Αισχύλος
Aeschylus
Αισχύλος (525 - 455 π.Χ.). Υπήρξε πολύ μεγάλος τραγικός ποιητής της αρχαίας Ελλάδας, ίσως και μεγαλύτερος απ όλους γενικά τους άλλους ομοτέχνους του. Ήταν επίσης αρχιτέκτονας, σκηνοθέτης και μουσικός. Από τα έργα του 67 χάθηκαν και μόνο 7 διασώθηκαν ("Προμηθέας Δεσμώτης", "Ικέτιδες", "Πέρσες" και "Επτά επί Θήβαις", καθώς και η τριλογία του υπό τον τίτλο "Όρέστεια" που περιλαμβάνει τα μερικότερα έργα: "Αγαμέμνων", "Χοηφόροι" και "Ευμενίδες"). Ο Αισχύλος διακρίθηκε σαν μαχητής στο Μαραθώνα και στη Σαλαμίνα. Πήρε εξάλλου, 13 πρώτα βραβεία από έργα του, εκτός από τα δεύτερα και τρίτα, που κατά καιρούς του απονεμήθηκαν σε αντίστοιχους διαγωνισμούς. Με το Αισχύλο η αρχαιοελληνική τραγωδία εξελίχθηκε, από τον αρχικό διθύραμβο, σε πολυπρόσωπη παράσταση και έφθασε στο μεσουράνημά της. Το ύφος του διακρίνεται για τη μεγαλοπρέπειά του, το όλο δε έργο του για το βάθος, την πρωτοτυπία στη μορφή και την ισχυρότατη φαντασία του μεγάλου ποιητή. Κατά γενική, σχεδόν, αναγνώριση ο Αισχύλος υπήρξε μέγας και, από κάθε άποψη, ασύγκριτος δημιουργός. Πέθανε από ατύχημα στη Γέλα της Σικελίας, σε ηλικία 70 ετών, και τάφηκε εκεί. Κατά σχετική ανεπιβεβαίωτη παράδοση, μια χελώνα, πέφτοντας στο κεφάλι του από ψηλά, τον σκότωσε. Στον τάφο του οι Σικελοί Έλληνες ανάγειραν μετά μνημείο, στο οποίο χάραξαν επίγραμμα, που το είχε φτιάξει ο ίδιος ο Αισχύλος, διαισθανόμενος ίσως πως το τέλος του πλησίαζε.
Χοηφόροι
Αισχύλος
Εκδόσεις Βακχικόν (2020)
Το κείμενο της αρχαίας τραγωδίας δεν αποτελεί ένα σταθερό σώμα, που περιμένει απλώς να μεταφραστεί, αλλά κουβαλά πίσω του μια μεγάλη ιστορία από αρχαίους σχολιαστές, εκδότες της Αναγέννησης και νεότερους ερευνητές. Μάλιστα, σε αρκετά σημεία ο στίχος έχει χαθεί εντελώς και η αποκατάσταση βασίζεται σε ελάχιστες ενδείξεις. Η επαφή με αυτόν τον εκδοτικό λαβύρινθο δίνει τη δυνατότητα στον μεταφραστή να αποφύγει την απλή λυρική απόδοση των στίχων, η οποία καταλήγει να θυσιάσει το περιεχόμενο των λεγομένων στο πλαίσιο μιας συγκεχυμένης αισθητικής κατασκευής. Του επιτρέπει επίσης ν...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Ωκεανίδα (2019)
Στους "Επτά επί Θήβας" επαληθεύεται µε τρόπο τραγικό ο χρησµός του Απόλλωνα και κλείνει οριστικά ο φαύλος κύκλος του µιάσµατος στον οίκο του Λαΐου. Πάνω από όλα δεσπόζει η κληρονοµική τάση προς την αυτοκαταστροφή, που εκδηλώνεται πότε ως θεοµαχία (η απιστία του Λαΐου προς τον χρησµό), πότε ως αιµοµιξία και πότε ως αδελφοσφαγή. Η τάση αυτή καταλήγει σε ένα ποτάµι αίµατος, που απειλεί να παρασύρει στο διάβα του ολόκληρη τη Θήβα - εκτός αν ο οίκος του Λαΐου, δηλαδή οι δύο τελευταίοι αρσενικοί του απόγονοι, επιτέλους αλληλοκαταστραφούν. "Γι' αυτό κι απέναντί του εγώ ο ίδ...
