Θεσσαλονίκη - Εβραίοι

Οι Ντόνμε της Θεσσαλονίκης

Επίκεντρο (2020)

Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία των Ντονμέ, των απόγονων των Εβραίων εκείνων που κατοικούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και προσηλυτίστηκαν στο Ισλάμ μαζί με τον Μεσσία τους, τον ραβίνο Σαμπετάι Σεβή, τον 17ο αιώνα. Για δύο αιώνες μετά τον προσηλυτισμό τους, οι Ντονμέ έγιναν αποδεκτοί ως μουσουλμάνοι, και στο τέλος του 19ου αιώνα έφτασαν στην κορυφή της κοινωνίας της Θεσσαλονίκης. Οι Ντονμέ συνέβαλαν κατά πολύ στη μεταμόρφωση της Θεσσαλονίκης σε μια κοσμοπολίτικη πόλη, προωθώντας νέες καινοτομίες στο εμπόριο και την οικονομία, την αστική μεταρρύθμιση και τη σύγχρον...

Ολοκαύτωμα στη Θεσσαλονίκη

Αλεξάνδρεια (2020)

Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου ζούσαν στη Θεσσαλονίκη περισσότεροι από 50.000 Εβραίοι. Η ιταλική παρουσία στην πόλη ήταν διαρκής χάρη στην επαφή των Ιταλών με αρκετούς Εβραίους που είχαν διατηρήσει την ιταλική υπηκοότητα. Η μακρόχρονη αυτή σχέση κλονίστηκε το 1938 με την εφαρμογή στην Ιταλία των φυλετικών-ρατσιστικών νόμων που εξοβέλιζαν τους Εβραίους από τη δημόσια ζωή. Το πρώτο μέρος του βιβλίου εξετάζει τη σχέση των Ιταλών με ένα μέρος της εβραϊκής κοινότητας τα χρόνια μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου. Το χρονικό του διωγμού των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί...

Ξανά στη Σαλονίκη

Πόλις (2018)

Η επώδυνη ανασυγκρότηση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης (1945-1946) και η καταγραφή των εμποδίων που συναντούσε η επανένταξη των Εβραίων στη συλλογικότητα της πόλης. Οι διαρκείς προσπάθειες για την επανάκτηση των κατασχεμένων ακινήτων και η απροθυμία του κράτους να έρθει σε αντιπαράθεση με τους μεσεγγυούχους. Η μεταπολεμική λεηλασία του κατεστραμμένου νεκροταφείου της Κοινότητας και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έδρασε η Υπηρεσία Διαχείρισης Ισραηλιτικών Περιουσιών. Ο Λέων Α. Ναρ, αξιοποιώντας πλουσιότατο αρχειακό υλικό, αξιολογεί τις συνθήκες που επικράτησαν...

Τα τρία Ε (ΕΕΕ) και ο εμπρησμός του Κάμπελ

Αντιγόνη (2018)

Το βιβλίο αναφέρεται σε ένα σημαντικό κεφάλαιο της προπολεμικής Θεσσαλονίκης, που ερευνήθηκε με πληρότητα, ώστε να συμπληρωθούν σημαντικές σελίδες της ιστορίας της πόλης. Η "Εθνική Ένωσις 'Ελλάς'" (ΕΕΕ ή 3Ε) δεν υπήρξε μια απλή οργάνωση. Η εμφάνισή της το 1927 στη Θεσσαλονίκη και η ανάπτυξή της είναι αντίστοιχη των εξελίξεων στην Ελλάδα -και στην Ευρώπη- κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου και της Κατοχής. Με προσφυγικές ρίζες και πολιτικές διασυνδέσεις, η ΕΕΕ θα αναδειχθεί μετά το 1929 σε σημαντική εθνικιστική, αντισημιτική και αντικομουνιστική οργάνωση, συσπειρώνοντας χιλ...

Το ημερολόγιο κατοχής του Βενιαμίν Χαΐμ Καπόν

Επίκεντρο (2018)

"Εν τω μεταξύ στην τραπεζαρία κάθεται ο κ. Γεωργαντάς (χημικός του Κράτους) Χριστιανός φίλος του θείου μου μετά μεγάλης λύπης ακούων την υπερδυσάρεστον είδησιν και συμβουλεύων εμάς παντί σθένει να επιχειρήσωμεν να αποδράσωμεν εις Αθήνας όπου οι Ιταλοί προστατεύουν τους Εβραίους από την Γερμανικήν θηριωδίαν. Εμείς το θεωρούμε αδύνατο. Διεξάγεται μακρά συζήτησις επ’ αυτού. Επιτέλους ξημερώνει. Έρχεται η φίλη της εξαδέλφης μου και μας λέγει ότι η πρώτη αποστολή ήδη ανεχώρησε. [...] Το αποφασίσαμε! Με κάθε μέσον να φύγωμε! Αλλά δεν είναι τόσο εύκολο. Η φυγή πρέπει να γίνη με τη...

Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων

Αλεξάνδρεια (2018)

Περιλάλητη ως "Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων", η Θεσσαλονίκη υπήρξε κάποτε πατρίδα της μεγαλύτερης σεφαραδίτικης εβραϊκής κοινότητας του κόσμου στο σταυροδρόμι της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή. "Ζωτική συμβολή στη σεφαραδίτικη ιστορία, το βιβλίο του Ντέβιν Νάαρ, συμπληρώνει με αγάπη αλλά και αντικειμενικότητα τα κενά στην ελληνοεβραϊκή ιστορία του Μεσοπολέμου. Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων μιλάει μέσα από τα λόγια των ιστορικών υποκειμένων της, αντλώντας από μια εντυπωσιακή ποικιλία τοπικών εβραϊκών πηγών και φωτίζοντας υπό ένα εντελώς νέο και δυναμικό πρίσμα την ελάχιστα μελετημ...

Κι όμως όλοι τους δεν πέθαναν...

Αλεξάνδρεια (2018)

Η μαρτυρία του γιατρού Ισαάκ Ματαράσσο (1892-1958) για το διωγμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης από τους ναζί είναι το πρώτο κείμενο που δημοσιεύτηκε στην ελληνική γλώσσα (1948) για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και, ουσιαστικά, αποτέλεσε την πηγή από την οποία άντλησαν υλικό συγγραφείς και δημοσιογράφοι της δεκαετίας του ’50 που έγραψαν για το Ολοκαύτωμα. Ο Ισαάκ Ματαράσσο καταγράφει λεπτομερώς τα στάδια του διωγμού και της εκτόπισης των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, παρέχοντας πλήθος πληροφοριών μέσα από την οπτική ενός αυτόπτη μάρτυρα, ο οποίος αποδίδει τα γεγ...

Μη με ξεχάσετε

Αλεξάνδρεια (2018)

Η παρούσα έκδοση παρουσιάζει τρεις συλλογές επιστολών, γράμματα που έστελναν τρεις Εβραίες μητέρες από το γκέτο της Θεσσαλονίκης στους γιους τους στην Αθήνα, μερικές εβδομάδες ή μέρες πριν την αναχώρησή τους προς το Άουσβιτς. Οι συγκλονιστικές αυτές μαρτυρίες δίνουν μια μοναδική ματιά στη ζωή των Εβραίων της Θεσσαλονίκης στην Κατοχή, μέσα από περιγραφές αυτοπτών μαρτύρων. Δείχνουν πώς οι ίδιες οι μητέρες αντιλαμβάνονταν και ζούσαν τα γεγονότα, μέσω μιας γυναικείας οπτικής που τόσο συχνά απουσιάζει από την ιστοριογραφία. Αυτό το σπάνιο υλικό, τόσο για τη Θεσσαλονίκη όσο και...

Λούνα

Πόλις (2017)

Στο βιβλίο αυτό, η βιογραφία της Λούνας ανοίγει ένα μονοπάτι για να ξανασκεφτούμε τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στην πόλη τους, τη Shoah, τη φτώχεια και τα ανάποδα μεταπολεμικά χρόνια. Επειδή ήταν φτωχή, αγράμματη και γυναίκα, τα ίχνη της εύκολα χάνονται ανάμεσα στους αφανείς της ιστορίας. Αρχειακά τεκμήρια, καταγεγραμμένες μαρτυρίες, φωτογραφίες και προσωπικές αναμνήσεις συναρμόζονται ως ισότιμες "πηγές" που καλούν σε ίση κριτική διάθεση. Εισβάλλουμε στον κόσμο και στη σιωπή των αφανών με λέξεις που δεν είναι δικές τους, γιατί τα λόγια τους δεν ακούστηκαν, πάρα πολλές φο...

