Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βυζαντινό ναυτικό παραμένει εν πολλοίς terra incognita για το ευρύ κοινό. Στόχος του βιβλίου αυτού δεν είναι να δειχθή απλώς μια εν πολλοίς άγνωστη πτυχή της πολύπτυχης βυζαντινής ιστορίας, όσο το να τονιστή τούτο το συγκλονιστικά απλό: μπορεί η άνοδος και η ακμή της αυτοκρατορίας να οφείλονταν σε πλήθος παραγόντων -φυσικά και στο ναυτικό-, ωστόσο η βαθμιαία παρακμή, η πρώτη πτώση (1204) και κυρίως η δεύτερη, η γνωστή ως άλωση (1453), οφείλεται αποκλειστικά στην παραμέληση και σχεδόν διάλυση του βυζαντινού ναυτικού. Τέλος, αφού εξ αιτίας πολλαπλών γεγονότων, από γεωπολι...

[...] Ο Γιάννης Μπιτούνης, αναζητώντας με επιμονή τα ίχνη της ιστορικής πορείας των Λαμπαρδαίων, από τον 10ο ως τον 20ό αιώνα, συνέλεξε μετά από μακροχρόνια έρευνα νέα, άγνωστα ως σήμερα, στοιχεία για τη ζωή και τη δράση τους, τα οποία, μεταξύ άλλων ήδη γνωστών πληροφοριών, παρουσιάζει. [...] Η εργασία του Γιάννη Μπιτούνη είναι σημαντική, όχι μόνο γιατί προσφέρει νέες ενδιαφέρουσες πληροφορίες, αλλά και γιατί συμπληρώνει και επαναξιολογεί ορισμένα στοιχεία που αναφέρονται στην τοπική ιστοριογραφία και αφορούν στην παρουσία της οικογένειας των Λαμπαρδαίων στη Δημητσάνα. Στη...

Λύχνοι, τσούκκες και αγνύθες είναι μερικά από τα αντικείμενα που θα μπορούσε να συναντήσει κανείς σε ένα βυζαντινό σπίτι. Η μορφή του τελευταίου ποικίλλει, ανάλογα με τις ιστορικές, τις κλιματολογικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, καθώς και την οικονομική και κοινωνική θέση του ιδιοκτήτη. Στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγαλουπόλεις μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατοικούσε σε πολυώροφα κτήρια, συνδεδεμένα με υδραυλικό και αποχετευτικό σύστημα. Δεν έλειπαν οι μεγάλες και πολυτελείς κατοικίες, διακοσμημένες με μάρμαρα, ψηφιδωτά δάπεδα και τοιχογραφίες. Συνηθέστερα, ωστόσο, σ...

Οι μελέτες που αποτελούν τον παρόντα τόμο εξετάζουν διάφορες πτυχές μιας θεματικής ενότητας που χρονολογικά απλώνεται από τις απαρχές της λεγόμενης υστερομεσαιωνικής εποχής (11ος αιώνας) ως την περίοδο μετάβασης από το υστερομεσαιωνικό κόσμου στους νεότερους χρόνους (15ος-16ος αιώνες). Πρόθεση των συγγραφέων είναι να επιτευχθεί μια όσο το δυνατόν πληρέστερη κάλυψη στη συνέχεια της αφήγησης για την εξεταζόμενη περίοδο, από μελέτη σε μελέτη.

Από τη μία άκρη της ως την άλλη με αγωνία την προσδοκούσε αυτή τη μέρα η αυτοκρατορία. Αν καθυστερούσε λίγο, θα ήταν ίσως πολύ αργά πια. Έφτασε όμως μπροστά στα τείχη της Κωνσταντινούπολης ένας καβαλάρης, μπήκε μέσα από τη "Χρυσή Πόρτα", προχώρησε στο ναό της Αγίας Σοφίας κι εκεί ο πατριάρχης Γερμανός τον έστεψε βασιλιά. Αυτός ήταν ο αυτοκράτορας Λέων Γ' ο Ίσαυρος, που η δυναστεία του θα κυβερνούσε τη χώρα για ογδόντα πέντε χρόνια και θα ταυτιζόταν με το μεγαλύτερο θρησκευτικό κίνημα μεταρρύθμισης στο Βυζάντιο. Μια μεταρρύθμιση που ίσως οι καιροί την κάνουν ξανά επίκαιρη...

