Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Φίλιππος Ηλιού πρόλαβε να εκδώσει τον πρώτο τόμο της Ελληνικής Βιβλιογραφίας του 19ου αιώνα: 1801-1818 (Βιβλιολογικό Εργαστήρι - Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, 1997 [=1998]. Ο δεύτερος τόμος (έτη 1819-1832) κυκλοφόρησε το 2011 (Μουσείο Μπενάκη, ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ). Με τον τρίτο τόμο εγκαινιάζεται η σειρά που φιλοδοξεί τώρα να καλύψει ό,τι συμβατικά αποκαλούμε "οθωνικά χρόνια», δηλαδή την περίοδο 1833-1863. Τα 2.560 λήμματά του (έτη 1833-1844) σχεδόν ισοδυναμούν με το άθροισμα των δύο προηγούμενων (1.403 και 1.341 αντίστοιχα). Ο τόμος αυτός ψηλαφεί τη στιγμή που «το γένο...

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Η "Εργογραφία" του Κ. Θ. Δημαρά, την οποία μας κληροδότησε ο Φίλιππος Ηλιού, αριθμεί πάνω από 2.000 επιφυλλίδες στον ημερήσιο αθηναϊκό Τύπο. Από τις στήλες της "Πρωίας" και της "Πολιτείας" στην αρχή (1931-1932) και ιδίως αργότερα του "Ελευθέρου Βήματος" (1936-1944) και του "Βήματος" (1945-1991), ο Δημαράς παρεμβαίνει σταθερά στον δημόσιο πνευματικό διάλογο. Με όχημα την εφημερίδα, αποσκοπεί να διαπλάσει, πέρα από το συνάφι των ειδικών, το ευρύτερο καλλιεργημένο κοινό. Με την επιλογή των 301 κειμένων του Κ. Θ. Δημαρά που συγκεντρώνονται στα "Σύμμικτα Δ΄", κατατίθεται ένα σημ...

Καρπός μακράς επεξεργασίας από το Βιβλιολογικό Εργαστήρι "Φίλιππος Ηλιού", με εισαγωγή-επιμέλεια της Πόπης Πολέμη και επιστημονικούς συνεργάτες την Αναστασία Μυλωνοπούλου και την Ειρήνη Ριζάκη, αποτελεί οργανική συνέχεια του μνημειώδους Α' τόμου (έτη 1801-1818) τον οποίο είχε δημοσιεύσει ο Φίλιππος Ηλιού το 1997 και, εξαντλημένος προ πολλού, συνοδεύει την τωρινή έκδοση σε CD. Η ιστορική και φιλολογική έρευνα αποκτά έτσι ένα ακόμη έργο αναφοράς, ενώ ολοκληρώνεται η τεκμηριωτική υποδομή για την ελληνική βιβλιοπαραγωγή των αμέσως προεπαναστατικών, των επαναστατικών και των καπ...

"Προθυμίαν έχω, χρήματα δεν έχω να βοηθήσω το φίλτατον γένος μου. Άλλοι καταβάλλον κόπους. Άλλοι ας καταβάλλωσι χρήματα προς φωτισμόν της πατρίδος." Τέκνο της ανάγκης, οι προεπαναστατικές αγγελίες προς άγραν συνδρομητών για την έκδοση νεωτερικών βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών, προσφέρουν μία πρώτης τάξεως μαρτυρία για την εποχή που τις γέννησε. Είτε οι ανάλογες προσπάθειες ευοδώθηκαν είτε έμειναν στα "ανεκπλήρωτα εκδοτικά σχέδια", ο προγραμματικός-διαφημιστικός λόγος των κειμένων, τα όποια εκδίδονται στον τόμο αυτό, φέρει έκδηλο το αποτύπωμα των κοσμοϊστορικών αλλαγ...

