Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Zissimos Lorenzatos (1915-2004), essayist, thinker and poet, was arguably Greece’s most significant man of letters in the twentieth century. In the Aegean Notebooks, a record of his observations and reflections while sailing among the Greek islands in the 1970s and 1980s, the special quality of his literary and philosophical gifts, and of the man himself, are vividly present. Along with everything a mariner yearns to bring ashore, all he has felt and experienced at sea with the wake of the boat unfurling behind him, Lorenzatos brings us in addition a lifetime’s learning an...

Τα "Collectanea" τούτα, δίχως ημερομηνίες, τα βλέπω σαν τις χαμάδες της πατρίδας μας, για τις οποίες το "Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ελευθερουδάκη (1927-1931) γράφει: "χαμάδα (η). Ελαία ώριμος πεσούσα από του δένδρου και τρωγομένη ανάλατος". Με τον ίδιο τρόπο και οι καταγραφές αυτές πρέπει, καθώς πέφτουν ώριμες από το δέντρο, να μαζεύονται και να τρώγονται, σα να λέγαμε, όπως είναι - δίχως άλλη επεξεργασία - ήγουν ανάλατες. Ζ. Λ.

Zissimos Lorenzatos (1915-2004), during his last years, was generally acknowledged to be the most important man of letters in Greece. An essayist, poet and thinker, he was perhaps the last of his generation with a vision that is both deeply religious and humane. His profound knowledge of European literature and thought, and his familiarity with the writings and philosophy of the East, along with his thorough assimilation of the long Greek tradition, enabled him to explore, with unusual insight, the spirit both of Europe and of modern Greece. This second selection of his es...

Το βιβλίο αυτό θα το καταλάβει ίσως μόνο όποιος έχει κιόλας κάνει ο ίδιος τις σκέψεις που εκφράζονται σε αυτό -ή τουλάχιστο παρόμοιες σκέψεις. Δεν πρόκειται λοιπόν για διδακτικό βιβλίο. Ο σκοπός του θα έχει πετύχει, αν προσφέρει ευχαρίστηση σε όποιον θα το διαβάσει και θα το καταλάβει. Το βιβλίο πραγματεύεται τα προβλήματα της φιλοσοφίας και δείχνει -όπως πιστεύω- πως αυτά τα προβλήματα δημιουργήθηκαν από την παρανόηση της λογικής της γλώσσας μας. Όλο το νόημα του βιβλίου θα μπορούσαμε να το συνοψίσουμε περίπου με τα ακόλουθα λόγια: Ό,τι μπορεί γενικά να ειπωθεί, μπορεί...

[...] Όσα ξεδιαλέγω, μπορεί να μην είναι όλα φτασμένα ποιήματα (και να μην ανήκουν στον "πυρήνα"), σχετίζοντα, όμως, με την τέχνη ή και τους ομότεχνους, καθώς και με το δικό του "εκόμισα εις την τέχνην", για την οποία δείχνει τέτοια αφοσίωση, ώστε και πάλι σε αυτή, "στην τέχνην" (μιλάει ο ίδιος) "ξεκουράζομαι απ' τη δούλεψή της". Από εκεί και πέρα, ειδικά για έναν άξιο ποιητή σαν τον Καβάφη, το ξεδιάλεγμα παύει να έχει κατατοπιστικό ή διδαχτικό -καθώς λέγαμε νωρίτερα- χαραχτήρα (πολλά μαθαίνει κανένας από τους δασκάλους ή τους άξιους ποιητές) και καταλήγει σε διάλεγμα ελεύθ...

[...] Όσα ξεδιαλέγω, μπορεί να μην είναι όλα φτασμένα ποιήματα (και να μην ανήκουν στον "πυρήνα"), σχετίζοντα, όμως, με την τέχνη ή και τους ομότεχνους, καθώς και με το δικό του "εκόμισα εις την τέχνην", για την οποία δείχνει τέτοια αφοσίωση, ώστε και πάλι σε αυτή, "στην τέχνην" (μιλάει ο ίδιος) "ξεκουράζομαι απ' τη δούλεψή της". Από εκεί και πέρα, ειδικά για έναν άξιο ποιητή σαν τον Καβάφη, το ξεδιάλεγμα παύει να έχει κατατοπιστικό ή διδαχτικό -καθώς λέγαμε νωρίτερα- χαραχτήρα (πολλά μαθαίνει κανένας από τους δασκάλους ή τους άξιους ποιητές) και καταλήγει σε διάλεγμα ελεύθ...

Η πρώτη μεσοπολεμική δεκαετία (1920-1930) μπορεί να είναι μάλλον φτωχή σε νέες, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες παρουσίες στον χώρο της ποίησης, δεν παύει, ωστόσο, να αποτελεί ένα ενδιάμεσο, στη βαριά έως και ζοφερή ατμόσφαιρα του οποίου κυοφορούνται συνθήκες πρόσφορες για την ανάδειξη του "καινούριου". Εγγύηση γι' αυτό αποτελούν οι ποιητές που έκαναν την εμφάνισή τους λίγα χρόνια πριν, ανάμεσα στα 1910 και στα 1920 (Ρώμος Φιλύρας, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Κώστας Ουράνης, Κ.Γ. Καρυωτάκης, Νίκος Χάγερ-Μπουφίδης, Τέλλος Άγρας, Μήτσος Παπανικολάου), και οι οποίοι τώρα διανύουν την περίοδο...

