Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Από αυτό τον προμαχώνα όπου μας ανέβασε η ζωή, υπάκουοι στη μνήμη της καρδιάς, πλέκουμε στέφανα με λέξεις και τα ρίχνουμε στο πέλαγος του χρόνου για να τιμήσουμε τους άξιους φίλους που εχάσαμε, αλλά που δεν αποχωριστήκαμε. Συνθέττοντας τον τόμο αυτό, γνωρίζουμε πως καλούμε τους αναγνώστες του να γνωρίσουν μια σπάνια μορφή της νεοελληνικής κοινωνίας και να πιστοποιήσουν την εξαιρετική, την ιδιότυπη δύναμη του λογοτεχνικού της έργου. Η Μαρία Περ. Ράλλη, θαύμασμα και χαρά όσων την γνώρισαν, θα έμενε άγνωστη στους νεωτέρους, αν δεν επιχειρούσαμε αυτή την ξενάγηση στον χώρο ζ...

Μια σύνθεση κειμένων αναφερομένων σε βασικότατα θέματα του πνευματικού βίου και ένας βαθύς διαλογισμός επάνω στα προβλήματα των καιρών μας, με βάση την αμώμητον πίστη της Ορθοδόξου Εκκλησίας και τις αιώνιες αρχές του Ελληνισμού.

[...] Ονοματίζουμε τις μέρες, καθορίζουμε τις βδομάδες, τους μήνες, η ρόδα του χρόνου στρέφεται ως την ώρα που θα συντριβεί απ' τη ρομφαία του Αρχάγγελου. Μέσα στο Ημερολόγιο -το νοητό ναό όπου η γλώσσα νυμφεύεται το χρόνο- νιώθουμε να ζούμε σε μια υποδειγματική ευταξία. Όμως, το Ημερολόγιο του κόσμου, που αρχίζει από την πρώτη ώρα του Γενάρη, μας μιλεί για την αμαρτία και τη φθορά -το παρελθόν. Το Ημερολόγιο της Εκκλησίας, που άρχεται από την πρώτη ώρα του Σεπτέμβρη, μας μιλεί για την ανάσταση και την ελευθερία -το παρόν και το μέλλον. Γιατί δεν μπορεί να υπάρξει η αληθινή...

Γιατί διάλεξαν "Οι Εκδόσεις των Φίλων" τον "Λαζαρίλιο ντε Τόρμες" για να εγκαινιάσουν μια μικρή βιβλιοθήκη από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία της ισπανικής λογοτεχνίας που είναι άγνωστα στην Ελλάδα; Για δύο λόγους. Ο πρώτος, γιατί είχε ήδη μεταφραστεί το έργο από την Ιουλία Ιατρίδη. Ο δεύτερος γιατί "Ο Λαζαρίλιος ντε Τόρμες" παρουσιάζει ένα είδος απέριττης λογοτεχνικής έκφρασης που χαρακτηρίζει το ισπανικό πνεύμα, το σατυρικό μυθιστόρημα (novela picaresca), που ακόμη δεν έχει παρουσιαστεί στα ελληνικά, όπως έχουν από καιρό παρουσιαστεί μεταφράσεις άλλων αξιόλογων έργων της ισ...

[...] "Το θέμα του καιρού μας" είναι, κατά τον καθηγητή Χουλιάν Μαρίας, "το πρώτο ορτεγιανό βιβλίο με περιεχόμενο ακέραια φιλοσοφικό και με ιδεολογικήν ένταση" που ελάχιστα έχει γίνει κατανοητό. Είναι ένα βιβλίο που περικλείνει τα ουσιαστικότερα στοιχεία της εσωτερικής φυσιογνωμίας του συγγραφέα. Για τον Ορτέγα, το θέμα του καιρού μας είναι η απόδοση στη ζωή της αυθορμησίας που της αφαίρεσε ο ορθός λόγος, ώστε να ξαναγίνει αληθινά ζωή. Το θέμα, λοιπόν, του καιρού μας, όταν συνειδητοποιηθεί, απαιτεί την μεταστροφή τον καθαρού λόγου σε ζωικό λόγο. "Η ιδεολογία μου -λέγει κάπο...

[...] "Το θέμα του καιρού μας" είναι, κατά τον καθηγητή Χουλιάν Μαρίας, "το πρώτο ορτεγιανό βιβλίο με περιεχόμενο ακέραια φιλοσοφικό και με ιδεολογικήν ένταση" που ελάχιστα έχει γίνει κατανοητό. Είναι ένα βιβλίο που περικλείνει τα ουσιαστικότερα στοιχεία της εσωτερικής φυσιογνωμίας του συγγραφέα. Για τον Ορτέγα, το θέμα του καιρού μας είναι η απόδοση στη ζωή της αυθορμησίας που της αφαίρεσε ο ορθός λόγος, ώστε να ξαναγίνει αληθινά ζωή. Το θέμα, λοιπόν, του καιρού μας, όταν συνειδητοποιηθεί, απαιτεί την μεταστροφή τον καθαρού λόγου σε ζωικό λόγο. "Η ιδεολογία μου -λέγει κάπο...

