Βασιλείου Σπύρος 1903-1985
Vasileíou Spýros
Ο Σπύρος Βασιλείου (Γαλαξείδι 1903 - Αθήνα 1985) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του εικοστού αιώνα. Γεννήθηκε στο Γαλαξίδι το 1903 και ήλθε στην Αθήνα στις αρχές της δεκαετίας του 1920 για να φοιτήσει στην Σχολή Καλών Τεχνών με υποτροφία. Απογοητευμένος από τον άνυδρο τρόπο διδασκαλίας της εποχής, που έδινε έμφαση στην θεωρητική κατάρτιση, ο Βασιλείου και μια ομάδα συμφοιτητών του επαναστάτησαν και απαίτησαν μεταρρυθμίσεις. Η στάση τους ανάγκασε τη Σχολή να αλλάξει διευθυντή και μεθόδους διδασκαλίας, εισήγαγε το εργαστήριο και υιοθέτησε την διδασκαλία μοντέρνων μεθόδων και σχολών ζωγραφικής όπως ο ιμπρεσιονισμός. Ο Βασιλείου αποφοίτησε το 1923. Η καταξίωση του ήταν άμεση και στα επόμενα 60 χρόνια έγινε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες. Εκτός από τους καμβάδες του, παρήγαγε θρησκευτικές εικόνες, ξυλόγλυπτα, εικονογραφήσεις, αφίσες, σκηνικά για το θέατρο, κλπ. Οι εικόνες και τα σχέδια του έχουν αφομοιωθεί πλήρως στην σύγχρονη Ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Ο Βασιλείου πίστευε ότι η σύγχρονη Ελληνική τέχνη πρέπει να ενσωματώσει τις επιρροές των διεθνών ρευμάτων χωρίς όμως να χάνει τον Ελληνικό χαρακτήρα της, όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από χιλιετίες παράδοσης. Οι ιμπρεσιονιστικοί και μοντερνιστικοί πίνακες του δεν απέχουν ποτέ πολύ από την Βυζαντινή παράδοση εικονογραφίας, όπως την προσάρμοσε ο ίδιος στην σύγχρονη πραγματικότητα. Το χρονολόγιο της ζωής του, με μια ματιά: 1903. Γεννιέται στο Γαλαξείδι. 1921. Μπαίνει στη Σχολή Καλών Τεχνών. 1929. Κάνει την πρώτη του έκθεση στην αίθουσα τέχνης Στρατηγοπούλου. 1930. Του απονέμεται το Μπενάκειο Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για την αγιογράφηση του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη. 1934. Συμμετέχει στην Μπιενάλε της Βενετίας. 1941. Παντρεύεται την Κική Κωνσταντακοπούλου. 1945. Πρώτη σκηνογραφία για το Εθνικό Θέατρο 1949. Εικονογραφεί το αναγνωστικό της Ε΄ Δημοτικού. 1950. Ιδρύει με τη Ραλλού Μάνου το Ελληνικό Χορόδραμα 1960. Κερδίζει το βραβείο Γκουγκενχάιμ. 1961. Σκηνογραφεί την κινηματογραφικήυποψήφια για Όσκαρ "Ηλέκτρα" του Μιχάλη Κακογιάννη. 1969. Εκδίδει το αυτοβιογραφικό "Φώτα και σκιές". 1975. Μεγάλη αναδρομική στην Εθνική Πινακοθήκη. 1982. Σκηνογραφεί το 146ο και τελευταίο έργο του. 1985. Πεθαίνει στο σπίτι του, κάτω από την Ακρόπολη. Σήμερα, η οικογένεια του έχει μετατρέψει το ατελιέ και το σπίτι του, κάτω από την Ακρόπολη, σε γκαλερί του έργου του και σε μουσείο.
