτιζαν κύκλο γύρω από το ιερό νησί της Δήλου. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην αρχαία γεωγραφία, την τοπογραφία και τη μυθολογία ενός εκάστου των Κυκλάδων με βάση τις περιγραφές αρχαίων περιηγητών και συγγραφέων (του Πλίνιου, του Σκύλακα, του Παυσανία κ.ά.). Τα υπόλοιπα επτά κεφάλαια του βιβλίου αφηγούνται την ιστορία των νησιών από τους πρώτους κατοίκους (τους Κάρες) μέχρι την υποταγή τους στους Φράγκους και στους Βενετούς (1204). Ο επιφανής ιστοριοδίφης έχει μελετήσει κα...

Ο Γερμανός ιστορικός Όθων 'Aβελ (Otto Abel, 1824-1854), διπλωμάτης και λέκτορας στο Πανεπιστήμιο της Βόννης (συνέβαλε στα Monumenta Germaniae Historica και ήταν δάσκαλος του Heinrich von Treitschke), δημοσιεύει εδώ τη συμβολή του στην πολεμική γύρω από την ελληνικότητα ή μη των αρχαίων Μακεδόνων, που είχε ξεκινήσει ο ομοεθνής του "φιλέλληνας" αρχαιολόγος και φιλόλογος Κάρολος Οδοφρείδος Μύλλερος (Οttfried Muller, "Reise eines Philhellenes durch Schweig und Frankreich nach Griechenland", Bamberg 1825), και αντικρούει την ιστοριογραφική άποψη του τελευταίου ότι οι Μακεδόνες ή...

Η βιβλιογραφία περιέχει συνολικά 700 τίτλους αυτοτελών εκδόσεων (βιβλίων, φυλλαδίων και μονόφυλλων) από το 1555 έως το 1920 που έχουν για αποκλειστικό θέμα τους τη Σάμο (ανεξαρτήτως του αν το αναγράφουν στον τίτλο τους) ή γράφτηκαν από Σαμιώτες ή που τυπώθηκαν στο νησί, καθώς και πλήρες ευρετήριο τόπων και συγγραφέων. Η βιβλιογράφηση έγινε σύμφωνα με τον τύπο που πρότεινε ο Φίλιππος Ηλιού και η Πόπη Πολέμη (Η βιβλιοθήκη του ΕΛΙΑ. Ελληνικά βιβλία 1864-1900· πρώτη καταγραφή, Αθήνα 1990). Η δημοσίευση είναι προϊόν πολυετούς έρευνας των συντακτών στις βιβλιοθήκες, ιδίως στη Δημ...

Ο διάσημος Έλληνας γλωσσολόγος Γεώργιος Ν. Χατζιδάκις (1848-1941), καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αποδεικνύει εδώ με γλωσσολογικά τεκμήρια την ελληνικότητα των Αρχαίων Μακεδόνων (και κατ' επέκταση του γεωγραφικού χώρου όπου αυτοί κατοικούσαν). Δεδηλωμένος σκοπός του συγγραφέα είναι να ανατρέψει το επιχείρημα ότι "η Μακεδονία ουδέποτε ήν Ελληνική χώρα ουδ' οι Μακεδόνες γνήσιοι Έλληνες". Με βάση ελληνικές και λατινικές πηγές αποδεικνύει ότι η μακεδονική διάλεκτος ήταν ετυμολογικά ακραιφνώς ελληνική και οι αρχαίοι Μακεδόνες δεν διέκριναν τους εαυτούς τους εθνολογικά από τ...

Η δεύτερη έκδοση της Μεσσηνιακής βιβλιογραφίας του Νότη Καραβία περιλαμβάνει διπλάσια και πλέον λήμματα έναντι της πρώτης έκδοσης ("Μεσσηνιακή βιβλιογραφία: Συμβολή πρώτη 1687-1967", τεύχη α΄-β΄, Αθήναι 1968-1972, αρ. 53 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών). Βασίζεται σε περαιτέρω έρευνα στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη της Καλαμάτας, σε νεώτερα βιβλιογραφικά βοηθήματα, που εκδόθηκαν μετά το 1972, και στον εμπλουτισμό της προσωπικής συλλογής Πελοποννησιακών βιβλίων του συγγραφέα, την οποία έχει δωρίσει στην Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Κάστρου της Πύλου. Η βιβλιογραφία περιέχει συνολι...

Ο Μαργαρίτης Γ. Δήμιτσας, καθηγητής της γεωγραφίας στο Αρσάκειο Παρθεναγωγείο (της Αθήνας), παραθέτει βασικά στοιχεία για τη γεωγραφία και την αρχαία ιστορία της Μακεδονίας, με έμφαση (εύλογα) στη βασιλεία του Φιλίππου Β' και του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο συγγραφέας παραβάλλει τα αρχαία προς τα νεώτερα ονόματα των ορέων, των ποταμών, των λιμνών, των πόλεων και των επαρχιών της περιοχής, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για τον σύγχρονο μελετητή. Η επίτομη αυτή ιστορία συντάχθηκε προς χρήση στα ελληνικά σχολεία και παρθεναγωγεία της οθωμανοκρατούμενης Μακεδονίας την επαύριο του Συνεδρίου...