Πέρσες
Αισχύλος
Ωκεανίδα (2019)
Η υπόθεση των Περσών ξεκινά να εκτυλίσσεται από ένα χρονικό σηµείο µεταγενέστερο της συντριπτικής ήττας της περσικής δύναµης στη Σαλαµίνα. Σε καµία περίπτωση δεν επιχειρείται η λεπτοµερής και ακριβής καταγραφή των ιστορικών γεγονότων. Προέχει µόνο να δοθεί μια εκδοχή της ιστορικής αλήθειας, έτσι όπως υπαγορεύει το θεατρικό είδος, και να αναδειχθεί η διαχρονική ουσία των πραγµάτων. Μέσα σε µια ατµόσφαιρα δραµατική πρέπει να- γίνει σαφής η αιτία του κακού και να κλείσει ο κύκλος των ολέθριων συνεπειών του. Ο Ξέρξης, υβριστής στρατηλάτης και φορέας της Άτης, είναι τραγικά έν...
Πέρσες
Αισχύλος
Κάκτος (2018)
Οι εκδόσεις "Κάκτος" έχουν δώσει στην κυκλοφορία τη σειρά "Οι Έλληνες - Νέα Γενιά" με κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας σε διηγηματική μορφή. Πρόκειται για εικονογραφημένα, υπεύθυνα βιβλία για παιδιά 7-12 χρόνων, με κείμενα αντλημένα από τους αρχαίους συγγραφείς. Με τη σειρά αυτή τα νέα ελληνόπουλα θα έχουν την τύχη και τη χαρά να διαβάσουν ιστορίες από τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη και άλλους συγγραφείς σε μορφή διηγηματική, αλλά με έντονο το διαλογικό στοιχείο, δηλαδή αφηγήσεις με λιτότητα, δύναμη, σαφήνεια, χωρίς υπερβολές και φιλολογισμούς.
Πανόραμα ελληνικής ποίησης: Από τον Όμηρο στον Ελύτη
Συλλογικό έργο
Φιλύρα (2018)
92 Έλληνες ποιητές, 340 ποιήματα και 67 μεταφραστές Η ελληνική ποίηση αρχίζει με τους αρχαίους Έλληνες ποιητές αλλά δεν παύει με αυτούς. Το γεγονός ότι σε δύο διακεκριμένους σύγχρονους ποιητές, στον Γιώργο Σεφέρη και στον Οδυσσέα Ελύτη, απονεμήθηκε το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας, το 1963 και το 1979 αντίστοιχα, αποδεικνύει ότι η ποίηση εξακολουθεί να ανθεί στην Ελλάδα, εδώ όπου πρωτακούστηκαν οι ραψωδίες του Ομήρου πριν από τρεις χιλιάδες περίπου χρόνια. Η ελληνική ποίηση ζει και θριαμβεύει, χρησιμοποιώντας ως μέσον έκφρασής της την ελληνική γλώσσα, η οποία είναι "τό...
Επτά επί Θήβας
Αισχύλος
Γαβριηλίδης (2016)
"Διαβάζοντας τους "Επτά επί Θήβας" δεν μπορεί να κρύψει κανείς τη θυμηδία που του προκαλούν οι περισσότερες προσπάθειες των συγγραφέων του νεότερου, νεωτερικού -ή όπως αλλιώς θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε, προκειμένου να ξεχάσουμε τον βαρβαρισμό του- κόσμου να διαχειριστούν το θέμα της εμφύλιας σύγκρουσης. Δυόμισι χιλιάδες χρόνια μετά τον Αισχύλο, δεν έχουμε παρά να πούμε ό,τι θα έλεγε ένας άνθρωπος εκατό χρόνια πριν τον Αισχύλο, για μιαν εμφύλια σφαγή: "Μα ο αδερφός τον αδερφό; Είναι σωστό να χύνεται αίμα αδερφικό;"" (από τα Επιλεγόμενα του Γιώργου Μπλάνα)
Προμηθέας δεσμώτης
Αισχύλος
Γαβριηλίδης (2015)
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ Στη βία και το θράσος και την αυθαιρεσία του! Μα θα συμμαζευτεί, θα λουφάξει σαν δαρμένο σκυλί, όταν τον στείλει κι αυτόν και την αδίστακτη εξουσία του στη λήθη ο γάμος που ετοιμάζεται να κάνει. Έτσι θα εκπληρωθεί η κατάρα που του έδωσε ο πατέρας του, ο Κρόνος, όταν του πήρε τον αρχαίο του θρόνο. Θα πνίγεται στο αίσχος του και μόνο εγώ θα ξέρω τον τρόπο να επιπλεύσει. Ας καμαρώνει τώρα. Ας παίζει με τον τρόμο των βροντών και τη φωτιά των κεραυνών του- δεν θα του χρησιμεύσουν όταν ξεσπάσει η θύελλα του εξευτελισμού του. Γιατί εγκυμονεί,...
