Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Φρανσουά Μαρί Αρουέ, παριζιάνος αστός, αρριβίστας που τον μεθούσαν οι επαφές με τους ευγενείς, οπαδός της δουλείας και αντισημίτης χωρίς ενοχές, δεν ανήκε βεβαίως στην αριστερά. Συμμεριζόταν πολλές από τις προκαταλήψεις του καιρού του τη στιγμή που άλλοι σύγχρονοί του κατόρθωσαν να τις υπερβούν: ο Μοντεσκιέ φορές φορές, ο Ρουσσώ συχνά, ο Ντιντερό, ο Κοντορσέ, ο αββάς Γκεγκουάρ σχεδόν πάντοτε. Ακόμα και με τα κριτήρια της εποχής του, ο Αρουέ ανήκε στη δεξιά. Όχι όμως και ο Βολταίρος. Αποτελεί κοινό τόπο να υπενθυμίσουμε πως ήταν η προσωποποίηση της ανεκτικότητας. (...) Η...

Η Γαλλική Επανάσταση είχε μεγάλους προδρόμους και υμνητές, αλλά δεν έλειψαν και οι ορκισμένοι αντίπαλοι, όπως ο Τοκβίλ, ο Ντε Μεστρ, ο Καρλάιλ και ο Μπερκ. Η κατά τεκμήριο αντιδραστική σκέψη παραγκωνίστηκε, με αποτέλεσμα ο ανειδοποίητος αναγνώστης να στερείται την ανάγνωση συγγραφέων σαν τον Ντε Μεστρ, τον οποίο ο Μπωντλαίρ, για παράδειγμα, θεωρούσε μοναδικό του δάσκαλο. Καταδικάζοντας το πνεύμα της Επανάστασης, ο Ντε Μέστρ παρέχει ένα πλήθος πληροφορίες για την πατρίδα του Σαβοΐα, αναλύει τους θεσμούς και προφητεύει πολλές από τις επιδημικές πολιτικές ασθένειες που θα ταλα...

Στο βιβλίο παρουσιάζονται σε έντυπη μορφή οι διασημότερες διαλέξεις που έδωσε ποτέ ο Isaiah Berlin:οι διαλέξεις A.W. Mellon. Στις θαυμαστές αυτές διαλέξεις, ο Berlin ερευνά τις μυριάδες απόπειρες που έγιναν με σκοπό να οριστεί ο ρομαντισμός, επισημαίνει την ουσία του κινήματος, ιχνηλατεί την εξέλιξή του από τα πρώτα του σκιρτήματα μέχρι την αχαλίνωτη κορύφωσή του, και μας δείχνει πόσο βαθιά στις αντιλήψεις μας έχει εμφιλοχωρήσει η διαχρονική κληρονομιά του.

[...] Ο πρωτοεκδοθείς το 1800 στο Βερολίνο "Προορισμός τον ανθρώπου" είναι το πιο δημοφιλές έργο του Φίχτε. Εκεί ο φιλόσοφος προσπάθησε να εκλαϊκεύσει, τρόπον τινά, τις φιλοσοφικές του απόψεις για την ουσία του ανθρώπου, μία φιλοσοφική θεματική που άπτεται και της γνωσιοθεωρίας και της ηθικής και της οντολογίας, ζητημάτων που είχε δηλαδή πραγματευθεί με πιο διεξοδικό τρόπο στις προηγούμενες εργασίες του. Το έργο χωρίζεται σε τρία "Βιβλία", τουτέστιν μέρη, επιγραφόμενα αντιστοίχως "Αμφιβολία", "Γνώση", "Πίστη": το Πρώτο αφορά στα αδιέξοδα που αναφαίνονται από την επιβολή του...