Στη διάρκεια της χιλιετούς ύπαρξής της η Βυζαντινή αυτοκρατορία ήλθε σε επαφή με ένα πλήθος λαών. Με κάποιους από αυτούς συγκρούσθηκε επανειλημμένα μέχρις ότου κατόρθωσε να τους υποτάξει ή να τους αποκρούσει. Με ορισμένους άλλους, όμως, οι επαφές της ήταν πιο γόνιμες, αφού κατόρθωσε σταδιακά να τους εκχριστιανίσει, να τους εκπολιτίσει και τελικά να τους εντάξει ομαλά στη σφαίρα της επιρροής της. Στην τελευταία αυτή κατηγορία εντάσσονται τα σλαβικά φύλα των Βαλκανίων και της ευρωπαϊκής Ρωσίας, τα οποία γνώρισαν τον Χριστιανισμό από τους Βυζαντινούς, καταλήγοντας να θεωρούντα...

O Κωνσταντίνος, ένας από τους λίγους αυτοκράτορες που προσέλαβαν την προσωνυμία "Μέγας", κατά τη διάρκεια της βασιλείας του ενοποίησε κάτω από το σκήπτρο του τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, υιοθέτησε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία του Ρωμαϊκού Κράτους και μετέφερε την πρωτεύουσα από τη Ρώμη σε μια νέα πόλη που ίδρυσε ο ίδιος και η οποία έφερε τιμητικά το όνομά του: την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, ο πρώτος Χριστιανός αυτοκράτορας της Ρώμης μετά βίας θα μπορούσε σήμερα να θεωρηθεί μέλος της Εκκλησίας, αφού παράλληλα υπήρξε ένας σκληρός ηγεμόνας που σκότωσε τη δεύτερη σύζυγo και...

Η ιστορία του Βυζαντίου που κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα στη Βρετανία από τις εκδόσεις του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης αποτελεί ένα πλήρες, μεστό και τεκμηριωμένο συλλογικό έργο για το Βυζάντιο. Ένα βιβλίο που αφηγείται το μακρύ ταξίδι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, την ιστορία της από τον 4ο έως και τον 15ο αιώνα, από την εποχή του Μεγάλου Κωνσταντίνου μέχρι την Άλωση. Τα κεφάλαιά του, που καθένα τους αποτελεί και μια ξεχωριστή πρωτότυπη πραγματεία, είναι γραμμένα με γλαφυρότητα και σαφήνεια από διεθνούς κύρους επιστήμονες ενώ η διάρθρωση του φέρει τη σφραγίδα του καθηγητή C...

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία στήριζε την ισχύ και τη διάρκειά της σε μια οικονομία με ενδιαφέρουσες και συχνά πολυσύνθετες δομές. Παρόλο που υπήρχαν πολλές μελέτες για διάφορες όψεις της βυζαντινής οικονομίας, έλειπε ωστόσο μέχρι τώρα ένα συνθετικό έργο που να μελετάει την οικονομία του Βυζαντίου ως σύνολο και να δίνει μιαν ολοκληρωμένη εικόνα των δομών, της διάρθρωσης και της εξέλιξής της μέσα στο χρόνο. Αυτό το κενό φιλοδοξεί να καλύψει η "Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου", ένα συλλογικό έργο που συγκεντρώνει και συνθέτει τα πορίσματα των κλάδων της οικονομικής ιστορίας, της...

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία στήριζε την ισχύ και τη διάρκειά της σε μια οικονομία με ενδιαφέρουσες και συχνά πολυσύνθετες δομές. Παρόλο που υπήρχαν πολλές μελέτες για διάφορες όψεις της βυζαντινής οικονομίας, έλειπε ωστόσο μέχρι τώρα ένα συνθετικό έργο που να μελετάει την οικονομία του Βυζαντίου ως σύνολο και να δίνει μιαν ολοκληρωμένη εικόνα των δομών, της διάρθρωσης και της εξέλιξής της μέσα στο χρόνο. Αυτό το κενό φιλοδοξεί να καλύψει η "Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου", ένα συλλογικό έργο που συγκεντρώνει και συνθέτει τα πορίσματα των κλάδων της οικονομικής ιστορίας, της...