Μετάφρασα το βιβλίο αυτό επειδή καταγίνεται με τον κόσμο. Κόσμο λέγοντας εννοώ ολόκληρο το φυσικό σύμπαν. Και σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά ο κόσμος ή η οικουμένη, όπως λέγανε άλλοτε το γνωστό κόσμο, ή ο πλανήτης (και οι άλλοι πλανήτες) συγκεντρώνει ολόκληρη την προσοχή του ανθρώπου, αφήνοντας περιθώρια μετρημένα για αναζητήσεις με διαφορετική κατεύθυνση - δηλαδή αναζητήσεις με κατεύθυνση, όχι προς τον κόσμο ή προς τα έξω, αλλά προς τον άνθρωπο ή προς τα μέσα. Στις περιοχές όπου ζούμε τέτοια κατεύθυνση προς τα μέσα έδωσε στον άνθρωπο ο Χριστιανισμός και, πριν από το...

Ο Σεφέρης γνωρίστηκε με τον Λορεντζάτο τον Οκτώβριο του 1947, όπως σημειώνει ο Γ. Π. Σαββίδης στο "Σχεδίασμα χρονολογίας του Γιώργου Σεφέρη (1873-1962)". Υποτίθεται ότι σημαντικό ρόλο για την προσέγγισή τους έπαιξε το "Δοκίμιο Ι (Σολωμός)" του Λορεντζάτου, που είχε εκδοθεί τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου και το έστειλε ο νέος δοκιμιογράφος στον ποιητή. Η γνωριμία έγινε στο σπίτι του Σεφέρη, στη οδό Κυδαθηναίων (βλ. γράμμα του Λορεντζάτου, 22.5.1949) [...] Τα γράμματα που περιέχονται στον τόμο τούτο ανταλλάχτηκαν από τις τέσσερις μεγάλες στεριές, την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρ...

Διόσκουροι. Διός - γιατί και οι δυο τους στάθηκαν παιδιά του Θεού. Κούροι - γιατί και οι δυο τους πέρασαν το σύνορο του θανάτου "έτσι νέοι, σχεδόν παιδιά" (Καρυωτάκης). Και είναι πάρα πολλά τα προβλήματα που, πρώτα ο Γιώργος Σαραντάρης (1908-1941) και, κατά δεύτερο λόγο, ο Δημήτριος Καπετανάκης (1912-1944), μας άφησαν, με τον πρόωρο θάνατό τους, να προβάλομε σήμερα ή να τους δώσομε -στη μοναξιά μας- απερίφραστες απαντήσεις ημείς οι ζώντες οι περιλειπόμενοι. Βέβαια για τους περισσότερους σημερινούς διανοούμενους, που συνήθισαν να ζουν καθένας κατά την όρεξή του ή πιστε...

"O Παπαδιαμάντης είναι ο πιο μεγάλος πεζογράφος της νέας ελληνικής λογοτεχνίας", έγραφε το 1943 ο Σεφέρης· για να τον συγκαταλέξει λίγα χρόνια αργότερα (1952) ανάμεσα στους μεγάλους Έλληνες ποιητές. Αυτός ο διπλός χαρακτηρισμός είναι ενδεικτικός της παπαδιαμαντικής γραφής. Έργο ποιητικό που τυχαίνει να είναι γραμμένο σε πρόζα, ή πεζογραφικό ποιητικής υφής, το έργο του Σκιαθίτη συγγραφέα αποτέλεσε πρόκληση και γόνιμο πεδίο άσκησης για την κριτική. Γι' αυτό και μια ουσιώδης επιλογή κειμένων για το έργο αυτό ήταν απαραίτητη. Η παρούσα ανθολογία περιλαμβάνει 45 κείμενα (σε ακέ...

Τα 24 κείμενα που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο καλύπτουν χρονικό διάστημα εξήντα και πλέον ετών. Παρουσιάζονται εδώ κατά τη χρονολογική σειρά δημοσίευσής τους και διαγράφουν την αναμέτρηση της κριτικής με το ποιητικό και δοκιμιακό έργο του Σεφέρη. Ταυτόχρονα, καθιστούν ευκρινή την πορεία που ακολούθησε η κριτική για να εντοπίσει και να διερευνήσει κεντρικά θέματα του σεφερικού έργου, ενός έργου με βαθιές ρίζες στην ελληνική και την ευρωπαϊκή γραμματεία. Τα κείμενα που έχουν ανθολογηθεί, μαζί με την πλούσια επιλογή βιβλιογραφίας στο τέλος του τόμου, καθιστούν την "Εισαγωγή στ...