Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

CHAPTER I The "Diabolus" in Sibelius' Fourth Symphony The catharsis effected by the tritone CHAPTER II Continuity in the Seventh Symphony Conclusion APPENDIX An analysis of the third expansion wave (mm. 72-88) of the Fourth Symphony's first movement

Η πρώτη μουσικολογική έκδοση μεγάλης κλίμακας γραμμένη στην αγγλική γλώσσα, εκδομένη στην Ελλάδα από ελληνικό φορέα (Κέντρο Ελληνικής Μουσικής - Hellenic Music Centre). Ο συγγραφέας εξετάζει τους όρους και τις προϋποθέσεις της εισαγωγής του μουσικού μοντερνισμού στην Ελλάδα, επικεντρώνοντας στα πρώτα νεοελληνικά πρωτοποριακά έργα που συνέθεσε ο Δημήτρης Μητρόπουλος στη δεκαετία του 1920: "Παν" (1923-24), "Αφροδίτη Ουρανία" (1924), Passacaglia, Intermezzo e Fuga (1924), 14 Invenzioni (1925), Ostinata in tre parti (1926-27) και Concerto Grosso (1928). Το βιβλίο χωρίζεται σε τ...

Το θέμα του παρόντος βιβλίου είναι η μουσική σαλονιού, ένας συχνά παρεξηγημένος θεσμός ο οποίος βρήκε τη θέση που του άξιζε στις αρχές του δεκάτου ενάτου αιώνα ως συστατικό-κλειδί της τυποποιημένης κοινωνικότητας. Το σαλόνι περιελάμβανε μια ποικιλία δραστηριοτήτων [...] και μια ποικιλία κοινωνικών ομάδων, από τα αστικά σουαρέ μέχρι τις λαμπρές αριστοκρατικές συγκεντρώσεις όπου συναθροίζονταν οι πιο διάσημες προσωπικότητες της εποχής. Αλλά το κοινό σημείο των περισσοτέρων ήταν η μουσική [...]. Αυτό το βιβλίο φωτίζει ένα μικρό κομμάτι μιας γενικότερης ιστορίας μουσικών εκ...

Σημείωμα του συνθέτη Το καλοκαίρι του 1970 συμμετείχα ως βιολίστας-υπότροφος των "Μουσικών Νιάτων Ελλάδος" στην "Παγκόσμια Ορχήστρα Νέων" σε μουσική κατασκήνωση στον Καναδά. Συνάδελφοί μου, νέοι μουσικοί της ορχήστρας, με παρότρυναν να γράψω ένα έργο για κουιντέτο ξύλινων που να έχει ελληνικό χρώμα. Έτσι γεννήθηκε η Μικρή Σουίτα, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά εκείνο το καλοκαίρι σε απογευματινή συναυλία από μουσικούς της ορχήστρας. Τα πέντε σύντομα μέρη του έργου διαφοροποιούνται ως προς τη ρυθμική αγωγή και το χαρακτήρα τους. Τα μουσικά θέματα που χρησιμοποιούν...

Πρόλογος Το δημιουργικό έργο του Ανέστη Λογοθέτη (1921-1994) χωρίζεται σε δύο περιόδους: η πρώτη (1943-1959) περιλαμβάνει έργα σε παραδοσιακή μουσική σημειογραφία, ενώ η δεύτερη (1959-1994) έργα σε μη συμβατική μουσική σημειογραφία (κατά το συνθέτη "γραφική" ή "πολυμορφική"). Βασικό χαρακτηριστικό του προσωπικού του συστήματος σημειογραφίας είναι μια πρωτότυπη σύζευξη μουσικής και εικαστικών τεχνών, με την οποία ο συνθέτης προσπάθησε να περιγράψει τη δομή των έργων του και την εξέλιξή της στο χρόνο. Το 1966, παρόλη την αφοσίωση του Λογοθέτη στο προσωπικό του σύστημα...

Το έργο Permutαtionen [Αντιμεταθέσεις] για κλαρινέτο και κρουστά, LWN 64 (1957) είναι ένα από τα τελευταία έργα της πρώτης δημιουργικής περιόδου του Ανέστη Λογοθέτη (1921-1994), δύο περίπου χρόνια πριν να αφοσιωθεί αποκλειστικά στη γραφική απεικόνιση της μουσικής του. Φαίνεται μάλιστα πως η μεγάλη αλλαγή στα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποίησε ο συνθέτης από το 1959 ως το τέλος της ζωής του αποτέλεσε το βασικό παράγοντα για να παραμείνει το έργο ανεκτέλεστo για περισσότερο από μισό αιώνα. Η στικτογραφική τεχνική σύνθεσης που ακολουθεί ο Λογοθέτης στο συγκεκριμένο έργο του, συ...