Περί ανθρώπου και ηθικής
Συλλογικό έργο
Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2013)
Το βιβλίο αυτό, περί του ανθρώπου και της ηθικής, αποτελείται από αυστηρά επιλεγμένα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στο πρωτότυπο, μετάφρασή τους και σχολιασμό τους. Κριτήριο κύριο επιλογής υπήρξε η συμβολή του κειμένου στην παιδεία. Προτάσσεται Εισαγωγή, όπου συνοπτικά παρουσιάζονται: α) καίρια στοιχεία της ιδιοσυστασίας του ανθρώπου και η ουσία της ηθικής ως κορυφαίας ενέργειας της ελευθερίας του· β) ο βίος και τα έργα των ποιητών Ομήρου, Ησιόδου, Μιμνέρμου, Σιμωνίδου, Πινδάρου, Αισχύλου, Σοφοκλέους, Ευριπίδου και των φιλοσόφων Δημοκρίτου, Πλάτωνος, Αριστοτέλ...
Ανθολόγιο θεατρικών μονολόγων: Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς
Κανακάκη Ειρήνη
Φίλντισι (2012)
Στο "Ανθολόγιο θεατρικών μονολόγων: Αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς" ανθολογούνται τα έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων από την κλασική μέχρι και την ύστερη αρχαιότητα. Υπάρχουν εισαγωγές στην τραγωδία, την αρχαία, μέση, νέα κωμωδία, το μίμο, και στα είδη των ελληνιστικών χρόνων μέσω των βιογραφικών στοιχείων των συγγραφέων, ή της παρουσίασης των μύθων, ή της ενότητας έργων (π.χ. Θεών Διάλογοι, Εταιρικοί Διάλογοι), τα οποία παρατίθενται σε κάθε περίπτωση, οι μονόλογοι που έχουν επιλεγεί απ' το κάθε ένα ξεχωριστά και τέλος η ταυτότητα της έκδοσης και του μεταφραστή που επιλέχθ...
Τα χορικά
Αισχύλος
Αρμός (2012)
Αιματοβριθής είναι η ελληνική τραγωδία, το οριακό επίτευγμα των αιώνων. Αίμα ρέει στον Οιδίποδα, τύρρανο. Αίμα στους Επτά επί Θήβας. Αιμόφυρτες είναι οι Βάκχες. Αλλά η τραγική ποίηση δεν είναι αιμοχαρής. Εδώ το αίμα έχει άλλη αποστολή. Είναι αποκάλυψη του εσχάτου. Θέτει το αίμα κάτω από την οριακή εποπτεία του θείου. Πίσω από τον ανθρώπινο πόνο, την οδύνα και το αίμα, παρευρίσκεται ο παντοδύναμος Δίας. Κινεί τα εγκόσμια νήματα η Μοίρα. Το βαρύ ανθρώπινο πεπρωμένο. Με το τελετουργικό κύρος της η Τραγωδία μεταβάλλει σε ενόραμα τα τραγικά όρια του ανθρώπου. Κατέρχεται στα σκοτ...
Προτρεπτικά επιγράμματα
Συλλογικό έργο
Επικαιρότητα (2011)
[set 13 τόμων] Το επίγραμμα ξεκίνησε από λίγες λέξεις που χάραζαν οι αρχαίοι Έλληνες πάνω στα ηρώα, στους τάφους των δικών τους και στα βάθρα των αγαλμάτων τους. Οι λέξεις δήλωναν κυρίως σε ποιον γίνεται η αφιέρωση, ποιος ήταν ο πατέρας και η πατρίδα του και για ποια πράξη γίνεται η αφιέρωση αυτή και η επιβράβευση. Αργότερα, και σιγά-σιγά, το επίγραμμα παύει να γράφεται μόνο σε μεγάλες πλάκες ή σε στήλες και σε βάθρα, διευρύνει τα θέματα του, αποκτά αυτοτέλεια και γίνεται πια "έκφραση". Για περισσότερα από 1.000 χρόνια, το επίγραμμα επικρατεί σαν το ολιγόστιχο ποίημα...
