Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον ανά χείρας τόμο έχουμε συγκεντρώσει τις περισσότερες από τις εξαιρετικές εισηγήσεις στο συνέδριο για το προσφυγικό που διοργάνωσε τον Νοέμβριο του 2016 το Ίδρυμα της Βουλής. Οι εισηγήσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ερευνητικών ενδιαφερόντων αλλά και οπτικών πάνω στους πρόσφυγες και μετανάστες. (...)

- "Τι πραγματικά συμβαίνει στην Θράκη"; - "Ποια η έκταση της Τουρκικής προπαγάνδας"; - "Απειλείται η εθνική κυριαρχία"; - "Ποια τα λάθη του ελληνικού κράτους"; - "Πώς θα γίνει η προσέγγιση των Πομάκων"; - "Ποια η κατάλληλη στρατηγική"; Πρόκειται για ερωτήματα που για δεκαετίες απασχόλησαν την απόρρητη αλληλογραφία επίσημων φορέων με αποφασιστικό ρόλο στη χάραξη της ελληνικής πολιτικής για τη μειονότητα. Η έρευνα του Χρήστου Ηλιάδη φέρνει στο φως άγνωστο αρχειακό υλικό για τα μειονοτικά ζητήματα της Θράκης: μυστικές συναντήσεις, εμπιστευτικές εκθέσεις και κρυφές διαδ...

Ο συλλογικός αυτός τόμος επιχειρεί να αναδείξει για πρώτη φορά την ιστορία της λογοκρισίας στην Ελλάδα σε μία αυτοτελή ενιαία αφήγηση μέσα από ετερόκλητα στιγμιότυπα λόγου, από τις εικαστικές τέχνες ως τη δημοσιογραφία και από τον κινηματογράφο ως τη λογοτεχνία ή τη φωτογραφία. Περιέχει επεξεργασμένες αρκετές από τις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο ομώνυμο συνέδριο που διοργάνωσε το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου και το γραφείο Αθηνών του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, καθώς και μία σειρά δοκιμίων τα οποία αξιολογήθηκαν ότι προσθέτουν στη...

O τόμος αυτός είναι προϊόν πολύχρονης μελέτης ζητημάτων που αφορούν στην ιστορικά διαμορφωμένη γλωσσική και κοινοτική πολυμορφία της Δωδεκανήσου η οποία βρίσκεται υπό δυναμική διαμόρφωση στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Παρότι υπάρχει σημαντικός αριθμός μελετών σε ό,τι αφορά τον ελληνόφωνο ορθόδοξο πληθυσμό των νησιών, η αναφορά στις ιστορικές κοινότητες ετερότητας, τους μουσουλμάνους και τους εβραίους, αλλά και άλλες μικρότερες ομάδες, όπως και στους μετανάστες, είναι μάλλον περιορισμένη. Η σύνθεση του τόμου έγινε με βάση τη διεπιστημονική προσέγγιση ζητημάτων που...

Ο τίτλος αυτού του σχεδίου είναι από δάνειο υλικό. Το "όλα μπορούν να λεχθούν" είναι τμήμα του τίτλου του βιβλίου του Raoul Vaneigem Τίποτε δεν είναι ιερό. Όλα μπορούν να λεχθούν. Το "Εκείνα που δεν λέγονται" είναι τίτλος τραγουδιού "ποιήματος" του Άκη Πάνου. Το δίλλημα τίθεται με άλλους όρους όταν άνθρωποι σκοτώνουν ανθρώπους για "εκείνα που δεν λέγονται". Η δολοφονική επίθεση στο Charlie Hebdo συγκλόνισε τον κόσμο. Μετά το συμβάν του Γενάρη, στο ερώτημα του τίτλου απαντούν Έλληνες διανοούμενοι και έγκριτοι νομικοί που έχουν ειδικευθεί στο ζήτημα. Στο μικρό αυτό βιβλίο...