Πρόλογος Το δημιουργικό έργο του Ανέστη Λογοθέτη (1921-1994) χωρίζεται σε δύο περιόδους: η πρώτη (1943-1959) περιλαμβάνει έργα σε παραδοσιακή μουσική σημειογραφία, ενώ η δεύτερη (1959-1994) έργα σε μη συμβατική μουσική σημειογραφία (κατά το συνθέτη "γραφική" ή "πολυμορφική"). Βασικό χαρακτηριστικό του προσωπικού του συστήματος σημειογραφίας είναι μια πρωτότυπη σύζευξη μουσικής και εικαστικών τεχνών, με την οποία ο συνθέτης προσπάθησε να περιγράψει τη δομή των έργων του και την εξέλιξή της στο χρόνο. Η Σουίτα για σόλο βιολοντσέλο, LWN 33 (Δεκέμβριος 1952), με τον αρχικό...

Ο τόμος περιλαμβάνει μια επιλεγμένη και οργανωμένη σε θεματικές ενότητες σειρά κειμένων του συνθέτη Γιώργου Σισιλιάνου, τα οποία αναδεικνύουν την ευρύτητα του θεωρητικού του προβληματισμού και την αγωνία του για την πορεία των μουσικών πραγμάτων, ήδη από τη δεκαετία του 1950. Κείμενα (εισηγήσεις, συνεντεύξεις, δημοσιεύσεις) για τη μουσική παιδεία και τη μουσική πολιτική στην Ελλάδα, κείμενα θεωρητικού προβληματισμού, διαλέξεις πάνω στη σύγχρονη μουσική πραγματικότητα, καθώς και σύντομες αναλύσεις των έργων του αποτελούν το περιεχόμενο του τόμου αυτού, που φιλοδοξεί να α...

Ο Γιώργος Κουμεντάκης στο Amor Fati (2007) προσεγγίζει την κρητική μουσική μέσω μιας αφαιρετικής ορχηστρικής γραφής και χωρίς τη χρήση παραδοσιακών μουσικών οργάνων. Οι εναρκτήριες σολιστικές γραμμές των βιολιών παραπέμπουν σε κοντυλιές που μαρτυρούνται στις καταγραφές του Ελβετού μουσικολόγου Samuel Baud-Bovy, σύντομες μουσικές φράσεις, δηλαδή, που παίζονται αρχικά σ' ένα κομμάτι καλαμιού μεταξύ δύο διαδοχικών κονδύλων (κοντύλων), και στη συνέχεια πέρασαν και στη μουσική για έγχορδα παραδοσιακά όργανα (λύρα, βιολί). Όπως η κάθε δοξαριά έχει πολλά γυρίσματα-επεξεργασίες, έτ...

Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παραδοσιακή μουσική έχει γίνει η κινητήρια δύναμη του συνθετικού μου έργου. Επανεφευρίσκω, ανασυντάσσω και ανασυνθέτω παραδοσιακά μουσικά θέματα, διατηρώντας την ενέργεια και τη λεπτότητά τους, την αυθεντικότητα του αρχέγονου μοντέλου τους, τον παλμό και την ψυχή τους, ακολουθώντας τα χνάρια των "ανωνύμων" που έφτιαχναν τα δημοτικά τραγούδια. Των κάθε λογής "ανωνύμων" και χωρίς σύνορα συνθετών, έξω από κάθε φυλετικό αυτοθαυμασμό. Καθώς το υλικό αυτό στροβιλίζεται στα χέρια μου, παίρνει αναγκαστικά κάτι από την προσωπικότητά μου (τη δόση την κ...

Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παραδοσιακή μουσική έχει γίνει η κινητήρια δύναμη του συνθετικού μου έργου. Επανεφευρίσκω, ανασυντάσσω και ανασυνθέτω παραδοσιακά μουσικά θέματα, διατηρώντας την ενέργεια και τη λεπτότητά τους, την αυθεντικότητα του αρχέγονου μοντέλου τους, τον παλμό και την ψυχή τους, ακολουθώντας τα χνάρια των "ανωνύμων" που έφτιαχναν τα δημοτικά τραγούδια. Των κάθε λογής "ανωνύμων" και χωρίς σύνορα συνθετών, έξω από κάθε φυλετικό αυτοθαυμασμό. Καθώς το υλικό αυτό στροβιλίζεται στα χέρια μου, παίρνει αναγκαστικά κάτι από την προσωπικότητά μου (τη δόση την κ...

Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παραδοσιακή μουσική έχει γίνει η κινητήρια δύναμη του συνθετικού μου έργου. Επανεφευρίσκω, ανασυντάσσω και ανασυνθέτω παραδοσιακά μουσικά θέματα, διατηρώντας την ενέργεια και τη λεπτότητά τους, την αυθεντικότητα του αρχέγονου μοντέλου τους, τον παλμό και την ψυχή τους, ακολουθώντας τα χνάρια των "ανωνύμων" που έφτιαχναν τα δημοτικά τραγούδια. Των κάθε λογής "ανωνύμων" και χωρίς σύνορα συνθετών, έξω από κάθε φυλετικό αυτοθαυμασμό. Καθώς το υλικό αυτό στροβιλίζεται στα χέρια μου, παίρνει αναγκαστικά κάτι από την προσωπικότητά μου (τη δόση την κ...

Πρόλογος Ο Γιώργος Κουμεντάκης με τη "Μαντινάδα για πιάνο" (2016) προσεγγίζει την κρητική παραδοσιακή μουσική μέσω ενός κλασικού οργάνου, του πιάνου. Το κομμάτι παραπέμπει στις συγγενείς για τον κρητικής καταγωγής συνθέτη κοντυλιές, σύντομες μουσικές φράσεις, δηλαδή, που παίζονταν αρχικά σ' ένα κομμάτι καλαμένιου αυλού μεταξύ δύο διαδοχικών κονδύλων (κοντύλων), και στη συνέχεια πέρασαν και στη μουσική για έγχορδα παραδοσιακά όργανα (λύρα, βιολί). Όπως η κάθε δοξαριά έχει πολλά γυρίσματα-επεξεργασίες, έτσι και ο συνθέτης αυτοσχεδιάζει με νότες που αντιστοιχούν στις "δαχτυ...

Σημείωμα του συνθέτη Τα τελευταία χρόνια, η ελληνική παραδοσιακή μουσική έχει γίνει η κινητήρια δύναμη του συνθετικού μου έργου. Επανεφευρίσκω, ανασυντάσσω και ανασυνθέτω παραδοσιακά μουσικά θέματα, διατηρώντας την ενέργεια και τη λεπτότητά τους, την αυθεντικότητα του αρχέγονου μοντέλου τους, τον παλμό και την ψυχή τους, ακολουθώντας τα χνάρια των "ανωνύμων" που έφτιαχναν τα δημοτικά τραγούδια. Των κάθε λογής "ανωνύμων" και χωρίς σύνορα συνθετών, έξω από κάθε φυλετικό αυτοθαυμασμό. Καθώς το υλικό αυτό στροβιλίζεται στα χέρια μου, παίρνει αναγκαστικά κάτι από την προσωπικ...

"Το όλο έργο διέπεται από έναν έντονο υπαρξιακό προβληματισμό, που περνά από διάφορες φάσεις για να καταλήξει σε μια θετική αλλά σκληρή κατάφαση ζωής, όπως αυτό δηλώνει το δυναμικό φινάλε". Με αυτές τις γραμμές ο συνθέτης προσπάθησε να περιγράψει το Κουιντέτο που, όπως είχε ο ίδιος αναφέρει, είχε ως αφορμή για τη σύνθεσή του το κείμενο "Ο μεγάλος ιεροεξεταστής" του Ντοστογιέφσκι από το έργο "Αδελφοί Καραμαζώφ". [...] Θα τολμούσαμε να διατυπώσουμε την άποψη ότι το μεγάλο επίτευγμα του έργου δεν είναι η μουσική καταγραφή ενός διαλόγου που καταλήγει στη "σκληρή κατάφαση τη...

