Pirandello Luigi 1867-1936
Pirandello Luigi
Ο Λουίτζι Πιραντέλλο (1867-1936), πεζογράφος και ίσως ο σημαντικότερος σύγχρονος ιταλός θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, τον αρχαίο Ακράγαντα. Ο ίδιος, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι είναι ελληνικής καταγωγής και ότι το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και γλωσσολογία στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, της Ρώμης και της Βόννης και δίδαξε ως καθηγητής ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1899. Η οικονομική καταστροφή του πατέρα του όμως, το 1903, τον ανάγκασε να αποδυθεί σε σκληρό αγώνα επιβίωσης ο οποίος τον έφερε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Μέσα σ' αυτή την ατμόσφαιρα έγραψε το κυριότερο μυθιστόρημά του, "Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ" (1904), που η απήχησή του τον επέβαλε σαν πεζογράφο. Ακολούθησαν τα έργα "Οι γέροι και οι νέοι" (1909), "Τερτσέτι" (1912), "Η τράπουλα" (1915), κ.ά. Εκείνο όμως που έμελλε να τον κάνει διάσημο σε όλο τον κόσμο ήταν το θεατρικό του έργο, το πρώτο μέρος του οποίου συνέθεσε και πάλι σε μια οδυνηρή εποχή γι' αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της γυναίκας του. Τα κυριότερα θεατρικά έργα του, με τα οποία αποκρυσταλλώθηκε το ύφος γνωστό ως "πιραντελλισμός", είναι: "Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)", 1917, "Η ηδονή της τιμιότητας", 1917, "Όλα σε καλό", 1920, "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", 1921, "Να ντύσουμε τους γυμνούς", 1922, "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε", 1930, κ.ά. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στη Ρώμη, το 1936.
Χάος
Pirandello Luigi 1867-1936
Εκδόσεις Καστανιώτη (1996)
Το 1984 οι αδελφοί Ταβιάνοι γύρισαν την ωραιότερη ίσως κινηματογραφική ταινία τους, το σενάριο της οποίας βασίστηκε σε έξι διηγήματα του Λουΐτζι Πιραντέλλο. Από την πλούσια διηγηματική παραγωγή του νομπελίστα Ιταλού συγγραφέα, η οποία, καθώς έλεγε ο ίδιος, «αποτελείται από πολλούς μικρούς καθρέφτες», οι Ταβιάνοι επέλεξαν μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές. Με φόντο τη Σικελία των αρχών του αιώνα, εκεί που ο θρύλος σμίγει με την Ιστορία και η ποίηση με το δράμα της καθημερινής ζωής, ο Πιραντέλλο εξερευνά το χάος της ανθρώπινης ύπαρξης, τα βάθη της ανθρώπινης ψυχ...
Χάος
Pirandello Luigi 1867-1936
Εκδόσεις Καστανιώτη (2010)
Tο 1984 οι αδελφοί Tαβιάνι γύρισαν την ωραιότερη ίσως κινηματογραφική ταινία τους, το σενάριο της οποίας βασίστηκε σε έξι διηγήματα του Λουίτζι Πιραντέλο. Aπό την πλούσια διηγηματική παραγωγή του νομπελίστα Ιταλού συγγραφέα, η οποία, καθώς έλεγε ο ίδιος, "αποτελείται από πολλούς μικρούς καθρέφτες", οι Tαβιάνι επέλεξαν μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές. Mε φόντο τη Σικελία των αρχών του αιώνα, εκεί όπου ο θρύλος σμίγει με την Ιστορία και η ποίηση με το δράμα της καθημερινής ζωής, ο Πιραντέλο εξερευνά το χάος της ανθρώπινης ύπαρξης, τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής, με...
Το ταξίδι
Pirandello Luigi 1867-1936
Ροές (2000)
Η Αντριάνα Μπράτζι, μια τριανταπεντάχρονη χήρα, ζει απομονωμένη επί δεκατρία ολόκληρα χρόνια στο σπίτι του νεκρού συζύγου της, στην καρδιά μιας κωμόπολης της Σικελίας. Η ξαφνική αρρώστια οδηγεί την Αντριάνα και τον κουνιάδο της, Τσέσαρε, στο Παλέρμο κι απο κεί στη Βενετία σ' ένα ταξίδι έρωτα χωρίς επιστροφή. Αντλώντας τα στοιχεία της νουβέλας αυτής από τον τόπο καταγωγής του, ο Luigi Pirandello σκιαγραφεί την πιο αυστηρή εικόνα της θέσης της νησιώτισσας γυναίκας που συναντούμε σ' ολόκληρο το έργο του.
