Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η δίτομη έκδοση περιέχει τις ανακοινώσεις του Συνεδρίου "Η ποιητική του τοπίου", το οποίο ήταν το πέμπτο συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας και διοργανώθηκε σε συνεργασία με το πρόγραμμα "Νεοελληνική γραμματολογία και Ιστορία των ιδεών (15ος-19ος αι.)" του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Οι τριάντα έξι επιστημονικές μελέτες που απαρτίζουν τη δίτομη έκδοση διερευνούν τους ποικίλους και σύνθετους τρόπους πρόσληψης και αναπαράστασης του τοπίου, πραγματικού και φανταστικού, σε κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας...

Ο Κωστής Παλαμάς (1859-1943), ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, θεωρητικός και κριτικός της λογοτεχνίας και μεταφραστής, έχει προσφέρει στα νεοελληνικά γράμματα τεράστιο και πολύμορφο έργο, συγχρόνως όμως καινοτόμο και γόνιμο για την αλλαγή προσανατολισμού της λογοτεχνίας μας, ειδικά της ποίησης, και τον εκσυγχρονισμό της. Ωστόσο, μετά τις ραγδαίες πολιτισμικές αλλαγές στη μεταπολεμική ελληνική κοινωνία και την άρδευση της ποίησής μας από τον μοντερνισμό και τον υπερρεαλισμό, το έργο του Παλαμά περιορίστηκε να αξιοποιείται σχεδόν μόνο στις σχολικές γιορτές των εθν...

Η Συγκριτική Φιλολογία, κλάδος έτσι κι αλλιώς γόνιμος για την προσέγγιση και ερμηνεία συνολικά του λογοτεχνικού φαινομένου, προσφέρεται ιδιαίτερα για τη μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας, καθώς στην ταυτότητα της λογοτεχνίας μας εμπεριέχονται και διασταυρώνονται -για λόγους γεωγραφικούς και ιστορικούς- ποικίλες ετερότητες. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο "Συγκριτικής φιλολογίας" κατ' αρχάς οριοθετούν το πεδίο έρευνας του κλάδου αυτού και διευκρινίζουν τους σκοπούς και τις επιστημολογικές και μεθοδολογικές προϋποθέσεις του, εξετάζουν στη συνέχεια τη νε...

Η ανάδειξη της ποιητικότητας της διηγηματογραφίας του Παπαδιαμάντη αποτελεί τον κεντρικό άξονα και την κύρια προσφορά της μελέτης αυτής. Η ποιητικότητα εντοπίζεται όχι μόνο στη γλωσσική επιφάνεια των διηγημάτων αλλά και στην οιονεί "βαθιά δομή" του αφηγηματικού υλικού τους, στους τρόπους δηλαδή με τους οποίους οργανώνεται το περιεχόμενό τους. Δείχνεται, με συστηματικό και θεωρητικά τεκμηριωμένο τρόπο, ότι οι γλωσσικοί αυτοί και δομικοί τρόποι χαρακτηρίζουν αποφασιστικά τη λυρική ποίηση, ενώ είναι ενικά ασύμβατοι με το γένος της αφηγηματικής πεζογραφίας και ειδικά το ρεαλιστ...

Με αφετηρία την έννοια "γραμματική της ποίησης", που εισήγαγε ο Roman Jakobson, αλλά και την παλαιά εκείνη οξυδερκή παρατήρηση του Παλαμά ότι ο Κάλβος με "τα περί την γλώσσαν ολισθήματά" του "υπερπηδά την γραμματικής και λησμονεί το συντακτικόν", εξετάζονται ορισμένες ιδιόρρυθμες εκφορές του ποιητικού λόγου των Ωδών. Οι επιλογές και οι διατυπώσεις αυτές, που κλιμακώνονται από την απλή ανατροπή της ομαλής συντακτικής σειράς των όρων μιας φράσης ή πρότασης έως την πρόδηλη αντιγραμματικότητα, αποτελούν με τη συχνότητα της εμφάνισής τους χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ποιητικής...

