Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Varvéris Giánnis
Ο Γιάννης Βαρβέρης (1955-2011) γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά. Εξέδωσε έντεκα ποιητικές συλλογές, με πρώτη την "Εν φαντασία και λόγω" (Κούρος, Αθήνα, 1975), ενώ η τελευταία, δωδέκατη συλλογή του εκδόθηκε λίγο μετά το θάνατό του ("Βαθέος γήρατος", 2011). Επίσης μετέφρασε και εξέδωσε έργα των Αριστοφάνη, Μενάνδρου, Μολιέρου, Μαριβώ, Ουίτμαν, Σαντράρ, Πρεβέρ, Μρόζεκ, Κάριγκτον, Φέρρε, Μπρασένς καθώς και μια ανθολογία για το θάνατο. Από το 1976 έγραφε κριτική θεάτρου (περιοδικά "Τομές" και "Η Λέξη", εφημερίδα "Η Καθημερινή"). Αυτά και άλλα θεωρητικά του κείμενα για το θέατρο εκδόθηκαν σε έξι τόμους ("Η κρίση του θεάτρου" -πέντε τόμοι, "Πλατεία θεάτρου"). Το 1996 του απονεμήθηκε το Κρατικό βραβείο Κριτικής - Δοκιμίου. Ποιήματά του μεταφράστηκαν και περιλήφθηκαν σε ανθολογίες στα αγγλικά, στα γαλλικά, στα γερμανικά, στα ιταλικά, στα ισπανικά και στα ρουμανικά. Μεταφράσεις του αττικής και νέας κωμωδίας παρουσιάστηκαν στην Επίδαυρο και σε άλλα θέατρα. Το 2001 του απονεμήθηκε το Βραβείο Καβάφη για τη συγκεντρωτική έκδοση "Ποιήματα 1975-1996". Το 2002 του απονεμήθηκε το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού "Διαβάζω" για την ποιητική συλλογή "Στα ξένα". Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού του έργου. Ήταν μέλος της Εταιρίας Συγγραφέων. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα, ξαφνικά, στις 25 Μαΐου 2011. Εργογραφία Ποίηση - "Εν φαντασία και λόγω", Αθήνα, Κούρος, 1975, Αθήνα, Ύψιλον, 1984 - "Το ράμφος", Θεσσαλονίκη, Τραμ, 1978, Αθήνα, Ύψιλον, 1984, - "Αναπήρων Πολέμου", Αθήνα, Ύψιλον, 1982, - "Ο θάνατος το στρώνει", Αθήνα, Ύψιλον 1986, - "Πιάνο βυθού", Αθήνα, Ύψιλον 1991, - "Ο κύριος Φογκ", Αθήνα, Ύψιλον, 1993, - "Άκυρο θαύμα", Αθήνα, Ύψιλον, 1996, - "Ποιήματα 1975-1996", (συγκεντρωτική έκδοση), Αθήνα, Κέδρος, 2000, - "Στα ξένα", Αθήνα, Κέδρος, 2001, - "Πεταμένα λεφτά", Αθήνα, Κέδρος, 2005, - "Ο άνθρωπος μόνος", Αθήνα, Κέδρος, 2009 - "Βαθέος γήρατος", Αθήνα, Κέδρος, 2011 Κριτική Θεάτρου - "Κρίση του θεάτρου" (1976-1984), Αθήνα, Καστανιώτης, 1985 - "Κρίση του θεάτρου" Β΄ (1984-1989), Αθήνα, Εστία, 1991 - "Πλατεία θεάτρου", δοκίμια, Σοκόλης, 1994. - "Κρίση του θεάτρου Γ΄" (1989-1994), Σόκολης, 1995. - "Κρίση του θεάτρου Δ΄" (1994-2003), Αλεξάνδρεια, 2003. - "Κρίση του θεάτρου Ε΄" (2003-2010), Αλεξάνδρεια, 2010. Δοκίμια - "Σωσίβια λέμβος", λογοτεχνικά δοκίμια, Αθήνα, Καστανιώτης, 1999 Ανθολογία - "Ελληνική ποιητική ανθολογία θανάτου του εικοστού αιώνα" (με τον Κ.