Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μετά τα θεμελιώδη πολιτικά έργα του Χομπς και του Λοκ η "Φιλοσοφική και Πολιτική Βιβλιοθήκη", με ιδιαίτερη υπερηφάνεια, παρουσιάζει για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα τη μνημειώδη πραγματεία του Μοντεσκιέ, της οποίας η σημασία εκτείνεται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα. Επίκαιρη δεν παραμένει μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον η προβληματική του χωρισμού των εξουσιών ούτε μόνον το σύμφυτο μαζί της πρόβλημα της πολιτικής ελευθερίας. Εξ ίσου ενδιαφέρει πάντοτε η σχέση της πολιτειολογικής προβληματικής με την κοινωνιολογική, της ηθικής και της κοινωνικής θε...

Ο νεαρός Έγελος (G.W.F. Hegel, 1770-1831), στην περίοδο κατά την οποία κατοικεί στη Φραγκφούρτη (1797-1800), αναπτύσσει καινούργιους τρόπους σκέψης που θα φέρουν έπειτα στο φως έναν νέο τρόπο του φιλοσοφείν. Χαρακτηριστικό της περιόδου είναι ότι τότε προσφεύγει σε ένα νέο λεξιλόγιο για να περιγράψει τις δομές σκέψης που αποκαλύπτει, ενώ αργότερα θα επιλέξει, αντίστροφα, να διευρύνει τις παραδοσιακές έννοιες εμπλουτίζοντάς τες με τις δομές σκέψης που έχει ανακαλύψει. Εδώ ονομάζει "αγάπη" τη σχέση δύο αυτοσχετιζόμενων όρων που αργότερα θα θεωρήσει ότι είναι χαρακτηριστική της...

Ο Ντ' Αλαμπέρ αρχίζει το δοκίμιό του "Στοιχεία Φιλοσοφίας" δίνοντας μια γενική περιγραφή του πνεύματος που επικρατούσε κατά τα μέσα του 18ου αιώνα. Προλογίζει την περιγραφή του με την παρατήρηση ότι για την πνευματική ζωή των τριακοσίων προηγούμενων χρόνων το ορόσημο που σημαδεύει το κέντρο αυτού του αιώνα υπήρξε πάντα μια σημαντική καμπή. Η Αναγέννηση αρχίζει στα μέσα του 15ου αιώνα· η Μεταρρύθμιση αρχίζει στα μέσα του 16ου αιώνα και στα μέσα του 17ου αιώνα η καρτεσιανή φιλοσοφία μεταβάλλει θριαμβευτικά την όλη εικόνα του κόσμου. Μπορεί άραγε να παρατηρηθεί μια ανάλογη κίν...

Να κ' η περίπτωση του Ηράκλειτου, που αποτραβήχτηκε στις ελεύθερες εκτάσεις και στα περιστύλια του τεράστιου ναού της Αρτέμιδας: τούτη η "έρημος" ήταν, οπωσδήποτε, πιο άξια - τ' ομολογώ! Γιατί να μην υπάρχουν και για μας τέτοιοι ναοί; (Χμ, ίσως και να υπάρχουν. Να, μου έρχεται τώρα δα στο νου τ' ωραιότερο δωμάτιο εργασίας που είχα ποτέ, στην Piazza di San Marco, άνοιξη, δέκα με δώδεκα το πρωί) Ωστόσο, κι ο Ηράκλειτος απέφευγε αυτό που κ' εμείς αποφεύγουμε σήμερα: το θόρυβο και τη φλυαρία των Εφεσίων, τη δημοκρατία τους, τις πολιτικές αθλιότητες τους, τα νεώτερα κατορθώματα...

Ο υπεράνθρωπος, η θέληση για δύναμη, η αιώνια επιστροφή. Βασικά θέματα, έννοιες-κλειδιά της ώριμης φιλοσοφίας του Νίτσε και ενός μεγάλου έργου, του Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα. Ενός έργου γοητευτικού και συνάμα απόκρυφου, μεστού νοήματος και συνάμα απρόσιτου, φιλοσοφικού και συνάμα ποιητικού. Ακολουθώντας καταπόδας την πορεία και τη διδασκαλία του Ζαρατούστρα/Νίτσε, ο συγγραφέας του παρόντος βιβλίου επιχειρεί να διαλευκάνει τις ιδέες ενός φιλοσόφου, που μαζί με τον Μαρξ και τον Φρόιντ, θεωρείται ένας από τους ιδρυτές-πατέρες της σύγχρονης σκέψης.

[...] Στο παρόν βιβλίο δεν επιχειρώ να κάνω μια τοποθέτηση του Ζαρατούστρα στην ιστορία της παλαιότερης και νεότερης φιλοσοφίας παρά μόνο περιστασιακά· επίσης, δεν εξετάζω αναλυτικά την αντιπαράθεση του προς άλλες φιλοσοφίες και συστήματα σκέψης ούτε προσπαθώ να ανακαλύψω τα μονοπάτια που άνοιξε για τους μεταγενέστερους στοχαστές. Βασικός μου στόχος είναι να ερευνήσω και να αποκρυπτογραφήσω το ίδιο το κείμενο ώστε να δώσω, στο μέτρο του δυνατού, έναν "οδηγό ανάγνωσης" του συγκεκριμένου έργου σε συνδυασμό με την υπόλοιπη φιλοσοφία του Νίτσε. [...] (από τον πρόλογο του συγ...

