Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Κανένα πρόβληµα δεν είναι τόσο σύµφυτο µε τα γράµµατα και το ταπεινό τους µυστήριο όσο αυτό το οποίο θέτει µια µετάφραση" έχει γράψει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες, και ο συγγραφέας, δοκιµιογράφος και µεταφραστής του Αχιλλέας Κυριακίδης, µε αφορµή το γεµάτο ειρωνικές νάρκες έργο του µεγάλου Αργεντινού, ιχνηλατεί τις ωδίνες του µεταφραστή. Πότε µια µετάφραση είναι πιστή; Τι σηµαίνει µετάφραση του πνεύµατος ή του γράµµατος; Είναι όλα τα κείµενα µεταφράσιµα και µεταφραστέα; Σε ποια γραµµατεία ανήκουν τα µεταφρασµένα έργα; Ανταποδίδοντας την τιµή του Ιονίου Πανεπιστηµίου να τον αναγορ...

Μια σειρά από πνευματώδη δοκίμια, που μας ταξιδεύουν από την κριτική της ερμητικής παράδοσης και την εξερεύνηση των πιο ασύδοτων ερμηνειών του Δάντη, του Λεοπάρντι και του Τζόυς ίσαμε τις προσωπικές εξομολογήσεις του συγγραφέα ως αναγνώστη των ερμηνευτών των μυθιστορημάτων του και τις οριακές εκείνες καταστάσεις όπου ανάμεσα σε δύο Τζοκόντες πρέπει κανείς να αποφασίσει ποια είναι η αυθεντική. Τα δοκίμια συζητούν τα όρια της ερμηνείας, τις περιπτώσεις σπατάλης ερμηνευτικής ενέργειας και τα κριτήρια οικονομίας της ανάγνωσης. Πολεμική επίθεση σε πολλές πρακτικές "αποδόμησης...

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Βρίσκεται παντού όπου κοιτάμε, αλλά σπάνια την αντιλαμβανόμαστε - μέχρι τώρα. Το βιβλίο Για να μην είμαστε χαμένοι στη μετάφραση φέρνει στο φως τον αόρατο ιστό της μετάφρασης. Αποκαλύπτει τον εκπληκτικό και ταυτόχρονα πολύπλοκο τρόπο με τον οποίο η μετάφραση διαμορφώνει τον κόσμο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα - από τα ιερά βιβλία των θρησκειών ως τις προειδοποιήσεις για τυφώνες και από την ποίηση ως τις ειρηνευτικές συμφωνίες. Σ’ αυτούς που αγαπούν τη μετάφραση και τις ιστορίες που την αφορούν, η Nataly Kelly και ο Jost Zetzsche προσφέρουν μια ματιά εκ των έσω στου...

Η σκέψη του Βάλτερ Μπένγιαμιν είναι καρπός των χρόνων του Μεσοπολέμου. Ήταν η εποχή που η Ευρώπη ταλαντευόταν μεταξύ του ονείρου ενός καλύτερου κόσμου και της φρίκης του επερχόμενου πολέμου. Το όνομα και το έργο του συγγραφέα και φιλοσόφου περιβάλλονται από μια αίγλη. Το περίγραμμά της έχει χαραχτεί από τις ανήσυχες διαδρομές του λόγου σε συνθήκες κρίσης και εκτάκτου ανάγκης. Το τέλος του εβραϊκής καταγωγής διανοητή σφραγίστηκε με την αυτοκτονία του ενόψει της σύλληψής του από τους ναζιστές. Η μαγεία της γραφής του παραμένει ωστόσο ζωντανή ως σήμερα. Η γλώσσα και η μαγεία...

Η έρευνα και μελέτη των πηγών της χριστιανικής μεταφραστικής γραμματείας και η σχετική βιβλιογραφία, όσον αφορά τα λατινόφωνα κείμενα, είναι ιδιαίτερα πλούσια και διαφωτιστική. Αντίθετη είναι η εικόνα που προκύπτει σε ό,τι αφορά την ελληνόφωνη γραμματεία, στον χώρο της οποίας εξάλλου η μεταφραστική προβληματική υπήρξε περιορισμένη, με εξαίρεση την κριτική για τη μετάφραση των Εβδομήκοντα και τη μεταφραστική παραγωγή μετά το Σχίσμα και στο πλαίσιο του διαλόγου για την ένωση των Εκκλησιών. Αντικείμενο της εργασίας αυτής είναι η διερεύνηση αυτών των κοινών μεταφραστικών προβλη...