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία στήριζε την ισχύ και τη διάρκειά της σε μια οικονομία με ενδιαφέρουσες και συχνά πολυσύνθετες δομές. Παρόλο που υπήρχαν πολλές μελέτες για διάφορες όψεις της βυζαντινής οικονομίας, έλειπε ωστόσο μέχρι τώρα ένα συνθετικό έργο που να μελετάει την οικονομία του Βυζαντίου ως σύνολο και να δίνει μιαν ολοκληρωμένη εικόνα των δομών, της διάρθρωσης και της εξέλιξής της μέσα στο χρόνο. Αυτό το κενό φιλοδοξεί να καλύψει η "Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου", ένα συλλογικό έργο που συγκεντρώνει και συνθέτει τα πορίσματα των κλάδων της οικονομικής ιστορίας, της...

Τα θέματα έρχονται και χτυπούν την πόρτα των συγγραφέων και διεκδικούν το ενδιαφέρον τους, παραμερίζοντας άλλους προγραμματισμούς και διαθέσεις τους. Κι αυτοί δεν μπορούν να ξεφύγουν. Από μια κόντρα με συγγενικό μου πρόσωπο, γεννήθηκε η ιστορία του προγονικού μου χωριού. Έκανα ένα γοητευτικό ταξίδι στο Μεσαιωνικό Βυζάντιο. Η αναδρομή αυτή, μου γνώρισε σημαντικά γεγονότα του πολύπαθου τόπου μας. Δεκατέσσερα χρόνια ερευνούσα και μάζευα στοιχεία. Ευχαριστήθηκα διάβασμα. Έγραψα και ξανάγραψα το κείμενο, προσπαθώντας να του δώσω μια εκλαϊκευμένη μορφή, ώστε να είναι ευχάριστο γι...

Για τους περισσότερους, οι Σταυροφορίες συνδέονται με πάνοπλους ιππότες της Δύσης που ξεκινούν από τη Δυτική Ευρώπη με προορισμό την Παλαιστίνη, για να απελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους από τους Σαρακηνούς. Ωστόσο, ο μέγας Βυζαντινός αυτοκράτωρ Ηράκλειος, τον έβδομο αιώνα έκανε τη δική του σταυροφορία εναντίον των Περσών οι οποίοι είχαν εισβάλει στη Μικρά Ασία, αφού προηγουμένως είχαν καταλάβει μεγάλα τμήματα της αυτοκρατορίας - τη Συρία, την Καππαδοκία, την Αρμενία, τα Ιεροσόλυμα, όπου αιχμαλώτισαν τον πατριάρχη και άρπαξαν τον Τίμιο Σταυρό. Στη στιγμή της μεγάλης κρίσης,...

Ο βυζαντινός ελληνισμός έχει έντονη συνείδηση της ιστορικής του συνεχείας. Γι' αυτό, στρέφεται διαρκώς προς τις ρίζες του. Αντλεί δύναμη και έμπνευση από τον προγενέστερό του ελληνισμό. Αντιμετωπίζοντας χωρίς ανάπαυλα εχθρούς αγρίους, απολίτιστους, αλλόφυλους, αλλόθρησκους, αλλόγλωσσους, αλλότροπους, στρέφεται ολοταχώς προς τα πίσω με την έννοια της διαφυλάξεως των στοιχείων που συνθέτουν την ιστορικώς διαμορφωμένη ιδιαιτερότητά του. Θέλει να διασώσει την ελληνικότητά του, να την διατηρήσει και να την μεταδώσει στις επόμενες γενιές των Ελλήνων.

Η ασυµβίβαστη, διαχρονική δύναµη του Έθνους είναι η παραγωγή του πολιτισµού των Ελλήνων, η ασυναγώνιστη γλώσσα τους. Η Ορθοδοξία, το ανόθευτo νερό της Ιστορίας καί της φυλετικής δυναµικότητάς τους, ο αείχρονος πατριωτισµός τους. Αυτό το γνώριζαν πολύ καλά και το βίωναν οι Πατέρες του Γένους. Γι' αυτό και επίµονος σκοπός τους ήταν η καλλιέργεια χριστοκεντρικής παιδείας, η συνέχιση της παράδοσης, ο ανθρωπισµός. Η δηµιουργία ελληνικής ορθόδοξης συνείδησης και συνοχής µε οικουµενικές πάντοτε διαστάσεις αντοχής και εµβέλειας. [...]