Το ταξίδι
Pirandello Luigi 1867-1936
Ροές (2012)
Η Αντριάνα Μπράτζι, μια τριανταπεντάχρονη χήρα, ζει απομονωμένη επί δεκατρία ολόκληρα χρόνια στο σπίτι του νεκρού συζύγου της, στην καρδιά μιας κωμόπολης της Σικελίας. Η ξαφνική, σοβαρή αρρώστια της οδηγεί την Αντριάνα και τον κουνιάδο της, Τσέζαρε, στο Παλέρμο κι από κει σ’ ένα ταξίδι έρωτα χωρίς επιστροφή. Αντλώντας στοιχεία από τον τόπο καταγωγής του, ο Λουίτζι Πιραντέλλο συνθέτει στο "Ταξίδι" -"μια από τις κορυφές του σύντομου πιραντελλικού αφηγήματος"- την αυστηρότερη και πιο επικριτική εικόνα της θέσης της νησιώτισσας γυναίκας που συναντούμε σε ολόκληρο το έργο το...
Το πανηγύρι της πίστης. Στην έξοδο. Το χρέος του γιατρού. Τσετσέ.
Pirandello Luigi 1867-1936
Αιγόκερως (2008)
Η θρησκευτική πίστη υποστηρίζεται από τους Σικελούς ναυτικούς που ευχαριστούν τον Κύριο, μέσα και έξω από τον ναό, με ιαχές, τραγούδια, θεαματικές και επώδυνες μετάνοιες. Στον περίβολο όμως, της μικρής εκκλησίας και στις τριγύρω τοποθεσίες, λαμβάνει χώρα η πικρή όψη της ζωής: η μέθη, η κλοπή, η απάτη, η απιστία, το ψεύδος, η αγριότητα, η εγκατάλειψη. Οι φωνές των ζώων που σφαγιάζονται ακούγονται εξακολουθητικά, ενώ ο κόσμος διασκεδάζει σε παράλληλη δράση, τρώγοντας ανενόχλητος το κρέας των πρόσφατα δολοφονημένων ζώων. Σχεδόν όλα τα μέλη της οικογένειας Λαβακάρα περιγράφοντα...
Το μαύρο σάλι
Pirandello Luigi 1867-1936
Χατζηνικολή (1989)
"Οι γνώμες των περισσότερων μελετητών του πιραντελλικού έργου συγκλίνουν στην άποψη ότι το πιο άξιο μέρος της πεζογραφίας του το αποτελούν τα διηγήματα του", λέει στην εισαγωγή του ο Κώστας Ασημακόπουλος. "Το διήγημα, σε παγκόσμια κλίμακα, τιμάται από τον Πιραντέλλο". Τα 21 διηγήματα που απαρτίζουν τούτον τον τόμο έχουν συγκλονιστικά θέματα, αίσθημα, δροσιά και συναρπαστικούς, γερούς χαρακτήρες παρμένους άμεσα από τη ζωή, όχι κατασκευασμένους μέσα σ' ένα γραφείο. Οι αδερφοί Ταβιάνι μας έχουν γνώρισα τρία από αυτά: το ξεκαρδιστικό Πυθάρι, τον σπαραξικάρδιο Άλλο γιο, τον αξιο...
Στο περιθώριο
Pirandello Luigi 1867-1936
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1989)
Ασφυκτιώντας μες στα πλαίσια ενός συμβατικού γάμου η νεαρή Μάρθα βρίσκει διέξοδο σε μια καθαρά πλατωνική σχέση μ' έναν άντρα αρκετά μεγαλύτερο της. Όταν όμως ο αθώος αυτός δεσμός της γίνεται αντιληπτός, ο άντρας της τη διώχνει, ο πατέρας της την περιφρονεί κι αρνιέται να την ξαναδεί κι ολόκληρη η μικρή επαρχιακή πόλη, όπου ζει, της κλείνει καταπρόσωπο τις πόρτες της. Κατατρεγμένη και συκοφαντημένη η Μάρθα θα καταφύγει σε κάποιον άλλο τόπο, όπου θα δουλέψει για να βγάλει το ψωμί της και μέσα από τη δουλειά να κερδίσει και την ατομική της αυτονομία.
