Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η κατασκευή εννοιών στις κοινωνικές επιστήμες συνδέεται με σύνθετα προβλήματα αναφερόμενα στο χαρακτήρα της θεωρητικής αφαίρεσης στις επιστήμες αυτές, στο πρόβλημα των αξιών, στις αντινομίες που προκύπτουν από τον πρακτικό χαρακτήρα του επιστημολογικού τους αντικειμένου, καθώς και στην ιστορικότητα του αντικειμένου αυτού, αλλά και της θεωρίας που επιχειρεί να το αναλύσει. Η θεμελίωση των επιμέρους κοινωνικο-θεωρητικών εννοιών συνίσταται στην ένταξη της κάθε έννοιας στο εννοιακό πλαίσιο που αντανακλά τα παραπάνω προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα συμπίπτει με τη μεθοδολογική διαδικα...

Η έκδοση του τόμου αυτού φιλοδοξεί να συμβάλει στην μνήμη ενός αγαπημένου πανεπιστημιακού δασκάλου και συναδέλφου, ενός υπέροχου ανθρώπου και επιστήμονα, του καθηγητή Αντώνη Αντωνακόπουλου, που έφυγε απροσδόκητα από κοντά μας. Το Ελληνικό Κέντρο Πολιτικών Ερευνών του Παντείου Πανεπιστημίου, ως ερευνητικός φορέας, μαζί με την ημερίδα που αφιέρωσε στην μνήμη του (8/11/1995), πήρε και την πρωτοβουλία έκδοσης του τόμου αυτού σαν μια ύστατη οφειλή προς τον Αντώνη Αντωνακόπουλο, ο οποίος, εκτός των άλλων, έδωσε ξεχωριστή σημασία σε θέματα σύγχρονης πολιτικής έρευνας και ανάλυσ...

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν (1892-1940) έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους και πολυσχιδέστερους στοχαστές του εικοστού αιώνα. Το έργο του αποδείχθηκε πρωτοπόρο ως προς κομβικά πεδία της σύγχρονης φιλοσοφικής, επιστημονικής και κοινωνικής σκέψης, όπως η ιστοριογραφία, η φιλοσοφία της γλώσσας, η λογοτεχνική θεωρία, η μεταφρασεολογία, οι πολιτισμικές σπουδές, η αστική γεωγραφία, η μαζική κουλτούρα και επικοινωνία, οι τεχνολογίες του οπτικού πολιτισμού. Συνδεδεμένος με τη Σχολή της Φρανκφούρτης, ο Μπένγιαμιν διαμόρφωσε εντούτοις μια ιδιότυπη εννοιολογική εξάρτυση και με...

[...] Ο Weber εργάζεται με την "κατανοούσα κοινωνιολογία" ως εμπειρική επιστήμη, "μια οριοθέτηση η οποία δεν πρέπει και δεν μπορεί να επιβληθεί σε κανέναν". Αντικείμενό της είναι η μοναδικά κατανοήσιμη στιγμή της ιστορίας, δηλαδή το νοηματικά προσανατολισμένο πράττειν των μεμονωμένων και περισσότερων ανθρώπων, και μάλιστα ένα πράττειν στο οποίο αναφέρεται ο ένας δρων στον άλλον και που γι' αυτό ονομάζεται "κοινωνικό πράττειν". Στο βαθμό που αυτή το κατανοεί ερμηνευτικά, το εξηγεί ταυτόχρονα αιτιακά. Αυτό που ο Weber θέλει να διαπιστώσει ως νόημα του πράττειν είναι, όπως γνω...

Ο παρών τόμος περιλαμβάνει τις εισηγήσεις του συνεδρίου που διοργανώθηκε το 2004 από τον Τομέα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με αφορμή τα διακόσια χρόνια από το θάνατο του Ιμάνουελ Καντ. Τα κείμενα πραγματεύονται: Τον τρόπο που ο Καντ αξιοποίησε την προγενέστερη φιλοσοφική σκέψη (ιδίως τον Πλάτωνα, τον Hume και τους Σκώτους διαφωτιστές), Την πρόσληψή του από την Hegel έως τον Καστοριάδη, με ενδιάμεσες περιπτώσεις τους Wittgenstein, Heidegger, Kelsen και Rawls, Θεμελιώδεις πτυχές της καντιανής φιλοσοφίας, με έμφαση στην κοινωνική και φιλοσοφικοϊστορική προβληματ...

Ο Γκέοργκ Λούκατς είναι μια από τις κορυφαίες πνευματικές προσωπικότητες του 20ού αιώνα, όχι μόνο για το εύρος των γνώσεων και το βάθος των θεωρητικών του προσεγγίσεων, αλλά και επειδή το έργο του αποτελεί πεδίο συνάντησης ορισμένων από τα σημαντικότερα ρεύματα σκέψης των νεότερων χρόνων. Στην πνευματική πορεία του ούγγρου φιλοσόφου αναγνωρίζει κανείς με σαφήνεια τα αποτυπώματα του ρομαντισμού, της φαινομενολογίας και κυρίως του μαρξισμού, σε μια σειρά θεωρητικές επεξεργασίες που συσχετίζονται, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, με τις πολιτικές του περιπέτειες. Τα κείμενα διακεκρ...

Ο Ψυχοπαίδης γνώριζε, ίσως καλύτερα από κάθε άλλον σύγχρονό του, τις ιδιαιτερότητες του αντικειμένου και, παρότι δεν υπήρξε ποτέ του δογματικός, κατάφερε να αποφύγει τις δυσκολίες του σχετικισμού και να διατυπώσει μέσα από τα έργα του μια σταθερή θέση και αντίληψη κατανόησης των κοινωνικών σχέσεων και της ζωής. Στο κείμενο που ακολουθεί κάνει ακριβώς αυτό που επιτάσσει το ίδιο το αντικείμενο της Πολιτικής Επιστήμης. Προσεγγίζει όλες τις διαφορετικές σκοπιές με κριτικό και αναλυτικό τρόπο, αναδεικνύει το κρυμμένο πολιτικό απόθεμα κάθε θεώρησης και τη συνδέει με το ιδιαίτερο...

Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα μακρόχρονης επιστημονικής διαδικασίας και εμπεριέχει καταθέσεις πολλών κοινωνικών επιστημόνων από τη θεωρία και την ερευνητική πράξη. Περιλαμβάνει έξι θεματικές ενότητες γύρω από ζητήματα θεωρίας, επιστημολογίας και μεθόδου των κοινωνικών επιστημών: Η πρώτη ενότητα εστιάζεται στα μεθοδολογικά ζητήματα της ποιοτικής έρευνας, με έμφαση στη "βιογραφική προσέγγιση" ως μια διακριτή μεθοδολογική στρατηγική. Η δεύτερη ενότητα επικεντρώνεται στον καθοριστικό ρόλο της επιστημολογίας στη συγκρότηση του ερευνητικού αντικειμένου των κοινωνικών επιστημών. Η τ...

Σε αυτό τον τόμο περιλαμβάνονται κείμενα του Κοσμά Ψυχοπαίδη, δημοσιευμένα σε επιθεωρήσεις και στον ημερήσιο τύπο, τα οποία εκτείνονται σε μια περίοδο από το 1988 ως το 2003. Θα μπορούσαν να χωριστούν σε κείμενα κριτικής πολιτικο-θεωρητικής προβληματικής και σε κριτικά κείμενα παρέμβασης στην άμεση συγκυρία. Τα τελευταία, πέρα από την αναφορά τους στην επικαιρότητα, χαρακτηρίζονται και -ορισμένες φορές- από παιγνιώδες ύφος ενώ, άλλες φορές, από αναστοχαστική απαισιοδοξία. Πρόκειται για μια απαισιοδοξία η οποία ανοίγεται στον κόσμο, αναζητώντας κριτική διέξοδο στις αντινομίε...

Στο παρόν αφιέρωμα συγκεντρώθηκαν κείμενα που με την παράθεση δεδομένων και προσωπικών μαρτυριών-βιωμάτων (ιστοριών ζωής) συνθέτουν, όπως οι ψηφίδες ενός μωσαϊκού, έστω και ατελώς την εικόνα των νέων τάσεων, των "νησίδων εκσυγχρονισμού" που άρχισαν να διαμορφώνονται στην κοινωνικο-επιστημονική ελληνική πραγματικότητα από τα μέσα της δεκαετίας του ΄50 και ιδίως από το 1960 μέχρι το 1967. Σ' αυτήν ακριβώς την περίοδο πρωτοπορίας ορισμένων κοινωνικών επιστημών στην Ελλάδα άρχισε να συσσωρεύεται το πολιτισμικό κεφάλαιο του Κέντρου Κοινωνικών Επιστημών Αθηνών, που αποτελεί βασικ...

Από το Μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα, η "κριτική θεωρία" ή "σχολή της Φρανκφούρτης" δεν σταμάτησε να δίνει γόνιμα ερεθίσματα για τη συγκρότηση μιας κοινωνικής θεωρίας, ικανής να δώσει μια αξιόπιστη περιγραφή του δεδομένου και την προοπτική μιας δυνατής απελευθερωτικής αλλαγής του. Τα κείμενα του τόμου αυτού αποτελούν μια πρώτη, συνολική όσο και πλουραλιστική, ελληνική συμβολή στη θεωρητική συζήτηση γύρω από αυτό το σημαντικό θεωρητικό-επιστημονικό εγχείρημα, συζήτηση η οποία συνεχίζεται αμείωτη διεθνώς. Οι ενότητες του τόμου ανασυγκροτούν την ανάπτυξη της κριτικής θεωρίας από το...

Παραδόξως, ενώ ο Κ. Ψυχοπαίδης θεωρείται από πολλούς ο σημαντικότερος εν ζωή νεοέλληνας φιλόσοφος, ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του περισσότερο κοινωνικό επιστήμονα. Το έργο του όντως μελετά τόσο κοινωνικούς θεωρητικούς με φιλοσοφικό τρόπο όσο και φιλοσόφους υπό κοινωνικό πρίσμα. Έτσι η μελέτη του για τον Καντ έχει προεκτάσεις για την κοινωνική θεωρία. Μάλιστα η σημασία του Καντ, εισηγητή της κριτικής φιλοσοφίας, είναι καθοριστική σ' αυτό το επίπεδο, αφού με βάση αυτόν ορίζεται η κριτική στάση που απαιτεί η κοινωνική θεωρία. Μέσω αυτού μπορούμε, πρώτα πρώτα, να υπερβούμε τον σχ...

Η άνοδος του νεοσυντηρητισμού οδηγεί στην πεποίθηση, την οποία μοιράζονται και πολλοί μαρξιστές, ότι είμαστε μάρτυρες ενός δραστικού μετασχηματισμού της κοινωνίας και του κράτους: ο φορντισμός γίνεται μεταφορντισμός. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια απλή και παράλληλα κριτική εισαγωγή στο θέμα του μεταφορντισμού. Τα ζητήματα που θίγονται περιλαμβάνουν την ταξική δομή και πάλη, τη μορφή και τον ρόλο του κράτους, τον κρατικό ρεαλισμό και τη διαλεκτική. Το βιβλίο αυτό θα αποδειχθεί πολύτιμο για τους σπουδαστές των πολιτικών και οικονομικών επιστημών, της κοινωνιολογίας και τη...