Αυτά τα δύο κείμενα πραγματεύονται τη ρηξικέλευθη μετάφραση της "Αντιγόνης" και του "Οιδίποδος Τυράννου" του Σοφοκλή από τον Xαίλντερλιν, για να αναδείξουν τον απώτερο σκοπό του Γερμανού ποιητή, που δεν ήταν άλλος από τη συγγραφή μιας "γνήσιας νεωτερικής τραγωδίας". Τη χαιλντερλιανή μετάβαση από τη μετάφραση στο θέατρο πραγματοποίησε και ο Λακού-Λαμπάρτ, αφενός επιμεταφράζοντας στα γαλλικά και τις δύο χαιλντερλιανές γερμανικές μεταφράσεις, για να παρουσιαστούν στη θεατρική σκηνή, αφετέρου συμμετέχοντας στη σκηνοθεσία της "Aντιγόνης" και προβαίνοντας στη δραματική επεξεργασί...

Σύνεσις: το συνιέναι, το εννοείν, γνώσις, φρόνησις, ορθοφροσύνη, εγκράτεια. Παράνοια: εσφαλμένη διανόησις, παραλογισμός. (Μεγάλη Ελληνική Εγκλυκλοπαίδεια "Πυρσού") Ο αναγνώστης θα ανακαλύψει μόνος του ποια σχέση έχουν οι δύο λέξεις του τίτλου με το θέμα του βιβλίου. Επίσης θα έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει πώς η βιβλική και πατερική παράδοση, καθώς και η σύγχρονη επιστήμη της γλώσσας, στηρίζουν την ανάγκη για μετάφραση της Λατρείας μας στη νέα ελληνική, κάτι που θα έπρεπε να είχε ήδη αρχίσει από "χθες".

Eίκοσι επτά κείμενα θεωρητικού προβληματισμού αλλά και πρακτικής αξίας που αφορούν τη γλώσσα και τη μετάφραση εν σχέσει προς... αλλά και απ' αφορμή τη νεοελληνική λογοτεχνία περιέχονται στις σελίδες αυτού του βιβλίου· υπάρχουν, βεβαίως, και ελάχιστες ισχνές αναφορές στην παγκόσμια λογοτεχνία (δίκην αλατοπίπερου, θα μπορούσαμε να πούμε). Συναντάμε, όμως, μέσα τους και δύο κείμενα σχετικά με το ποδόσφαιρο· τα κείμενα αυτά "κολλάνε" εκεί, ακριβώς διότι μας επιτρέπουν να σκεφτούμε πράγματα, που δεν είναι εντελώς άνευ σημασίας για τη γλώσσα και τη λογοτεχνία. (Aυτό, το τελευταίο...

Το ανά χείρας ασυνήθιστο (για να μην πω πρωτότυπο) βιβλίο του Νίκου Α. Παπαδόπουλου "Συγκριτική μετάφραση: Ο Β. Μπόρχερτ. "Το ψωμί" και δέκα μεταφράσεις: Βιογραφικά στοιχεία, έργα, γλώσσα, στιλ, θεματική "Το ψωμί" και δέκα μεταφράσεις, η μετάφραση στη θεωρία και στην πράξη, σχολιασμός και σύγκριση των μεταφράσεων", αποτελεί καρπό της αγάπης και της μαθητείας μιας ολόκληρης ζωής στη μετάφραση, στην ταπεινή αυτή τέχνη που εκθείασε και καθοσίωσε με το δικό του παράδειγμα και τη δική του διδαχή η άγια μορφή των γερμανικών γραμμάτων, ο Γκαίτε, ο θεμελιωτής της ιδέας της παγκόσμι...

Σε μια νέα και, κυρίως, τόσο πολύπλοκη επιστήμη όπως η "Μεταφρασεολογία", κάθε ζήτημα μπορεί να περιγραφεί από πάρα πολλές σκοπιές. Η μετάφραση (και η γλώσσα, γενικότερα) είναι σαν ένα πολύεδρο με άπειρες έδρες (οι οποίες αντιστοιχούν στα επιμέρους ζητήματα ή/και επίπεδα)· έτσι, όσες και να βλέπει κανείς από μια σκοπιά, πάντοτε θα διαφεύγουν από την αντίληψή του την αντίληψή του κάποιες άλλες.

