Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Από αυτό τον προμαχώνα όπου μας ανέβασε η ζωή, υπάκουοι στη μνήμη της καρδιάς, πλέκουμε στέφανα με λέξεις και τα ρίχνουμε στο πέλαγος του χρόνου για να τιμήσουμε τους άξιους φίλους που εχάσαμε, αλλά που δεν αποχωριστήκαμε. Συνθέττοντας τον τόμο αυτό, γνωρίζουμε πως καλούμε τους αναγνώστες του να γνωρίσουν μια σπάνια μορφή της νεοελληνικής κοινωνίας και να πιστοποιήσουν την εξαιρετική, την ιδιότυπη δύναμη του λογοτεχνικού της έργου. Η Μαρία Περ. Ράλλη, θαύμασμα και χαρά όσων την γνώρισαν, θα έμενε άγνωστη στους νεωτέρους, αν δεν επιχειρούσαμε αυτή την ξενάγηση στον χώρο ζ...

Η μοίρα του Νέου Ελληνισμού συμπυκνώνεται και κρυσταλώνεται σε μερικές εξαιρετικές φυσιογνωμίες που γέννησε ο τόπος αυτός. Οι φυσιογνωμίες αυτές είναι οι κλείδες που αποκρυπτογραφούν την Ιστορία μας, που ερμηνεύουν τις περιπέτειες και τα επιτεύγματα του λαού μας - ενός λαού που η ιστορική μνήμη του είναι θησαυρός αιματηρός, περηφάνεια κι ευθύνη. Μια από τις φυσιογνωμίες αυτές ήταν ο Καποδίστριας, μια άλλη ο Βενιζέλος. Τώρα έρχεται η σειρά του Ίωνος Δραγούμη, καθώς συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από τη γέννησή του. "Ψυχή περίφανη, παλλικαρίσια" κατά τον Καζαντζάκη,...

Τον περασμένο Απρίλιο, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κύριος Κωνσταντίνος Τσάτσος, συνοδευόμενος από την σύζυγό του κυρία Ιωάννα Τσάτσου, πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στη Γαλλία, ύστερ' από πρόσκληση του Προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας κ. Βαλερύ Ζισκάρ ντ' Εσταίν. Η επίσκεψη αυτή, πέρα από τον εθιμοτυπικό της χαρακτήρα, έδωσε αφορμή, σε μια κρίσιμη στιγμή του Έθνους μας, ν' ακουστούν και από τα χείλη του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας αλλά κι από τα χείλη των Γάλλων επισήμων λόγοι σπουδαίοι που καθορίζουν και τη θέση της Ελλάδας μέσα στο σημερινό κόσμο, κα...

Σε λίγο -το 1980- ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος συμπληρώνει εξήντα ολόκληρα χρόνια άγρυπνης πνευματικής παρουσίας μέσα στον νεοελληνικό πνευματικό χώρο. Στα 1920 έγινε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού "Μούσα", ύστερ' από εφηβικά δημοσιεύματα, κι από τότε ως σήμερα, στέκεται στη πρώτη γραμμή των συγγραφέων του τόπου μας. Η προσωπική αγωνία, η αγρύπνια της συνείδησής του και η υψηλή ευγένεια της ψυχής του συνταιριασμένα θαυμαστά μ 'ένα ισχυρότατο κι εξαιρετικά πλούσιο συγγραφικό τάλαντο, ανέδειξαν τον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο όχι μονάχα ένα μεγάλο και γονιμότατο συγγραφέα ά...

Συγκροτώντας με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη" την πινακοθήκη των εξαιρετικών μορφών του Νέου Ελληνισμού, θεώρησε καθήκον της να σταθεί και να γιορτάσει πνευματικά τα εβδομηντάχρονα του Παντελή Πρεβελάκη. Γιατί το έργο του υψώνεται σοβαρό και στέρεο, με ιερή προαίρεση αθανασίας, δίδαγμα και μάθημα των Ελλήνων. Στο έργο αυτό έχει εκφραστεί με αξιοζήλευτη γλώσσα η δραματική συνείδηση του Ελληνισμού και η τραγικότητα των καιρών μας, κι αποτελεί αναπαλλοτρίωτη κατάθεση του Έθνους, τιμή του λαού και καύχηση. Το "Τετράδιο" έπρεπε κανονικά να συγκροτήσουν μελετήματα γραμμένα για...

Όταν παρακολουθεί κανείς με ενδιαφέρον τις δραστηριότητες της Οργανώσεως των Ηνωμένων Εθνών για την παιδεία, την επιστήμη και τον πνευματικό πολιτισμό (Ουνέσκο), δεν μπορεί παρά να εκτιμήσει πολύ τα ανθρωπιστικά της μηνύματα, τις φιλεκπαιδευτικές θέσεις της και το αντίστοιχο πρακτικό έργο των στελεχών και των συνεργατών της. Στις δραστηριότητές της μπορεί ν' αναζητεί τα ψήγματα χρυσού, για να επενδύσει την πνευματική υποδομή του, που θα έχει στερεώσει μέσα του από τον ελληνικό ανθρωπισμό και τη χριστιανική διδαχή της πανανθρώπινης αγάπης. Μια από τις δραστηριότητες αυτές...

