Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι εννοούμε με τον όρο "τραγωδία" στις μέρες μας; Πώς έχει οριστεί από θεατρικούς συγγραφείς, διηγηματογράφους, φιλοσόφους, πολιτικούς και δημοσιογράφους κατά τα τελευταία 2.500 χρόνια; Οι κτηνωδίες που πληροφορούμεθα από τα δελτία ειδήσεων, σχετίζονται καθόλου με τον Σοφοκλή και τον Σαίξπηρ; Θέτοντας ερωτήματα σχετικά με την πίστη, την ευθύνη, την εκδίκηση, τον πόνο, τη μαρτυρία και το θάνατο, το ανά χείρας βιβλίο καταδεικνύει τη διαχρονική σημασία των προσπαθειών κατανόησης της τρομακτικής οδύνης. Ο Adrian Poole είναι καθηγητής Αγγλικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του...

Ευγενική, ηρωική, συνετή, ευσεβής και (κυρίως) πενθούσα τυραννοκτόνος κόρη που αποζητά τη δικαιοσύνη ή στυγνή, αισχρά, αναιδής, φρενήρης και (κυρίως) οργισμένη, αμετανόητη μητροκτόνος εκδικήτρια; Φωτεινή φωνή της επανάστασης ή σκοτεινή κραυγή μιας αδιέξοδης αυτοδικίας; Ηγερία της εξέγερσης ή εγκλωβισμένη στην ψυχοπαθολογία; Αρχετυπική "μορφή" ή ιδιοσυγκρασιακός "χαρακτήρας"; Και τελικά: ποιο είναι το πρόσωπο του πένθους που ταιριάζει στη σοφόκλεια Ηλέκτρα; Αλλά και: πώς μας αναγκάζει και πώς μας επιτρέπει το θέατρο να στοχαστούμε πάνω στη βία της πραγματικότητας; Οι απα...

Οι μεγάλοι θεματικοί πυρήνες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η μελέτη αυτή είναι δύο. Ο πρώτος έχει να κάνει με την αλήθεια και την γνώση, ο άλλος με τον πολιτισμό και το αισθητικώς υπάρχειν. Ωστόσο, οι δύο αυτοί πόλοι, καθώς συνδέονται μεταξύ τους με ένα άκρως ζωτικό αξίωμα, δεν εξετάζονται σαν δύο απολύτως ξεχωριστά πεδία, αλλά τελούν υπό αμοιβαία όσμωση. Έτσι, ο Διόνυσος ανταλλάσσει συνωμοτικά νεύματα με τον Ζαρατούστρα, όπως και οι μεγάλοι τραγικοί ποιητές με τους εκλεκτούς της γης, που υπάρχουν "πέρα από το καλό και το κακό". Το κείμενο συνοδεύουν οι σημειώσεις το...

Αν ο λόγος της ψυχανάλυσης σκοπό έχει να δείξει τις κρυφές πτυχές του νοήματος, τότε αυτό το βιβλίο του Andre Green αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα του είδους. Με αφετηρία τη μελέτη του οιδιπόδειου στην τραγωδία παρουσιάζει διεξοδικά και πρωτότυπα τη δυναμική των συνδέσεών του με το ναρκισσισμό, τον ευνουχισμό, το μαζοχισμό και τη διαστροφή. Ενσαρκώνοντας αυτές τις θεωρητικές και κλινικές απόψεις με ήρωες και καταστάσεις από την αρχαία τραγωδία ("Ορέστεια", "Βάκχες") και την κλασική ("Οθέλλος", "Ιφιγένεια"), αναλύει τις μεταλλάξεις της γραφής και της δομής των τραγικώ...

Η τρίτη σπουδή, "το νομίζειν της Ιοκάστης" ανατέμνει το ζήτημα της συμπαραδηλωτικής ιδιοσυστασίας ενός αρχαίου απαρέμφατου, κατά την πολυπαραμετρικότητα της συνάφειάς του με το σκέπτεσθαι, το βούλεσθαι και το δύνασθαι, στο διακύβευμα της ποιητικο πολιτικής ουσίωσης που επιχειρεί η αισχύλεια και σοφόκλεια εξήγηση, με τη συναφή αρμογή του ηρακλείτειου λόγου, στον μύθο των λαβδακιδών.

Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται τρεις ενότητες δοκιμίων γαι το τραγικό και την αρχαία τραγωδία: α. "Ο Σοφοκλής στην οροφή του κόσμου", δραματικός μονόλογος για το συγγραφέα του Οιδίποδα. β. "Ο Αισχύλος λεξουργός στα Τάρταρα", όπου ο πρωταγωνιστής και νικητής του ποιητικού αγώνα των Βατράχων του Αριστοφάνη μιλάει για το έργο του και τη γλωσσοπλαστική του δεινότητα. γ. "Νύξεις και σκέψεις για το τραγικό", έξι δοκίμια-σημειώσεις στο περιθώριο των χειρογράφων Στον αστερισμό της Εκάτης και Ο Θάνατος του Ευριπίδη.

Μ' αυτή τη μελέτη ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Γανωτής επιχειρεί τη διείσδυση πέρα από τις παραδοσιακές φιλολογικές παραμέτρους και τις στατικές ψυχολογικές αναλύσεις στην υπαρξιακή αγωνία και στις φιλοσοφικές θέσεις τόσο του Ευριπίδη όσο και γενικότερα των αρχαίων πατέρων μας, όπως σηματοδοτούνται από την ύφανση του μύθου και την ελεύθερη λυρική έκφραση του ποιητή μέσα στο δράμα. Ο συγγραφέας μας ξεναγεί επ΄ ευκαιρία σε όλη την αρχαία μυθολογία. Στην πραγματικότητα, με αφορμή μια υπέροχη ειδική μελέτη ερευνάται και συζητιέται όλο το εύρος των σχέσεων του αρχαίου και του σύ...

Η επίτευξη του τραγικού απαιτεί ένα και μόνον: την αλήθεια του βλέμματος και του αίματος ως μη αναπαραστατικών οντολογικών συσπειρώσεων του γίγνεσθαι της ζωής του υποκειμένου· αυτό τουλάχιστον φαίνεται να επι-σημαίνει, παραδειγματικά, εκείνο το άλλο βλέμμα και εκείνο το άλλο αίμα της Μήδειας, ενώπιον του ανοικτού προς τον θάνατο χρόνου· δηλαδή: ενώπιον της ανοικτότητας του χρόνου προς τη μη αναπαραστατική, ανακλαστική -άμεση, καταληπτική και ριζωματική- πρόσληψη της σωματικότητας, της υλικότητας, της βαρύτητας και του βάθους του συγκεκριμένου, του πραγματικού και μοναδικού...

Τα τελευταία χρόνια είδαν το φως της δημοσιότητας αρκετές μελέτες με τις οποίες γίνεται προσπάθεια να ερμηνευτούν οι αρχαίες ελληνικές τραγωδίες βάσει αφηγηματολογικών θεωριών. Στο παρόν βιβλίο επιχειρώ να ανιχνεύσω κατά πόσον μπορεί να εφαρμοσθή στην ερμηνεία των τραγωδιών του Ευριπίδη ένα από τα πιο γνωστά αφηγηματικά μοντέλα, αυτό του A.J. Greimas, ο οποίος επιχείρησε συνεχίζοντας προσπάθειες άλλων να ανεύρει στα κείμενα γενικές αρχές, που διέπουν και στηρίζουν κάθε αφήγηση. Πρέπει πάντως να "καθησυχάσω" τους αναγνώστες ότι δεν προσπάθησα να εντάξω αναγκαστικά τις τραγωδ...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια ενδιαφέρουσα και σημαντική επιτομή με πληροφορίες για τις συνθήκες παράστασης του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, παρουσιάσεις όλων των σωζόμενων έργων των δραματουργών της εποχής (πλοκή, πρόσωπα και θεατρικά χαρακτηριστικά), σχόλια μεταγενέστερων κριτικών (όπως του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη) και ένα εντελώς καινούριο κομμάτι με τις σκηνικές αναβιώσεις του αρχαίου δράματος στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική μέχρι και τη δεκαετία του 1980. Ουσιαστικά «παντρεύει» τη θεωρία και την πράξη, τονίζοντας τη σκηνική δράση που ενυπάρχει στα δραματικ...

Η διαυγής και απολλώνεια παράσταση της ελληνικής τραγωδίας στην εξωτερική της μορφή, δηλαδή στην τεχνική της διάρθρωση, η ολοκλήρωση του επικού στοιχείου που ανευρίσκεται πλούσιο στο αρχαίο δράμα και ο βαθύτατος διονυσιασμός του χορού που αποτελεί την πληθωρική έκφραση της εσωτερικής δραματικής κινήσεως της τραγωδίας, εμφανίζουν με αρτιότητα πλήρη και ακηλίδωτη το μεγαλείο της αρχαίας τέχνης. [...] (απόσπασμα από το εισαγωγικό κείμενο του βιβλίου "Μερικές σκέψεις για το αρχαίο δράμα")