Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο χώρος και ο χρόνος είναι οι βασικές συντεταγμένες της κοινωνικής συγκρότησης. Ως τέτοιες δεν αποτελούν απλά την κοίτη μέσα στην οποία εκτυλίσσεται η κοινωνική ζωή και αναπτύσσεται ο ανθρώπινος πολιτισμός, αλλά δημιουργούνται από την ίδια τη δραστηριότητα του ανθρώπου, παράγονται δηλαδή κοινωνικά και άρα ιστορικά. Ο άνθρωπος, καθώς οικειοποιείται το χώρο και το χρόνο, τα μετατρέπει από φυσικές σε πολιτισμικές κατηγορίες. Έτσι, με όρους ιστορικούς, δηλαδή με βάση τις εκάστοτε συνθήκες παραγωγής και αναπαραγωγής των υλικών και συμβολικών προϋποθέσεων της κοινωνικής ζωής, οι...

[...] Η γεωμορφολογία της Ηπείρου χαρακτηρίζεται από βουνά, οροπέδια, λεκάνες, χαράδες, κοιλάδες, φυσικές αναβαθμίδες, χειμάρρους, ποτάμια και μικρές πεδινές εκτάσεις στις παράκτιες περιοχές της. Ωστόσο, το κύριο γνώρισμά της είναι οι φυσικοί δρόμοι. Τους δρόμους αυτούς, που δεν είναι άλλοι από τα ποτάμια της και τις κοιλάδες τους, ακολουθεί, αιώνες τώρα, ο άνθρωπος. Τα ποτάμια και οι κοιλάδες της Ηπείρου, αλλά και όσοι ποταμοί ξεκινούν από την Πίνδο, παρουσιάζουν, από κάθε άποψη, ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον, όχι μόνο ως φυσικά στοιχεία ή ως τοπία αλλά και ως τόποι και δρόμοι...

Μπορεί τα ορατά σύνορα να είναι διαπερατά, αλλά δημιουργούνται νέοι μηχανισμοί και τεχνικές συγκρότησης συμβολικών συνόρων, δηλαδή ορίων, με βάση τα οποία προκύπτουν νέες ταξινομήσεις και ιεραρχήσεις, που σημαίνει και νέες απαγορεύσεις και αποκλεισμοί. Μπορεί να φανταστεί κανείς τι συμβαίνει στα Βαλκάνια μετά το 1989, όταν καταρρέουν τα καθεστώτα, ανοίγουν τα σύνορα, αμφισβητούνται οι προηγούμενες αρχές οργάνωσης των κοινωνιών, αναθεωρούνται τα ζητήματα των εθνικών σχέσεων και καθίσταται μεγάλο ζητούμενο ο επαναπροσδιορισμός των ταυτοτήτων, που, σε ακραίες περιπτώσεις, θέτε...

Οι σχέσεις που διαμορφώνονται στο αλβανο-ελληνικό διασυνοριακό πλαίσιο, δεν μπορούν να γίνουν κατανοητές παρά μόνο σε συνάρτηση με την "πολιτική οικονομία" της συγκεκριμένης κινητικότητας. Η ασυμμετρία, η ανισότητα, των δύο πλευρών του συνόρου είναι καθοριστική. Με το άνοιγμα του συνόρου αναπτύσσεται μια δυναμική που προσδιορίζεται από την τάση ή πίεση για έξοδο από την Αλβανία ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, λόγω της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης, αλλά και από την έλξη που ασκεί η Ελλάδα ως χώρος εγκατάστασης. Ο κατά κανόνα παράνομος τρόπος εισόδο...

Η Λαογραφία εδραιώθηκε ως επιστήμη έχοντας σαφώς εθνικό προσανατολισμό. Σήμερα, όμως, οι λαογράφοι έχουν οδηγηθεί σε αναθεώρηση των προσεγγίσεών τους και σε επαναπροσδιορισμό τόσο του θεωρητικού τους πλαισίου όσο και των μεθοδολογικών τους επιλογών. Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας ενσωματώνει τις σύγχρονες τάσεις, παρουσιάζοντας τη Λαογραφία ως μια κοινωνική επιστήμη που σέβεται το παρελθόν της, αλλά πορεύεται πια στους δρόμους του σήμερα. Το βιβλίο: - Είναι ένα χρήσιμο διδακτικό και επιστημολογικό εργαλείο. - Καλύπτει μεγάλο εύρος επιστημονικών ενδιαφερόντων. -...