Τι σημαίνει "μεταφράζω'; Η "μετάφραση" αποδίδει πλήρως το νόημα του πρωτοτύπου; Ποιός είναι ο ρόλος του μεταφραστή και γιατί η "μετάφραση" είναι περισσότερο μια εμπειρία και μια διαδικασία απωλειών και ανταμοιβών παρά μια παθητική ερμηνεία του πρωτοτύπου; Τι είναι η "διαπραγμάτευση" και ποιός ο ρόλος της απέναντι στο πρωτότυπο κείμενο; Σε αυτά και σε πολλά ακόμη ανάλογα ερωτήματα μεταφραστικού και μεταφρασεολογικού ενδιαφέροντος αποπειράται να απαντήσει ο Umberto Eco στη σειρά δημοσιευμάτων και ανακοινώσεων που για πρώτη φορά βλέπουν το φως σε έναν ενιαίο τόμο. Με το γνωστό...

Το εργαστήρι του μεταφραστή μοιάζει λίγο με το εργαστήρι του αλχημιστή, όπου το ένα υλικό μεταμορφώνεται σε άλλο. Σαν μια σύντομη περιήγηση σ' αυτό το χώρο, οκτώ δοκίμια παρουσιάζουν τα σύνθετα προβλήματα που καλείται να λύσει ο μεταφραστής για να πετύχει τη μεταμόρφωση του κειμένου από τη μια γλώσσα στην άλλη. Σε μια πρωτότυπη προσέγγιση, στο εισαγωγικό κείμενο εκτίθεται με τη μορφή διηγήματος, μια βαθύτερη προβληματική γύρω από τη φύση του μεταφραστικού έργου. Τα άλλα δοκίμια παρουσιάζουν τη συνάντηση με τα "μεγάλα" κλασικά κείμενα, μιλούν για τη μετάφραση ως εργασία στ...

[...] Ο πολύπλευρος χαρακτήρας του θέματος που επιλέχθηκε γι' αυτό το συνέδριο και ποικιλία των προοπτικών από τις οποίες θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί αποτελούν και την απόδειξη της ζωτικότητας του και ελπίζουμε πως οι συζητήσεις γι' αυτά τα προβλήματα θα συνεχιστούν. Δύσκολα θα μπορούσε να βρεθεί ένας χώρος για μια τέτοια ανταλλαγή ιδεών πιο κατάλληλος από το Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών της Ρόδου. Η ζωντανή παρουσία της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου στον σύγχρονο κόσμο θα αποτελέσει αναμφιβόλως μέρος του εν εξελίξει προγράμμ...

Οι επτά μελέτες που συγκεντρώνονται στον τόμο αυτό προσφέρουν ένα πανόραμα μεθοδολογικών προσεγγίσεων της λογοτεχνικής μετάφρασης, την οποία θεωρούν είτε ως αυτόνομο επιστημονικό αντικείμενο, είτε ως μέσο για την φιλολογική ανάλυση και την διαγλωσσική ανάγνωση και ερμηνεία των κειμένων. Φιλοδοξούν έτσι να υποστηρίξουν την διδασκαλία της και να πλαισιώσουν την δημιουργία και την επαγγελματική αφοσίωση, υποδεικνύοντας κριτήρια για την εκτίμηση των μεταφράσεων και, κατά συνέπεια, για την επίτευξη ικανοποιητικής μεταφραστικής παραγωγής. Το έργο αυτό απευθύνεται λοιπόν πρώτιστα...

Γραμμένα κατά την τελευταία δεκαπενταετία, τα δοκίμια αυτού του βιβλίου ταξιδεύουν από την κριτική της ερμητικής παράδοσης και την εξερεύνηση των πιο ασύδοτων ερμηνειών του Δάντη, του Λεοπάρντι και του Τζόυς, ίσαμε τις προσωπικές εξομολογήσεις του συγγραφέα ως αναγνώστη των ερμηνευτών των μυθιστορημάτων του και τις οριακές εκείνες καταστάσεις όπου ανάμεσα σε δύο Τζοκόντες πρέπει κανείς να αποφασίσει ποια είναι η αυθεντική. Τα δοκίμια συζητούν τα όρια της ερμηνείας, τις περιπτώσεις σπατάλης ερμηνευτικής ενέργειας, τα κριτήρια οικονομίας της ανάγνωσης. Πολεμική επίθεση σε πο...