Γ. Παπαγεωργίου), Αθήνα, Καστανιώτης, 1996. Μελέτη - "Κρίτων Αθανασούλης: μια παρουσίαση", Αθήνα, Γαβριηλίδης, 2001. Μεταφράσεις - Λ. Φερρέ: "Μια πρώτη παρουσίαση", Αθήνα, Κούρος, 1976 - Ζ. Πρεβέρ: Θέαμα και ιστορίες", ποιήματα, Αθήνα, Νεφέλη, 1982 - Λ. Κάριγκτον, "Η αρχάρια και άλλα διηγήματα", Αθήνα, Ύψιλον 1982. - Ζ. Μπρασένς, "Ο γορίλας και άλλα ποιήματα", Αθήνα, Ύψιλον, 1983 - Σλ. Μρόζεκ, "Δεύτερη υπηρεσία", θέατρο, Αθήνα, Δωδώνη, 1985 - Μ. Σαντράρ, "Πάσχα στη Νέα Υόρκη", ποιήματα, Αθήνα, Υάκινθος - Ρόπτρον, 1987, Αθήνα, Ύψιλον, 1999 - Μολιέρου, "Ζωρζ Νταντέν", θέατρο, 1991 - Ο. Ουίτμαν, "Στη γαλάζια όχθη της Οντάριο", ποίημα, Αθήνα, Ρόπτρον, 1992, Αθήνα, Ύψιλον, 1999. - Μαριβώ, "Η ψευτροϋπηρέτρια", Θέατρο, Αθήνα, Δωδώνη, 1998 - Μενάνδρου, "Σαμία", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1997 - Αριστοφάνους, "Όρνιθες", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Μενάνδρου, "Επιτρέποντες", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Αριστοφάνους, "Λυσιστράτη", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 1998 - Αριστοφάνους, "Ειρήνη", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2000 - Μενάνδρου, "Δύσκολος", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2001 - Αριστοφάνους, "Πλούτος", θέατρο, Αθήνα, Πατάκης, 2001.
Γιάννης Βαρβέρης
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Εκδόσεις Γκοβόστη (2019)
Ποιητής του πικρού γέλιου, του αυτοσαρκασμού και της αυτοαναίρεσης, ο Γιάννης Βαρβέρης θα καταφέρει μέσα στην ποίησή του να δημιουργήσει έναν ευδιάκριτο κώδικα. Μια γλώσσα και ένας στοχασμός σε κίνηση και σε εξέλιξη με σταθερές αναφορές και σταθερά μοτίβα. Ο Γιάννης Βαρβέρης αποτελεί έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς φορείς της "ποιητικής του θανάτου" (όπως την περιγράφει ο Αλέξης Ζήρας). Μιας κληρονομιάς που ξεκινά με τον Καρυωτάκη και τους ποιητές του μεσοπολέμου και με διαφορετικούς τρόπους και όρους συναντάται και στις προηγούμενες μεταπολεμικές γενιές αλλά και στου...
Ο ταχυδρόμος φέρνει γράμματα: Ποιήματα
Συλλογικό έργο
Ελληνικά Ταχυδρομεία (2017)
Τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, στο πλαίσιο της πολιτιστικής τους δράσης, εμπλουτίζουν τις λογοτεχνικές τους εκδόσεις με μία ανθολογία ποιημάτων του ποιητή Ηλία Γκρή με τίτλο "Ο Ταχυδρόμος φέρνει γράμματα ποιήματα". Η ανθολογία περιλαμβάνει ποιητικά θέματα 160 ποιητών με ευθεία αναφορά ή αναγωγή στον Ταχυδρόµο, μορφή που εμπνέει διαχρονικά τους δημιουργούς. Η εν λόγω ανθολογία, ξεκινώντας από τον Διονύσιο Σολωμό, περιλαμβάνει ποιητές απ’ όλες τις περιόδους (Κ. Παλαμάς, Κ. Καβάφης, Κ. Καρυωτάκης, Γ. Σεφέρης, Ο. Ελύτης, Γ. Ρίτσος, Ν. Βρεττάκος, Α. Εμπειρίκος, Α. Αλεξάνδρου, Μ. Αν...