Στα πρακτικά του επιστημονικού συμποσίου 'Ξένοι μετανάστες στην Ελλάδα. Πληγή ή πρόοδος;', που εξέδωσε η Εταιρεία Σπουδών, αναπτύσσεται το σοβαρό και διαχρονικό θέμα της μετανάστευσης, προς και από την Ελλάδα. Για τη δική μας κοινωνία η εισροή μεταναστών είναι γεγονός πρωτόγνωρο· ενώ η χώρα μας έστελνε μέλη της να μεταναστεύσουν σε άλλες χώρες, τώρα καλείται η ίδια να διαχειριστεί ξένους μετανάστες στους κόλπους της. Στον τόμο μελετώνται ποικίλες όψεις του ζητήματος, όχι μόνον από την πλευρά της ελληνικής κοινωνίας αλλά και απ’ αυτή των μεταναστών. Από τις οικονομικές και κ...

Ολοένα και περισσότερα κράτη επιχειρούν να κινητοποιήσουν εξωεδαφικούς "συγγενικούς" πληθυσμούς, είτε πρόκειται για μειονότητες είτε για απόδημους, προκειμένου να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης τους στο διεθνές στερέωμα. Η αντίληψη των κρατών ότι μπορούν να επωφεληθούν από τους υλικούς ή συμβολικούς πόρους που οι τελευταίοι ενσαρκώνουν ή συγκεντρώνουν αποτελεί το κίνητρο για την ανάπτυξη "ομογενειακών" πολιτικών. Ο ανά χείρας τόμος εξετάζει τις στρατηγικές αντιμετώπισης "συγγενικών" εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύ...

Η ιδιότητα του πολίτη μπήκε εσχάτως με πανηγυρικό τρόπο στην ελληνική πολιτική και ακαδημαϊκή ημερήσια διάταξη, ως ζήτημα ιθαγένειας. Η νομοθετική μεταρρύθμιση του 2010 σηματοδότησε έναν στρατηγικό επαναπροσανατολισμό του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τη νομοθετική αλλαγή στην Ελλάδα, εδώ και αρκετό καιρό, η μελέτη της ιδιότητας του πολίτη έχει αναδειχθεί ως μια διαρκής πολιτική και ερευνητική πρόκληση στην Ευρώπη. Μια διεπιστημονική προσέγγιση της ιδιότητας του πολίτη στη βάση διαφορετικών ιστορικών εμπειριών πολιτικής συμμετοχής και αποκλεισμού σε συ...

Το πρόγραμμα για τη μετανάστευση και τη διαπολιτισμική εκπαίδευση στη Θεσσαλονίκη αφορά στην ανάγκη για συμμετοχικό δημόσιο διάλογο σχετικά με τη μετανάστευση στην Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη και συνδιοργανώθηκε από το "Δίκτυο Ναυαρίνο", την Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το "Πολύδρομο" και το Σύλλογο Αλβανών Μεταναστών "Μητέρα Τερέζα" από τον Οκτώβριο 2010 και μέχρι τον Ιούνιο 2011. Σκοπός του προγράμματος είναι να υπογραμμίσει την αξία της διαπολιτισμικής διάστασης της εκπαίδευσης, αλλά κυρίως να τονίσει την ανάγκη συμπόρευσης των εκπαιδευτικών διαδικασιών ένταξης με...

Τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία σπάνια έχουν γίνει αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης, δυσανάλογα μικρό προς το τεράστιο ενδιαφέρον που εκφράζεται για το θέμα από τον τύπο ή την κοινή γνώμη. Το βιβλίο αναφέρεται σε μία ιδιαίτερη πτυχή μειονοτικών δικαιωμάτων που αν και με την πρώτη ματιά φαίνεται δυσπρόσιτη, αναδεικνύει ουσιαστικά ζητήματα συγκρότησης της ίδιας της μειονότητας, της ικανότητας διαχείρισης της περιουσίας της και της αντιμετώπισής της από το τουρκικό δίκαιο και πολιτική. Αναμφίβολα, η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία πέρασε έναν δύσκολο δ...