Η Λαογραφία εδραιώθηκε ως επιστήμη έχοντας εθνικό προσανατολισμό. Οι μεταπολεμικές εξελίξεις, ωστόσο, οδήγησαν τους λαογράφους σε αναθεώρηση των προσεγγίσεών τους και σε επαναπροσδιορισμό τόσο του θεωρητικού πλαισίου όσο και των μεθοδολογικών τους επιλογών. Έτσι η Λαογραφία εγκαταλείπει βαθμιαία τον εθνικό και τον φιλολογικό της χαρακτήρα. Επιζητεί έναν κοινωνικό-ιστορικό προσανατολισμό, στο πλαίσιο του οποίου το αντικείμενό της χάνει τον μνημειακό του χαρακτήρα και προσλαμβάνει τα χαρακτηριστικά του κοινωνικού-πολιτισμικού φαινομένου. Αυτός ο νέος δρόμος, βέβαια, δεν μπ...

Η Λαογραφία εδραιώθηκε ως επιστήμη έχοντας εθνικό προσανατολισμό. Οι μεταπολεμικές εξελίξεις, ωστόσο, οδήγησαν τους λαογράφους σε αναθεώρηση των προσεγγίσεών τους και σε επαναπροσδιορισμό τόσο του θεωρητικού πλαισίου όσο και των μεθοδολογικών τους επιλογών. Έτσι η Λαογραφία εγκαταλείπει βαθμιαία τον εθνικό και τον φιλολογικό της χαρακτήρα. Επιζητεί έναν κοινωνικό-ιστορικό προσανατολισμό, στο πλαίσιο του οποίου το αντικείμενό της χάνει τον μνημειακό του χαρακτήρα και προσλαμβάνει τα χαρακτηριστικά του κοινωνικού-πολιτισμικού φαινομένου. Αυτός ο νέος δρόμος, βέβαια, δεν μπ...

Υπάρχει μια κατηγορία κοινοτήτων που εντοπίζονται στη "ζώνη της δρυός" και ιστορικά στηρίχτηκαν για την επιβίωση και αναπαραγωγή τους σε ένα συνδυασμό γεωργίας και κτηνοτροφίας, που συμπληρώνονταν και από άλλες δραστηριότητες, όπως η υλοτομία, η τροφοσυλλογή και η τεχνική ειδίκευση. Οι κοινότητες αυτές λειτούργησαν για μια μεγάλη χρονική διάρκεια σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο πολιτικής οικονομίας με σχετική αυτονομία, αυτάρκεια και αυτοδιοίκηση. Στο πλαίσιο αυτό οι εστιακές ομάδες οικειοποιούνταν τους συλλογικούς φυσικούς πόρους με ένα σύστημα βιωματικής αειφορίας και κοινωνι...

Η στάση μας απέναντι στο παρελθόν είναι γενικά αντιφατική. Από τη μια πανηγυρίζουμε για τη χειραφέτηση του ατόμου από ευρύτερες κοινωνικές δεσμεύσεις, από την άλλη θρηνούμε τη συλλογικότητα και τη συνοχή που χάσαμε. Από τη μια υμνούμε τις τεχνολογικές μας κατακτήσεις, από την άλλη αναθεματίζουμε την αλλοτρίωση, ενώ η αποσύνθεση του κοινωνικού ιστού συμβάλλει στην ενίσχυση της μυθολογίας γύρω από το παρελθόν. Το βιβλίο αυτό αποτελεί συμβολή στην απομυθοποίηση της κοινωνίας του παρελθόντος και στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης Λαογραφίας η οποία αξιοποιεί τις θεωρητικές και μεθο...