Ελληνική ζωγραφική του 20ού αιώνα από τη συλλογή του Κώστα Ιωαννίδη
Μεντζαφού - Πολύζου Όλγα
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2006)
"Με ελάχιστες ελλείψεις -που ως γνωστόν παρατηρούνται ακόμη και στις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης- η συλλογή Κ. Ιωαννίδη αποτελεί ένα χαρακτηριστικό πανόραμα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ου αιώνα. Κεντρικός στόχος δεν είναι να δείξει τους πειραματισμούς της εκφραστικής γλώσσας αλλά το σημαινόμενο κάθε έργου, το εσωτερικό νόημά τους που τα ενώνει όλα μαζί σε μιαν αλυσίδα, έτσι ώστε το ένα με το άλλο να αφηγούνται μια ιστορία. Ιστορία όχι πομπώδη και ρητορική αλλά ταπεινή και καθημερινή, σαν να εκπέμπεται από ένα βλέμμα που κοιτάζει τον κόσμο μέσα απ' τη συγκίνηση τ...
Θησαυροί της Εθνικής Πινακοθήκης
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2006)
Η Εθνική Πινακοθήκη γιόρτασε το 2000 την εκατοστή επέτειο των γενεθλίων της. Μέσα σ' αυτό τον αιώνα ιστορίας το σημαντικότερο μουσείο νεοελληνικής τέχνης κατάφερε να συγκεντρώσει περισσότερα από 15.000 έργα που καλύπτουν κάθε μορφή τέχνης. Την πλούσια αυτή συγκομιδή την οφείλουμε στην φιλοπατρία των Ελλήνων της δωρητών και στην οξυδερκή πολιτική αγορών των εκάστοτε διευθυντών. Σε μια χώρα που κατακλύζεται από αρχαιολογικά μουσεία αρχαίας και βυζαντινής τέχνης με αμύθητους θησαυρούς, ένα μουσείο που εκπροσωπεί τη νεότερη ελληνική δημιουργία αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι ιστο...
Ελληνική ζωγραφική
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
[...] Η παρουσίαση μιας μόνιμης συλλογής που παρακολουθεί την ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης από τα μεταβυζαντινά χρόνια έως σήμερα, με έμφαση στη συμβολή των καλλιτεχνών της Επτανησιακής Σχολής, εκπληρώνει την ιδρυτική φιλοδοξία του παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα: να προικίσει το νησί με τη μεγάλη πνευματική παράδοση μ' ένα μουσείο νεότερης ελληνικής τέχνης που θα χρησιμεύσει κυρίως ως παιδαγωγικό όργανο για τα σχολεία και το πανεπιστήμιο. Μια μόνιμη συλλογή δίνει την ευκαιρία και το χρόνο στους δασκάλους, στους καθηγητές και στους μουσειοπαιδαγωγ...
Αντιστοιχίες: Λουλούδια από την ελληνική τέχνη
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
[...] Τα έργα της εκθέσεως, εκτός από τη Συλλογή Έργων Τέχνης της Τραπέζης, προέρχονται από την Εθνική Πινακοθήκη, από ιδιωτικές συλλογές, καθώς και από τους ίδιους τους καλλιτέχνες και παρουσιάζονται στον Πολιτιστικό χώρο της Alpha Bank και στο παράρτημα Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης. Ευχαριστούμε ιδιαιτέρως τη διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κυρία Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα για τη συνεργασία και τη γενναιοδωρία της, καθώς και τους συνεργάτες της στην Αθήνα και το Ναύπλιο, που συντέλεσαν στην πραγματοποίηση της εκθέσεως. Ευελπιστούμε να συνεχίσουμε και στο μέλλον μία...
Θάλασσα: Εικόνες της Ελλάδας
Ανώνυμος
Μέλισσα (2008)
Κυρίαρχο στοιχείο του ελληνικού τοπίου είναι η θάλασσα. Οι εκτεταμένες ακτογραμμές της χώρας έχουν ανάπτυγμα δεκαπέντε χιλιάδων χιλιομέτρων. Στο περίγραμμά τους περιέχονται αναρίθμητοι όρμοι, κόλποι, ακρωτήρια, χερσόνησοι και ισθμοί. Η ανοιχτή επιφάνεια της θάλασσας έξω από τις ακτές χωρίζονται σε τέσσερα κύρια και πέντε μικρότερα πελάγη, που με τη σειρά τους υποδιαιρούνται σε δώδεκα θάλασσες. Σαν κάποιος να τα σκόρπισε με τυχαία ζάρια, υπάρχουν περισσότερα από 1500 μικρά και μεγάλα νησιά που επιπλέουν στο υδάτινο στοιχείο, άλλοτε σε πυκνές και άλλοτε σε αραιές διατάξεις, σ...