Με την απόσταση ασφαλείας που επιτρέπει η απομάκρυνση από τις οξείες φάσεις του "γλωσσικού ζητήματος" και κυρίως με τη νηφαλιότητα που εξασφαλίζει η επίσημη λύση του προβλήματος από την ελληνική Πολιτεία το 1976 μπορούμε σήμερα με νέες προσεγγίσεις των αρχών του 21ου αιώνα να μελετήσουμε το "ζήτημα" που ταλάνισε τους Έλληνες και την Ελλάδα κυρίως τους τελευταίους δύο αιώνες. Χωρίς εντάσεις και φανατισμούς, με την αντικειμενική ματιά του μελετητή-ερευνητή και τη σιγουριά ενός οριστικά πια λυμένου ζητήματος στον πιο ασφαλή χώρο, στη συνείδηση του Έλληνα πολίτη. Κανείς σήμερα...

"Οι λογοτεχνίες αλληλοερωτεύονται" Paul Valery Η φράση αυτή του Paul Valery αποδίδει με ποιητικό τρόπο την έννοια της Συγκριτικής Φιλολογίας. Στόχοι της συγκεκριμένης επιστήμης είναι η θεώρηση μιας εθνικής λογοτεχνίας από σκοπιά που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα και η σύγκρισή της με μια άλλη ξένη λογοτεχνία, ενώ στο πεδίο έρευνάς της συμπεριλαμβάνονται και οι συγκρίσεις με άλλες τέχνες (μουσική, ζωγραφική κ.ά.) ή με άλλους τομείς της πνευματικής δραστηριότητας (φιλοσοφία, πολιτική, θρησκεία κ.ά.). Με το βιβλίο της "Συγκριτική φιλολογία: Από τη θεωρία στην πράξη", η...

Αυτός ο συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να παρουσιάσει την πρώτη απόπειρα να αναλυθεί το λογοτεχνικό είδος του διηγήματος στη θεωρητική, την ιστορική και τη συγκριτική του διάσταση, να διευρυνθούν οι τάσεις και τα ρεύματα που επηρέασαν το ελληνικό διήγημα στη εξέλιξή του, αλλά και να αναδειχθούν όψεις του, όπως η σωματικότητα, η γυναικεία γραφή και η παρουσία του διηγήματος στο διαδίκτυο. Στο βιβλίο συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Δημήτρης Αγγελάτος, Ζαχαρίας Σιαφλέκης, Στέση Αθήνη, Σοφία Ντενίση, Λάμπρος Βαρελάς, Μιχαήλ Πασχάλης, Χριστίνα Ντουνιά, Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Άννα Χ...

Αυτός ο συλλογικός τόμος φιλοδοξεί να παρουσιάσει την πρώτη απόπειρα να αναλυθεί το λογοτεχνικό είδος του διηγήματος στη θεωρητική, την ιστορική και τη συγκριτική του διάσταση, να διευρυνθούν οι τάσεις και τα ρεύματα που επηρέασαν το ελληνικό διήγημα στη εξέλιξή του, αλλά και να αναδειχθούν όψεις του, όπως η σωματικότητα, η γυναικεία γραφή και η παρουσία του διηγήματος στο διαδίκτυο. Στο βιβλίο συμμετέχουν με κείμενά τους οι: Δημήτρης Αγγελάτος, Ζαχαρίας Σιαφλέκης, Στέση Αθήνη, Σοφία Ντενίση, Λάμπρος Βαρελάς, Μιχαήλ Πασχάλης, Χριστίνα Ντουνιά, Αλεξάνδρα Σαμουήλ, Άννα Χ...

