Πλάτων
Plato
Έλληνας φιλόσοφος και συγγραφέας (427-347 π.Χ.). Γεννήθηκε στην Αθήνα από γονείς ευγενείς. Ο πατέρας του Αρίστωνας έλεγε ότι καταγόταν από τη γενιά του Κόδρου και η μητέρα του Περικτιόνη από το Σόλωνα. Είχε δύο αδερφούς, τον Αδείμαντο και το Γλαύκωνα. Το πρώτο του όνομα ήταν Αριστοκλής. Πλάτωνας ονομάστηκε αργότερα για το ευρύ του στέρνο και το πλατύ του μέτωπο. Νέος ασχολήθηκε με την ποίηση, αλλά γρήγορα στράφηκε προς τη φιλοσοφία. Ήταν 20 χρόνων, όταν γνώρισε το Σωκράτη και έμεινε κοντά του για οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι την ώρα που ο μεγάλος δάσκαλος πέθανε (399 π.Χ.). Ο άδικος θάνατος του Σωκράτη τον έπεισε ότι η αθηναϊκή δημοκρατία είχε μεγάλα ελαττώματα και ανέλαβε το ρόλο του κοινωνικού μεταρρυθμιστή. Μετά τη θανάτωση του Σωκράτη για λίγο καιρό κατέφυγε στα Μέγαρα, κοντά στο συμμαθητή του Ευκλείδη. Ύστερα γύρισε στην Αθήνα, όπου για 10 χρόνια ασχολήθηκε με τη συγγραφή φιλοσοφικών έργων, τα οποία φέρουν τη σφραγίδα της σωκρατικής φιλοσοφίας. Στη συνέχεια ταξίδεψε στην Αίγυπτο και στην Κυρήνη, όπου σχετίστηκε με το μαθηματικό Θεόδωρο, και τέλος στον Τάραντα της Ιταλίας, όπου γνώρισε τους πυθαγόρειους, από τη φιλοσοφική σκέψη των οποίων επηρεάστηκε αποφασιστικά. Μετά πέρασε στη Σικελία. Στην αυλή του βασιλιά των Συρακουσών Διονυσίου Α΄ γνώρισε το βασιλικό γυναικάδελφο Δίωνα, με τον οποίο συνδέθηκε φιλικά. Η φιλία όμως αυτή προκάλεσε τις υποψίες του Διονυσίου για συνωμοσία, γι' αυτό έδιωξε τον Πλάτωνα από τη Σικελία. Στην Αίγινα κινδύνεψε να πουληθεί ως δούλος αλλά τον εξαγόρασε ο Κυρηναίος φίλος του Αννίκερης. Επιστρέφοντας στην Αθήνα άνοιξε τη φιλοσοφική σχολή του, την Ακαδημία. Η προσπάθεια όμως των δύο φίλων να προσηλυτίσουν στις ιδέες τους το νέο ηγεμόνα Διονύσιο Β΄ απέτυχαν. Για τρίτη φορά ήρθε στην αυλή των Συρακουσών το 361, με σκοπό να συμφιλιώσει το Δίωνα με το Διονύσιο. Αυτή τη φορά κινδύνεψε και η ζωή του. Τον έσωσε η επέμβαση του πυθαγόρειου Αρχύτα. Αλλά ο Δίωνας δε γλίτωσε. Δολοφονήθηκε το 353. Έτσι ο Πλάτωνας έχασε τον άνθρωπο στον οποίο στήριξε τις ελπίδες του για την επιβολή των πολιτικών του ιδεών. Από τότε ο Πλάτωνας και μέχρι το θάνατό του ασχολήθηκε με τη διδασκαλία και με τη συγγραφή έργων φιλοσοφικών. Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36 και όλα, εκτός από την "Απολογία", διαλογικά. Και στη συγγραφή ο φιλόσοφος μιμήθηκε τη διδασκαλία του Σωκράτη, ο οποίος δίδασκε διαλογικά. Οι διάλογοί του επιγράφονται με το όνομα κάποιου από τα διαλεγόμενα πρόσωπα, π.χ. "Τίμαιος", "Γοργίας", "Πρωταγόρας" κ.