Δεν σε ξέχασα ποτέ

Ευρασία (2017)

Το βιβλίο γράφτηκε με αφορμή την αναζήτηση σύνθεσης της ιστορικής διαδρομής των πολλών "απόντων" Ισραηλιτών της Θεσσαλονίκης. Η Ζάνα, ο Γκάμπη, ο Ιντό, η Γράσια, αλλά και οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές του έργου (γιατί για εμένα όλοι οι αφηγητές της ιστορίας πρωταγωνιστούν) υπενθυμίζουν την ιστορική μνήμη ενός κόσμου που εξοντώθηκε πολύ βίαια αλλά και λησμονήθηκε άδικα. Θέτουν διάφορα ζητήματα, πρώτα απ'όλα την αδιαφορία πολλών συμπολιτών για την τύχη των γειτόνων τους, αλλά και την έμπρακτη στήριξη που επέδειξαν άλλοι την ίδια χρονική στιγμή. Κι έπειτα ο έρωτας..., ο έρωτας πο...

Thessaloniki of the Jews

Επίκεντρο (2017)

Thessaloniki of the Jews is a comprehensive illustrated presentation of the historic and cultural heritage of the Jewry of Thessaloniki. It is an account of the major events in the history of the Jews in this city, Sephardic traditions, Jewish customs, their language and music, great figures, their contributions in the social and economic life of the city, their traditional clothes and food, synagogues, schools and houses. The narration starts from their first arrival in the city, presents their times of prosperity and ends with the Holocaust, which was also the end of thei...

La Thessalonique juive

Επίκεντρο (2017)

La Thessalonique juive est une presentation concise et illustree du cheminement historique des Juifs saloniciens. C’est une promenade au fil des differentes phases historiques du Judaisme de la ville et des evenements qui le marquerent. Une echappee vers la tradition sepharade, la langue, la musique, la cuisine, et les coutumes vestimentaires des Juifs. C’est aussi la decouverte des structures sociales et economiques de cette communaute, ainsi qu’une rencontre avec ses membres les plus illustres. C’est enfin une visite des synagogues, des ecoles et des maisons juives. Cet o...

Παρακολουθώντας τα τραίνα της τελικής λύσης

Μπαρμπουνάκης Χ. (2017)

Η μελέτη καταγράφει και αξιολογεί τη δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γενναδίου Αλεξιάδη και της ισραηλιτικής κοινότητας της πόλης, κατά την κρίσιμη ιστορική περίοδο 1912-1951. Αξιοποιώντας τις πρωτογενείς εκκλησιαστικές πηγές και τις ερευνητικές τεκμηριώσεις των πορισμάτων της σύγχρονης βιβλιογραφίας, η μελέτη αποτυπώνει τον αντίκτυπο των πολιτικών γεγονότων στον εβραϊκό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης και διερευνά τις αντιδράσεις της τοπικής Εκκλησίας και την προσωπική συμβολή του Γενναδίου στη διαμόρφωση των όρων και των προϋποθέσεων της συνύπαρξης με...

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης

University Studio Press (2017)

Το βιβλίο ερευνά και καταγράφει πληροφορίες σχετικά με την εβραϊκή κοινότητα Θεσσαλονίκης από άτομα που επισκέφθηκαν την πόλη ή έζησαν κατά διαστήματα σ' αυτήν, από τα χρόνια του Αποστόλου Παύλου (50 μ.Χ.) μέχρι τον Οκτώβριο του 1912, ημερομηνία απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης. Πηγή της έρευνας υπήρξαν περιηγητές, ταξιδιώτες, επιστήμονες (αρχαιολόγοι, γεωγράφοι, βοτανολόγοι, γιατροί) ιεραπόστολοι, δημοσιογράφοι, διπλωμάτες, εκπαιδευτικοί, πολιτικοί, αξιωματούχοι και άλλοι, ενώ ερευνήθηκαν βιβλία, εφημερίδες, ημερολόγια, χειρόγραφα, προξενικές εκθέσεις, παλαιότυπα και αρχειακ...

Τα χαμένα παιδιά της Θεσσαλονίκης

University Studio Press (2017)

Το βιβλίο αποτελεί την ενδελεχή έρευνα της συγγραφέως στα Αρχεία του Ληξιαρχείου Θεσσαλονίκης με σκοπό να βρει τα ονόματα των παιδιών που γεννήθηκαν στην πόλη και ξεκίνησαν για τα ναζιστικά στρατόπεδα, ταυτίζοντας τα ονόματα με πολλά αρχεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Τα παιδιά, μόλις το τρένο έφτανε στο Άουσβιτς, στέλνονταν αμέσως στους θαλάμους αερίων με αποτέλεσμα να μην γραφτούν ποτέ στις καρτέλες εισόδου του Άουσβιτς, όπως όσοι στάλθηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Τα ονόματά τους ξεχάστηκαν. Στο βιβλίο καταγράφονται για πρώτη φορά τα ονόματα αυτών των παιδιών που...

Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων

Επίκεντρο (2016)

Η Θεσσαλονίκη των Εβραίων είναι μια συνοπτική και εικονογραφημένη παρουσίαση της ιστορικής πορείας και παρουσίας του εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης. Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης, με διακυμάνσεις ακμής και παρακμής μέσα στον χρόνο, πορεύτηκαν αρμονικά με τα άλλα δύο πολυπληθή σύνοικα στοιχεία της πόλης (Τούρκους και Έλληνες) για πέντε αιώνες, ως τα μέσα του 20ού αι., δίνοντας τον πολιτιστικό και γλωσσικό τόνο στην πολυεθνική κοινωνία της πόλης. Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια περιδιάβαση στους ιστορικούς σταθμούς των Εβραίων της πόλης και τη σεφαραδική παράδοση, στα εβραϊκά δρώμεν...

Remembering a Life and a World

Ιανός (2015)

A few months before his death Andreas Sefiha - President of the Jewish Community of Thessaloniki from 1993 to 2001 - decided to share the memories of his life: images of a cosmopolitan Thessaloniki, the plum liqueur of his Sephardic mother, the sound of wooden carriages rattling over the cobbled streets, walks through the bustling Modiano Market with his grandmother. Historical events and social changes which shaped the city from the late 19th century to the present day are recounted in parallel with the narrative of his forebears, while his own life is overshadowed by the...

Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα

Ευρασία (2015)

Οι μαρτυρίες των επιζώντων, τις οποίες συγκέντρωσαν και εξέδωσαν στον τόμο αυτό οι Έρικα Κούνιο-Αμαρίλιο και Αλμπέρτας Ναρ, δεν αποτελούν απλώς τεκμήριο και ανεκτίμητη ιστορική πηγή, αλλά και μάθημα για τα όρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς μέσα στο κακό, τόσο από τη μεριά εκείνων που το επιβάλλουν όσο και από εκείνους που το υφίστανται και επιβιώνουν. Μας δίνει τη δυνατότητα να ρίξουμε μια ματιά στην καρδιά του βαθύτερου σκότους, αυτού της ζωής και του θανάτου στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο παρών τόμος περιλαμβάνει επίσης ένα μικρό λεξικό όρων, ονομάτων και τόπων,...

Αυτοί που επέζησαν

Πόλις (2014)

Επιχειρώ να αφηγηθώ την κοινή ιστορία της καταστροφής, όπως τη μοιράστηκαν διαφορετικά άτομα υπό διωγμό, άνθρωποι που πήραν διαφορετικούς δρόμους, οι οποίοι άλλοτε συναντήθηκαν και άλλοτε απέκλιναν. Εστιάζοντας σε πολλές μαρτυρίες, στη μία μετά την άλλη -που γράφηκαν και καταγράφηκαν σε διαφορετικές στιγμές και πλαίσια-, μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν την ίδια εμπειρία, είναι δυνατόν να συλλάβουμε τόσο την ατομικότητα της κάθε αφήγησης χωριστά, όσο και τις αναμνήσεις που μοιράζονται από κοινού, χωρίς να επιβάλλουμε πρόωρα μια ενιαία φωνή στις αφηγήσεις αυτές. Γ...

Οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης 1856-1917

Εκδόσεις Πατάκη (2014)

Το διάστημα μεταξύ του 1856 και του 1919 είναι ίσως η πιο πολυκύμαντη περίοδος της σύγχρονης ιστορίας της μακεδονικής πρωτεύουσας. Στην πρώτη τριακονταετία, η Θεσσαλονίκη, που τότε ήταν μια σημαντική αλλά υπανάπτυκτη οθωμανική πόλη, αντιμετώπισε με επιτυχία την πρόκληση των θεσμικών, ιδεολογικών αλλά και πολιτικών αλλαγών που υιοθετήθηκαν από την οθωμανική κυβέρνηση ως λύσεις διεξόδου από την παρακμή. Στο ίδιο διάστημα παρουσίασε σημαντικότατη οικονομική, δημογραφική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη. Κατά τη δεύτερη τριακονταετία η Θεσσαλονίκη κατέστη το επίκεντρο των πολ...

Συνολικά Βιβλία 35
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου