Βασιλείου Σπύρος 1903-1985
Vasileíou Spýros
Ο Σπύρος Βασιλείου (Γαλαξείδι 1903 - Αθήνα 1985) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του εικοστού αιώνα. Γεννήθηκε στο Γαλαξίδι το 1903 και ήλθε στην Αθήνα στις αρχές της δεκαετίας του 1920 για να φοιτήσει στην Σχολή Καλών Τεχνών με υποτροφία. Απογοητευμένος από τον άνυδρο τρόπο διδασκαλίας της εποχής, που έδινε έμφαση στην θεωρητική κατάρτιση, ο Βασιλείου και μια ομάδα συμφοιτητών του επαναστάτησαν και απαίτησαν μεταρρυθμίσεις. Η στάση τους ανάγκασε τη Σχολή να αλλάξει διευθυντή και μεθόδους διδασκαλίας, εισήγαγε το εργαστήριο και υιοθέτησε την διδασκαλία μοντέρνων μεθόδων και σχολών ζωγραφικής όπως ο ιμπρεσιονισμός. Ο Βασιλείου αποφοίτησε το 1923. Η καταξίωση του ήταν άμεση και στα επόμενα 60 χρόνια έγινε ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες. Εκτός από τους καμβάδες του, παρήγαγε θρησκευτικές εικόνες, ξυλόγλυπτα, εικονογραφήσεις, αφίσες, σκηνικά για το θέατρο, κλπ. Οι εικόνες και τα σχέδια του έχουν αφομοιωθεί πλήρως στην σύγχρονη Ελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Ο Βασιλείου πίστευε ότι η σύγχρονη Ελληνική τέχνη πρέπει να ενσωματώσει τις επιρροές των διεθνών ρευμάτων χωρίς όμως να χάνει τον Ελληνικό χαρακτήρα της, όπως έχει διαμορφωθεί μέσα από χιλιετίες παράδοσης. Οι ιμπρεσιονιστικοί και μοντερνιστικοί πίνακες του δεν απέχουν ποτέ πολύ από την Βυζαντινή παράδοση εικονογραφίας, όπως την προσάρμοσε ο ίδιος στην σύγχρονη πραγματικότητα. Το χρονολόγιο της ζωής του, με μια ματιά: 1903. Γεννιέται στο Γαλαξείδι. 1921. Μπαίνει στη Σχολή Καλών Τεχνών. 1929. Κάνει την πρώτη του έκθεση στην αίθουσα τέχνης Στρατηγοπούλου. 1930. Του απονέμεται το Μπενάκειο Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για την αγιογράφηση του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη. 1934. Συμμετέχει στην Μπιενάλε της Βενετίας. 1941. Παντρεύεται την Κική Κωνσταντακοπούλου. 1945. Πρώτη σκηνογραφία για το Εθνικό Θέατρο 1949. Εικονογραφεί το αναγνωστικό της Ε΄ Δημοτικού. 1950. Ιδρύει με τη Ραλλού Μάνου το Ελληνικό Χορόδραμα 1960. Κερδίζει το βραβείο Γκουγκενχάιμ. 1961. Σκηνογραφεί την κινηματογραφικήυποψήφια για Όσκαρ "Ηλέκτρα" του Μιχάλη Κακογιάννη. 1969. Εκδίδει το αυτοβιογραφικό "Φώτα και σκιές". 1975. Μεγάλη αναδρομική στην Εθνική Πινακοθήκη. 1982. Σκηνογραφεί το 146ο και τελευταίο έργο του. 1985. Πεθαίνει στο σπίτι του, κάτω από την Ακρόπολη. Σήμερα, η οικογένεια του έχει μετατρέψει το ατελιέ και το σπίτι του, κάτω από την Ακρόπολη, σε γκαλερί του έργου του και σε μουσείο.
Η Αθήνα του Σπύρου Βασιλείου
Δήμος Αθηναίων Πολιτισμικός Οργανισμός (1998)
Το Πνευματικό Κέντρο και η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων έχουν την τιμή και τη χαρά να παρουσιάσουν την έκθεση "Η Αθήνα του Σπύρου Βασιλείου" με έργα εμπνευσμένα από την πόλη, όπου έζησε και δημιούργησε για περισσότερα από 50 χρόνια ο ζωγράφος-χαράκτης και σκηνογράφος Σπύρος Βασιλείου, ο σημαντικός καλλιτέχνης και αγαπητός ταυτόχρονα άνθρωπος. Τα έργα αυτής της αξιόλογης εκθέσεως μέσα από τις αίθουσες της Πινακοθήκης μας αποτελούν το εικαστικό χρονικό της Αθήνας, με τις ραγδαίες αλλαγές στο κτιριακό περιβάλλον αλλά και στον τρόπο ζωής των ανθρώπων της. Παράλληλα όμως φιλο...