Πρώτη νύχτα
Pirandello Luigi 1867-1936
manifesto (2017)
Ένας γάμος από ανάγκη. Και μια πρώτη νύχτα ξεχωριστή. Ένα εκπληκτικής δεξιοτεχνίας και δύναμης διήγημα. Ο Λουίτζι Πιραντέλλο μέσα σε ελάχιστες σελίδες στήνει τα πρόσωπά του και όσα τα περιβάλλουν με υποδειγματική ακρίβεια και λιτότητα, που δεν φαίνονται άσχετες με την θεατρική ενασχόλησή του. Στις σελίδες της "Πρώτης νύχτας" τίποτε δεν λείπει αλλά και τίποτε δεν περισσεύει. Και η συγκίνηση δεν εκβιάζεται από τον συγγραφέα αλλά προκύπτει από την συγγραφή. Από την τραγική αδυναμία των πρωταγωνιστών να συναντηθούν, η ακριβέστερα να συνευρεθούν, με τα προσφιλή τους πρόσωπα....
Οι γίγαντες του βουνού
Pirandello Luigi 1867-1936
Ηριδανός (2011)
"Οι Γίγαντες του Βουνού", μαζί με τα έργα "Η καινή παροικία" και "Λάζαρος" αποτελούν την αποκαλούμενη "Τριλογία των μύθων". Το έργο "Η καινή παροικία" άπτεται του κοινωνικού μύθου, ο "Λάζαρος" του θρησκευτικού και "Οι Γίγαντες του βουνού" του μύθου της τέχνης. Η φαντασία στα χέρια του Πιραντέλλο, δεν αντιτάσσεται στη δομή αλλά προσδίδει στο έργο χαρακτήρα υποβλητικό. Ο σαρκασμός, για άλλη μια φορά, δεν βλάπτει την ποιητική του έργου και συναντάται, μολονότι υποδόρια κινούμενος στις πιο μελαγχολικές του τονικότητες.
Ο μακαρίτης Ματτία Πασκάλ
Pirandello Luigi 1867-1936
Ίνδικτος (2004)
"O μακαρίτης Ματτία Πασκάλ", μυθιστόρημα γραμμένο το 1904 με τη ζωντάνια και τη θεατρικότητα του Σικελού νομπελίστα, αποδεικνύεται μέσα από την αναζήτηση της προσωπικής του ταυτότητας ένας διαχρονικός ήρωας. Ποιος είναι ο Ματτία Πασκάλ; Είναι αυτός που θέλει ο ίδιος να είναι, ή εκείνος που οι κοινωνικές συνθήκες έχουν δημιουργήσει; Και η ζωή του; Είναι επιλογή δική του, ή το δημιούργημα μιας σειράς τυχαίων γεγονότων; Ο Ματτία Πασκάλ ανακαλύπτει τη μάσκα που του έχει επιβληθεί και προσπαθεί να ζήσει θάβοντάς την. Παλεύει ανάμεσα στο "εγώ" του παρελθόντος και στο "εγώ" του...
Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ
Pirandello Luigi 1867-1936
Μεταίχμιο (2018)
Ο Ματία Πασκάλ περνά μια ζωή που μοιάζει με ατέλειωτη αγγαρεία σε μια επαρχιακή πόλη. Τότε σαν από θεϊκή πρόνοια κηρύσσεται νεκρός. Συνειδητοποιεί λοιπόν πως μπορεί να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, να τα καταφέρει καλύτερα αυτή τη φορά... Μια διερεύνηση της ταυτότητας και των μυστηρίων της από τον νομπελίστα Λουίτζι Πιραντέλο έναν από τους πιο δηκτικούς και διεισδυτικούς σύγχρονους κλασικούς.
Ο κινηματογραφιστής
Pirandello Luigi 1867-1936
Ζαχαρόπουλος Σ. Ι. (1989)
Για όλους η Βάρια Νεοτόρωφ είναι μια μοιραία καλλονή που καταστρέφει τους άντρες. Η ίδια όμως ζει με την πικρία πως ποτέ κανείς δεν την είδε σαν ανθρώπινο πλάσμα. Γυρεύοντας την αυτοδικαίωσή της, αποφασίζει να παίξει σαν ηθοποιός στον κινηματογράφο, αλλά το παρελθόν της θα την καταδιώξει ως το άδυτο των κινηματογραφικών στούντιο. Ένας οπλισμένος πρώην εραστής, ένας θηριώδης συμπρωταγωνιστής και μια τίγρη που παίζει κι αυτή στο έργο που γυρίζεται, θα δώσουν την αιματηρή λύση στο δράμα της γυναίκας αυτής που όλοι τη λογάριαζαν σαν ένα ωραίο απλώς αντικείμενο.