Το "Λυκόφως των ειδώλων", ο "Αντίχριστος" και το "Ecce Homo" ("Ίδε ο άνθρωπος") είναι τα τρία τελευταία έργα του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου Φρίντριχ Νίτσε. Χάρη στο μη συμβατικό και αφοριστικό ύφος τους αποτελούν μια συναρπαστική επιτομή της σκέψης του και έχουν διπλό σκοπό: πρώτον, την κριτική του "παρακμάζοντος" ευρωπαϊκού πολιτισμού (από τα ιδεολογικά θεμέλιά του τον πλατωνισμό και τον χριστιανισμό, ως το σύγχρονο πρόσωπο του -φιλοσοφικό, καλλιτεχνικό, ιδεολογικό, πολιτικό, κοινωνικό)· και, δεύτερον, την προώθηση της ιδέας της δημιουργίας ενός καινούριου πολιτισμού, που...

Τα δύο φιλοσοφικά έργα του Νίτσε σε έναν τόμο.

Υπάρχει ένα μίσος για τα ψέματα και την υποκρισία που ξεπηδάει από μια εύκολα προκαλούμενη αίσθηση αξιοπρέπειας. Υπάρχει κι ένα άλλο τέτοιο μίσος που ξεπηδάει από τη δειλία γιατί τα ψέματα απαγορεύονται από ένα θεϊκό νόμο . Πρέπει να είσαι πάρα πολύ δειλός για να πεις ψέματα.

[...] Μια διαφορετική ανάρρωση, που σε ορισμένες περιστάσεις μου είναι ακόμη πιο επιθυμητή, είναι να εξετάζω δια κρούσεως τα είδωλα... Στον κόσμο υπάρχουν πιο πολλά είδωλα παρά πραγματικότητες: αυτό είναι το δικό μου "κακό μάτι" για αυτόν τον κόσμο, αυτό είναι επίσης το δικό μου "κακό αφτί"... Να θέτεις εδώ ερωτήσεις με το σφυρί και ίσως να ακούς, ως απάντηση, εκείνο τον περίφημο υπόκωφο ήχο, που μιλά μέσα από φουσκωμένα σπλάχνα -τι μαγεία για κάποιον που έχει αφτιά ακόμη και πίσω απ' τα αφτιά του- για μένα, τον παλιό ψυχολόγο και αυλητή που μαζεύει τα ποντίκια, μπροστά στο...

Να μάθει κανείς να σκέφτεται: στα σχολεία μας κανείς δεν έχει πια την παραμικρή ιδέα αυτού του πράγματος. Ακόμη και στα πανεπιστήμια, ακόμη και στους πραγματικούς γνώστες της φιλοσοφίας, η λογική ως θεωρία, ως πρακτική, ως τέχνη αρχίζει να πεθαίνει. Αρκεί ένα απλό διάβασμα των γερμανικών βιβλίων: σ' αυτά δεν υπάρχει πια ούτε η πιο μακρινή ανάμνηση του γεγονότος ότι το σκέπτεσθαι απαιτεί μια τεχνική, έναν πρόγραμμα διδασκαλίας, μια θέληση για επικυριαρχία -ότι το σκέπτεσθαι θέλει να διδαχτεί, θέλει να διδαχτεί όπως διδάσκεται ο χορός, σαν ένα είδος χορού. Ποιος από τους Γερμ...

Ο Δανός φιλόσοφος Soren Kierkegaard (1813-1855) υπήρξε μία από τις κυριότερες μορφές της ευρωπαϊκής θεολογίας, κατά πολλούς ο σπουδαιότερος σύγχρονος χριστιανός στοχαστής. Ο Wittgenstein, που έμαθε δανικά για να τον διαβάζει στο πρωτότυπο, τον θεωρεί τον πιο βαθυστόχαστο φιλόσοφο του 19ου αιώνα και ο George Steiner ισάξιο σε οξυδέρκεια με τον Dostoevsky και τον Nietzsche. Για πρώτη φορά στα ελληνικά παρουσιάζονται κείμενα από ολόκληρο το έργο του ανθρώπου που μετέτρεψε το μύθο του χριστιανισμού σε πνευματικότητα, όπως παρατηρεί ο γνωστός Βρετανός φιλόσοφος Don Cupitt. Στο β...

Κεντρικό άξονα στη νεότερη φιλοσοφία αποτελεί η έννοια του υποκείμενου, η οποία συνδέεται πρωτίστως με τον ορθολογισμό, καθώς θεμελιώνεται στο καρτεσιανό cogito. Εγκαταλείποντας τη σχολαστική παράδοση, ο Καρτέσιος, οδηγεί τη φιλοσοφία σε μια καινούργια οδό στην οποία το υποκείμενο κατακτά το δικαίωμα του πρωταγωνιστή, κυριαρχεί στη σκηνή και διατηρείται σταθερά σε αυτή την προνομιακή θέση από τον 17ο έως και τον 20ό αιώνα. Για να εξεταστούν ο ρόλος του υποκειμένου και οι μετασχηματισμοί του στη νεότερη φιλοσοφία, στην παρούσα μελέτη επιχειρείται πρώτα η διερεύνηση των καταβ...

Όποιους όρους όμως κι αν χρησιμοποιεί κανένας, είναι βέβαιο πως η καθαρή επιστήμη δεν ενεργεί παρά στις υλικές προϋποθέσεις της πραγματικής ύπαρξης η οποία είναι σκοπιμότητα καθεαυτή και αρμονία και επειδή κάθε αρμονία είναι μια βαθμίδα ωριμότητας, οσοδήποτε αδύναμη, ας μη φοβόμαστε να πούμε πως μια αλήθεια η οποία δε θα ήταν ωραία δε θα ήταν παρά ένα λογικό παιχνίδι του πνεύματός μας και πως η μόνη στέρεη και άξια του ονόματος αλήθεια είναι η ωραιότητα. Μια σκέψη η οποία θα μπορούσε να αρνηθεί τον εαυτό της για να χαθεί ή, καλύτερα, για να ξαναβρεθεί ολόκληρη στα πράγμα...