Σπύρος Βασιλείου
Οράτη Ειρήνη
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Ο Σπύρος Βασιλείου, ο ζωγράφος που μετουσίωσε τη νοσταλγία του παλιού, πιο ανθρώπινου τρόπου ζωής σε τέχνη ελληνική, αυτοπαρουσιάζεται σε μια μονογραφία. Απλός και εγκάρδιος, θυμόσοφος, πανταχού παρών στην αθηναϊκή καλλιτεχνική σκηνή, ακούραστα παραγωγικός, ο ζωγράφος και σκηνογράφος Σπύρος Βασιλείου κατέκτησε ένα σπάνιο προνόμιο ανάμεσα στους καλλιτέχνες της γενιάς της "ελληνικότητας": έγινε αναγνωρίσιμος από το έργο του και γνωστός με το μικρό του όνομα, μπαρμπα-Σπύρος. Στην περίπτωση του Σπύρου Βασιλείου, του μικροκαμωμένου και αεικίνητου ανθρώπου με το τεράστιο...
Σπύρος Βασιλείου
Οράτη Ειρήνη
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2009)
Ο Σπύρος Βασιλείου, ο ζωγράφος που μετουσίωσε τη νοσταλγία του παλιού, πιο ανθρώπινου τρόπου ζωής σε τέχνη ελληνική, αυτοπαρουσιάζεται σε μια μονογραφία. Απλός και εγκάρδιος, θυμόσοφος, πανταχού παρών στην αθηναϊκή καλλιτεχνική σκηνή, ακούραστα παραγωγικός, ο ζωγράφος και σκηνογράφος Σπύρος Βασιλείου κατέκτησε ένα σπάνιο προνόμιο ανάμεσα στους καλλιτέχνες της γενιάς της "ελληνικότητας": έγινε αναγνωρίσιμος από το έργο του και γνωστός με το μικρό του όνομα, μπαρμπα-Σπύρος. Στην περίπτωση του Σπύρου Βασιλείου, του μικροκαμωμένου και αεικίνητου ανθρώπου με το τεράστιο...
Η νεοελληνική τοπιογραφία από τον 18ο έως τον 21ο αιώνα
Καμπουρίδης Χάρης
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη (2009)
Η νεοελληνική τοπιογραφία από τον 18ο έως τον 21ο αιώνα- όραμα, εμπειρία και ανάπλαση του χώρου" είναι η πολυπρόσωπη και πολυφωνική θεματική έκθεση που οργανώνει το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. και Μ. Θεοχαράκη με στόχο την παρουσίαση της ιστορικής εξέλιξης της τοπιογραφικής ζωγραφικής στην Ελλάδα. Η έκθεση έχει ως χρονική αφετηρία μία εποχή όπου ο τόπος, ιδωμένος ως εθνικός και πολιτιστικός χώρος, εκφράζει μια ακόμη φαντασίωση: είτε των Ευρωπαίων που τον αντιμετωπίζουν σαν μία σκηνή στην οποία προβάλλουν την ρομαντική και αργότερα οριενταλιστική οπτική τους...
Πανόραμα ελληνικής χαρακτικής
Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (2009)
Η έκθεση αυτή έχει ως απώτερο σκοπό τη γνωριμία μας με το κοινό της Θεσσαλονίκης και την "ξενάγησή του", μέσα από τα έργα του συνόλου των συγχρόνων ελλήνων χαρακτών, σε όλα τα είδη και της τεχνικές της πλούσιας χαρακτικής δημιουργίας, η οποία, "μετά από πολλούς αιώνες τους οποίους "μονοπωλούσε" η ζωγραφική με πινέλο, έχοντας ως αφετηρία την νικηφόρα παράδοση του 15ου αιώνα, παρουσιάζει και πάλι στις μέρες μας νέα έξαρση", όπως προφητικά σημείωνε ήδη από το 1928 το Βασίλι Καντίσκυ, στο βιβλίο του "Σημείο και γραμμή επάνω στην επιφάνεια". Πράγματι, η χαρακτική, στις βασικές...