Ικέτιδες
Αισχύλος
Αιγόκερως (2010)
Οι "Ικέτιδες" είναι ίσως το πιο ονειρικό από τα επτά έργα. Πράγματι, σε ένα σημείο ο χορός τραγουδά έχοντας μπροστά του μια πραγματική εφιαλτική εικόνα: καθώς ο Αιγύπτιος εχθρός απειλεί να τις σύρει δια της βίας στα πλοία, οι κόρες ξεφωνίζουν (στίχοι 886-893): Με σέρνει στο ακρογιάλι Σαν αράχνη, βήμα-βήμα. Όνειρο! Ένα κακό όνειρο! Στην πραγματικότητα πάντως, (...) ολόκληρος ο εξωτικός μύθος, τον οποίο διάλεξε ο Αισχύλος ως βάση για το έργο του, μοιάζει πανάρχαιο όνειρο. Ακόμη και αν η τετραλογία, στην οποία ανήκε, είχε επιβιώσει ολόκληρη, υποψιαζόμαστε ότι η φαντα...
"Πιο μουσική απ’ τη μουσική"
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2010)
"Για μένα η αρχαία ελληνική λυρική ποίηση είναι πρωτίστως ποίηση εδώ. [...] Όλα αυτά τα πολύτιμα θραύσματα μιας πολυτιμότερης αρχικής ύλης μοιάζουν ψελλίσματα μιας σύγχρονης συντριβής ή, αν προτιμάτε, μιας σύγχρονης αφέλειας, όπου τίποτε δεν μπορεί πια να είναι ακέραιο κι ωστόσο οι εδώ κι εκεί συσσωρεύσεις από συντρίμμια και θρύψαλα μοιάζουν να μορφοποιούν οντότητες μοναδικής πειστικότητας και αλήθειας. [...] Σκόρπια μέλη ενός σώματος, που εμφανίζουν αντοχή παρά την απώλεια εκείνου, τι άλλο είναι η ποίηση, τι άλλο είναι τα σκόρπια χαρτιά τα γεμάτα ποιήματα πάνω σ' ένα σημερ...
Προµηθέας ∆εσµώτης
Αισχύλος
Νεφέλη (2010)
Προμηθέας: Ειν' αλήθεια ότι κάποια µέρα, ακόµη κι ο Ζευς που τώρα αναίσχυντα φρονεί, θα ταπεινωθεί, µε τον γάµο που ετοιµάζει, αυτός από τον θρόνο της τυραννίδας θα τον ρίξει, θα τον εξαφανίσει, για να βγει σωστή η κατάρα που ο πατέρας του ο Κρόνος έριξε όταν από τον πανάρχαιο θρόνο γκρεµιζόταν. Πώς ν' αποτρέψει τέτοια δεινά, κανείς από τους θεούς δεν θα µπορούσε καθαρά να του δείξει, εκτός από µένα. Εγώ ξέρω το πώς και τι. Ας κάθεται λοιπόν ασύστολος τώρα, πιστός στους κεραυνούς του, το φλογοβόλο βέλος απ' τα χέρια εκτινάζοντας. Καθόλου δεν πρόκειται αυτά να εµποδίσουν...
Πέρσες
Αισχύλος
Νεφέλη (2009)
Γιατί σύσσωμος ο λαός των ανδρών αναβάτες και πεζοπόροι στοιβαγμένοι σαν σμήνος από μελίσσια έχει φύγει με του στρατού τον αρχηγό, τη μια γη για την άλλη αφήνοντας και τη θάλασσα περνώντας με γέφυρα που έδεσε γιαλούς αντικριστούς. Κρεβάτια από τον πόθο των ανδρών με δάκρια πλημμυρίζουν, οι Περσίδες με σιωπηρό από τον πόθο πένθος, η καθεμιά, αφού με αγάπη, στον πόλεμο, τον άγριο ξεπροβόδισε άνδρα πολεμιστή, μόνη απόμεινε, δίχως ταίρι.