Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σαράντα και πλέον χρόνια μετά την επιβολή του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 η συστηματική μελέτη της δικτατορίας αποτελεί επιστημονικό και πολιτικό αιτούμενο. Σε αντίθεση με άλλες περιόδους του προηγούμενου αιώνα, όπως π.χ. τον Εμφύλιο, η χούντα των συνταγματαρχών κάθε άλλο παρά καλύφθηκε από σιωπή: τροφοδότήσε πλήθος συζητήσεων και αναλύσεων και αποτέλεσε πραγματικότητα διαρκώς και ποικιλοτρόπως παρούσα στον πολιτικό λόγο της Μεταπολίτευσης. Παρά, όμως, την αναγνώριση της κρισιμότητάς της για την πρόσφατη ελληνική ιστορία και παρά τη σώρευση καινούργιων ερωτημάτων...

Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί ένα ολικό γεγονός, μια ιστορική τομή μεγάλης βαρύτητας που διαβρώνει όλες τις πτυχές τής μετά το 1922 ιστορίας. Είναι γι' αυτόν το λόγο κυριολεκτικά δραματική. Ακύρωσε με τον δραματικότερο τρόπο τη Μεγάλη Ιδέα που είχε εμπνεύσει τη "μικρή Ελλάδα" για πολλές δεκαετίες, με μια ήττα που χάραξε οριστικά τα σύνορα του ελληνικού έθνους-κράτους. Πολύ πιο σημαντική από την ίδια την ήττα ήταν η προσφυγιά, ο ξεριζωμός των ελληνικών πληθυσμών. Ο όρος "καταστροφή" που καθιερώθηκε παραπέμπει σε αυτή την όψη των ιστορικών γεγονότων και σαφώς υπερβαίνει...

Μια εικοσιπενταετία μετά τη θεσμική τομή που επέφερε ο νόμος-πλαίσιο στη λειτουργία των πανεπιστημίων, αδήριτη εμφανίζεται η αναγκαιότητα μιας νέας μεταρρύθμισης, που αφ' ενός θα αξιοποιήσει την αποτίμηση της εφαρμογής του νόμου-πλαισίου και αφ' ετέρου θα επιχειρήσει να προσαρμόσει το νομοθετικό πλαίσιο με γνώμονα τα νέα δεδομένα στον ελληνικό αλλά και τον ευρωπαϊκό χώρο. Ο εκσυγχρονισμός της ανώτατης εκπαίδευσης προϋποθέτει την ανάπτυξη της ακαδημαϊκής υπευθυνότητας και την επένδυση της με ένα νέο "κοινωνικό συμβόλαιο" πανεπιστημίου-πολιτείας, την αποκατάσταση μιας σειράς...

Καθεστώς που αποτέλεσε καρπό του Εθνικού Διχασμού και που αποκηρύχθηκε από τον πολιτικό κόσμο, η δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά υπήρξε η ελληνική εκδήλωση της ευρωπαϊκής "εποχής των δικτατόρων". Παράλληλα όμως, παρά την αδυναμία της να αποκτήσει ερείσματα στην κοινή γνώμη, η δικτατορία αυτή ηγήθηκε του κράτους στη διάρκεια του πολέμου το 1940-41, ενός αγώνα ελευθερίας, εθνικής και πανανθρώπινης, στον οποίο κινητοποιήθηκε το σύνολο του ελληνικού λαού. Η αντίφαση αυτή αντικατοπτρίστηκε στην αμηχανία με την οποία αντιμετωπίστηκε το καθεστώς στη δημόσια μνήμη. Το παρόν βιβλίο...

Η Μικρασιατική καταστροφή του 1922 αποτελεί οδυνηρή καμπή στην πορεία του ελληνικού έθνους. Μια από τις πολλές συνέπειές της ήταν ο ξεριζωμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης από τις προγονικές εστίες τους και η εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Η άμεση ανάγκη υποδοχής των πολλών χιλιάδων προσφύγων και της εξασφάλισης στοιχειωδών συνθηκών ζωής γι' αυτούς αποτέλεσε μια μεγάλη πρόκληση για τη χώρα, η οποία εξερχόταν από δεκαετίες εξουθενωτικούς πολέμους και συγχρόνως αναζητούσε διέξοδο από την παράλυση που προκαλούσε ο εσωτερικός διχασμός. Μεγάλες ανακατατάξ...

