Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Όσο σκληρό και πικρό, όσο ανασταλτικό και απειλητικό κι αν πα ραμένει το έλλειμμα σε κατοικίες, η καθαυτό ανάγκη εν σχέσει προς το κατοικείν δεν συνίσταται πρωταρχικά στην έλλειψη κατοικιών... είναι επίσης παλαιότερη από τους παγκόσμιους πο λέμους και τις καταστροφές, παλαιότερη επίσης από την αύξηση του πληθυσμού της γης και την κατάσταση των βιομηχανικών εργατών... συνίσταται στο γεγονός ότι οι θνητοί πρέπει να αναζητούν πάντοτε εξαρχής την ουσία του κατοικείν, στο γεγονός ότι πρέπει πρώτα να μάθουν να κατοικούν. Τι θα συνέβαινε άραγε εάν η α νεστιότητα του ανθρώπου συνί...

[...] Η πεποίθηση λοιπόν ότι η ζωή και το έργο του μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και σημείο αναφοράς στις δύσκολες περιόδους ηθικής, πολιτικής και πνευματικής κρίσης, που διέρχεται σήμερα ο ελληνισμός, επέφερε την ιδέα της διοργάνωσης ενός επιστημονικού συνεδρίου, με την ελπίδα ότι θα αποτελέσει την αφετηρία και τη βάση για μελλοντικές ερευνητικές εργασίες και μελέτες από τις νεώτερες γενιές. Το Κέντρο Βυζαντινών, Νεοελληνικών και Κυπριακών Σπουδών της Γρανάδας, το οποίο από το 2004 φιλοξενεί μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του Κωνσταντίνου Τσάτσου, και η Εταιρεία Φ...

"Ο Simon Blackburn έγραψε ένα σοφό και απολαυστικό βιβλίο με θέμα τη λαγνεία, ίσως το πιο σκανδαλώδες αλλά και θελκτικό από τα "επτά θανάσιμα αμαρτήματα". Οι πλούσιες αλλά πάντα ακριβείς αναφορές του συγγραφέα στους αρχαίους κλασικούς, και όχι μόνο, προσδίδουν στη μελέτη αυτή εγκυρότητα και την καθιστούν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και προκλητική". (Robert C. Solomon, συγγραφέας των έργων "Τhe Passions", "About Love", "The Joy of Philosophy") "Ο συγγραφέας μας χαρίζει μια γοητευτική εκδοχή της λαγνείας σ' ένα πυκνό και ευφυές κείμενο. Αποδομώντας τα κοινωνικά στερεότυπα,...

Μια πολύ ενδιαφέρουσα διερεύνηση της τόσο βασανιστικής μας σχέσης με το καλό φαγητό. Στη "Λαιμαργία" καταγράφεται και εξηγείται -με τρόπο συναρπαστικό- η μακρόχρονη σχέση των απολαύσεων του τραπεζιού με την αμαρτία. Διασκεδαστικό αλλά και με πολλές πληροφορίες... ένας μικρός θησαυρός απανθισμάτων τα οποία σκοπεύω να κλέψω ασυστόλως". (Anthony Bourdain, Συγγραφέας των "Kitchen Confidential" και "A Cook's Tour") "Πόσο μεγάλη χαρά προσφέρει στο θνητό μας πνεύμα η Francine Prose, καθώς ροκανίζει τα μεταφυσικά κόκαλα του φαγητού και της όρεξης μας, ενώ με κάθε της διανοητικό δ...

Συχνά αντιλαμβανόμαστε τη Λογική ως ένα αντικείμενο για μυημένους, που έχει ελάχιστη σχέση με την υπόλοιπη φιλοσοφία, και ακόμη λιγότερη με την πραγματική ζωή. Ο Graham Priest, σε αυτή τη γλαφυρή και κατανοητή εισαγωγή, δείχνει πόσο λανθασμένη είναι αυτή η άποψη. Εξερευνά τις φιλοσοφικές ρίζες του αντικειμένου, εξηγώντας πως η νεότερη τυπική λογική εξετάζει θέματα που εκτείνονται από την ύπαρξη του Θεού και την πραγματικότητα του χρόνου έως τα παράδοξα της αυτοαναφοράς, της μεταβολής και της πιθανότητας. Ο Graham Priest είναι καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο του Que...