20 Χρόνια Πανελλήνια Πολιτιστική Κίνηση
Πινακοθήκη της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης (1997)
Το εικαστικό αφιέρωμα για τα 20 χρόνια της Π.Π.Κ., εκφράζει την διαρκή παρουσία της στα εικαστικά πράγματα του τόπου μας και σηματοδοτεί τη συμμετοχή της στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι του μέλλοντος. Τιμούμε εκείνους που συμπαραστάθηκαν στις προσπάθειες της Π.Π.Κ. για την υποστήριξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας στη χώρα μας και την ενεργητική συμμετοχή τους στην ανάπτυξη του πολιτισμού μας. Κι ακόμα απλώνουμε τη ματιά μας στο μέλλον, με την ελπίδα να διατηρήσουμε το συλλογικό όραμα ζωντανό και στέρεο άμυνας, απέναντι στις αρνητικές επιδράσεις της τυποποίησης και της εξατομί...
Αιολική γη
Βενέζης Ηλίας 1904 -1973
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1997)
Και μόνο την "Αιολική Γη" αν είχε γράψει ο Βενέζης, πάλι θα ήταν ένας από τους μεγάλους μυθιστοριογράφους όλων των εποχών... Η λεπτότητα και η απλότητα αυτού του έργου είναι απαράμιλλες. Σχεδόν μπορεί κανείς να πει πως σ' αυτό το βιβλίο καθορίζεται το τι είναι ένα έργο τέχνης. (Καθηγ. Cedric Whitman, Harvard University, 1957) Η ατμόσφαιρα της "Αιολικής Γης" δεν είναι ούτε αισθηματική ούτε θρηνητική, παρ' όλη την τραγωδία που πρόκειται να ξεσπάσει αργότερα. Ανάμεσα στους εργατικούς και αγαθούς χωρικούς κινούνται οι απίθανες μορφές των κυνηγών,των ληστών και των κοντραμ...
Κότινος στον Άγγελο Σικελιανό
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1995)
Στον χρόνο που μας έρχεται συμπληρώνονται κιόλας 30 χρόνια από τότε που ο Άγγελος Σικελιανός σφάλισε τα μεγάλα του μάτια κι έφυγε ανηφορίζοντας στα ουράνια, απ' όπου στα 1884 είχε κατέβει στη γη. Για τέτοιους αντρειωμένους του πνεύματος η μνήμη της θανής δεν φέρνει δάκρυα αλλά θάμβος στην ψυχή και στο νου έξαρση και φωτισμό. Με τέτοια αισθήματα και καθώς ο κηλιδωμένος αυτός αιώνας γέρνει προς τη δύση του, στεκόμαστε σ' ένα καταράχι κι αντικρύζουμε πάλι τον Σικελιανό, φορτισμένοι με την πείρα πικρών ημερών και την θανάσιμη αγωνία μιας εποχής που σύντριψε πολλές βεβαιότητε...
Τα πρώτα τραγούδια
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (1992)
Γαλαξιδιώτικα καράβια
Συλλογικό έργο
Μέλισσα (1988)
[...] Τα κείμενα που δημοσιεύουμε είναι πρωτότυπα και γράφτηκαν αποκλειστικά γι' αυτή την έκδοση. Κρίναμε όμως σκόπιμο να παραθέσουμε και κείμενα του Γαλαξιδιώτη ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου, καθώς και αποσπάσματα ξένων περιηγητών που δίνουν με σαφήνεια και γλαφυρότητα σημαντικά στοιχεία για τη ζωή και τη δράση των Γαλαξιδιωτών τον περασμένο αιώνα. Για να δώσουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα του γαλαξιδιώτικου ναυτικού, δημοσιεύουμε ακόμα στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ειδικά κατατοπιστικά κείμενα και πλούσιο εικονογραφικό υλικό σχετικά με τα ναυτικά όργανα, ναυτιλιακά εργαλεία, εξ...
Σικελιανός. Η συνάντηση των Δελφών
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1982)
Το Έθνος οφείλει να τιμά εκείνους που ερμηνεύουν με έργα αθάνατα την ψυχή του, και που γνωρίζουν να μεταστοιχειώνουν την Ιστορία του σε πνεύμα. Τέτοιο έργο επιτέλεσε στον εγκόσμιο βίο του ο κορυφαίος ποιητής του ελληνισμού Άγγελος Σικελιανός, συναιρώντας στο ποιητικό του έργο και στην πράξη του την τρισχιλιόχρονη ελληνική παράδοση σ' ένα άνθισμα λόγου ιεροφάντη και σε μια δραστηριότητα που έκαμνε ορατό από τον λαό το πνεύμα της Ελλάδας το αθάνατο. Το 1981 κηρύχθηκε από την πολιτεία ως "Έτος Αγγέλου Σικελιανού" και με πρωτοβουλία της τριμελούς Οργανωτικής Επιτροπής του...