Η εργασία εξετάζει την ιστορία δύο ημιανεξάρτητων δυτικο-βαλκανικών πασαλικίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον φθίνοντα 18ο - αρχόμενο 19ο αιώνα: του πασαλικίου της Σκόδρας, τη διακυβέρνηση του οποίου κρατούσε στα χέρια της η οικογένεια των Μπουσατλήδων, και του πασαλικίου των Ιωαννίνων, με κυβερνήτη τον Αλή πασά Τεπελενλή. Εστιάζει το ενδιαφέρον της στη μελέτη της αμοιβαίας επιδράσεως και σχέσεως της ιστορίας των δύο πασαλικίων, γεγονός που επιτρέπει την ανάλυση της πολιτικής ιστορίας της Αλβανίας κατά το διάστημα τούτο. Η εξέταση των δυτικο-βαλκανικών πασαλικίων έχε...

Ο Βενιζέλος εμφανίστηκε το 1910 ως δώρο ενός από μηχανής θεού της Ελλάδας, η οποία με τους Βαλκανικούς Πολέμους διπλασίασε τα εδάφη και τον πληθυσμό της. Δέκα χρόνια μετά τη θριαμβευτική είσοδό του στην ελληνική πολιτική, γνώρισε την εκλογική αποδοκιμασία, την 1η Νοεμβρίου 1920. Αντιμετώπισε με στωικότητα την ήττα του και εγκατέλειψε την Ελλάδα με σκοτεινό προαίσθημα για το μέλλον. Αν και απομακρυσμένος από την ενεργό πολιτική, προειδοποιούσε, ήδη από τον Απρίλιο του 1921, για την καταστροφή που έβλεπε να επέρχεται. Και όταν αυτή ολοκληρώθηκε, τον Αύγουστο του 1922, ανέλαβ...

"Στο πλατύ πέταγμα δεν μπορέσαμε να τον ακολουθήσουμε. Ήταν πάρα πολύ μεγάλος για μας. Μας πήγαινε στην Πόλη, και μας οι δυνάμεις μας τσάκισαν στις πύλες της. Ούτε οι φίλοι του τον κατάλαβαν· τον πήραν για κομματάρχη, και αυτός ήταν εθνάρχης". Απο τα θαυμαστικά αυτά σχόλια της Πηνελόπης Δέλτα ως την περιφρόνηση του Ίωνα Δραγούμη, που τον χαρακτήριζε "επαρχιώτη δικηγόρο", απουσιάζει -και δεν μπορούσε παρά να απουσιάζει- η ψύχραιμη αξιολόγηση, σε μια εποχή που ο μεγάλος διχασμός είχε τραυματίσει βαθύτατα την ελληνική κοινωνία. Θα χρειαστεί να περάσουν περίπου είκοσι χρονιά απ...

Το 1824 κυκλοφόρησε ανώνυμα στη Χάλλη της Σαξονίας ένα γερμανόγλωσσο βιβλίο, αφιερωμένο στη δράση των ελληνικής παιδείας αδελφών Αλέξανδρου και Γεώργιου Καντακουζηνού, Ρώσων πριγκίπων και μελών της Φιλικής Εταιρείας. Το βιβλίο στο πρώτο μέρος αφηγείται και υπερασπίζεται τη δράση του Αλέξ. Καντακουζηνού ως συνεργάτη του Δημητρίου Υψηλάντη στην Πελοπόννησο κατά το 1821 και στο δεύτερο μέρος τη δράση του άλλου αδελφού, Γεώργ. Καντακουζηνού, ως συνεργάτη του Αλέξ. Υψηλάντη στην εκστρατεία των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών. Μετά την ήττα των ελληνικών επαναστατικών δυνάμεων στη Μολδο-...

Τα κείμενα του τόμου είναι οι ομιλίες που εκφωνήθηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου του Άγγελου Ελεφάντη "Μας πήραν την Αθήνα... " Ξαναδιαβάζοντας μερικά σημεία της Ιστορίας 1941-1950, που οργάνωσαν τα ΑΣΚΙ και οι εκδόσεις Βιβλιόραμα, στη Στοά του Βιβλίου, στις 11 Φεβρουαρίου 2003. Τα κείμενα του τόμου ακολουθούν τη σειρά των ομιλιών στην εκδήλωση.

