Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Από τον Α΄ τόμο του παρόντος έργου, στον οποίο διεξήλθαμε την κρατοκεντρική περίοδο του ελληνικού/ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος, έως τον Β΄ τόμο, στον οποίο διερευνήσαμε τη φύση της μετα-κρατοκεντρικής οικουμένης, σκιαγραφήσαμε το εξελικτικό γίγνεσθαι του κοινωνικού φαινομένου που προκρίνει η κοσμοσυστημική γνωσιολογία. Στον παρόντα Γ΄ τόμο και στους δύο που ακολουθούν εξετάζουμε την οικουμενική φάση υπό το πρίσμα της εσωτερικής ή, ορθότερα, της ανθρωποκεντρικής της ολοκλήρωσης, από την οποία θα προκύψει η εκκόλαψη των θεμέλιων προϋποθέσεων για την υπέρβαση της μικρής...

Tα κείμενα που συγκεντρώνονται στον τόμο αυτό πραγματεύονται θεωρητικά το ζήτημα του έθνους και της εθνικής ταυτότητας, από τη σκοπιά της ιστορίας, της κοινωνιολογίας και της πολιτικής επιστήμης. Σκοπός του βιβλίου είναι να φωτίσει την έντονη ιδεολογική διαμάχη που περιβάλλει, στην Ελλάδα, το εθνικό ζήτημα, και να απαντήσει παράλληλα στις κυρίαρχες "αποδομητικές" θεωρίες που εκπορεύονται σήμερα από πολλά Πανεπιστήμια και Μέσα Ενημέρωσης. Σύμφωνα με την εθνοαποδομητική σχολή σκέψης, τα έθνη συνιστούν πρόσφατες "τεχνητές κατασκευές", δημιουργημένες από το κράτος και τους δ...

Οι μεγάλες επεξεργασίες, στο μέτρο που απαιτούν εδραία γνωσιολογία και όχι απλώς θεωρία των κοινωνικών πραγμάτων, ανήκουν στην εποχή της ανθρωποκεντρικής ωριμότητας. Προϋποθέτουν δηλαδή τη δυνατότητα του ανθρώπου να οδηγηθεί σε μια μακροσκοπική και όχι μικροσκοπική πρόσληψη της κοσμοϊστορίας, μια γνωσιολογική και όχι επιπεδογραφική και απλώς περιπτωσιολογική επιστήμη. Η γνωσιολογία των "μεγάλων αφηγήσεων" περιέχει: (α) ένα εννοιολογικό οπλοστάσιο που ορίζει με επάρκεια τα κοινωνικά φαινόμενα, (β) μια τυπολογική και μορφολογική ταξινόμηση των κοινωνικών φαινομένων, (γ) τη...

Στο βάθος του επιστημονικού προβλήματος της χώρας ελλοχεύει, ουσιαστικά, η παραρτηματική ή, για να γίνω πιο λιτός, η μηρυκαστική λειτουργία μιας μεγάλης μερίδας ιστορικών που, επιπλέον, επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους το τεκμήριο της προοδευτικής σήμανσης. Το αποτέλεσμα της λειτουργίας αυτής της "εκσυγχρονιστικής" ιστοριογραφίας είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού σε όλα τα επίπεδα του βίου της ελληνικής κοινωνίας. Οικοδόμησε ένα πλέγμα παραμορφωτικών κατόπτρων μέσα από το οποίο προέβαλε αναγνώσεις του ελληνικού παρελθόντος, συνάδουσες με το αξιωματικό επιχείρημα περί της καθολ...

Η Συγκριτική Πολιτική είναι ο κλάδος της Πολιτικής Επιστήμης με τα εργαλεία του οποίου εκτιμώνται τα από την έρευνα των πολιτικών φαινομένων προκύπτοντα πρωτογενή συμπεράσματα. Προτείνονται δευτερογενείς ερμηνευτικές συναγωγές οι οποίες υπερβαίνουν τις ατομικές περιπτώσεις. Και αφορούν είτε σε θεματικές κατηγορίες πολιτικών φαινομένων, είτε σε κρατικές, ή και σε ευρύτερες υπερκρατικές, ενώσεις. Αποκαλύπτονται, ή διαφαίνονται έτσι, ομοιότητες και διαφορές, συνάφειες και αποκλίσεις ως προς τις οποίες επιχειρείται να αναζητηθούν οι λόγοι που τις προκαλούν.

Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται οι μεγάλοι σταθμοί της Αριστεράς από τις καταβολές της νεοτερικότητας έως τη Συριζαία διακυβέρνηση. Τα πεπραγμένα της Αριστεράς φανέρωσαν εξαρχής ότι ο "σοσιαλισμός" δεν ήταν παρά ένας διαφορετικός δρόμος εξόδου από τη δεσποτεία και όχι ένα ανώτερο εξελικτικό στάδιο σε σχέση με τον "καπιταλισμό". Το αίμα που χύθηκε στους δρόμους τον 20ό αιώνα είχε να κάνει με το εάν η ιδιοκτησία της οικονομίας θα ανήκε στο κράτος ή στον ιδιώτη. Όχι με τη συμμετοχή της κοινωνίας στο σύστημα. Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού φανέρωσε την καθολική ομοφωνία τ...

Από τα ιστορικά δεδομένα αποκαλύπτεται η πρώιμη χρήση, εντονότερα από τον 15ο και 16ο αιώνα, των όρων "Έθνος" και "Γένος", με την έννοια της ευρύτερης κοινότητας των Ελλήνων, Γραικών ή Ρωμηών, η οποία έχει, σε εξελισσόμενο ποιοτικά βαθμό, συνείδηση και του ιστορικού παρελθόντος της και του ένδοξου διαχρονικά πολιτισμού της, καθώς και της κοινής πίστης στην Ορθοδοξία και της λαχτάρας μιας απελευθερωμένης ζωής από το ζυγό της δουλείας σε Ανατολικούς ή Δυτικούς. Εκφράζεται με κείμενα, τραγούδια ή εξεγέρσεις και μαρτυρίες θυσίας η προσδοκία των περισσότερων για πολιτική αυτοδυ...

Η περίοδος της οικουμενικής οικοδόμησης, που διαπραγματεύεται ο παρών τόμος, περιλαμβάνει την φάση του ελληνικού ή ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος μικρής κλίμακας, που περικλείει τους ελληνιστικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους. Η περίοδος αυτή, από μόνη της, έχει να επιδείξει κεφαλαιώδεις μεταβολές, οι οποίες συνεχίζουν και, ως προς πολλά, ξεπερνούν εκείνες της κρατοκεντρικής περιόδου.

Τι είναι αυτό που κάνει τους ολιγάρχες της εποχής µας να µην αποδέχονται τον ολιγαρχικό χαρακτήρα του πολιτεύµατός τους; Αγνοούν άραγε τις στοιχειώδεις έννοιες; Αισχύνονται να συνοµολογήσουν ότι διαπνέονται από µια βαθιά ολιγαρχική ιδεολογία; Μήπως µε τον τρόπο αυτόν επιδιώκουν να απαγορεύσουν την εξέλιξη, προκειµένου να διατηρήσουν την πραγµατική ιδιοκτησία της πολιτείας και, συνακόλουθα, να υποτάξουν τον σκοπό της πολιτικής στο συµφέρον των ιδίων και των συγκατανευσιφάγων; Από την άλλη, τι κάνει τις κοινωνίες να εκχωρούν τη διακυβέρνηση στους ολιγάρχες και στη συνέχεια να...

Τι εννοούμε όταν λέμε πρόσωπο; Βεβαίως το υποκείμενο των σκοπών, των επιθυμιών, τω αντιπαθειών κ.ο.κ. Και προφανώς ακόμα κάτι επιπλέον, αφού πολλά ζώα μπορούν να περιγραφούν παρομοίως, αλλά δεν τα θεωρούμε πρόσωπα... για να έιναι κάποιος πρόσωπο με την πλήρη έννοια της λέξεως, πρέπει να είναι υποκείμενο με αίσθηση εαυτού ως υποκειμένου, ένα όν το οποίο ως εκ τούτου σχεδιάζει την ζωή του και πιστεύει σε αξίες ανάλογα με τις οποίες τα διαφορετικά σχέδιά του μοιάζουν χειρότερα ή καλύτερα, κάποιος ο οποίος μπορεί να διαλέγει ανάμεσά τους... Μια σύγχρονη συζήτηση-κατάθεση στο...

Η ελληνική κρίση, που σοβεί επί σχεδόν δυο αιώνες, έχει ως πρωτογενή αιτία την αποδόμηση της κοινωνικής συλλογικότητας, η οποία οδήγησε στην πελατειακή της εξατομίκευση και, παραπέρα, στην αδυναμία της να βαρύνει στους πολιτικούς συσχετισμούς. Η κομματοκρατία, έχοντας ιππεύσει επί του κράτους, μετέβαλε την πολιτική τάξη σε δυνάστη της σύνολης κοινωνίας. Η σημερινή κρίση μπορεί να χαρακτηρισθεί ωε ένα απλό επεισόδιο στην αλυσίδα των καταστροφών που επισώρευσε η δυναστική κομματοκρατία στον ελληνισμό, η οποία, τη φορά αυτή, απειλεί την ίδια την ύπαρξή του. Μας λένε να δει...

Η ελληνική κρίση, που σοβεί επί σχεδόν δυο αιώνες, έχει ως πρωτογενή αιτία την αποδόμηση της κοινωνικής συλλογικότητας, η οποία οδήγησε στην πελατειακή της εξατομίκευση και, παραπέρα, στην αδυναμία της να βαρύνει στους πολιτικούς συσχετισμούς. Η κομματοκρατία, έχοντας ιππεύσει επί του κράτους, μετέβαλε την πολιτική τάξη σε δυνάστη της σύνολης κοινωνίας. Η σημερινή κρίση μπορεί να χαρακτηρισθεί ωε ένα απλό επεισόδιο στην αλυσίδα των καταστροφών που επισώρευσε η δυναστική κομματοκρατία στον ελληνισμό, η οποία, τη φορά αυτή, απειλεί την ίδια την ύπαρξή του. Μας λένε να δει...

Στο νέο βιβλίο του ο Γιώργος Κοντογιώργης εξετάζει την έννοια του έθνους στην καθολικότητά της και, υπό το πρίσμα αυτό, την έννοια του ελληνικού έθνους. Το έθνος, ως έννοια, αποτελεί κοινωνικό γεγονός που προσιδιάζει στον τύπο της ελεύθερης κοινωνίας, όπως ακριβώς και τα ομόλογα φαινόμενα της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της ισότητας κλπ. Ο συγγραφέας απορρίπτει, επομένως, τις νεοτερικές προσεγγίσεις που αντιμετωπίζουν το έθνος ως επινόηση ή κατασκευή και ως πρωτόγνωρο φαινόμενο της εποχής μας. Οι αντιλήψεις αυτές ενοχοποιούνται ως ολιγαρχικές, ιστορικά ανυ...

Η νεότερη οικονομική θεωρία επικεντρώνει το ενδιαφέρον της μονοσήμαντα στην παραγωγική αποτελεσματικότητα του οικονομικού συστήματος και μόνον έτσι αξιολογεί την ποιότητά του. Στο ανά χείρας βιβλίο τα οικονομικά συστήματα κρίνονται υπό το πρίσμα της ελευθερίας που επιφυλάσσουν στα μέλη του κοινωνικού σώματος. Ο συγγραφέας διακρίνει τρεις θεμελιώδεις τύπους οικονομικών συστημάτων: (α) της κοινωνίας της (εξαρτημένης) εργασίας, (β) της κοινωνίας της (οικονομικής) σχόλης και (γ) της εταιρικής κοινωνίας/οικονομίας. Το εξελικτικό τους ανάπτυγμα συνέχεται με το βαθμό αποσύνδεσης ε...