Για τον Αντώνη Φωστιέρη
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2017)
Η κριτική συγκομιδή είναι πλούσια, ανάλογη με τις κριτικές. Οι απόψεις πολύμορφες, συχνά διατυπωμένες ως δοκιμές. Δεν υπάρχει δηλαδή ομοφωνία αλλά αξιοσημείωτη καταγραφή γνωμών. Δεν είναι το δύσβατο της ποίησης του Φωστιέρη αλλά η έκπληξη μπροστά στο νεοφανές, η αδυναμία -ανάλογη με την αμφισβήτηση του ιδίου- μπροστά στη σύλληψη του κεντρικού μηνύματός του, εκφρασμένου από συλλογή σε συλλογή ετερότροπα και με συστηματικές προσθήκες φερτής ύλης, απόδειξη της ανάπτυξης ενός συστήματος εν εξελίξει, του οποίου τα σπέρματα έχουν αναφανεί ήδη από Το Μεγάλο Ταξίδι, τη νεανική και...
Η λάμψη του χρήματος στη νεοελληνική λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2014)
Ποιήματα
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Κέδρος (2013)
Στον τόμο περιλαμβάνονται οι συλλογές: - Εν φαντασία και λόγω - Το ράμφος - Αναπήρων πολέμου - Ο θάνατος το στρώνει - Πιάνο βυθού - Ο κύριος Φογκ - Άκυρο θαύμα
Ποιήματα
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Κέδρος (2013)
Στον τόμο περιλαμβάνονται οι συλλογές: - Στα ξένα - Πεταμένα λεφτά - Ο άνθρωπος μόνος - Βαθέος γήρατος - Ζώα στα σύννεφα
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2013)
Με τον τόμο αυτό ολοκληρώνεται το ποιητικό πανόραμα ενός ολόκληρου αιώνα. Διακρίνει κανείς σ’ αυτόν την εξέλιξη και την κατάληξη των επιτευγμάτων των προηγούμενων ποιητικών γενιών, διακρίνει όμως και το καινούργιο στοιχείο, τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο, που καλλιεργείται, ωριμάζει και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέα επιτεύγματα, κάτι που ήδη έχει επισημανθεί από όσους παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα ποιητικά δρώμενα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα που διανύουμε. Ξεχωρίζει φωνές ποιητών της γενιάς του ’70 (του Μαρκόπουλου, του Βαρβέρη, του Κοντού, του Λιοντάκη,...