Η "Συμφωνία αρ. 2" είναι μια προσπάθεια καταγραφής προσωπικών μουσικών βιωμάτων και συναισθηματικών καταστάσεων. Από τα τέσσερα μέρη του έργου, το πρώτο "Allegro deciso" ακολουθεί το σχήμα: Θέση - Αντίθεση - Σύνθεση / Θέση ΙΙ - Αντίθεση ΙΙ - Κατάληξη, που, αν και θυμίζει παραδοσιακές μουσικές φόρμες, δεν ταυτίζεται μαζί τους για δύο λόγους: Αφενός γιατί διαιρεί το μέρος αυτό σε δύο ίσα αντί σε τρία τμήματα, κι έπειτα γιατί δεν βασίζεται σε επαναλαμβανόμενα μελωδικά θέματα, αλλά σε μουσικούς πυρήνες που εστιάζονται στο διάστημα έκτης μικρής και επανέρχονται λιγότερο ή περισ...

Το έργο Un morceau de concert (Κομμάτι συναυλίας), για βιολί και πιάνο, κατέχει ξεχωριστή θέση στην μουσική δημιουργία του Δημήτρη Μητρόπουλου, ως η παλαιότερη σωζόμενη σύνθεσή του στον τομέα της μουσικής δωματίου. Οι λιγοστές πληροφορίες που διαθέτουμε σχετικά με αυτό είναι πάντως αρκετά συγκεχυμένες και προέρχονται σχεδόν αποκλειστικά από μια χειρόγραφη σελίδα τίτλου, η οποία προστέθηκε εκ των υστέρων στην αυτόγραφη και ιδιαίτερα επιμελημένη (καθαρογραμμένη με μελάνη) αλλά αχρονολόγητη παρτιτούρα του έργου. Εκεί, ο πρωτότυπος γερμανικός τίτλος - Conzert-Stuck - αποδίδεται...

Σύμφωνα με τη γαλλόφωνη επισημείωση στη μοναδική χειρόγραφη παρτιτούρα του, που φυλάσσεται στο Αρχείο Μητρόπουλου της Γενναδείου Βιβλιοθήκης, το έργο "Ταφή" για ορχήστρα ολοκληρώθηκε την Πέμπτη 9 (νέο ημερολόγιο: 22) Απριλίου 1915, όταν ο δεκαεννιάχρονος τότε Δημήτρης Μητρόπουλος (1896-1960) σπούδαζε στο Ωδείον Αθηνών, ως υπότροφος, πιάνο με τον Ludwig Wassenhoven και αντίστιξη με τον Armand Marsick. Κατά την τελευταία τριετία, ίσως και τετραετία, είχε ήδη δώσει δείγματα δημιουργικής γραφής -κάποια κομμάτια για πιάνο, για βιολί και πιάνο, για φωνή και πιάνο, καθώς κι ένα μι...

[...] Πρωτότυπο είναι το έργο αυτό γιατί αποτελεί την πρώτη μουσικολογική μελέτη μιας σημαντικής μερίδας του ελληνικού ρεπερτορίου. Και είναι βασικό για αυτόν τον ίδιο λόγο. Ο Γιάννης Μπελώνης έχει συλλάβει μία πολύ ελκυστική μορφή στο έργο του. Βαίνει από το γενικό στο ειδικό με μία σαφήνεια, που δίνει στον αναγνώστη την αίσθηση μιας καλά προγραμματισμένης πορείας. Εξετάζοντας αρχικά το φαινόμενο της μουσικής δωματίου στην δυτική Ευρώπη, προχωρά σε μία ευρεία, πολύπλευρη και σφαιρική πρόσληΨη των συνθηκών υπό τις οποίες έγινεη διασπορά της δυτικής εν γένει μουσικής στη...

Με την αγάπη του για την ποίηση και τη φυσική του κλίση προς την τέχνη των στίχων, ο συνθέτης και αρχιμουσικός Λεωνίδας Ζώρας (1905-1987) θα αναγνωρίσει εν έτει 1925, πρώτος μεταξύ των ελλήνων μουσουργών, την ποιητική αξία του Καρυωτάκη. Πολύ πριν από την έκδοση της ποιητικής συλλογής "Ελεγεία και Σάτιρες" (1927) και τον εντυπωσιακό απόηχό της, [...] ο Ζώρας καταπιάνεται με τον "Γύφτο", από τη δεύτερη συλλογή του ποιητή, τα Νηπενθή (1921). Με εξαίρεση τον κύκλο 5 τραγουδιών του συνθέτη Θεόδωρου Καρυωτάκη, που εκδόθηκε το 1934 ως αφιέρωμα στη μνήμη του εξάδελφου του ποιητή...