[...] Επειδή τα παραπάνω είναι θέματα μεγάλου και γενικότερου ενδιαφέροντος, τα οποία για την Ελλάδα μονίμως παραμένουν επίκαιρα, σκεφθήκαμε, όταν το 2006 καθορίζαμε το θέμα του 4ου Διεθνούς Συνεδρίου του ΔΙΕΓΠ για το 2008, πως, σε μια περίοδο διαφαινόμενων κρίσεων των δημοκρατικών θεσμών, η ανάλυση του θέματος "Οι Δημοκρατικές Αρχές των Κλασικών Χρόνων στους Σύγχρονους Πολιτικούς Θεσμούς" θα μπορούσε να ήταν χρήσιμη και πιθανώς καθολικού ενδιαφέροντος. Η καλύτερη δυνατή και εφικτή διαχείριση των κοινών μιας συντεταγμένης κοινωνίας είναι ένα σταθερά ζωτικό, διαχρονικά...

Το Ιδρυμα "Κωνσταντίνος Κ. Μητσοτάκης" διανύοντας τον έβδομο χρόνο της λειτουργίας του ανέλαβε μία ακόμα πρωτοβουλία διοργάνωσης επιστημονικής εκδήλωσης, του διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου με τίτλο "Από τον Ανένδοτο στη Δικτατορία", το οποίο διεξήχθη από τις 6 έως τις 8 Μαίου 2008 στην Αθήνα. Η Επιστημονική Επιτροπή του Συμποσίου αποτελούνταν από τους Κωνσταντίνο Σβολόπουλο, Γεώργιο Μαυρογορδάτο και Γρηγόριο Ψαλλίδα. Ανακοινώσεις παρουσίασαν είκοσι τρεις καθηγητές και ερευνητές της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας και των πολιτικών επιστημών, προερχόμενοι από πανεπιστήμια...

Η στασιαστική έκφραση της οργής των νέων του περασμένου Δεκεμβρίου, ανεξαρτήτως της αφορμής που την προκάλεσε και της άμεσης αιτιολογίας της, ανέδειξε με μεγάλη καθαρότητα το αδιέξοδο της εποχής μας. Αδιέξοδο που οφείλεται στην ανατροπή της ισορροπίας μεταξύ κοινωνίας, κράτους και αγοράς, υπέρ της πολιτικής κυριαρχίας της τελευταίας. Αδιέξοδο με ειδικότερα ελληνικά χαρακτηριστικά, τα οποία τη φορά αυτή προέβαλαν στην παγκόσμια σκηνή ως προάγγελος γενικότερων εξελίξεων που δεν εγγράφονται στην περιοχή της παραδοσιακής αμφισβήτησης. Το γεγονός αυτό εξηγεί, άλλωστε, γιατί οι π...

Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα προσεγγίζεται υπό το πρίσμα των τριών διαφορετικών κόσμων που συναντώνται την εποχή του: της κρατικής δεσποτείας που εκφράζει ο κλασσικός οθωμανικός τύπος και ευρωπαϊκή μεταβατική πραγματικότητα. Της ανθρωποκεντρικής δυναμικής που στιγματίζει τις εξελίξεις την περίοδο αυτή, ιδίως στον δυτικό-ευρωπαϊκό χώρο και δείχνει την κατεύθυνση της μετάβασης. Και τέλος, του ελληνικού ανθρωποκεντρικού παραδείγματος, το οποίο εξακολουθεί να κινείται στην τροχιά της μετα-κρατοκεντικής ή οικουμενικής φάσης του ελληνικού κοσμοσυστήματος! Η επικαιρότητά του...

Η δηµοκρατία ορίζεται στο βιβλίο αυτό ως το ταυτολογικό ισοδύναµο της καθολικής ελευθερίας. Κατά τούτο η δηµοκρατία απάδει προς την ιδιοκτησιακή συγκρότηση του κοινωνικο-οικονοµικού και πολιτικού συστήµατος, επειδή δηµιουργεί σχέσεις εξουσίας που αποµειώνουν στο οικείο πεδίο την ελευθερία. Η δηµοκρατία αντίκειται στο αντι-προσωπευτικό και, µάλιστα, στο προ-αντιπροσωπευτικό σύστηµα που βιώνει ο κόσµος στις µέρες µας. Η προσέγγιση της δηµοκρατίας ως ελευθερίας συνεπάγεται τη σαφή διαφοροποίηση του πολιτικού συστήµατος από το κράτος. Όταν το κράτος ενσαρκώνει το πολιτικό σύστη...