"Αν η κριτική ικανότητα, που αποτελεί μέσα στην τάξη των γνωστικών μας ικανοτήτων έναν ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη νόηση και το Λόγο, διαθέτει, θεωρούμενη καθαυτή, a priori αρχές· αν αυτές είναι συστηματικές ή απλώς ρυθμιστικές (και επομένως δεν υποδεικνύουν ένα δικό τους τομέα)· αν η ικανότητα αυτή προσφέρει a priori έναν κανόνα στο αίσθημα της ευαρέστησης και της δυσαρέστησης, ως ενδιάμεσο όρο ανάμεσα στη γνωστική ικανότητα και το επιθυμητικόν (όπως ακριβώς η νόηση επιτάσσει a priori νόμους στην πρώτη, και ο Λόγος στο δεύτερο): όλα τούτα είνα ερωτήματα με τα οποία θ' ασχολη...

...Δεν ξέρω πώς, αλλά οι στρατιωτικοί είναι επιρρεπείς στον έρωτα: όπως, νομίζω, είναι επιρρεπείς στο κρασί, γιατί οι κίνδυνοι συνήθως ζητούν να πληρωθούν με ηδονές. Υπάρχει στη φύση του ανθρώπου μια μυστική τάση και ροπή προς την αγάπη για τους άλλους, η οποία, αν δεν αναλωθεί σε έναν ή περισσότερους, σκορπίζεται φυσικά σε πολλούς, και κάνει τους ανθρώπους ευσπλαχνικούς και ελεήμονες, όπως παρατηρούμε μερικές φορές στους μοναχούς. Η αγάπη μεταξύ φίλων την τελειοποιεί, αλλά η αχαλίνωτη αγάπη τη διαφθείρει και την ταπεινώνει.

Το "Λυκόφως των ειδώλων", ο "Αντίχριστος" και το "Ecce Homo" ("Ίδε ο άνθρωπος") είναι τα τρία τελευταία έργα του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου Φρίντριχ Νίτσε. Χάρη στο μη συμβατικό και αφοριστικό ύφος τους αποτελούν μια συναρπαστική επιτομή της σκέψης του και έχουν διπλό σκοπό: πρώτον, την κριτική του "παρακμάζοντος" ευρωπαϊκού πολιτισμού (από τα ιδεολογικά θεμέλιά του τον πλατωνισμό και τον χριστιανισμό, ως το σύγχρονο πρόσωπο του -φιλοσοφικό, καλλιτεχνικό, ιδεολογικό, πολιτικό, κοινωνικό)· και, δεύτερον, την προώθηση της ιδέας της δημιουργίας ενός καινούριου πολιτισμού, που...

Η παρουσίαση της "Αισθητικής" του Χέγκελ στο βιβλίο αυτό, σκοπό έχει να δείξει πόσο γόνιμη είναι για τη σημερινή φιλοσοφία της τέχνης αυτή η φιλοσοφική κατεύθυνση, που υποστηρίζει ότι η ανάλυση του Ωραίου δεν πρέπει να ξεκινά από την περιγραφή ωραίων πραγμάτων αλλά από τη γνώση του Ωραίου καθεαυτή.

Η μεγάλη στροφή στη διεύρυνση της ανθρώπινης κυριαρχίας σηματοδοτείται με τη ριζοσπαστική έξοδο από την κανονιστικότητα της αντιδραστικής πτέρυγας της μεσαιωνικής παράδοσης και την απελευθέρωση των επιστημονικών ερευνών από το σχολαστικισμό. Με το παρόν έργο του, ο Βάκωνας εκτρέπει τη μέχρι τότε αργόσυρτη εξέλιξη σε ραγδαία αναπτυσσόμενη αλληλεπίδραση ανθρώπου και φύσης, προδιαγράφει την έλευση του Διαφωτισμού και ανοίγει τους ορίζοντες για την ορθολογική κατανόηση των φαινομένων του σύμπαντος, μέσω μιας Παγκόσμιας Φυσικής Ιστορίας που οφείλει να υπακούει μονάχα στους νόμου...