"Περιεκτικό, σαφές, ενημερωμένο, μέχρι και στους πιο πρόσφατους προβληματισμούς και θεωρητικο-μεθοδολογικές κατευθύνσεις του κλάδου, αφομοιώνει αβίαστα τη διεθνή βιβλιογραφία στην ερευνητική εμπειρία του ελληνικού αγροτικού χώρου και πετυχαίνει στόχους που υπερβαίνουν κατά πολύ τους στόχους ενός απλού πανεπιστημιακού βοηθήματος: την (σωστή) ενημέρωση ενός ευρύτερου κύκλου (επαρκών) αναγνωστών πάνω στις σύγχρονες κατακτήσεις των κοινωνικών επιστημών αναφορικά με τη μελέτη της αγροτικής κοινωνίας στη χώρα μας". (Στάθης Δαμιανάκος) "Γενικά το βιβλίο είναι πλουσιότατο σε πλ...

Τα εννέα κείμενα που αποτελούν τον παρόντα τόμο προέρχονται από τις αντίστοιχες ανακοινώσεις στο Συνέδριο στη μνήμη του Στάθη Δαμιανάκου με τίτλο "Αγροτική κοινωνία-λαϊκός πολιτισμός", που έγινε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από 25 έως 27 Μαΐου του 2005. Η επιστημονική επιτροπή του Συνεδρίου, μετά την έκδοση των πρακτικών σε ψηφιακή μορφή, αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση δύο συλλογικών τόμων, έναν για την αγροτική κοινωνία και έναν για τον λαϊκό πολιτισμό, όπου θα δημοσιεύονταν ορισμένες εισηγήσεις με βάση ένα συγκεκριμένο σκεπτικό και συγκεκριμένους θεματικούς άξον...

Τα εννέα κείμενα που αποτελούν τον παρόντα τόμο προέρχονται από τις αντίστοιχες ανακοινώσεις στο Συνέδριο στη μνήμη του Στάθη Δαμιανάκου με τίτλο "Αγροτική κοινωνία-λαϊκός πολιτισμός", που έγινε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών από 25 έως 27 Μαΐου του 2005. Η επιστημονική επιτροπή του Συνεδρίου, μετά την έκδοση των πρακτικών σε ψηφιακή μορφή, αποφάσισε να προχωρήσει στην έκδοση δύο συλλογικών τόμων, έναν για την αγροτική κοινωνία και έναν για τον λαϊκό πολιτισμό, όπου θα δημοσιεύονταν ορισμένες εισηγήσεις με βάση ένα συγκεκριμένο σκεπτικό και συγκεκριμένους θεματικούς άξον...

Είναι η πρώτη επιστημονική προσπάθεια που έγινε με αντικείμενο τον προσδιορισμό των ανθρωπολογικών θεωριών, που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη ελληνικών κοινοτήτων και κοινωνικών ομάδων, καθώς επίσης των θεμάτων για τα οποία οι ανθρωπολόγοι, Έλληνες και ξένοι επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν κάποια άρθρα με αντικείμενο την ανθρωπολογία στην Ελλάδα τα οποία όμως ως επί το πλείστον είναι κατάλογοι βραχέων περιλήψεων έργων κάποιων ανθρωπολόγων, επιλεγμένων με κριτήρια όχι πάντοτε επιστημονικά. Κυρίως στις εργασίες αυτές ελλείπει ο προβληματισμός γι...

Περιέχονται οι εισηγήσεις: - Γιώργος Χουρμουζιάδης, "Κίτσος Μακρής, ο "αναρχικός" λαογράφος" - Βασιλική Τσιοβαρίδη - Ακριτίδη, "Κίτσος Μακρής, ένας ποιητής της λαογραφίας" - Γιώργος Θωμάς, "Το χαρούμενο νεκροταφείο: Μια προγραμματισμένη διάλεξη με τον Κίτσο Μακρή, που δεν θα γίνει ποτέ" - Ελεωνόρα Σκουτέρη - Διδασκάλου, "Η λαογραφική έρευνα στην "Επαναστροφή του αιώνα": Προβληματισμοί, κατευθύνσεις και προοπτικές" - Βασίλης Νιτσιάκος, "Η λαογραφία στο κατώφλι του 21ου αιώνα. Σκέψεις με αφορμή ένα πνευματικό μνημόσυνο για τον Κίτσο Μακρή" - Πόπη Ζώρα, "Η λαογραφία και...