λπ. Τρεις μόνο διάλογοι, το "Συμπόσιο", η "Πολιτεία" και οι "Νόμοι" τιτλοφορούνται από το περιεχόμενό τους. Σ' όλους τους διαλόγους τη συζήτηση διευθύνει ο Σωκράτης. Στους παλαιότερους διαλόγους διατηρεί την εικόνα του πραγματικού Σωκράτη, ενώ στους νεότερους κάτω από το πρόσωπο του δάσκαλου κρύβεται ο ίδιος ο μαθητής. Το σύνολο του πλατωνικού έργου διακρίνεται σε τρεις περιόδους με βάση τη χρονολογική σειρά: α) Περίοδος της νεότητας (400-387 π.Χ.): Σ΄ αυτήν ανήκουν: Απολογία, Κρίτων, Χαρμίδης, Πρωταγόρας, Λάχης, Ευθύφρων, Ιππίας Μείζων, Ιππίας Ελάσσων, Ίων, Λύσις. β) Περίοδος ωριμότητας (386-367 π.Χ.). Σ' αυτήν ανήκουν: Μενέξενος, Κρατύλος, Ευθύδημος, Γοργίας, Μένων, Παρμενίδης, Φαίδων, Φαίδρος, Πολιτεία, Συμπόσιον, Θεαίτητος. γ) Περίοδος γηρατειών (366-348 π.Χ.). Περιλαμβάνονται: Σοφιστής, Πολιτικός, Φίληβος, Κριτίας, Τίμαιος, Νόμοι, 7η επιστολή.
Πολιτικός
Πλάτων
Ζήτρος (1998)
Σήμερα, περίπου 2,400 χρόνια μετά την συγγραφή του "Πολιτικού", είναι μοναδική η συγκυρία που μας συνέχει, και την παρακολουθούμε να μας μεταφέρει στο χρόνο, και μας παρακολουθεί να επανεκδίδουμε, να μεταφράζουμε και να σκεφτόμαστε την προσπάθεια του Πλάτωνα να ορίσει τον πολιτικό άνδρα. Η τηλεόραση έκανε το κράτος πόλη, η ίδια έγινε αγορά, και ο πολίτης έρχεται τόσο κοντά στους πολιτικούς, όσο ερχόταν ο Αθηναίος στην αρχαία Αθήνα. Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια συγκριτική μελέτη, με βάση τον "Πολιτικό" του Πλάτωνα και την ισχύ του ακόμα και στις μέρες μας.
Πολιτικός
Πλάτων
Ζήτρος (2010)
Ο πλατωνικός "Πολιτικός" ελαύνοντας μετά το πέρας του Σοφιστή στη "χώρα" του φιλοσοφικού στοχασμού αναλαμβάνει τη χάραξη της οδού σύνδεσης οντολογίας και πολιτικής. Ο "Πολιτικός" είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ "Πολιτείας" και "Νόμων". Ο φιλοσοφικός λόγος αφιγμένος από τον κόσμο της θέασης του Αγαθού (πρώτος πλους) επιχειρεί τώρα (δεύτερος πλους) να μετουσιωθεί σε εμπράγματη δράση πραγματώνοντας το σωκρατικό όραμα βελτίωσης του ανθρώπου ως όντος και ως μέρους (πολίτης) ενός πολιτικού όλου (πόλις). Η πλατωνική διαλεκτική έχοντας φτάσει στα ανώτατα στάδια θέασης των Ειδών κα...
Πρωταγόρας
Πλάτων
Εκδόσεις Πατάκη (1997)
Ανάμεσα στα έργα του Πλάτωνα (περ. 428-347 π.Χ.) ξεχωρίζει ο "Πρωταγόρας". Είναι διάλογος με πολύ ζωντανή, σχεδόν θεατρική πλοκή. Συνδυάζει έντονη δράση με παραστατικές περιγραφές του σκηνικού χώρου, μέσα στον οποίο εικονίζεται ένα σύνολο προσώπων που κινούνται και διαλέγονται. Ιδιαίτερα φωτισμένες προβάλλουν δύο κεντρικές μορφές, ο διάσημος για τους Έλληνες του 5ου π.Χ. αιώνα σοφιστής Πρωταγόρας και ο κορυφαίος φιλόσοφος Σωκράτης.
