Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στη συλλογική αυτή εκδοτική δουλειά συναντιούνται άνθρωποι, οι οποίοι δεν αγαπούν ιδιαίτερα τις ηγεμονικές διχοτομίες και μαζί με αυτές, τις αρραγείς επιστημονικές περιοχές. Νέοι επιστήμονες και νέες επιστημόνισσες από ποικίλες γνωστικές πειθαρχίες (ιστορία, φιλοσοφία, ανθρωπολογία, φιλολογία, κοινωνιολογία) καταθέτουν εδώ τις ερευνητικές τους ανησυχίες με έμφυλο πρόσημο. Προτείνουν, δηλαδή, μια σήμανση που θεωρούν κομβική για την ανάγνωση και την κατανόηση των κοινωνιών και των σχέσεων εξουσίας που αναπτύσσονται εντός τους, σε παρόντα και παρελθόντα χρόνο, δηλαδή το φύλο....

Ήδη από το 1784 ο Kant έθεσε το ερώτημα "Τι είναι διαφωτισμός;", στρέφοντας την προσοχή του σε εκείνη τη διάσταση του χρόνου που αναδεικνύει πάντοτε το νέο, το μοντέρνο-δηλαδή, στο παρόν. Η απάντηση που έδωσε και η οποία έκτοτε κατέστη κυρίαρχη υπογράφει και επικυρώνει τη ληξιαρχική πράξη γέννησης του ανθρώπου. Ωστόσο, οι Stirner, Nietzsche και Foucault υπήρξαν πολύ καχύποπτοι, για να μην προσέξουν έναν άλλο γεγονός που έλαβε χώρα ταυτόχρονα με τη γέννηση του ανθρώπου: τον θάνατο του Θεού· και πολύ διορατικοί, για να μην δουν ότι η καντιανή απάντηση έμοιαζε με το απονενοημέ...

Με το δοκίμιό του Άμλετ και Φρόυντ ο ελβετός ιστορικός της λογοτεχνίας και της ψυχιατρικής Jean Starobinski, προχωρά σε μία εκ του σύνεγγυς ανάγνωση και ερμηνεία των επιστολών του Φρόυντ και των φροϋδικών έργων που θε μελίωσαν την ίδια την ψυχανάλυση ως πεδίο ερμηνείας του ασυνειδήτου. Κατορθώνει έτσι να ρίξει φως όχι μόνο στην καθοριστική σημασία της αρχαιοελληνικής τραγωδίας για τη φροϋδική ψυχανάλυση, αλλά και στη σχέση που υφαίνεται μεταξύ του ήρωα της τραγωδίας του Σοφοκλή και του ήρωα της σαιξπηρικής τραγωδίας εντός της φροϋδικής σκέψης. Αυτή η σχέση, όπως δείχνει ο S...

Ο φιλόσοφος της επιστήμης Paul Feyerabend έγινε γνωστός για την αποκαλούμενη "αναρχική" του θεώρηση της νεωτερικής επιστήμης, λόγω της απόρριψης εκ μέρους του της αξίας καθολικών μεθοδολογικών κανόνων και της θέσης του ότι η επιστήμη πρέπει να διαχωρίζεται αυστηρά από το κράτος. Στο δοκίμιό του "Ανορθολογικότητα ή ποιος φοβάται τον αράπη;" ο Feyerabend υποστηρίζει προκλητικά ότι στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, σε αντίθεση με το χειραφετητικό πρόταγμα του Διαφωτισμού που ήθελε τους ανθρώπους να κατακτούν την έξοδό τους από μια κατάσταση κηδεμονίας του νου τους, οι άνθρωποι...

Ο σλοβένος φιλόσοφος Slavoj Zizek χρησιμοποιώντας εργαλεία και αντλώντας έμπνευση από ποικίλα πεδία της θεωρίας και της πράξης -από τη μαρξιστική θεωρία και τη λακανική ψυχανάλυση μέχρι τον κινηματογράφο, τη μουσική και τα προϊόντα καθημερινής κατανάλωσης- έχει κατορθώσει να προσφέρει όχι μόνο μία σύγχρονη κριτική ματιά απέναντι στην εκμεταλλευτική λειτουργία και στα αποτελέσματα κυριαρχίας του ύστερου καπιταλισμού, αλλά και μία αυτοκριτική ματιά στην κυρίαρχη αριστερή κριτική και στα κινήματα διαμαρτυρίας. Στο δοκίμιό του "Απαντήσεις δίχως ερωτήματα", ο Zizek γράφει λίγο μ...