[...] Παρουσιάζοντας τον ήρωά του, ο Ουναμούνο μας τον περιγράφει σαν: "ένα πρόσωπο που το βλέπουμε απ' έξω, που η εσωτερική ζωή του μας ξεφεύγει, και ίσως να μην την έχει". Ωστόσο προσθέτει: "Αλλά μήπως ο δον Σαντάλιο μου δεν έχει εσωτερική ζωή, δεν έχει συνείδηση, δεν έχει επίγνωση, του εαυτού του, δε μονοδιαλογεί; (ο κάθε άνθρωπος μιλάει με τον εαυτό του, άρα μονοδιαλογεί). Τότε, τι άλλο είναι μια παρτίδα σκάκι παρά ένας σιωπηλός διάλογος που κάνει ο παίχτης με το σύντροφο κι ανταγωνιστή στο παιχνίδι του; Κι ακόμα, διάλογο κι αντίλογο δεν έχουν τα πιόνια μεταξύ τους, τα...

[...] Η επιλογή των ποιημάτων έγινε από την δέκατη έκδοση των "Poesias Completas" της Espasa - Calpe του 1963. Δημοσιεύονται στον τόμο αυτό με την σειρά που κρατούν στον τόμο των ποιητικών απάντων του Ματσάδο, επισημαίνοντας κατά κάποιο τρόπο και την ποιητική του πορεία. Κριτήριο της επιλογής ήταν ή έγνοια να προσφέρω στους "Ελληνες τα ποιήματα εκείνα που είναι τα πιο χαρακτηριστικά του ποιητή, και είτε είναι πλέον προσιτά σ' έμας,είτε μου φάνηκαν αμάραντα από την κάψα των αναθεωρητικών καιρών που ζούμε. Τα ποιήματα που διάλεξα αποδόθηκαν σ' ελεύθερο στίχο για ν' αποφευ...

[...] Η επιλογή των ποιημάτων έγινε από την δέκατη έκδοση των "Poesias Completas" της Espasa - Calpe του 1963. Δημοσιεύονται στον τόμο αυτό με την σειρά που κρατούν στον τόμο των ποιητικών απάντων του Ματσάδο, επισημαίνοντας κατά κάποιο τρόπο και την ποιητική του πορεία. Κριτήριο της επιλογής ήταν ή έγνοια να προσφέρω στους "Ελληνες τα ποιήματα εκείνα που είναι τα πιο χαρακτηριστικά του ποιητή, και είτε είναι πλέον προσιτά σ' έμας,είτε μου φάνηκαν αμάραντα από την κάψα των αναθεωρητικών καιρών που ζούμε. Τα ποιήματα που διάλεξα αποδόθηκαν σ' ελεύθερο στίχο για ν' αποφευ...

[...] Όταν ωστόσο από τον XVIII αιώνα έως σήμερα αναφέρεται ο δον Χουάν, πάντα θα προβάλλει στη φαντασία μας ο τύπος του γόη, του απατεώνα των γυναικών, του ανέμελου νεαρού που, τουλάχιστον φαινομενικά, αντιπροσωπεύει μιαν έξαρση του ανδρικού φύλου. Η μορφή αυτή πάντα κεντρίζει την περιέργεια, παρασύρει σε σκέψεις, σε μελέτες και συμπεράσματα. Από τα μέσα του XIX αιώνα ο ρομαντικός θρύλος του δον Χουάν αρχίζει να γίνεται πρόβλημα σεξουαλικής βιολογικής μελέτης. Το 1886, με τον Χάγεν, παρουσιάζεται η λέξη "δονζουανισμός" κι επιβάλλεται, όπως επεβλήθη ο "δονκιχωτισμός" (και ο...

[...] Στον "Παραδόξ βασιλιά", ο Μπαρόχα με τις τεταμένες κεραίες της ευαισθησίας του συλλαμβάνει τους παλμούς από όλα τα φλέγοντα ζητήματα, όχι μόνο της Ισπανίας αλλά κι' έξω από αυτήν, σατυρίζοντας διεθνή γεγονότα όπως την αποικιοκρατία και τον εκπολιτισμό των μαύρων της Αφρικής, την τακτοποίηση των εβραίων σε δική τους γη, (το βιβλίο γράφτηκε το 1906), το ρόλο των πολιτισμένων ευρωπαίων, την πολιτική, το μιλιταρισμό, τον κοινοβουλευτισμό, κ.λπ. [...] (από την εισαγωγή της Ιουλίας Ιατρίδη)

Τα χειρόγραφα του βιβλίου αυτού περίμεναν μέσα σ' ένα συρτάρι δέκα χρόνια. Απ' το 1966 που πραγματοποίησα την επίσκεψή μου στις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής ως σήμερα, οι σκληρές και ταπεινωτικές περιπέτειες του Έθνους μου, είχαν κλείσει την καρδιά μου. Η αποδειγμένη ανοχή και, αρκετές φορές, η ενίσχυση της δικτατορίας στην Ελλάδα με αποκορύφωμα την αιματοστάλαχτη, δεινή περιπέτεια της Κύπρου όπου η αμερικανική πολιτική -αν δεν την προκάλεσε- πάντως δεν έπραξε τίποτα για να την εμποδίσει να εξελιχθεί σε τραγωδία, ενώ αναμφισβήτητα μπορούσε, είχαν σιωπηλά καταδικάσει τα...

ΤΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ Ρουφώντας ο ένας το αίμα του άλλου με χείλια χέρια πόδια στριγγή τριβή των σπλάχνων ξεσκίζοντας σάρκες βυθισμένοι σε λυσσαγμένο πέλαγο λόγια και θρύψαλα στο λαρύγγι κραυγές γυαλιά και μέταλλα καρφωμένα στα στήθη βλέφαρα μεθυσμένα κοχλίες τρομώδεις ξερνούν τον έξω κόσμο αρνούνται ένα πλέγμα δοκιμάζει την αντοχή αναδίνει φωτιές του χώματος θανάσιμες ευωδιές στην κλίνη μια πυροστιά στενάζει βουλιμία κι απελπισία της φλόγας κατατρώγει τις σάρκες. Ορμώντας παραζαλισμένοι μ' άλαλη σκλήρυνση κατανικώντας την τρυφερότητα αγρός πυρκαγιάς...

Η μοίρα του Νέου Ελληνισμού συμπυκνώνεται και κρυσταλώνεται σε μερικές εξαιρετικές φυσιογνωμίες που γέννησε ο τόπος αυτός. Οι φυσιογνωμίες αυτές είναι οι κλείδες που αποκρυπτογραφούν την Ιστορία μας, που ερμηνεύουν τις περιπέτειες και τα επιτεύγματα του λαού μας - ενός λαού που η ιστορική μνήμη του είναι θησαυρός αιματηρός, περηφάνεια κι ευθύνη. Μια από τις φυσιογνωμίες αυτές ήταν ο Καποδίστριας, μια άλλη ο Βενιζέλος. Τώρα έρχεται η σειρά του Ίωνος Δραγούμη, καθώς συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από τη γέννησή του. "Ψυχή περίφανη, παλλικαρίσια" κατά τον Καζαντζάκη,...

Σε λίγο -το 1980- ο Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος συμπληρώνει εξήντα ολόκληρα χρόνια άγρυπνης πνευματικής παρουσίας μέσα στον νεοελληνικό πνευματικό χώρο. Στα 1920 έγινε συνδιευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού "Μούσα", ύστερ' από εφηβικά δημοσιεύματα, κι από τότε ως σήμερα, στέκεται στη πρώτη γραμμή των συγγραφέων του τόπου μας. Η προσωπική αγωνία, η αγρύπνια της συνείδησής του και η υψηλή ευγένεια της ψυχής του συνταιριασμένα θαυμαστά μ 'ένα ισχυρότατο κι εξαιρετικά πλούσιο συγγραφικό τάλαντο, ανέδειξαν τον Ι. Μ. Παναγιωτόπουλο όχι μονάχα ένα μεγάλο και γονιμότατο συγγραφέα ά...

[...] Τ' αθάνατα βιβλία δεν είναι πολλά. Οι βιβλιοθήκες είναι σπίτι ζωντανών, είναι όμως και νεκροταφείο.. Σήμερα όμως νιώθουμε πως και κείνα τα βιβλία που δεν είναι αθάνατα, έχουν στα σπλάχνα τους τα ταπεινά κάποια λαμπερά σπέρματα αθανασίας, που δεν κάρπισαν αλλά και που δεν θα εκμηδενιστούν. Πλάϊ σ' αυτά, τα βιβλία-μαρτυρίες και τα βιβλία-γνώση συντείνουν στην βαθύτερη γνωριμία της Ιστορίας του Πολιτισμού κι οπλίζουν το νου με σοφία. Δεν αξίζει να τα περιφρονούμε. Αλλά και να μη λησμονούμε πως η σοφία της καρδιάς είναι υπέρτερη. Ο Πασκάλ, μάρτυρας. Το βιβλίο αυτό προσ...

Συγκροτώντας με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη" την πινακοθήκη των εξαιρετικών μορφών του Νέου Ελληνισμού, θεώρησε καθήκον της να σταθεί και να γιορτάσει πνευματικά τα εβδομηντάχρονα του Παντελή Πρεβελάκη. Γιατί το έργο του υψώνεται σοβαρό και στέρεο, με ιερή προαίρεση αθανασίας, δίδαγμα και μάθημα των Ελλήνων. Στο έργο αυτό έχει εκφραστεί με αξιοζήλευτη γλώσσα η δραματική συνείδηση του Ελληνισμού και η τραγικότητα των καιρών μας, κι αποτελεί αναπαλλοτρίωτη κατάθεση του Έθνους, τιμή του λαού και καύχηση. Το "Τετράδιο" έπρεπε κανονικά να συγκροτήσουν μελετήματα γραμμένα για...