Αν ο υπερ-ρεαλισμός κι ο υπαρξισμός διαμορφώθηκαν σαν ανταπάντηση σε μιαν ορθολογική οργάνωση του κράτους και της κοινωνίας, ο φασισμός που ακολούθησε ήταν η άμεση επιβεβαίωση των φόβων μιας ολόκληρης ανθρωπότητας. Ο φασισμός δεν έχει ούτε μύθο, ούτε ηθική. Η ανηθικότητα του φασισμού προβάλλει και απ' το γεγονός ότι, δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει σαν δικά του, κι όσα επιχειρήματα στρέφονται εναντίον του. Ποτέ άλλοτε, όσο στην ιστορία του φασισμού, η φιλοσοφία δεν στάθηκε τόσο πολύ ο ακρογωνιαίος λίθος της παραφροσύνης, και ταυτόχρονα ο αποδιοπομπαίος τράγος της. Ο Μαρκούζε...

Όταν μελετούμε ένα πρόβλημα όλα τα βιβλία είναι ανοιχτά στο τραπέζι. Δεν υπάρχουν παλαιά και νέα βιβλία. Αρκεί ο διάλογος των νεκρών να οργανώνεται από ζωντανούς ανθρώπους. Το παρελθόν (κείμενα, σύμβολα) μιλά όσο το ρωτούν ζωντανοί άνθρωποι και αληθινοί κληρονόμοι γίνονται μόνον οι ερμηνευτές του.

Η πρώτη απαρχή των Προσωκρατικών κατέχει μια εξέχουσα θέση στη διαρκή αναμέτρηση του Χάιντεγκερ με την ιστορία της μεταφυσικής, και τα τρία κείμενα που ακολουθούν μια εξέχουσα θέση σε αυτή την επικέντρωση. Πρόκειται για κείμενα που παρουσιάστηκαν αρχικά ως διαλέξεις την περίοδο 1943-1952, για να ενταχθούν το 1954 στον τόμο Διαλέξεις και δοκιμές. Στο πρώτο από αυτά, ο Χάιντεγκερ επιχειρεί να αναδείξει ως αρχέγονο νόημα του ηρακλείτειου λέγειν τη "συγκομίζουσα απόθεση και μόνο τούτο", ενώ η λεκτική διατύπωση δεν είναι παρά έκφραση αυτής της πρωτογενούς συλλεκτικής συγκομιδής...

"Μαθαίνεις να ζεις, αυτό θα έπρεπε να σημαίνει ότι μαθαίνεις να πεθάνεις, να λαμβάνεις υπ' όψιν, για να την αποδεχθείς, την απόλυτη θνητότητα [...]. Από τον Πλάτωνα και εφεξής πρόκειται για το παλαιό φιλοσοφικό κέλευσμα: φιλοσοφείς σημαίνει μαθαίνεις να πεθάνεις. Πιστεύω σε τούτη την αλήθεια χωρίς να παραδίδομαι σ' αυτήν. Όλο και λιγότερο. Δεν έχω μάθει να τον αποδέχομαι, τον θάνατο. Είμαστε όλοι επιζώντες με αναστολή". Τον Αύγουστο του 2004, λίγο περισσότερο από ένα μήνα πριν από τον θάνατό του, (8.10.2004), δημοσιεύτηκε η ανά χείρας τελευταία συνέντευξη του Ζακ Ντερριντά...

Τολμηρό ταξίδι στην ιστορία της φιλοσοφίας, με σταθμούς τις ερμηνείες του ανθρώπου και του κόσμου που θεμελίωσαν τη σύγχρονη δυτική σκέψη, το εκκεντρικό "μάθημα" του σημαντικότερου Πολωνού συγγραφέα του 20ού αιώνα συνιστά έναν εντελώς προσωπικό τρόπο ανάγνωσης των μεγάλων στοχαστών. Από τον Καντ στον Χέγκελ, από τον Σοπενχάουερ στον Κίρκεγκορ, από τον Σαρτρ στον Χάιντεγκερ, ο Γκομπρόβιτς συμπυκνώνει σε έξι ώρες, με τον πιο απλό τρόπο, τα βασικά χαρακτηριστικά των μεγάλων φιλοσοφικών συστημάτων, αφιερώνοντας "το τελευταίο τέταρτο" στον μαρξισμό. Δοκίμιο γεμάτο χιούμορ και...