Ο αμερικανικός ιστορικός της οικονομίας και της τεχνολογίας David S. Landes (1924-2013) μέσα από το έργο του τόνισε τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η "κουλτούρα" στις οικονομικές εξελίξεις. Με το δοκίμιο του "Γιατί η Ευρώπη και η Δύση; Γιατί όχι η Κίνα"; ο Landes θέτει το ερώτημα του γιατί η Ευρώπη έγινε παγκόσμια δύναμη, ενώ όχι μόνο δεν απουσίαζαν οι τεχνολογικές προϋποθέσεις στην αυτοκρατορική Κίνα, αλλά σε πολλά πεδία προηγήθηκαν χρονικά, τονίζοντας την αμηχανία των σινολόγων να το απαντήσουν. Ερώτημα που αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο από την άποψη της ιστο...

Ο Michel Foucault έγινε γνωστός όχι μόνο για το σπουδαίο θεωρητικό του έργο, αλλά και για το εύρος των πολιτικών συνεπειών που είχε αυτό με αφορμή τη συγκυρία του παρόντος. Ειδικότερα για το ζήτημα των φυλακών και του ποινικού συστήματος, ο Foucault δεν έγινε γνωστός μόνο για το βιβλίο του "Επιτήρηση και τιμωρία, η γέννηση της φυλακής", αλλά και για την πολιτική του δράση στο πλευρό των εξεγερμένων στις γαλλικές φυλακές μέσα από την Ομάδα Πληροφόρησης για τις Φυλακές. Τον Μάιο του 1978 συμμετείχε σε μία "στρογγυλή τράπεζα" με ιστορικούς σχετικά με την ιστορία του ποινικού σ...

Ο Michel Foucault έγινε γνωστός όχι μόνο για το σπουδαίο θεωρητικό του έργο, αλλά και για το εύρος των πολιτικών συνεπειών που είχε αυτό με αφορμή τη συγκυρία του παρόντος. Ειδικότερα για το ζήτημα των φυλακών και του ποινικού συστήματος, ο Foucault δεν έγινε γνωστός μόνο για το βιβλίο του "Επιτήρηση και τιμωρία, η γέννηση της φυλακής", αλλά και για την πολιτική του δράση στο πλευρό των εξεγερμένων στις γαλλικές φυλακές μέσα από την Ομάδα Πληροφόρησης για τις Φυλακές. Τον Μάιο του 1978 συμμετείχε σε μία "στρογγυλή τράπεζα" με ιστορικούς σχετικά με την ιστορία του ποινικού σ...

Η δημοσιογραφία έχει ανεξίτηλο αντίκτυπο στην εικόνα μας για τον κόσμο -από την παγκόσμια τρομοκρατία έως τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, από το σκάνδαλο μιας διασημότητας έως την τελευταία οικολογική καταστροφή. Εδώ, ο Ian Hargreaves επωφελείται της δημοσιογραφικής του ιδιότητας σε πολλά μέσα ενημέρωσης για να εξετάσει το πώς λαμβάνουμε αυτές τις πληροφορίες, καθώς και τις πρακτικές, πολιτικές και επαγγελματικές αποφάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι οι δημοσιογράφοι. Είναι η δημοσιογραφία "προσχέδιο της ιστορίας", ή πτώση του επιπέδου της κουλτούρας μας και εξύ...

Μέσω ποιων ιστορικών μεταβολών, το ίδιο το ανθρώπινο σώμα έχει μετατραπεί σε κατ' εξοχήν φορέα συνόρου, στον ίδιο τον "mot de passe" που θα εξασφαλίσει -ή δεν θα εξασφαλίσει- σε κάθε άτομο την είσοδο και ενσωμάτωσή του στις σύγχρονες κοινωνίες του ελέγχου; Και, τελικά, αυτός ο κόσμος που συνηθίζεται να αναπαριστάται ως "ένας κόσμος χωρίς σύνορα" από ποιους/ες, και για ποιους/ες, έχει δομηθεί; Ποιο είναι το τίμημα που καλούνται καθημερινά να πληρώσουν οι μετανάστες και οι μετανάστριες για να μπορεί αυτός ο άλλος κόσμος να είναι εφικτός για όσους και όσες έχουν υποκειμενοποιη...