Ζώα στα σύννεφα
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Κέδρος (2013)
Η ποιητική συλλογή του Γιάννη Βαρβέρη "Ζώα στα σύννεφα" βρέθηκε στα κατάλοιπά του έτοιμη προς έκδοση. "Ποιήματα που αντανακλούν μέσα από υπερβατικά, αλληγορικά, τρυφερά, σκοτεινά, ειρωνικά ζώα και αντίστοιχους ζωομορφισμούς την πολύπαθη ομορφιά του βίου και την προσήλωση του ποιητικού υποκειμένου στην παρατεταμένη διάρκεια του αυθεντικού ρίγους." Νίκος Δαββέτας, "Η εφημερίδα των συντακτών", 7/4/2013
Η κρίση του θεάτρου
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Αλεξάνδρεια (2013)
Αυτός είναι ο έκτος και τελευταίος τόμος κειμένων θεατρικής κριτικής, που εκδίδεται μετά την απουσία του συγγραφέα. Όλα τα κείμενα έχουν δημοσιευθεί στην εφημερίδα "Η Καθημερινή" από το τέλος του 2010 έως το καλοκαίρι του 2011. Ας σημειωθεί εδώ ότι οι τρεις τελευταίες κριτικές δημοσιεύθηκαν μετά το θάνατο του συγγραφέα, ύστερα από συνεννόησή μας με τον κύριο Νίκο Ξυδάκη, τον οποίο και ευχαριστούμε. (από τον πρόλογο της Αλίκης και του Νίκου Βαρβέρη)
Τα ποιήματα του 2011
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2012)
Το 2011 ήταν μια ακόμα χρονιά πλούσιας ποιητικής παραγωγής. Τα βιβλία των πρωτοεμφανιζόμενων ποιητών (οι περισσότεροι από αυτούς νεότατοι) αποτέλεσαν και πάλι τον κύριο όγκο των εκδόσεων, πράγμα που σημαίνει πως η υπερπαραγωγή δεν είναι καθόλου συμπτωματική και ίσως να σηματοδοτεί καθοριστικές εξελίξεις στη σχέση του κοινωνικού υποκειμένου με την αίσθηση ελευθερίας που προϋποθέτει η άσκηση της ποίησης. Θα πρέπει ωστόσο να επισημάνουμε πως είναι εμφανής η έλλειψη προϋποθέσεων σε μεγάλο μέρος εκείνων που δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους στην ποίηση. Συχνά, άνθρωποι όχι μόνο εξαιρ...
Βαθέος γήρατος
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Κέδρος (2011)
Την ενδέκατη ποιητική συλλογή του ο Γιάννης Βαρβέρης δεν πρόλαβε να τη δει να φιγουράρει στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, έφυγε ξαφνικά από κοντά μας στις 26 Μαΐου, ενώ αυτή βρισκόταν ήδη στο βιβλιοδετείο. Ευτυχώς όμως πρόλαβε να τη δει τυπωμένη, έτσι όπως αυτός επιθυμούσε. Για τον Γιάννη Βαρβέρη δεν ήταν ακόμη μία συλλογή ποιημάτων, αλλά ποιήματα που έγραψε την τελευταία τριετία αποκλειστικά για Εκείνη, την αγαπημένη υπέργηρη μητέρα του. "Βαθέος γήρατος" λοιπόν η ενδέκατη κατάθεσή του, γι' αυτή που του χάρισε τη ζωή και τη γλώσσα, "το παρελθόν της και το μέλλον της". Η...
Ο Βέγγος δεν είναι κιτς -ο Χάρρυ Κλυν, δυστυχώς είναι... Η λογοτεχνία ως σινεμά (και το σινεμά ως λογοτεχνία...)
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (2011)
Μία συζήτηση του ποιητή Σωτήρη Κακίση με τον σκηνοθέτη και συγγραφέα Χρήστο Βακαλόπουλο για τους κωμικούς και το κιτς. Όταν ένας τόσο σημαντικός Έλληνας σκηνοθέτης, ο Γιώργος Πανουσόπουλος, αποφασίζει να συνομιλήσει μ’ έναν σπουδαίο ποιητή, τον Γιάννη Βαρβέρη, για βιβλία και όχι μόνο, πολλές φράσεις συγκινητικές και όχι μόνο καταγράφει το μαγνητόφωνο του Σωτήρη Κακίση. Πολλές εικόνες σαν του σινεμά, σαν του κινηματογράφου, από τις λέξεις τους ζωντανεύουν, αλλά και νοήματα συχνά σαν με καρδιά, όλο ψυχή ξαφνικά παρουσιάζονται. Μιλάνε για τον Σολωμό ως τον Καββαδία, για τον...