Η αναστατική έκδοση περιλαμβάνει το τέταρτο έτος της Γενικής Εφημερίδος της Ελλάδος, του επισήμου φύλλου της Κυβερνήσεως της επαναστατημένης Ελλάδας (βλ. αρ. 214 και 260 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών). Το τέταρτο έτος περιελάμβανε 88 φύλλα (5 Ιανουαρίου - 28 Δεκεμβρίου 1829) με 352 σελίδες σε συνεχή σελιδαρίθμηση. Η εφημερίδα, λόγω της ιδιότητας του επισήμου φύλλου της κυβερνήσεως Καποδίστρια, εκτυπωνόταν στο Εθνικό Τυπογραφείο στην Αίγινα. Στις σελίδες της αποθυσαυρίζονται πολύτιμες ειδήσεις από το εσωτερικό, για την απελευθέρωση της Στερεάς Ελλάδας από τις χιλιαρχίες...

[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...

[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...

[set τριών τόμων] Ο ιστοριοδίφης, λογοτέχνης (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος) και Ακαδημαϊκός Δημήτριος Καμπούρογλου (1852-1942) ήταν ο κατεξοχήν "Αθηναιογράφος". Τα τρίτομα "Μνημεία της ιστορίας των Αθηναίων", μαζί με την επίσης τρίτομη "Ιστορία των Αθηναίων" (1889-1896), αποτέλεσαν τον πυρήνα της ιστορικής του έρευνας γύρω από την Αθήνα. Πρόκειται για συλλογή πηγών, πρωτογενών και δευτερογενών, της Αθηναϊκής ιστορίας την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης: μονογραφίες, άρθρα, ανακοινώσεις, χρονογραφίες, αποσπάσματα περιηγητών, βιογραφικά,...

[set δύο τόμων] Το δίτομο αυτό έργο του Ανδρέα Μ. Ανδρεάδη (βλ. αρ. 202 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) εντάσσεται τρίτο στη Σειρά Νεοελληνικής Οικονομικής Ιστορίας της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών. Το μνημειώδες αυτό πόνημα του κορυφαίου Κερκυραίου οικονομολόγου καλύπτει σχεδόν εξαντλητικά την ιστορία του βενετικού φορολογικού συστήματος και γενικότερα της βενετικής δημόσιας οικονομίας στα Επτάνησα. Όπως σημειώνει ο ίδιος, με εξαίρεση τα σταφιδικά, πριν τη δημοσίευση αυτής της μελέτης η όλη δημόσια οικονομία της Επτανήσου επί Βενετοκρατίας ήταν πράγματι terra incogn...

[set δύο τόμων] Το δίτομο αυτό έργο του Ανδρέα Μ. Ανδρεάδη (βλ. αρ. 202 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) εντάσσεται τρίτο στη Σειρά Νεοελληνικής Οικονομικής Ιστορίας της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών. Το μνημειώδες αυτό πόνημα του κορυφαίου Κερκυραίου οικονομολόγου καλύπτει σχεδόν εξαντλητικά την ιστορία του βενετικού φορολογικού συστήματος και γενικότερα της βενετικής δημόσιας οικονομίας στα Επτάνησα. Όπως σημειώνει ο ίδιος, με εξαίρεση τα σταφιδικά, πριν τη δημοσίευση αυτής της μελέτης η όλη δημόσια οικονομία της Επτανήσου επί Βενετοκρατίας ήταν πράγματι terra incogn...

Οι "Διατριβαί" του Κ. Σάθα φέρνουν στο φως α) αίτημα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Μάλτας προς την κυβέρνηση των επαναστατημένων Ελλήνων για παραχώρηση βάσης στην Ελλάδα, β) ένα σχέδιο για τη διανομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που εκπόνησε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας καρδινάλιος Ιούλιος Αλβερόνη (Alberoni) το 1730, και γ) μία έμμετρη βιογραφία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων (έως την καταστροφή του Γαρδικίου το 1812) στα ελληνικά από τον τυφλό Αλβανό ποιητή Χατζή Σεχρέτη (γεν. στο Δέλβινο), από χειρόγραφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου...

Ο Σπυρίδων Κουσουλίνος (1828-1912), από τους παλαιότερους εκδότες της Αθήνας, δημοσιεύει εδώ τα ημερολόγια του Υδραίου ναυμάχου του 1821 και (μεταπελευθερωτικά) αντιναυάρχου-διοικητή του ναυστάθμου του Πόρου Γεωργίου Σαχτούρη (1783-1841). Ο Σαχτούρης, με την ιδιότητα του πλοιάρχου του βρικίου "Αθηνά", περιγράφει στα ημερολόγιά του με μεγάλη σαφήνεια και λεπτομέρειες τις εκστρατείες και τις ναυμαχίες του ελληνικού στόλου της Επανάστασης από τις 17 Ιουνίου 1824 έως τις 5 Νοεμβρίου 1827. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στις εκστρατείες για τη σωτηρία της Κάσου, των Ψαρών, της Σάμου (ν...