[...] Τα κείμενα που δημοσιεύουμε είναι πρωτότυπα και γράφτηκαν αποκλειστικά γι' αυτή την έκδοση. Κρίναμε όμως σκόπιμο να παραθέσουμε και κείμενα του Γαλαξιδιώτη ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου, καθώς και αποσπάσματα ξένων περιηγητών που δίνουν με σαφήνεια και γλαφυρότητα σημαντικά στοιχεία για τη ζωή και τη δράση των Γαλαξιδιωτών τον περασμένο αιώνα. Για να δώσουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα του γαλαξιδιώτικου ναυτικού, δημοσιεύουμε ακόμα στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ειδικά κατατοπιστικά κείμενα και πλούσιο εικονογραφικό υλικό σχετικά με τα ναυτικά όργανα, ναυτιλιακά εργαλεία, εξ...

Ο Aλή πασάς Τεπελενλής, πασάς των Ιωαννίνων (c. 1750-1822) αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά αναμφισβήτητα κυρίαρχη φυσιογνωμία της νέας Ελληνικής Ιστορίας. Το μυθικό αυτό πρόσωπο παρουσιάζει ανάλογο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και ειδικότερα για την αναδυόμενη εθνική ιστορία της Αλβανίας. Η τελευταία, μέσω της ανάδειξης Αλβανών πασάδων στα πασαλίκια της ευρύτερης περιοχής Αλβανίας και Ηπείρου βλέπει την αναβάθμιση της Αλβανικής παρουσίας στο οθωμανικό σύστημα διοίκησης και ιδιαίτερα στο πρόσωπο και τις δράσεις του Αλή πασά, πρόδρ...

Ο Aλή πασάς Τεπελενλής, πασάς των Ιωαννίνων (c. 1750-1822) αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά αναμφισβήτητα κυρίαρχη φυσιογνωμία της νέας Ελληνικής Ιστορίας. Το μυθικό αυτό πρόσωπο παρουσιάζει ανάλογο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και ειδικότερα για την αναδυόμενη εθνική ιστορία της Αλβανίας. Η τελευταία, μέσω της ανάδειξης Αλβανών πασάδων στα πασαλίκια της ευρύτερης περιοχής Αλβανίας και Ηπείρου βλέπει την αναβάθμιση της Αλβανικής παρουσίας στο οθωμανικό σύστημα διοίκησης και ιδιαίτερα στο πρόσωπο και τις δράσεις του Αλή πασά, πρόδρ...

Ο Aλή πασάς Τεπελενλής, πασάς των Ιωαννίνων (c. 1750-1822) αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά αναμφισβήτητα κυρίαρχη φυσιογνωμία της νέας Ελληνικής Ιστορίας. Το μυθικό αυτό πρόσωπο παρουσιάζει ανάλογο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και ειδικότερα για την αναδυόμενη εθνική ιστορία της Αλβανίας. Η τελευταία, μέσω της ανάδειξης Αλβανών πασάδων στα πασαλίκια της ευρύτερης περιοχής Αλβανίας και Ηπείρου βλέπει την αναβάθμιση της Αλβανικής παρουσίας στο οθωμανικό σύστημα διοίκησης και ιδιαίτερα στο πρόσωπο και τις δράσεις του Αλή πασά, πρόδρ...

Ο Aλή πασάς Τεπελενλής, πασάς των Ιωαννίνων (c. 1750-1822) αποτελεί μια αμφιλεγόμενη αλλά αναμφισβήτητα κυρίαρχη φυσιογνωμία της νέας Ελληνικής Ιστορίας. Το μυθικό αυτό πρόσωπο παρουσιάζει ανάλογο ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας όσο και ειδικότερα για την αναδυόμενη εθνική ιστορία της Αλβανίας. Η τελευταία, μέσω της ανάδειξης Αλβανών πασάδων στα πασαλίκια της ευρύτερης περιοχής Αλβανίας και Ηπείρου βλέπει την αναβάθμιση της Αλβανικής παρουσίας στο οθωμανικό σύστημα διοίκησης και ιδιαίτερα στο πρόσωπο και τις δράσεις του Αλή πασά, πρόδρ...