"Είμαστε, λοιπόν, μια ομάδα ολιγάριθμη, ανθρώπων οι οποίοι σε πολύ νεαρή ηλικία έζησαν την ανάταση της Αντίστασης και τα στριμώγματα του Εμφυλίου και σημαδεύτηκαν από τα ανατρεπτικά και πρωτοποριακά ακόμη, τότε, ρεύματα του μαρξισμού και του λεγόμενου ιστορικού υλισμού. Αυτό διαμόρφωσε και τις ιστοριογραφικές μας ευαισθησίες, στις οποίες, ανεξάρτητα από τις μεταγενέστερες εξελίξεις και του κόσμου και ενδεχομένως και τις ατομικές μας, μείναμε πιστοί και σχεδόν προσηλωμένοι. Ιστορικές ευαισθησίες τις οποίες μπορώ άνετα να κατονομάσω: αναζήτηση του αντικειμενικού, πριμοδότηση...

Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα συνολικής απογραφής της ελληνικής βιβλιακής παραγωγής της περιόδου 1864-1900, η οποία έρχεται να συμπληρώσει τη θεμελιώδη βιβλιογραφική συναγωγή των Δ. Γκίνη και Β. Μέξα που εκάλυπτε τα χρόνια 1800-1863. Αποτελεί, συνάμα, το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της πλήρους καταγραφής των εντύπων, σύμφωνα με το πρότυπο του α΄ τόμου της "Ελληνικής βιβλιογραφίας" του 19ου αιώνα του Φίλιππου Ηλιού. Στην "Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900" κατατίθεται η σχετική "δελτιοθήκη", η οποία συγκροτήθηκε τα τελευταία 20 χρόνια στο Βιβλιολογικό Εργαστήρι, επιτρέποντ...

Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα συνολικής απογραφής της ελληνικής βιβλιακής παραγωγής της περιόδου 1864-1900, η οποία έρχεται να συμπληρώσει τη θεμελιώδη βιβλιογραφική συναγωγή των Δ. Γκίνη και Β. Μέξα που εκάλυπτε τα χρόνια 1800-1863. Αποτελεί, συνάμα, το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της πλήρους καταγραφής των εντύπων, σύμφωνα με το πρότυπο του α΄ τόμου της "Ελληνικής βιβλιογραφίας" του 19ου αιώνα του Φίλιππου Ηλιού. Στην "Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900" κατατίθεται η σχετική "δελτιοθήκη", η οποία συγκροτήθηκε τα τελευταία 20 χρόνια στο Βιβλιολογικό Εργαστήρι, επιτρέποντ...

Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα συνολικής απογραφής της ελληνικής βιβλιακής παραγωγής της περιόδου 1864-1900, η οποία έρχεται να συμπληρώσει τη θεμελιώδη βιβλιογραφική συναγωγή των Δ. Γκίνη και Β. Μέξα που εκάλυπτε τα χρόνια 1800-1863. Αποτελεί, συνάμα, το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της πλήρους καταγραφής των εντύπων, σύμφωνα με το πρότυπο του α΄ τόμου της "Ελληνικής βιβλιογραφίας" του 19ου αιώνα του Φίλιππου Ηλιού. Στην "Ελληνική βιβλιογραφία 1864-1900" κατατίθεται η σχετική "δελτιοθήκη", η οποία συγκροτήθηκε τα τελευταία 20 χρόνια στο Βιβλιολογικό Εργαστήρι, επιτρέποντ...

Εκδότες και τυπογράφοι, συγγραφείς και μεταφραστές, οπαδοί και αντίπαλοι του Διαφωτισμού, τα ελληνικά τυπογραφεία της Βενετίας, η Πατριαρχική Τυπογραφία της Κωνσταντινούπολης κι ακόμη: συνδρομές και συνδρομητές, κυκλοφορίες, ζητήματα βιβλιογραφικά (με το μεγάλο έργο του Emile Legrand να δεσπόζει), το αναγνωστικό κοινό και τα είδη του βιβλίου, από τις λαϊκές φυλλάδες και τα θρησκευτικά έντυπα μέχρι το νεωτερικό επιστημονικό βιβλίο: Μέσα από τις σελίδες του τόμου αυτού αναδεικνύεται ένας ολόκληρος κόσμος, άγνωστος εν πολλοίς και γοητευτικός, όχι μόνο για τους ερευνητές αλλά γ...