Τα κείμενα του κύκλου ομιλιών που οργάνωσε το 2004 η Βιβλιοθήκη του "Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη" γύρω από την ελληνική ποίηση και την πολύμορφη όσο και γόνιμη διαδρομή της από τα χρόνια του Μεσοπολέμου έως τη γενιά του ’70, με την πολύτιμη συμβολή της Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών Ρίτσας Φράγκου-Κικίλια, και τη συμμετοχή εκλεκτών ομιλητών: Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, Γιώργος Αράγης, Στέφανος Διαλησμάς, Μορφία Μάλλη, Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού και Μίμης Σοφοκλέους. Με γλαφυρότητα και οξυδέρκεια, οι εισηγητές ανιχνεύουν το ποιητικό σύμπαν της περιόδου αυτής, εξετάζοντα...

Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...

Στο συλλογικό αυτό έργο εξετάζονται οι διάφορες πτυχές του Νατουραλισμού, ενός σημαντικού λογοτεχνικού ρεύματος, που με κύριο εκπρόσωπο τον Εμίλ Ζολά αναπτύχθηκε στη Γαλλία και διαδόθηκε γρήγορα σ' όλες τις λογοτεχνίες της Ευρώπης στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Οι μελέτες που περιλαμβάνονται, αναφέρονται στον Ζολά και το έργο του, στη μορφή που πήρε ο νατουραλισμός στις ξένες λογοτεχνίες, στη σχέση του ρεύματος αυτού με ομόλογα ρεύματα, όπως ο ρεαλισμός κι ο βερισμός, στην επίδραση που άσκησε σε άλλες τέχνες, όπως είναι το θέατρο, η ζωγραφική ή η μουσική. Κυρίως όμως εξετ...

Η δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους αποτελεί σημαντική τομή τόσο στην πολιτική και κοινωνική ζωή όσο και στην πολιτισμική και ιδεολογική συμπεριφορά των κατοίκων του Bασιλείου. Στα 1830 κλείνει ο κύκλος του νεοελληνικού Διαφωτισμού, μετατοπίζεται το ελληνικό κέντρο από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα, πραγματώνονται παλαιά αιτήματα και προκύπτουν νέα. Στα αμέσως επόμενα χρόνια ο ελληνισμός θα βρεθεί αντιμέτωπος με δυσεπίλυτα προβλήματα, τα οποία τίθενται με τη μορφή διλημμάτων: κλασική αρχαιότητα ή Bυζάντιο, Ανατολή ή Δύση, Ελλάδα ή Ευρώπη, καθαρεύουσα ή δ...

Ο Κωστής Παλαμάς (1859-1943) γεννήθηκε στην Πάτρα από γονείς Μεσολογγίτες. Σε ηλικία έξι ετών, εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι όπου πέρασε τα κρίσιμα παιδικά και εφηβικά χρόνια του και βίωσε έντονα το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν που διατηρούσαν ακόμη ζωντανά στη μνήμη τους οι κάτοικοι της Ιεράς Πόλεως. Η προσφορά του Παλαμά στα Νεοελληνικά Γράμματα είναι αναμφισβήτητη. Ωστόσο, σημαντικές πλευρές της προσφοράς αυτής όπως και της ποίησής του ειδικότερα, έχει επισκιάσει η σχολική χρήση του παλαμικού έργου. Γιατί ο Παλαμάς δεν είναι μόνον ο μεγαλόστομος εθνικός ποιητής των σχολικών...

Ο Κωστής Παλαμάς (1859-1943) γεννήθηκε στην Πάτρα από γονείς Μεσολογγίτες. Σε ηλικία έξι ετών, εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι όπου πέρασε τα κρίσιμα παιδικά και εφηβικά χρόνια του και βίωσε έντονα το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν που διατηρούσαν ακόμη ζωντανά στη μνήμη τους οι κάτοικοι της Ιεράς Πόλεως. Η προσφορά του Παλαμά στα Νεοελληνικά Γράμματα είναι αναμφισβήτητη. Ωστόσο, σημαντικές πλευρές της προσφοράς αυτής όπως και της ποίησής του ειδικότερα, έχει επισκιάσει η σχολική χρήση του παλαμικού έργου. Γιατί ο Παλαμάς δεν είναι μόνον ο μεγαλόστομος εθνικός ποιητής των σχολικών...