Πρωταγόρας
Πλάτων
Εκδόσεις Πατάκη (1997)
Ο "Πρωταγόρας" είναι έργο φιλοσοφικού περιεχομένου.Το θέμα που πραγματεύεται είναι το ξεχωριστό εκείνο ιδίωμα ή απόκτημα που δίνει αξία στον άνθρωπο: ας το ονομάσουμε "αξιοσύνη" του ανθρώπου, το ίδιο εκείνο που οι αρχαίοι πρωτοείπαν "αρετή". Τι είναι λοιπόν η αρετή; Αυτό είναι το ερώτημα που κινεί τον προβληματισμό και διατρέχει όλες τις φάσεις του διαλόγου. Η απάντηση δεν είναι καθόλου απλή και το ερώτημα διακλαδίζεται σε πλήθος άλλα ερωτήματα, προκειμένου να ολοκληρωθεί η αναζήτηση. Είναι μια αναζήτηση που πραγματικά δεν τελειώνει. Και ο διάλογος σκόπιμα εμφανίζεται από τ...
Πρωταγόρας
Πλάτων
Ζήτρος (2002)
Καίριας σημασίας κείμενο για την ιστορία της Φιλοσοφίας, ο πλατωνικός Πρωταγόρας εγείρει το ζήτημα του διδακτού ή μη της αρετής.
Πρωταγόρας
Πλάτων
Εκδόσεις Πατάκη (2000)
Μόνο η αγάπη για το αντικείμενο ζυμωμένη από τη νεανική ηλικία με πολλά βιώματα και προσπάθειες μπορούν να δώσουν ένα έργο σαν κι αυτό που παρουσιάζουμε σήμερα στον Έλληνα αναγνώστη ο φίλος μου καθηγητής Κ. Πετρόπουλος σαν συγγραφέας του έργου και αυτός που υπογράφει τις γραμμές αυτές σαν εκδότης. Γνωρίζουμε ότι στη χώρα μας λείπει μια ολοκληρωμένη σειρά των αρχαίων συγγραφεών, των Ελλήνων πριν απ' όλα, με μετάφραση και πλούσια σχόλια. Οι καλές μεταφράσεις βέβαια υπάρχουν από ανθρώπους μάλιστα που θυσίασαν τη ζωή τους ολόκληρη στην ανάσταση του αρχαίου λόγου. Λείπει όμως η...
Πρωταγόρας
Πλάτων
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (1992)
Ο πλατωνικός διάλογος "Πρωταγόρας" είναι κείμενο φιλοσοφικού στοχασμού, συνάμα όμως και εξαίρετη λογοτεχνική δημιουργία. Ως φιλοσοφικό κείμενο, θέτει στο κέντρο της συζήτησης το θέμα της αγωγής και ασκεί κριτική του περιεχομένου της διδασκαλίας των σοφιστών και των μεθόδων που αυτοί χρησιμοποιούσαν για την αναζήτηση της αλήθειας. Ταυτόχρονα προσπελάζει το βασικό θέμα της πλατωνικής φιλοσοφίας, τον ορισμό της ουσίας του αγαθού, της αρετής. Έτσι, αποτελεί μια κατατοπιστική εισαγωγή στον πλατωνικό έργο της εποχής της ωριμότητας.[...]
Πρωταγόρας
Πλάτων
Ζήτρος (2009)
Με τον "Πρωταγόρα" ο Πλάτων μάς φέρνει στην Αθήνα της εποχής του Περικλή, όταν η ηγεμονική θέση της πόλης μέσα στον ελληνικό κόσμο, η υλική ευημερία και η εύρυθμη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος την είχαν καταστήσει "της Ελλάδος παίδευσιν", λίγο πριν από την έκρηξη του Πελοποννησιακού πολέμου. Δε μας παραξενεύει λοιπόν το γεγονός ότι φημισμένοι σοφιστές από κάθε γωνιά του ελληνικού κόσμου συρρέουν στην Αθήνα, αφού εκεί θα βρουν ό,τι επιζητούν: καλλιεργημένο και διψασμένο για γνώσεις ακροατήριο, χρήματα, πανελλήνια φήμη, ελευθερία να διατυπώσουν τις πιο πρωτότυπες κ...