Η Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί ένα ολικό γεγονός, μια ιστορική τομή μεγάλης βαρύτητας που διαβρώνει όλες τις πτυχές τής μετά το 1922 ιστορίας. Είναι γι' αυτόν το λόγο κυριολεκτικά δραματική. Ακύρωσε με τον δραματικότερο τρόπο τη Μεγάλη Ιδέα που είχε εμπνεύσει τη "μικρή Ελλάδα" για πολλές δεκαετίες, με μια ήττα που χάραξε οριστικά τα σύνορα του ελληνικού έθνους-κράτους. Πολύ πιο σημαντική από την ίδια την ήττα ήταν η προσφυγιά, ο ξεριζωμός των ελληνικών πληθυσμών. Ο όρος "καταστροφή" που καθιερώθηκε παραπέμπει σε αυτή την όψη των ιστορικών γεγονότων και σαφώς υπερβαίνει...

Η "Συνάντηση στην Πόλη", τον Ιούλιο του 2006, καταγράφηκε στη συνείδηση όλων όσων συμμετείχαν σ' αυτήν ως ένα ορόσημο στην πορεία της μειονότητας. Εκεί ανανεώσαμε τις σχέσεις μας με τους εκπατρισθέντες, πιάσαμε ξανά επαφή, συναντηθήκαμε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Εκεί, μέσα από έναν ορίζοντα μελέτης των σύγχρονων ζητημάτων της Κοινότητας, μέσα από επιστημονικές έρευνες για τη δημογραφία, την εκπαίδευση, την οργάνωση και το βακουφικό, που έγιναν ειδικά για το Συνέδριο από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, διερευνήθηκαν οι προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον. Φάνηκε πω...

Η "Συνάντηση στην Πόλη", τον Ιούλιο του 2006, καταγράφηκε στη συνείδηση όλων όσων συμμετείχαν σ' αυτήν ως ένα ορόσημο στην πορεία της μειονότητας. Εκεί ανανεώσαμε τις σχέσεις μας με τους εκπατρισθέντες, πιάσαμε ξανά επαφή, συναντηθήκαμε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Εκεί, μέσα από έναν ορίζοντα μελέτης των σύγχρονων ζητημάτων της Κοινότητας, μέσα από επιστημονικές έρευνες για τη δημογραφία, την εκπαίδευση, την οργάνωση και το βακουφικό, που έγιναν ειδικά για το Συνέδριο από μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, διερευνήθηκαν οι προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον. Φάνηκε πω...

Σε πολλά μέρη των Βαλκανίων συναντάμε λατινόφωνους πληθυσμούς, οι οποίοι στις γλώσσες των γειτονικών λαών είναι γνωστοί ως Βλάχοι, ενώ οι ίδιοι αυτοαποκαλούνται Αρμάνοι. Κοιτίδα των Αρμάνων, από τον ύστερο Μεσαίωνα, είναι η οροσειρά της Πίνδου. Υψηλές πληθυσμιακές συγκεντρώσεις παρουσιάζουν, πέραν των οροσειρών της βόρειας Ελλάδας, η νότια Αλβανία, η Π. Γ. Δ. Μ., η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Η ανάπτυξη μιας κοινής αρμανικής συνείδησης εμποδίστηκε από το γεγονός ότι οι Αρμάνοι πολιτισμικά βρίσκονταν κοντά στο ελληνόφωνο στοιχείο της νότιας Βαλκανικής, γλωσσικά όμως συγγένευαν...

Στη Βόρεια Ελλάδα ζει μια σλαβόφωνη μειονότητα, η ιδιαίτερη ταυτότητα της οποίας απολαμβάνει την πλήρη κρατική προστασία. Η γλώσσα της καταγράφεται με τη στήριξη υπουργών, μητροπολιτών και στρατιωτικών μονάδων, οι πολιτιστικοί σύλλογοί της αναγνωρίζονται αμέσως από τα δικαστήρια, οι υβριστές των ακτιβιστών της τιμωρούνται παραδειγματικά απ' τη Δικαιοσύνη. Εθνικόφρονες κάθε λογής καλούν τα μέλη της να εισάγουν τη διαλεκτό τους στο σχολείο, τονίζοντας ότι ο αποκλεισμός της μητρικής γλώσσας από την εκπαίδευση ισοδυναμεί με πολιτιστική γενοκτονία. Η "προστατευόμενη" αυτή μει...