Ο Ian Marsh είναι πανεπιστημιακός καθηγητής και ερευνητής στη Βρετανία, και εργάστηκε στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) με αντικείμενο την "πρόληψη της αυτοκτονίας". Συνιστά, συνεπώς, μία μορφή "ειδικού διανοούμενου", σύμφωνα με τον ορισμό του Michel Foucault, τα θεωρητικά εργαλεία του οποίου χρησιμοποίησε ο Marsh στο σπουδαιότερο έργο του με τίτλο "Suicide: Foucault, history and truth" (Αυτοκτονία: Foucault, ιστορία και αλήθεια). Με το δοκίμιο "Οι χρήσεις της ιστορίας στην αποκατασκευή της νεωτερικής αυτοκτονίας" ο Marsh εξετάζει τον ρόλο που διαδραμάτισαν κατά τη...

Δύο κείμενα του φινλανδού φιλοσόφου Jaako Hintikka (το δεύτερο σε συνεργασία με τη σύζυγό του Merrill) για τη φιλοσοφία του Ludwig Wittgenstein, γραμμένα με σκοπό να αποσαφηνίσουν ουσιώδεις πτυχές του στοχασμού του Wittgenstein αναφορικά με δύο κρίσιμα ζητήματα: το άρρητο και τις σχέσεις γλώσσας και κόσμου. Και τα δύο κείμενα εστιάζουν στον τρόπο ανάγνωσης και ερμηνείας του μόνου βιβλίου που εξέδωσε όσο ζούσε ο Wittgenstein, το "Tractatus Logico-Philosophicus", τονίζοντας τη σημασία που έχει η ανάγνωση και η ερμηνεία του για την κατανόηση τόσο του "πρώι μου" όσο και του "ύσ...

H ιστορική και φιλοσοφική έρευνα του Μισέλ Φουκώ έχει περάσει από πολλά στάδια. Ο Todd May ακολουθεί την πορεία της από την πρώιμη "Ιστορία της Τρέλας" μέχρι τη μετά θάνατον δημοσίευση των διαλέξεών του στο College de France, και δείχνει ότι παρά τις συνεχείς μεταβολές, αυτό που εμπνέει και παραμένει σταθερό στο έργο του Φουκώ είναι το ερώτημα: "ποιοι είμαστε;". Με αυτό το ερώτημα ως οδηγό, το βιβλίο προσφέρει μία εντυπωσιακή σε εύρος και βάθος, και συνάμα εύληπτη, συνολική παρουσίαση του φουκωικού έργου και κομβικών εννοιών, όπως: - Η αρχαιολογία - Η γενεαλογία - O λόγο...

"Έργο: αυτό που είναι ικανό να εισάγει κάποια σημαντική διαφορά στο πεδίο της γνώσης, με τίμημα έναν ορισμένο κόπο εκ μέρους τόσο του συγγραφέα όσο και του αναγνώστη, και με τελική ανταμοιβή μια ορισμένη απόλαυση, ήτοι πρόσβαση σε μια διαφορετική μορφή της αλήθειας". Μισέλ Φουκώ

"Έργο: αυτό που είναι ικανό να εισάγει κάποια σημαντική διαφορά στο πεδίο της γνώσης, με τίμημα έναν ορισμένο κόπο εκ μέρους τόσο του συγγραφέα όσο και του αναγνώστη, και με τελική ανταμοιβή μια ορισμένη απόλαυση, ήτοι πρόσβαση σε μια διαφορετική μορφή της αλήθειας". Μισέλ Φουκώ

Η συλλογή κειμένων του παρόντος τόμου επιχειρεί να αφαιρέσει από την επιστήμη και την τεχνολογία τον "ιερό" μανδύα της αντικειμενικότητας και της ουδετερότητας που φέρουν στη νεωτερική δυτική σκέψη. Προσπαθεί να τις κατανοήσει ως κοινωνικά και πολιτισμικά φαινόμενα και όχι ως υπεριστορικά εγχειρήματα προσέγγισης της Αλήθειας και φορείο μιας ντετερμινιστικής προόδου. Στα κείμενα σκιαγραφούνται οι κοινωνικές συγκρούσεις, οι ιδεολογικές αφετηρίες, οι. σχέσεις εξουσίας που αποκρυσταλλώνονται στο εσωτερικό τους και μελετώνται ο ιστορικός ρόλος της επιστήμης και της τεχνολογίας σ...