Πρωταγόρας. Λάχης
Πλάτων
DeAgostini Hellas (2006)
Οι πιο λαμπρές δημιουργίες της αρχαίας ελληνικής σκέψης: θέατρο, φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, ποίηση - μυθιστορία, επιστήμη. Τα ομηρικά έπη, οι τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές πραγματείες του Πλάτωνα, οι ιστορικές μαρτυρίες του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι ρητορικοί λόγοι του Δημοσθένη, οι περιηγήσεις του Παυσανία. Για πρώτη φορά στο περίπτερό σας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος συγκεντρωμένα σε μια σειρά από χρηστικούς και καλαίσθητους τόμους, με το πλήρες αρχαίο κείμενο και την παράλληλη νεοελληνι...
Ρεόντων έλεγχος
Πλάτων
Εξάντας (2002)
Ο έλεγχος των "ρεόντων" είνα μέρος του πλατωνικού διαλόγου Θεαίτητος. Η επικαιρότητα του πλατωνικού τούτου κειμένου έγκειται στο γεγονός ότι η θεωρία των "ρεόντων", όλων δηλαδή των στοχαστών της προκλασικής και κλασικής Ελλάδας, με εξαίρεση τον Παρμενίδη και τους ομοϊδεάτες του, τυχαίνει να είναι σήμερα το κυρίαρχο δόγμα στη φιλοσοφία και στις επιστήμες. Η συμφωνία της ετυμηγορίας της σύγχρονης επιστήμης, τόσο της κβαντομηχανικής όσο και της ψυχολογίας και της νευροφυσιολογίας, με το δόγμα των αρχαίων "ρεόντων", έτσι όπως αυτό περιγράφεται από τον Σωκράτη, είναι εμφανής: "α...
Σοφιστής
Πλάτων
Ζήτρος (2008)
Ο "Σοφιστής" ανήκει στα έργα της τρίτης περιόδου της πλατωνικής δημιουργίας. Επανεξετάζει τη θεωρία των ιδεών αναιρώντας τον ελεατικό μονισμό. Οι ιδέες εμπλουτίζονται με στοιχεία που είναι απότοκα του συνδυασμού τους. Επιχειρεί μια νέα διαπραγμάτευση της τέχνης και υπερασπίζεται την ύπαρξη του ψεύδους αντιτιθέμενος στους ελεάτες. Βρίσκει έτσι το δρόμο να εκθέσει το "πραγματικό", κατ' αυτόν, περιεχόμενο της σοφιστικής. Διατυπώνει μια συσχετική αντίληψη του "μη όντος", με την έννοια του "θατέρου", αυτού δηλαδή που είναι διαφορετικό του όντος κι όχι ανύπαρκτο. Η έννοι...
Συμπόσιο (Περί έρωτος)
Πλάτων
Το Ποντίκι (2009)
Με το "Συμπόσιο" του Πλάτωνα, ο αναγνώστης έρχεται σ' επαφή με ένα κορυφαίο έργο, διαμέσου του οποίου κληροδοτήθηκε στον σύγχρονο κόσμο η αξεπέραστη ιδέα του κάλλους. "Έρωτας είναι η αγάπη για το ωραίο" λέει ο Σωκράτης, όταν έρχεται η σειρά του να εγκωμιάσει τον Έρωτα. [...] (από τον πρόλογο του τόμου) Περιέχονται, μεταφρασμένα, τα εξής αποσπάσματα: - Διάλογος Απολλόδωρου με φίλους - Λόγοι Φαίδρου, Παυσανία, Ευρυξίμαχου, Αγάθωνα - Λόγος Σωκράτη - Εγκώμιο Σωκράτους από τον Αλκιβιάδη