Οι μαθηματικές ιδέες επινοούνται ή ανακαλύπτονται; Το ερώτημα αυτό έχει τεθεί κατ' επανάληψη από φιλοσόφους ανά τους αιώνες και πιθανότατα θα το αντιμετωπίζουμε ες αεί. [...] Αυτό που έχει σημασία είναι ότι, θέτοντας το ερώτημα, αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι τα μαθηματικά έχουν ζήσει διπλή ζωή. [...] [...] Την επιτυχία των μαθηματικών στο να διάγουν διπλή ζωή φθονούσε από πολύ καιρό η φιλοσοφία, ένας άλλος κλάδος, επίσης ευλογημένος -ή, ίσως θα μπορούσαμε να πούμε, καταραμένος- να ζει σε δύο κόσμους, κλάδος ο οποίος όμως δεν αισθανόταν την ίδια ακριβώς άνεση με τη διπλή ζωή...

Στα προγράμματα θεμελίωσης των μαθηματικών στον εικοστό αιώνα ακολουθούνται δύο φιλοσοφικοί δρόμοι: ο μαθηματικός ρεαλισμός και ο μαθηματικός αντιρεαλισμός. Το πρόγραμμα θεμελίωσης των μαθηματικών, που υποστηρίζεται φιλοσοφικά από τον μαθηματικό ρεαλισμό, συνδέεται με το έργο και τις απόψεις του Hilbert, του Goedel, του Wang, του Quine και των επιγόνων του ενώ το πρόγραμμα θεμελίωσης των μαθηματικών, που υποστηρίζεται φιλοσοφικά από τον ιντουισιονισμό (αντιρεαλισμός), συνδέεται με το έργο και τις απόψεις του Brouwer, του Heyting, του Dummett κ.α. Στόχος της μελέτης είναι να...

Η φιλοσοφία -η καθαυτό φιλοσοφία, όπως την εννοούσε ο Πλάτων- είναι σήμερα εφικτή, με τη φιλοδοξία της αλώβητη. Η παρακμή που γνώρισε τον 19ο αιώνα οφείλεται στο ότι ταυτίστηκε, "συγκολλήθηκε", διαδοχικά με ένα μόνο από τα πεδία στα οποία αναδύεται, πέρα από τη γνώση, μια αλήθεια: συγκόλληση με το επιστημονικό (θετικισμός), με το πολιτικό (μαρξισμός), κατόπιν με το ποιητικό πεδίο (Νίτσε και, κυρίως, Χάιντεγκερ). Βέβαια, τα μαθηματικά, η ποίηση, η πολιτική ως επινόηση και ο έρωτας ως σκέψη συνιστούν ακριβώς τέσσερις όρους της φιλοσοφίας. Είναι απαραίτητοι όμως και οι τέσσερι...

Μια δεκάδα συγγραφέων -στην πλειονότητά τους αγγλόφωνοι μαρξιστές- διεκδικούν, επεξηγούν και τεκμηριώνουν την καταστατική τάξη την οποία προϋποθέτει η "κληρονομιά" του Μαρξ, καταγγέλοντας κατά κανόνα την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε ο Ντεριντά στα "Φαντάσματα του Μαρξ". Η απάντηση που δίνεται μέσα στο "Μαρξ και υιοί" δεν ανανεώνει απλώς τη σχετική επιχειρηματολογία, αλλά αναδεικνύει και το σθένος του Ντεριντά απέναντι στους αντιπάλους, στον μαρξισμό, στην προβληματική της ιστορίας και στον ίδιο τον εαυτό του.