O τόμος αυτός εγκαινιάζει μια νέα σειρά "Τετραδίων". Με την πρώτη σειρά, η "Ευθύνη", Φυλλάδιο Νεοελληνικού Προβληματισμού, επιδιώκει να συγκροτήσει μια ιδεατή πινακοθήκη των σπουδαιότερων φυσιογνωμιών του Νέου Ελληνισμού. Με την δεύτερη ετούτη σειρά επιθυμεί να αναγνωρίσει και να τιμήσει τους μεγάλους Ευρωπαίους συγγραφείς του αιώνα μας που το έργο τους δεν είναι τόσο γνωστό στην Ελλάδα. Απώτερος σκοπός μας, όχι μόνο η βαθειά γνωριμία του πνευματικού θησαυρού άλλων χωρών άλλα και η συνειδητοποίηση, και με τον τρόπο αυτό, της πνευματικής κοινότητας των ευρωπαϊκών λαών, κο...

Ο Νέος Ελληνισμός, περνώντας μέσα από το λαγούμι της Τουρκοκρατίας, βγήκε στο δραματικό φως του Εικοσιένα και, συγκροτημένος σε Κράτος πια, συνέχισε να υπακούει στην αποστολή του, δηλαδή να πλάθει Ιστορία. Στο άνοιγμα της Νεοελληνικής Ιστορίας μας τρεις κορυφαίες πολιτικές, αλλά και κάτι υψηλότερο; εθνικές φυσιογνωμίες αντικρύζουμε να έχουν ολοκληρώσει το έργο τους: τον Ιωάννη Καποδίστρια, τον Χαρίλαο Τρικούπη και τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Τούτο δεν σημαίνει πως άλλες μορφές, ευγενείς και φωτεινές -όπως ό Αλέξανδρος Παπαναστασίου- δεν ελκύουν το σέβας και την εκτίμησή μας....

Καθώς συμπληρώθηκαν είκοσι κιόλας χρόνια από την αδόκητη, πικρή θανή του Μ. Καραγάτση, η "Ευθύνη" αισθάνθηκε ως χρέος της να του προσφέρει ένα της "Τετράδιο". Η τιμητική αυτή πράξη του ανήκει δικαιωματικά. Πρώτο, γιατί ο Καραγάτσης υπήρξε ένα από τα εκθαμβωτικά ισχυρότερα ταλέντα της Γενιάς του Τριάντα. Δεύτερο, γιατί η υγιής και λεβέντικη εθνική του συνείδηση τον κράτησε όρθιο, ψηλά, σ' όλες τις κρίσιμες στιγμές του σύντομου βίου του. Τρίτο, γιατί μέσα στην συμφωνία της Γενιάς του, ο Καραγάτσης κρατεί κι αναπέμπει έναν ξεχωριστό, εντελώς δικό του τόνο, γεγονός που καταδ...

Στην πινακοθήκη των σπουδαίων νεοελληνικών φυσιογνωμιών που συγκροτεί με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη",- και που είναι του Έθνους μας η σεπτή σύναξη των πνευμάτων που το εψύχωσαν και το ετίμησαν- έχει δικαιωματικά την θέση του ο Ε. Π. Παπανούτσος. Ανήσυχη συνείδηση των καιρών μας, οξυδερκής παρατηρητής και μελετητής τόσο των αιώνιων όσο και των διαβατικών φαινομένων της ανθρώπινης κοινωνίας, πόνεσε τον Ελληνισμό και λαχτάρησε να τον ιδεί να ζει και να συμπεριφέρεται μέσα στην Ιστορία ελληνικά, δηλαδή με αλήθεια, υψηλοφροσύνη κι ελευθερία. Εκπαιδευτικός με ιδανικά, δηλαδή...

Εκατόν τριάντα χρόνια από την γέννησή του και εβδομήντα από την κοίμησή του, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, περνώντας μέσα από τις θύελλες της ιστορικής ζωής του Νέου Ελληνισμού, φθάνει ως εμάς, αυτό το "σκοτεινό τρυγόνι" της Ελλάδας, κρατώντας στο ράμφος του χλωρό τον καρπό του πνεύματος, που είναι της αθανασίας της τέχνης ο αμάραντος βλαστός. Ορθός, πέρα από την λατρεία και την καταφρόνεση που συναλλάσσουν άκριτα οι Νεοέλληνες, έγινε -για όσους πειστεύουν ότι η δημιουργία αλλά και η λειτουργία της τέχνης εγγράφεται μέσα στην ιστορική αγωνία των λαών- το ακρόπρωρο του Νέου...