Με την επανάστασή του, το γαλλικό έθνος έπλασε έναν από τους πιο ανθεκτικούς πολιτικούς και πνευματικούς μύθους στην ιστορία της Ευρώπης. Αντίθετα, το γερμανικό έθνος, παρότι κι αυτό εκπήγασε από μια πνευματική και θρησκευτική επανάσταση, τον προτεσταντισμό, δεν κατάφερε να προσδώσει στη δική του επανάσταση ένα ανάλογο κύρος. Κηδεμόνας του γερμανισμού και προάγγελος της γερμανικής ενοποιήσεως, ο Χέγκελ κατέβαλε θεαματικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Σε ευάριθμα νεανικά του κείμενα, μη εξαιρουμένης της Φαινομενολογίας του Πνεύματος, επιχειρεί ορισμένους τολμηρούς δ...

"Δεν ξέρω ποιος με έφερε στον κόσμο, ούτε τι είναι ο κόσμος, ούτε τις εγώ ειμί, έχω φοβερή άγνοια για τα πάντα, δεν ξέρω τι είναι το σώμα μου, οι αισθήσεις μου, η ψυχή μου κι αυτό το τμήμα του Εγώ μου που σκέπτεται τα όσα λέγω, που αναλογίζεται τα πάντα και τον εαυτό του, και τα γνωρίζει όχι περισσότερο απ' ό,τι τα υπόλοιπα. Βλέπω τις τρομακτικές διαστάσεις του διαστήματος που με περιβάλλει και βρίσκομαι δεμένος σε μια γωνιά αυτής της απεραντοσύνης, χωρίς να γνωρίζω γιατί είμαι εδώ και όχι αλλού, ούτε γιατί ο λίγος χρόνος που μου δόθηκε να ζήσω ορίστηκε σ' ετούτο και όχι σε...

"Το υπέροχο ταράσσει, το ωραίο γοητεύει". "Το υπέροχο απαιτεί την απλότητα, το ωραίο ανέχεται τον καλλωπισμό". "Δεν υπάρχει στο ωραίο τίποτε πιο ενοχλητικό από μια κοπιώδη τέχνη, ούτε τίποτα πιο εκνευριστικό από την επίπονη αναζήτηση της γοητείας". "Η ευφυία είναι υπέροχη, το ευφυολόγημα είναι ωραίο. Η τόλμη είναι μεγάλη και υπέροχη· η πανουργία είναι ελάσσων αλλά ωραία". "Η φιλία έχει κατεξοχήν το χαρακτήρα του υπέροχου, ο έρωτας αυτόν του ωραίου".[...]

[...] Δεν πρόκειται για ένα πραγματικό λεξικό, υπό την έννοια της συστηματικής, ακριβούς, απόλυτης, εξαντλητικής καταγραφής της γνώσης. Μολονότι καλύπτει πληθώρα θεμάτων, από τη σφαίρα της κοινωνικής και πολιτικής κριτικής, της διερεύνησης των θρησκευτικών αντιλήψεων έως τη σφαίρα της αισθητικής αναζήτησης και της λογοτεχνικής κριτικής, ο Βολταίρος καταφεύγει σε σύντομα κείμενα, άλλοτε διανθισμένα με ανεκδοτικές αφηγήσεις, με εύγλωττους μεταξύ ανωνύμων διαλόγους, με εξωτικά πρόσωπα, άλλοτε προσδίδοντάς τους αμιγώς δοκιμιακό χαρακτήρα, για να καταφερθεί ενάντια στη μεταφυσικ...

H Επιστολή στον Ντ' Αλαμπέρ αποτελεί θεμελιώδες έργο του Ρουσώ. Εδώ ο μεγάλος στοχαστής εκθέτει τις απόψεις του για τον πολιτισμό, τα ήθη και τα θεάματα. Απόψεις συντηρητικές και συγχρόνως ρηξικέλευθες. Η έντονα επικριτική του στάση έναντι του γαλλικού θεάτρου και των συναφών θεαμάτων της εποχής, η αντιπαράθεση της κοινοτικής συνοχής της Γενεύης στην ανωνυμία και την ηθική χαλαρότητα του Παρισιού, η αναζήτηση μιας αυθεντικής συμμετοχικής πολιτισμικής έκφρασης στη θέση της πολυτέλειας, της επιτήδευσης και της "θεατρικότητας" αποτελούν τους βασικούς άξονες της ρουσωικής προβλ...