"Εκεί όπου η διδασκαλική διαδικασία είναι αναντίρρητα επιβλαβής είναι στην ιστορία, στα θρησκευτικά, και σε άλλα παρομοίως αμφιλεγόμενα πεδία. Τέτοιου είδους θέματα άπτονται των συμφερόντων που συντηρούν την ύπαρξη των σχολείων και τα εν λόγω συμφέροντα συντηρούν τα σχολεία προ κειμένου να μπορούν να διοχετεύονται συγκεκριμένες απόψεις [...]. Σε κάθε κράτος, η ιστορία διδάσκεται κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μεγεθύνεται η εικόνα του: τα παιδιά μαθαίνουν να πιστεύουν πως η δική τους χώρα ήταν πάντοτε με το μέρος τού δικαίου και σχεδόν πάντοτε νικήτρια, ότι υπήρξε η γενέτειρα πε...

Ο αμερικανικός ιστορικός Hayden White (1928-2018), συγγραφέας του διαβόητου "Metahistory: The historical imagination in nineteenth-century Europe", ριζοσπαστικοποίησε τον τρόπο ανάγνωσης της εξ-ιστόρησης της Ιστορίας. Υποστήριξε ότι η ιστορική συγγραφή είναι δομικά συνδεδεμένη με την λογοτεχνική συγγραφή και ότι το ιστορικό κείμενο εξ-υφαίνεται μέσα από αφηγηματικά νήματα με στόχο το νόημα της ίδιας της Ιστορίας στόχος που, δυστυχώς ή ευτυχώς, διαφεύγει συνεχώς από τους ιστορικούς, τουλάχιστον με τους όρους της αντικειμενικότητας και της επιστημονικής αλήθειας που απαιτού...

Ό,τι έγινε γνωστό ως η τρίτομη" Ιστορία της σεξουαλικότητας" (Η βούληση για γνώση, Η χρήση των ηδονών, Η επιμέλεια εαυτού) έθετε ένα λιτό και σαφές ερώτημα στοχεύοντας στην καρδιά της υποκειμενικότητας εντός του δυτικού πολιτισμού: "με ποιον τρόπο, κατά τη διάρκεια των αιώνων, ο δυτικός άνθρωπος οδηγήθηκε να αναγνωρίσει τον εαυτό του ως υποκείμενο επιθυμίας"; Ωστόσο, ο πρόωρος θάνατος του Michel Foucault το 1984 θα καλύψει με το γκρίζο χρώμα της σκόνης έναν ολόκλήρο τόμο, ο οποίος θα παραμείνει κλειδωμένος στα αρχεία για τρεις ολόκληρες δεκαετίες, αφήνοντας μετέωρο και ανολ...

Στην ομιλία του με τίτλο "Κανονικότητα και παθολογία σε μία βιοϊατρική εποχή" ο Nikolas Rose εκκινεί από τη θεμελιώδη διάκριση ανάμεσα στο κανονικό και το παθολογικό -όπως την εισήγαγε στη γαλλική επιστημολογία ο Georges Canguilhem- προκειμένου να εξετάσει τις σύγχρονες εξελίξεις στο πεδίο της μοριακής βιολογίας, της νευροεπιστήμης και της ψυχοφαρμακευτικής. Η εξέταση αυτή φέρνει στο προσκήνιο, ανανεωμένα μέσα από την ιστορική προοπτική και την κριτική θεώρηση του παρόντος τα καίρια ηθικά και οντολογικά ερωτήματα για κάθε υποκείμενο που ρίχθηκε στον κόσμο του 21ου αιώνα, ή...