Το 1821 στην ελληνική ποίηση
Συλλογικό έργο
Κέδρος (2011)
Εκατόν ενενήντα χρόνια από την κήρυξη της ελληνικής επανάστασης οι εκδόσεις "Κέδρος" εκδίδουν την ανθολογία του ποιητή Ηλία Γκρή "Το 1821 στην ελληνική ποίηση". Πρόκειται για ένα απάνθισμα όπου πρωταγωνιστούν θρυλικά πρόσωπα και τόποι, σύμβολα της Επανάστασης του 1821. Τα 140 ποιήματα που ανθολογούνται γράφτηκαν σε διάστημα 190 ετών από 109 Έλληνες ποιητές, με προεξάρχοντες τους Διονύσιο Σολωμό και Ανδρέα Κάλβο. Σχεδόν όλοι οι μείζονες και καταξιωμένοι Έλληνες ποιητές ανθολογούνται σε αυτή τη συλλογή. Πολλοί ακόμη, είτε αναφέρονται στο επίμετρο ονομαστικά είτε παρ...
Τα ποιήματα του 2009
Συλλογικό έργο
Κοινωνία των (δε)κάτων (2010)
Περιλαμβάνονται 105 γνωστοί και καταξιωμένοι αλλά και νέοι, λιγότερο γνωστοί ή και παντελώς άγνωστοι ποιητές, των οποίων τα ποιήματα οι δύο επιμελήτριες έκριναν άξια της προσοχής μας. Για να φτάσουν εκεί που έφτασαν οι δύο ποιήτριες-επιμελήτριες διάβασαν περισσότερα από 200 βιβλία με πάνω από 5.000 ποιήματα. Ο υπεύθυνος της σειράς Ντίνος Σιώτης σημειώνει στον πρόλογό του: "Η ποίηση, σε χαλεπούς καιρούς σαν τους σημερινούς, εξακολουθεί να σηματοδοτεί την άποψη ότι είναι εκεί για να μας θυμίζει ότι είμαστε άνθρωποι, ότι οι ποιητές, θέλω να πιστεύω, αντιστέκονται στις ατιμίες...
Η κρίση του θεάτρου
Βαρβέρης Γιάννης 1955-2011
Αλεξάνδρεια (2010)
Ο ποιητής Γιάννης Βαρβέρης συγκεντρώνει στον πέμπτο αυτό τόμο θεατρικής κριτικής, Η κρίση του θεάτρου, Ε΄, κείμενά του των ετών 2003-2010. Θεατρικός κριτικός από το 1976 (περ. Η Λέξη, εφ. Η Καθημερινή) αντιμετωπίζει το θεατρικό γεγονός στην ολότητά του, τόσο ως προς την αρχαία και νέα ελληνική παράδοση, όσο και ως προς το ξένο δραματολόγιο. Λόγος αντικειμενικότητας και διεισδυτικότητας εκφράζεται μέσα από μια γλώσσα πλούσια, ευθύβολη και συνάμα ποιητική.
Επέτειος
Συλλογικό έργο
Μικρή Άρκτος (2010)
Το βιβλίο αυτό, που αποτελείται από κείμενα που γράφτηκαν τα δύο τελευταία χρόνια, θέλει να τιμήσει, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, τα ογδοντάχρονα του Δ. Ν. Μαρωνίτη, που συμπληρώθηκαν το 2009. Τα κείμενα των είκοσι δύο συγγραφέων αναφέρονται κυρίως στην κριτική εργασία του Μαρωνίτη πάνω σε θέματα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αποτελείται από κείμενα αδημοσίευτα, που γράφτηκαν, με αφορμή την πρόσφατη έκδοση ή επανέκδοση μιας σειράς βιβλίων του Μαρωνίτη, και εκφωνήθηκαν, σχεδόν όλα, σε εκδηλώσεις προς τιμήν του Δ. Ν. Μαρωνίτη ή παρουσίαση...