Το κρίσιμο θέμα των μειονοτήτων στη χώρα μας, από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ανομολόγητο: "αυτό που δεν είναι δυνατό να ανακοινώσει κάποιος", "αυτό που δεν παραδεχόμαστε", το "αφανέρωτο", το "κρυφό", "αυτό που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί ή να αναφερθεί λόγω ακαταλληλότητας του περιεχομένου του". Δύσκολα μπορεί κανείς να βρει πιο κατάλληλη εφαρμογή και χρήση του όρου απ’ ό,τι στα ζητήματα που άπτονται της ιστορίας και της θέσης των μειονοτήτων στην ελληνική έννομη τάξη. Η αποκάλυψη του ανομολόγητου συχνά είναι μια επώδυνη διαδικασία. Όχι μόνο γιατί μας...

Το κρίσιμο θέμα των μειονοτήτων στη χώρα μας, από τη σκοπιά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ανομολόγητο: "αυτό που δεν είναι δυνατό να ανακοινώσει κάποιος", "αυτό που δεν παραδεχόμαστε", το "αφανέρωτο", το "κρυφό", "αυτό που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί ή να αναφερθεί λόγω ακαταλληλότητας του περιεχομένου του". Δύσκολα μπορεί κανείς να βρει πιο κατάλληλη εφαρμογή και χρήση του όρου απ’ ό,τι στα ζητήματα που άπτονται της ιστορίας και της θέσης των μειονοτήτων στην ελληνική έννομη τάξη. Η αποκάλυψη του ανομολόγητου συχνά είναι μια επώδυνη διαδικασία. Όχι μόνο γιατί μας...

Πρόκειται για τα πρακτικά του ομότιτλου διεθνούς συνεδρίου που είχε οργανώσει το ΚΕΓ σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Διεθνών Εκπαιδευτικών Σχέσεων του ΥΠΕΠΘ το 2001, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών. Ο τόμος είναι δίγλωσσος και απαρτίζεται από 22 κείμενα ειδικών σε θέματα που αφορούν τις σχέσεις της γλώσσας με τις κοινωνικές και ιστορικές συγκυρίες στον ιδιαίτερα ευαίσθητο χώρο των Βαλκανίων. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στις πέντε θεματικές ενότητες που διαρθρώνουν τον τόμο επιχειρούν να περιγράψουν: - την προσπάθεια για καθιέρωση εθνικών γλωσσών (γράφουν οι: Ε....

Το βιβλίο συζητά την σχέση της εθνοθρησκευτικής ετερότητας και του εθνικισμού, της διαδικασίας κοινωνικής ενσωμάτωσης και διαχείρισης της μνήμης, της χρήσης του δικαίου ως μέσου άσκησης βίας αλλά και δημιουργίας ταυτοτήτων, σχετικά με την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923. Οι συγγραφείς των επί μέρους συμβολών του τόμου φωτίζουν πτυχές της ανταλλαγής, που αφορούν τα κράτη, το δίκαιο και την πολιτική, αλλά πάνω από όλα τους ανθρώπους που βρέθηκαν έρμαιο της πολιτικής και στρατιωτικής συγκυρίας στην κρισιμότερη φάση του ξεκαθαρίσματος των ελληνοτουρκικών λογαριασμών...

Το βιβλίο συζητά την σχέση της εθνοθρησκευτικής ετερότητας και του εθνικισμού, της διαδικασίας κοινωνικής ενσωμάτωσης και διαχείρισης της μνήμης, της χρήσης του δικαίου ως μέσου άσκησης βίας αλλά και δημιουργίας ταυτοτήτων, σχετικά με την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923. Οι συγγραφείς των επί μέρους συμβολών του τόμου φωτίζουν πτυχές της ανταλλαγής, που αφορούν τα κράτη, το δίκαιο και την πολιτική, αλλά πάνω από όλα τους ανθρώπους που βρέθηκαν έρμαιο της πολιτικής και στρατιωτικής συγκυρίας στην κρισιμότερη φάση του ξεκαθαρίσματος των ελληνοτουρκικών λογαριασμών...