Όσοι με τ' ατίμητα χαρίσματά τους, που με αγωγή κι ελεύθερη βούληση τ' ανέβασαν στην περιωπή των αρετών, φέγγουν ως υποδείγματα την κοινωνία των ανθρώπων, δεν είναι φίλοι των τιμών. Αρκούνται μονάχα στην μυστική εκείνη τιμή που τους απονέμει η γρηγορούσα συνείδηση τους, όταν επιτελούν το χρέος τους με ακεραιότητα και πνευματική εμμονή. Γνωρίζουμε πως ο Κωνσταντίνος Τσάτσος προτιμά να προσφέρει στο Έθνος και στον πολιτισμό των Ελλήνων, χωρίς να προσδοκά την δίκαιη ανταμοιβή του. Αυτό είναι το δύσχρηστο προνόμιο των εξαιρετικών φύσεων, των αυθεντικών προσωπικοτήτων: να δίδου...

Το Έθνος οφείλει να τιμά εκείνους που ερμηνεύουν με έργα αθάνατα την ψυχή του, και που γνωρίζουν να μεταστοιχειώνουν την Ιστορία του σε πνεύμα. Τέτοιο έργο επιτέλεσε στον εγκόσμιο βίο του ο κορυφαίος ποιητής του ελληνισμού Άγγελος Σικελιανός, συναιρώντας στο ποιητικό του έργο και στην πράξη του την τρισχιλιόχρονη ελληνική παράδοση σ' ένα άνθισμα λόγου ιεροφάντη και σε μια δραστηριότητα που έκαμνε ορατό από τον λαό το πνεύμα της Ελλάδας το αθάνατο. Το 1981 κηρύχθηκε από την πολιτεία ως "Έτος Αγγέλου Σικελιανού" και με πρωτοβουλία της τριμελούς Οργανωτικής Επιτροπής του...

Μέσα στην δραματική ζωή του Ελληνισμού, μια ξεχωριστή θέση κατέχει ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, θέση ευγένειας του πνεύματος και συνειδησιακής αγρύπνιας, τιμιότητας και πατριωτισμού. Η πορεία του και η συμπεριφορά του μέσα στον ελληνικό χώρο εμφανίζεται οργανικά ενωμένη με την μοίρα της Ελλάδας και το πνευματικό του έργο, που κορυφώνεται με την μνημειακή "Ιστορία του Ευρωπαϊκού Πνεύματος", εκφράζει την βαθειά ελληνική πίστη στην αξία της Ιστορίας, στην εγκυρότητα του παρελθόντος, στην πνευματική οντότητα της Ευρώπης και στον πολιτιστικό της προορισμό -που είναι και της χώ...

Όσο περνά ο καιρός τόσο και καθαρότερη, τόσο και λαμπρότερη γίνεται μέσα μας και μέσα στα πνευματικά στήθη του Έθνους μας η μορφή του Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλου - μορφή τίμια και συγκλονιστικά μεγάλη για τον Νεοελληνικό πολιτισμό και την πνευματική μοίρα της Ευρώπης. Γιατί ο χρόνος είναι το ψυχρό χωνευτήρι απ' όπου διαβαίνοντας ο αναπαυμένος στο μητρικό χώμα άνθρωπος, ξαναέρχεται στην ζωή μετασχηματισμένος, με τα γνωρίσματα του πνεύματος και μόνο. Από αυτή την απόσταση που δημιουργεί το τραγικό ρήγμα του θανάτου αντικρύζουμε σήμερα τον Ι.Ν. Θεοδωρακόπουλο να στέκεται ψηλά, πολ...

To πέρασμα τον Μήνα Δημάκη από τον κόσμο αυτό ήταν ένα φως απεγνωσμένο που αναπήδησε από ταραγμένο σκοτάδι μιας εξαιρετικά προικισμένης ύπαρξης, ποιητή αυθεντικού και βαθιά πολιτισμένου ανθρώπου. Όσοι τον γνώρισαν και τον τίμησαν με φιλία κι αγάπη νιώθουν μια κηλίδα αίμα πάνω τους με την βίαιη έξοδό του από την ζωή. Όσοι δεν τον γνώρισαν, μπορούν να οικειωθούν το σοβαρό έργο του - το διαρκές αποτύπωμα της οντότητάς του, το απαύγασμα της μορφής του. Σ' αυτή την οικείωση ελπίζουμε να βοηθήσει η φιλόπονη ετούτη συλλογή μελετημάτων και κριτικών κειμένων, που βλέπει το φως με τ...

Φαίνεται πως μερικές μορφές του πνευματικού πολιτισμού μιας χώρας, χρειάζεται ο θάνατος να παρέμβει και να τις αποτραβήξει από τους συγκαιρινούς των, για να φανεί το εξαιρετικό τους μέγεθος και η άπεφθη αξία τους. Αυτό έγινε και με τον Αιμίλιο Χουρμούζιο: από τότε που ο θάνατός του δημιούργησε ανάμεσα σ' εκείνον κι εμάς μιαν επώδυνη απόσταση, θεωρούμε την μορφή του, καθώς πληθαίνει η έκδοση των έργων του και καθώς όλο και ερημώνεται ο νεοελληνικός πνευματικός χώρος από αυθεντικά μεγέθη, να μεγαλώνει, όλο και πιο πολύ να υψώνεται και να καταδείχνει μέσα στην ανέκκλητη σιγ...