Ο Παναγιώτης Κουπιτώρης παραθέτει τις απόψεις όλων των προγενέστερων συγγραφέων που πραγματεύτηκαν την καταγωγή της γλώσσας και της φυλής των Αλβανών. Κινούμενος στα ίδια πλαίσια με τον Θ. Πασχίδη, ο Κουπιτώρης τεκμηριώνει τη "μεγίστη" συγγένεια Ελλήνων και Αλβανών σε γλωσσικό επίπεδο, θεωρώντας την αλβανική ως "παναρχαία πελασγική ή γραικοϊταλική". Βασική μέριμνα του Κουπιτώρη είναι να αντικρούσει τους ισχυρισμούς του Φαλμεράϋερ (Das Albanische Element in Griechenland, Μόναχο 1857), ότι δεν υπάρχει καμία ομοιότητα μεταξύ της αλβανικής και της ελληνικής γλώσσας. Ο Κουπιτώρη...

Η Ανατολική Κρίση του 1875-78, η ίδρυση της Λίγκας της Πρισρένης, δηλαδή η επίσημη εμφάνιση του αλβανικού εθνικισμού με επίκεντρο το Κόσοβο (τον Ιούνιο του 1878), το Συνέδριο ειρήνης του Βερολίνου και η σύσταση βουλγαρικού κράτους θορύβησαν τους ιθύνοντες του ελληνισμού. Το πολιτικό αυτό δοκίμιο του Ηπειρώτη Θωμά Α. Πασχίδη (1835-1891), μέλους της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας των Αθηνών, επιχειρεί να τεκμηριώσει τη φυλετική συγγένεια Ελλήνων και Αλβανών και να θεμελιώσει την ανάγκη για συμπερίληψη των τελευταίων εντός του ελληνικού βασιλείου. Ο Πασχίδης θεωρεί τους Αλβανούς α...

Το "Ελληνικό ταξίδι" τουγΓερμανού βυζαντινολόγου Καρόλου Κρουμπάχερ (1856-1909), καθηγητή της μεσαιωνικής και νεώτερης ελληνικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο του Μονάχου, αποτελεί σημαντική ιστορική πηγή για τις ελληνικές χώρες κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Μεταξύ Οκτωβρίου 1884 και Μαΐου 1885 ο Κρουμπάχερ, άριστος γνώστης της δημοτικής γλώσσας, περιηγήθηκε και περιέγραψε με εύληπτο τρόπο την ιστορία, τις αρχαιότητες, και την κοινωνική, οικονομική και ανθρωπολογική φυσιογνωμία των εξής περιοχών: της Κέρκυρας, των Αθηνών, της Σύρου, της Χίου, της Μυτιλήνης, της Σάμου,...

Ο Παύλος Φαφουτάκης από τα Σφακιά, φοιτητής (τότε) της ιατρικής, δημοσιεύει 26 δημοτικά ποιήματα (ελεγείες) για πεσόντες αγωνιστές κατά τους ηρωικούς αγώνες της Κρήτης, όπως τον Δασκαλογιάννη (της επανάστασης του 1769), το ποίημα του οποίου είναι και το μακροσκελέστερο (από 1.032 στίχους), τον Αναγνώστη Μανουσογιαννάκη (που αγωνίστηκε κατά του Οθωμανού τυράννου του Αποκορώνου Αληδάκη το 1773), τον πειρατή Νικόλαο Παπαντωνάκη, τον Νικόλαο Μαλικούτη (απεβ. 1828), τους Παύλο Δεντιδάκη, Ηρακλή Κοκκινίδη και Μάσταχα (της επανάστασης του 1866-69) κ.ά. Ορισμένα ποιήματα αναφέροντα...

Ο Κάρολος Τάκερμαν (Charles Tuckerman, 1827-1896), ο πρώτος πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα (1868-71), παραθέτει εδώ τις εντυπώσεις του από την παραμονή του στην Ελλάδα (The Greeks of Today, Νέα Υόρκη 1872). Μεταφραστής είναι ο Αντώνιος Α. Ζυγομαλάς (1856-1930), διπλωμάτης και (κατόπιν) βουλευτής Αττικο-Βοιωτίας και Υπουργός. Το βιβλίο αποτελεί μια διεισδυτική "ακτινογραφία" ("ως εν κατόπτρω ειλικρινεί", όπως σημειώνει ο μεταφραστής) της κοινωνικής και ιδεολογικής συγκρότησης του ελληνικού βασιλείου στο τρίτο τέταρτο του 19ου αιώνα. Ο Αμερικανός διπλωμάτης καταθέτ...