Τεκμήρια εξαιρετικής σημασίας, τα επίσημα κείμενα που αναδημοσιεύονται εδώ, αποτυπώνουν τους πολιτικούς και τους στρατιωτικούς σχεδιασμούς της ηγεσίας του ΚΚΕ, που αποκρυσταλλώνονται από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο του 1947. Είναι η κρίσιμη περίοδος κατά την οποία το ΚΚΕ εκτιμά ότι έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια για μια πολιτική λύση του ελληνικού προβλήματος, και ότι ακόμη και ο συνδυασμός των πολιτικών αγώνων με το ένοπλο κίνημα, που αποσκοπούσε στη δημιουργία των όρων για την επίτευξη ενός αποδεκτού πολιτικού συμβιβασμού, είχε εξαντλήσει τα περιθώριά του. Το ΚΚΕ θε...

Αντικείμενο του συνεδρίου μας υπήρξε ο αναστοχασμός επί των διαδρομών της ιστοριογραφίας της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Η σπουδή της ιστορίας και η καλλιέργεια του ιστορικού λόγου υπήρξαν θεμελιώδη και προσδιοριστικά στοιχεία της πνευματικής ζωής που αναπτύχθηκε στο ελληνικό κράτος από τη χαραυγή της ανεξαρτησίας του. Οι πραγματικές ιδεολογικές και κοινωνικές ανάγκες στις οποίες ανταποκρίθηκε η ιστοριογραφία ως διανοητικός παράγοντας της συγκρότησης του ελληνικού εθνικού κράτους πρόσθεσαν στην ακαδημαϊκή της υπόσταση και σοβαρές κοινωνικές λειτουργίες οι οποίες βρίσκον...

Τα κείμενα του τόμου είναι οι ομιλίες που εκφωνήθηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου του Άγγελου Ελεφάντη "Μας πήραν την Αθήνα... " Ξαναδιαβάζοντας μερικά σημεία της Ιστορίας 1941-1950, που οργάνωσαν τα ΑΣΚΙ και οι εκδόσεις Βιβλιόραμα, στη Στοά του Βιβλίου, στις 11 Φεβρουαρίου 2003. Τα κείμενα του τόμου ακολουθούν τη σειρά των ομιλιών στην εκδήλωση.

Στο βιβλίο "Οι ασέβειες του ιστορικού" συγκεντρώνονται τρία παλαιότερα κείμενά μου για τον Κωνσταντίνο Δημαρά. Γράφτηκαν ή ειπώθηκαν το πρώτο το 1985, όταν τιμήθηκαν τα πενήντα χρόνια της πνευματικής του παρουσίας, το δεύτερο την ώρα του θανάτου του και το τρίτο στο συνέδριο που αφιέρωσε στη μνήμη του το Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών του Ε.Ι.Ε. Και τα τρία επιμένουν στην αποφασιστική συμβολή του Κ.Θ. Δημαρά για την ανασυγκρότηση των νεοελληνικών σπουδών και για μια νέα θεώρηση της νεοελληνικής ιστορίας. Επιμένουν, επίσης, στην έγνοια του να υπάρξουν καλά εργαλεία που να επι...

Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, "ένα δόκανο από το οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει", είχε αναμφίβολα καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή του τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη. Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα, θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις, που λειτουργούσαν επί πολλές δεκαετίες ανασταλτικά για την επιστημονική έρευνα και κυρίως για την ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης, που αυτή συνεπάγεται. Σήμερα όμως, η τραυματική αυτή περίοδος έχει μετατεθεί οριστικά από το πεδίο της πολιτικής στο πεδίο της ιστο...

Τα "Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας" είναι μια αστική μη κερδοσκοπική επιστημονική εταιρεία. Ιδρύθηκε το 1992, από μια ομάδα ιστορικών και πολιτικών επιστημόνων, με σκοπό τη δημιουργία ενός επιστημονικού και αρχειακού χώρου, επικεντρωμένου στην ιστορία των κοινωνικών κινημάτων του 20ού αιώνα, με κύριο μέλημα την ελεύθερη πρόσβαση σε αρχεία τα οποία, μέχρι τότε, εθεωρούντο απόρρητα και μη προσβάσιμα σε ειδικούς και στο ενδιαφερόμενο κοινό. Ο αρχικός πυρήνας των συλλογών της Εταιρείας συγκροτήθηκε από τέσσερις αρχειακές ενότητες: α. Το τμήμα του αρχείου του Κομμουνιστ...