Το άσμα της ματαιότητας είναι συχνά υποβλητικότερο και από εκείνο των Σειρήνων και παγιδεύει όλους όσοι το άδουμε, παρά εμπειρίες της ζωής μας που συχνά είναι οδυνηρές. Εμβαθύνοντας όμως στα ενδότερα αναζητάμε κάτι που συνιστά την ορίζουσα του υπάρχειν μας, το Νόημα, την ατρεμή δηλαδή αφετηρία μας και εδώ ακριβώς η "διαπλοκή" Ματαιότητας και Νοήματος προσλαμβάνει φιλοσοφική σπουδαιότητα. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου ο αναγνώστης, όποια και αν είναι η προσωπική του θεώρηση, φιλοξενείται σε "χώρους" αναπροβληματισμού και φιλοσοφικής ανάβλεψης.

Αντίθετα από τον Popper ο Imre Lakatos, ως βασικό σημείο αναφοράς της ανάλυσής του δε θεωρεί τις μεμονωμένες θεωρίες -ούτε και τη σύζευξη μιας συγκεκριμένης θεωρίας, κάποιων επικουρικών υποθέσεων και αρχικών συνθηκών. ΄Αξονας του θεωρητικού του οικοδομήματος είναι οι "σειρές θεωριών" ή ερευνητικά προγράμματα. Η μετατόπιση αυτή οφείλεται στο ότι τα κριτήρια "αποδοχής-απόρριψης" του Lakatos δεν αρθρώνονται στη λογική σχέση θεωρίας-εμπειρικής βάσης αλλά σε μια αντίληψη κατ' εξοχήν ιστορική, το πλαίσιο της οποίας ο εμπειρικός χαρακτήρας της επιστήμης άρρηκτα συναρτάται με την ι...

Στην πινακοθήκη των σπουδαίων νεοελληνικών φυσιογνωμιών που συγκροτεί με τα "Τετράδιά" της η "Ευθύνη",- και που είναι του Έθνους μας η σεπτή σύναξη των πνευμάτων που το εψύχωσαν και το ετίμησαν- έχει δικαιωματικά την θέση του ο Ε. Π. Παπανούτσος. Ανήσυχη συνείδηση των καιρών μας, οξυδερκής παρατηρητής και μελετητής τόσο των αιώνιων όσο και των διαβατικών φαινομένων της ανθρώπινης κοινωνίας, πόνεσε τον Ελληνισμό και λαχτάρησε να τον ιδεί να ζει και να συμπεριφέρεται μέσα στην Ιστορία ελληνικά, δηλαδή με αλήθεια, υψηλοφροσύνη κι ελευθερία. Εκπαιδευτικός με ιδανικά, δηλαδή...

Στις 6 Μαρτίου 1927 ο Μπέρτραντ Ράσσελ έδωσε στο Λονδίνο μια διάλεξη στην έδρα της National Secular Society, με τίτλο "Γιατί δεν είμαι χριστιανός". Σ΄ εκείνη την παρέμβαση ο φιλόσοφος αρνήθηκε την ύπαρξη του Θεού με ορθολογικά επιχειρήματα, ενώ ταυτόχρονα επέκρινε τον ρόλο που έχει διαδραματίσει η χριστιανική θρησκεία στην πορεία της ιστορίας. Η απήχηση της διάλεξης του Ράσσελ ήταν τεράστια. Η ιστορική εκείνη διάλεξη τυπώθηκε σε βιβλίο. Αργότερα περιελήφθη σε έναν τόμο με άλλα κείμενά του και έγινε ένα από τα δοκίμια με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία των ιδεών του...

Στις 6 Μαρτίου 1927 ο Μπέρτραντ Ράσσελ έδωσε στο Λονδίνο μια διάλεξη στην έδρα της National Secular Society, με τίτλο "Γιατί δεν είμαι χριστιανός". Σ΄ εκείνη την παρέμβαση ο φιλόσοφος αρνήθηκε την ύπαρξη του Θεού με ορθολογικά επιχειρήματα, ενώ ταυτόχρονα επέκρινε τον ρόλο που έχει διαδραματίσει η χριστιανική θρησκεία στην πορεία της ιστορίας. Η απήχηση της διάλεξης του Ράσσελ ήταν τεράστια. Η ιστορική εκείνη διάλεξη τυπώθηκε σε βιβλίο. Αργότερα περιελήφθη σε έναν τόμο με άλλα κείμενά του και έγινε ένα από τα δοκίμια με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ιστορία των ιδεών του...